Browse
Recent Submissions
- ItemSchola victorina. Teksty, doktryna, wpływy(2024-11-20) Janecki, MarcinPraca zawiera dorobek naukowy mgra Marcina Janeckiego poświęcony szkole św. Wiktora. Składa się z wprowadzenia, które stanowi opisu dorobku, oraz trzech części, w ramach których uporządkowane są artykuły i teksty przedłożone do recenzji jako podstawa nadania stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie dyscypliny filozofia. Całość dopełnia bibliografia naukowa mgra Janeckiego. Część pierwsza: Studia wiktoryńskie zawiera dziesięć tekstów opublikowanych lub złożonych do druku w formie artykułów naukowych i rozdziałów recenzowanych monografii. Część druga. Przekłady tekstów wiktoryńskich prezentuje dziesięć tekstów wiktoryńskich tłumaczonych po raz pierwszy na język polski: List Hildeberta z Lavardin do mistrza Wilhelma z Champeaux; sześć dzieł Hugona ze św. Wiktora (List do Ranulfa z Mauriaco; O ślubnych darach duszy, O zjednoczeniu ciała i duszy; O trzech rodzajach milczenia; Słowo, kiedy stało się ciałem; O wcieleniu Słowa i jego tajemnicy); List Osberta ze św. Wiktora o chorobie i śmierci Mistrza Hugona; O przedmiotach kontemplacji Tomasza ze św. Wiktora (Gallusa); O siedmiu stopniach kontemplacji Pseudo-Tomasza Gallusa. Na część trzecią (Edycje krytyczne tekstów Hugonowych) składają się trzy edycje naukowe zawierające tekst krytyczny wraz z przekładem na język polski dialogu filozoficznego Epitoma Dindimi in philosophiam oraz dwóch fragmentów komentarza Super Ecclesiasten. This work contains the scholarly contribution of Marcin Janecki on the school of St. Victor. It consists of an introduction, which is a description of the contribution, and three parts, within which the articles and texts submitted for review as a basis for granting the degree of Doctor of Humanities in the discipline of philosophy are arranged. The whole is completed by a scholarly bibliography of Janecki. Part One: Victorine Studies contains ten texts published or submitted for publication in the form of scholarly articles and chapters of peer-reviewed monographs. Part Two: Translations of Victorine Texts presents ten Victorine texts translated into Polish for the first time: Epistle of Hildebert of Lavardin to Master William of Champeaux; six works by Hugh of St. Victor. Victor (Letter to Ranulf of Mauriaco; On the vowed gifts of the soul; On the union of body and soul; On the three kinds of silence; The Word when made flesh; On the incarnation of the Word and its mystery); Letter by Osbert of St. Victor on the illness and death of Master Hugo; On the objects of contemplation by Thomas of St. Victor (Gallus) ; On the seven degrees of contemplation by Pseudo-Thomas Gallus. Part Three: Critical Editions of Hugh's Texts contains three scholarly editions of the critical text together with a Polish translation of the philosophical dialogue Epitoma Dindimi in philosophiam and two fragments of the commentary Super Ecclesiasten. Esta obra contiene la producción académica de Marcin Janecki sobre la escuela de San Víctor. Consta de una introducción, que es una descripción de la producción científica de Janecki, y de tres partes, dentro de las cuales se ordenan los artículos y textos sometidos a revisión como base para la concesión del título de Doctor en Humanidades en la disciplina de Filosofía. El conjunto se completa con una bibliografía científica de M. Janecki. La Primera Parte: Estudios victorinos, contiene diez textos publicados o presentados para su publicación en forma de artículos académicos y capítulos de monografías revisadas por pares. La Segunda Parte. Traducciones de textos victorinos presenta diez textos de San Victor traducidos por primera vez al polaco: Epístola de Hildeberto de Lavardin al maestro Guillermo de Champeaux; seis obras de Hugo de San Víctor (Carta a Ranulfo de Mauriaco; Sobre las aras del alma; Sobre la unión del cuerpo y del alma; Sobre las tres clases de silencio; El Verbo cuando se hizo carne; Sobre la encarnación del Verbo y su misterio); Carta de Osberto de San Victor sobre la enfermedad y la muerte del Maestro Hugo; Sobre los objetos de la contemplación por Tomás de San Victor (Gallus) ; Sobre los siete grados de la contemplación por Pseudo-Thomas Gallus. La tercera parte: Ediciones críticas de los textos de Hugo contiene tres ediciones científicas que contienen el texto crítico junto con una traducción al polaco del diálogo filosófico Epitoma Dindimi in philosophiam y dos fragmentos del comentario Super Ecclesiasten.
