Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2016, T. 105

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/7724

Browse

Browsing Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2016, T. 105 by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 20 of 31
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
    Inwentarz kościoła parafialnego w Kosowie z 1770 roku
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Żurek, Waldemar Witold
    The presented visitation of the church of Kosów conducted at the end of the 18th century gives us the information about the administration, pastoral ministry and the emoluments of the parish church in Kosów located in the Eastern Borderlands in the Old Polish Period. It also reveals signifi cant fi gures of political and social life of the time. Its most valuable part contains data referring to the visited parish dedicated to the Holy Trinity and the Holy Cross in Kosów (Poleski) collected by Rev. Jan Nepomucen Kadłubowski; the information ranges from the smallest details or objects to religious buildings (with their equipment and vestments used for worship), residential buildings and outbuildings. The visitation also shows concern for the moral state, material goods of the parish and the order of the liturgy celebrated in the parish church in Kosów.
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
    La elaboración y la estructura del Catecismo Romano
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Ziarek, Andrzej
    Artykuł przybliża mało znaną historię powstania i strukturę pierwszego oficjalnego katechizmu Kościoła Katolickiego, tak zwanego Katechizmu Rzymskiego. Prace nad nowym katechizmem rozpoczęto na Soborze Trydenckim, 5 kwietnia 1546 roku, a ukończono już po jego zamknięciu, 23 września 1566 roku. W związku z pojawieniem się protestantyzmu, najwięcej dyskusji wzbudzał sam charakter dzieła, a także jego zastosowanie. Część teologów i przedstawicieli władzy świeckiej optowała za stworzeniem katechizmu typowo polemicznego, jednak większość była zwolennikami pozytywnej wykładni doktryny katolickiej. W artykule, oprócz historii powstania tekstu, analizie poddano również wewnętrzną strukturę dzieła. Podczas gdy większość katechizmów katolickich była napisana według schematu: wyznanie wiary – modlitwa – dekalog – sakramenty, Katechizm Rzymski prezentował nowy porządek: wyznanie wiary – sakramenty – dekalog – modlitwa. The article presents a little-known story of the origin and structure of the fi rst official catechism of the Catholic Church, the Roman Catechism. Although the idea of creating a single, universal catechism for the whole Church already existed in the 15th century, its implementation began only after Luther’s breach with the Roman Catholic Church and the division of Christianity. Work on the new catechism began at the Council of Trent on 5 April 1546 and was completed after its closure, 23 September 1566. In the meantime, the project underwent many changes. Due to the emergence of Protestantism, the very nature of the work as well as its application were strongly disputed. Some theologians and representatives of the secular authority opted for the creation of a polemical catechism, but the majority supported a positive interpretation of the Catholic doctrine. In addition to the history of the text, the article focused on the internal structure of the work. From the patristic times onwards, religious education revolved around four basic elements: the profession of faith, the Ten Commandments, the sacraments and prayer. Over time these elements became part of all catechisms, including the Roman Catechism. However, they did not always follow the same pattern. While most of the Catholic catechisms were written in accordance with the following pattern: the profession of faith – prayer – the Ten Commandments – the sacraments, the Roman Catechism presented a new order: the profession of faith – the sacraments – the Ten Commandments – prayer. According to the research conducted in the article, this pattern was probably used deliberately, because it was more suitable for the Catholic doctrine of justifi cation.
