Creatio ex nihilo, continuatio, conservatio jako przejawy mocy Boga. Studium z metafizyki realistycznej na podstawie św. Tomasza z Akwinu "Quaestiones disputatae de potentia"
Loading...
Date
2019-06-19
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Atrybut Boga, jakim jest moc, we współczesnej myśli filozoficznej wzbudza wiele kontrowersji i często poddawany jest dyskusji. Znaczący wklad, jaki św. Tomasz z Akwinu wniósł w określenie filozoficznego rozumienia mocy, a przede wszystkim komplementarność jego koncepcji wyrażająca się w ukazaniu mocy Boga jako elementu szerszej teorii stworzenia rzeczy ex nihilo, skłania ku temu, aby na podstawie tych dokonań w prezentowanej pracy przeprowadzić rozważania na temat tego, czy i w jaki sposob fakt istnienia, działania i trwania bytów przygodnych niesie w sobie informację dotyczącą Boskiej mocy i przysługujących jej własności. problem ten jest rozpatrywany z perspektywy egzystencjalnej teorii bytu, której zręby sformułował Akwinata, a którą współcześnie rozwinął M. A. Krąpiec. Przeprowadzone analizy wykazały, że poznawcze wyodrębnienie w Bogu nieskończenie aktualnej możności czynnej (mocy), stanowiącej zasadę Boskiego działania ad extra, od strony podmiotowej pozwala ostatecznie uzasadnić fakt, że Byt Absolutny jest przyczyną sprawczą stwórczą całej rzeczywistości. Stwórcze aktywności Boga: tzw. pierwsze stwarzanie, zachowywanie bytów w istnieniu oraz tzw. ciągłe stwarzanie wyrażające się w sprawianiu form-dusz ludzkich, z uwagi na jedność skutku Boskiego działania, jakim jest niepodzielne istnienie bytu, ukazują się nie jako odrębne akty-działania, ale jako trzy różne aspekty jednego aktu stwórczego. Boska moc jawi się jako ontyczna racja niezbędna dla rozumienia zaistnienia, trwania i działania bytów i dlatego namysł nad nią powinien stanowić istotny element systemu metafizyki realistycznej.
In contemporary philosophical thought, God's attribute of power is often discussed and arouses much controversy. The main problem of the dissertation is to examine whether and in which way the existence, operation and duration of contingent beings, apprehended in the light of ultimate reasons as the effects of God's creative action, give information about God's power and its properties. The problem of God's power in terms of St Thomas Aquinas is considered from the perspective of the existential theory of being, whose foundation was laid by St Thomas Aquinas and whose development was enhanced by M. A. Krąpiec, O.P. The cognitive discernment in God the infinite active potency (power), which is the principle of divine action ad extra, allows ultimately to justify that the Absolute Being is the efficient creative causa of the whole reality. Creative activities of God to which belong: the so-Called the first creation, preservation of beings in existence and the so-called continuous creation expressed in the creation of souls through which individual people receive existence, because of the unity of the effect of divine action which is the individible existence of being, appear not as separate acts-actions, but as three different aspects or manifestations of one a creative act. The analyzes carried out showed that the divine power on the ground of metaphysical discourse appears as on ontological reason necessary for philosophical understanding of the existence, duration and action of beings. For this reason, questions regarding the power of God should, constitute an important element of the system of realistic metaphysics.
In contemporary philosophical thought, God's attribute of power is often discussed and arouses much controversy. The main problem of the dissertation is to examine whether and in which way the existence, operation and duration of contingent beings, apprehended in the light of ultimate reasons as the effects of God's creative action, give information about God's power and its properties. The problem of God's power in terms of St Thomas Aquinas is considered from the perspective of the existential theory of being, whose foundation was laid by St Thomas Aquinas and whose development was enhanced by M. A. Krąpiec, O.P. The cognitive discernment in God the infinite active potency (power), which is the principle of divine action ad extra, allows ultimately to justify that the Absolute Being is the efficient creative causa of the whole reality. Creative activities of God to which belong: the so-Called the first creation, preservation of beings in existence and the so-called continuous creation expressed in the creation of souls through which individual people receive existence, because of the unity of the effect of divine action which is the individible existence of being, appear not as separate acts-actions, but as three different aspects or manifestations of one a creative act. The analyzes carried out showed that the divine power on the ground of metaphysical discourse appears as on ontological reason necessary for philosophical understanding of the existence, duration and action of beings. For this reason, questions regarding the power of God should, constitute an important element of the system of realistic metaphysics.
Description
Wydział Filozofii, Instytut Filozofii; promotor rozprawy doktorskiej: ks. prof. dr hab. Andrzej Maryniarczyk
Keywords
moc Boga, stworzenie z niczego, ciągłe stwarzanie, św. Tomasz z Akwinu, zachowywanie w istnieniu, power of God, creation out of nothing, continuos creation, conservation, saint Thomas Aquinas