  • Item
  • Item
    Sacrum Connecting Nations
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Żurek, Waldemar Witold
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
    Przegląd bibliograficzny
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Hamryszczak, Artur Paweł; Kiper, Daniel
  • Item
    Katalog prac licencjackich i magisterskich Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu z lat 2001-2010
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Krajniak, Weronika
    Katalog zawiera wykaz prac licencjackich i magisterskich Wydziału Teologicznego UMK przechowywanych w Archiwum Uniwersyteckim. Spis obejmuje lata 2001-2010. Chronologia wynika z faktu, iż Wydział Teologiczny został powołany do życia 1 stycznia 2001 r. oraz z przepisów kancelaryjno-archiwalnych obowiązujących w UMK. Katalog zawiera: 1. imię i nazwisko autora pracy dyplomowej, 2. tytuł pracy dyplomowej, 3. imię i nazwisko promotora, 4. imię i nazwisko recenzenta, 5 sygnaturę archiwalną. Spisowi został nadany układ chronologiczno-alfabetyczny według daty rocznej egzaminu dyplomowego oraz nazwiska autora pracy w ramach danego roku. Dane zawarte w katalogu pochodzą z bazy USOSweb, która na UMK funkcjonuje od 2005 r. The article contains a list of bachelor’s and master’s theses at the Faculty of Theology of Nicolaus Copernicus University stored in the University Archive. The list covers the years 2001-2010. The theses are arranged in chronological and alphabetical order by the annual date of the final exam and the name of author's work in a given year. The information included in the catalogue comes from the UsosWeb system. Additionally, this article presents the tables; the first one contains data on the number of graduated students along with their supervisors, and the other one the number of the written works in different years. As the catalogue is an archival aid, the author also included currently valid rules for the use of theses in the Archive of Nicolaus Copernicus University.
  • Item
    Szkaplerz – Ikonografia przedstawień
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Wasilewska, Jolanta
    Powstanie małego szkaplerza było wynikiem zrzeszania się wiernych w bractwa i tercjarstwa. Dzięki temu osoby świeckie mogły na co dzień nosić szkaplerz jako zewnętrzny znak nawiązujący do ubrania zakonnego, który stał się symbolem okrycia szatą zbawienia i Bożej opieki. Szkaplerz mały składa się z dwóch kwadratowych lub prostokątnych płatków wełnianego sukna (inne formy są niedozwolone). Jeden kawałek szkaplerza powinien, zwieszać się na plecach, drugi powinien opadać na piersi, powinny być połączone tasiemkami w taki sposób, aby można było włożyć je na siebie przez głowę, a tasiemki leżały na ramionach. W Kościele Katolickim przyjęto 23 rodzaje małych szkaplerzy oraz medalik szkaplerzny noszonych przez wiernych świeckich. The creation of a small scapular was the result of the process of forming brotherhoods and third orders. As a consequence, lay people have been able to wear a scapular as an outward sign referring to religious clothing, which became a symbol of the garment of salvation and divine protection. A small scapular consists of two square or rectangular pieces of woollen cloth (other forms are not allowed). One piece of the scapular should, hung on the back, the other should fall on the chest, they should be joined by ribbons in such a way that you can put them on over your head. The Catholic Church adopted 23 types of small scapulars and scapular medals worn by the lay faithful.
  • Item
    Rodzaje i formy jałmużny w Polsce przedrozbiorowej
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Surdacki, Marian
    Problem pomocy chorym, ubogim, starym, sieroto i innym potrzebującym występował stale na przestrzeni cywilizacji ludzkiej. Ogromną, wręcz dominującą rolę w świadczeniu pomocy tym ludziom odegrał Kościół, który swą nauką o miłosierdziu inspirował swych wyznawców do wspierania potrzebujących. Pomoc tą świadczono przede wszystkim o szpitale – pełniące aż do czasów Oświecenia funkcję przytułków, w mniejszym stopniu poprzez bractwa dobroczynne. Jednakże najbardziej powszechną formę pomocy stanowiła jałmużna, tzw. „miłosierdzie na co dzień”, według średniowiecznej koncepcji miłosierdzia, „złoty” i uniwersalny środek zaradczy na wszelką nędzę ludzką, bowiem dostępny i możliwy do realizacji przez wszystkich ludzi z różnych stanów i grup społecznych. Dawanie jałmużny było czymś naturalnym i codziennym, wręcz wpisanym w mentalność społeczeństwa okresu najpierw średniowiecznego, później nowożytnego. Była ona ważnym elementem wszystkich uroczystości kościelnych i rodzinnych, zjazdów i spotkań publicznych oraz podróży. Występowały różne formy świadczenia jałmużny. Jedną z nich była jałmużna ze strony osób indywidualnych, którą najczęściej praktykowano w postaci tzw. jałmużny testamentowej na mocy zapisów w aktach ostatniej woli. W testamentach zapisy i dyspozycje jałmużnicze kierowane były zarówno na osoby prywatne (żebraków i ubogich) – pojedyncze lub grupę takich osób żyjących na ulicach lub w swoich domach. Równie często autorzy testamentów przekazywali część swego majątku, jako jałmużnę dla instytucji dobroczynnych, przede wszystkim szpitali i żyjących w nim pensjonariuszy. Jeszcze częściej świadczone były inne formy jałmużny, bardziej nieformalnej, przekazywanej przez osoby prywatne w sposób spontaniczny bądź to osobom przebywającym w szpitalach, bądź ze bramom pozostającym poza placówkami dobroczynno-opiekuńczymi. Kolejną formą wspierania potrzebujących była jałmużna pogrzebowa, rozdawana przez rodziny zmarłego ubogi żebrakom uczestniczącym w pogrzebie. Niekiedy wynikała ona z woli samego zmarłego, który przed śmiercią zobowiązywał krewnych (mocą testamenty lub słownie) do obdarzania jałmużną biedaków biorących udział w ceremonii pochówku. Ci ostatni wsparcie otrzymywali również, uczestnicząc w stypach pogrzebowych. Wymienione wyżej rodzaje jałmużny można określić jako nieinstytucjonalne. Bywało jednak, że jałmużnę świadczyły też różne instytucje i organizacje, a więc parafie, klasztory, szpitale i bractwa charytatywne, które do tego właśnie celu były powoływane, np. bractwa ubogich, bractwa szpitalne czy bractwa miłosierdzia. Do form pomocy instytucjonalnej można zaliczyć przez biskupów, monarchów czy urzędy miejskie. Wreszcie spotykało się też jałmużnę z kar sądowych, zobowiązujących obwinionego czy skazanego do pomagania potrzebującym, jako substytut innego rodzaju sankcji, np. chłosty czy więzienia. Niekiedy same sądy rezygnowały z należnych im opłat sądowo-administracyjnych, przeznaczając je na jałmużnę dla żebraków. The problem of the sick, poor, old, orphans and those who are in need continuously appeared throughout human civilization. The Church played a huge, even dominant role in providing assistance to these people, as its doctrine of mercy inspired his followers to support the needy. This aid was rendered primarily through hospitals – which until the Enlightenment functioned as poorhouses; to a lesser extent by brotherhoods of charity. However, the most common form of assistance was a handout called „daily mercy”; according to the medieval concept of mercy, a „gold” and universal remedy for all human misery, because available for all the people from different classes and social groups. Giving handouts was something natural and done every day, something inherent in the mentality of medieval and modern society. It was an important part of all church and family ceremonies, public meetings, gatherings, and travel. There were different forms of giving handouts. One of them was a handout from individuals, which was usually practiced in the form of so-called testamentary handouts bequeathed in wills. Bequests and dispositions concerning handouts were made both to individuals (beggars and the poor) and a group of people living on the streets or in their homes. Also, the authors of their wills often bequeathed part of their wealth to charitable institutions, primarily hospitals and residents living in them. Informal handouts were rendered even more often; they were given by individuals in a spontaneous manner either to people who were in hospitals, or beggars who were not connected with any charitable institutions. Another form of supporting the needy was a funeral handout, distributed by the family of the deceased to beggars participating in the funeral. Sometimes it resulted from the will of the deceased, who before his death obligated relatives (in his will or by his words) to bestow handouts on the poor present in the burial ceremony. Beggars also received support participating at the funeral reception. The above-mentioned types of handouts can be defi ned as non-institutional ones. Sometimes, however, handouts were given by various institutions and organizations such as parishes, monasteries, hospitals and charitable brotherhoods, which were appointed for this very purpose, e.g. brotherhoods of the poor, hospitaller brotherhoods or brotherhoods of charity. Institutional forms of assistance include the ones provided by bishops, monarchs or municipal offices. Finally, there were also handouts coming from criminal penalties, because an accused or convicted person was obliged to help the needy as a substitute for any other type of sanction, for example fl ogging or prison. Sometimes the courts did not charge administrative fees, allocating them to beggars.