- ItemPolityka moralna w ujęciu George’a Lakoffa(2024-09-26) Bieniek, MartynaCelem pracy jest szczegółowe omówienie teorii polityki moralnej George’a Lakoffa, jej podstaw teoretycznych oraz praktycznych implikacji. W pracy przedstawiono inspiracje, które wpłynęły na rozwój tej teorii, w tym wpływ językoznawstwa kognitywnego, zwłaszcza teorii gramatyki uniwersalnej Noama Chomsky’ego, oraz filozofii Johna Rawlsa, szczególnie jego teorii sprawiedliwości. Znaczną uwagę poświęcono roli metafory, która w ramach językoznawstwa kognitywnego stanowi kluczowe narzędzie do analizy i reinterpretacji dyskursu publicznego. Opisano także dwa modele wychowania - model surowego ojca oraz opiekuńczego rodzica - które Lakoff uznaje za fundamentalne w kształtowaniu przekonań politycznych i moralnych. Praca bada również zjawiska framingu i reframingu, ukazując ich wpływ na formowanie dyskursu publicznego i procesy decyzyjne. Całość ukazuje teorię Lakoffa nie tylko jako zbiór ram teoretycznych, ale również jako praktyczne narzędzie do analizy i zrozumienia współczesnych zjawisk politycznych, pozwalające na głębsze zrozumienie mechanizmów rządzących polityką i społeczeństwem. The aim of this thesis is to provide a detailed examination of George Lakoff s theory of moral politics, focusing on its theoretical foundations and practical implications. The thesis explores the inspirations behind the development of this theory, including the influence of cognitive linguistics, particularly Noam Chomsky's theory of universal grammar, and the philosophy of John Rawls, especially his theory of justice. Significant attention is given to the role of metaphor, which, within the framework of cognitive linguistics, serves as a crucial tool for analyzing and reinterpreting public discourse. The thesis also describes two models of upbringing - the strict father model and the nurturing parent model - that Lakoff considers fundamental in shaping political and moral beliefs. Additionally, the study examines the phenomena of framing and reframing, highlighting their impact on shaping public discourse and decision-making processes. Overall, the thesis presents Lakoff's theory not only as a set of theoretical frameworks but also as a practical tool for analyzing and understanding contemporary political phenomena, offering deeper insights into the mechanisms that govern politics and society.
- ItemIstnienie i Bóg. Analiza krytyczna metafizyki Barry’ego Millera(2024-05-29) Ośko, KrzysztofTematem rozprawy jest prezentacja i ocena metafizyki australijskiego tomisty analitycznego Barry’ego Millera. Celem rozprawy jest zbadanie, czy metafizyka Millera stanowi udane rozwinięcie metafizyki Akwinaty, oraz tego, jaki wpływ na rezultaty osiągnięte przez Millera miało zastosowanie idei i metod zaczerpniętych z filozofii analitycznej. Rozprawa składa się z siedmiu rozdziałów pogrupowanych w dwie części. Część pierwsza, zatytułowana „Prezentacja metafizyki Barry’ego Millera”, składa się z trzech rozdziałów, poświęconych kolejno: koncepcji istnienia, argumentowi za istnieniem Boga oraz problematyce natury Boga. Część druga, zatytułowana „Dyskusja nad wybranymi składnikami metafizyki Barry’ego Millera”, składa się z czterech rozdziałów. W rozdziale czwartym badany jest sposób, w jaki Miller przedstawia relację między indywiduum a jego istnieniem. Rozdział piąty poświęcony jest zagadnieniu, czy i w jaki sposób Millera koncepcja relacji między indywiduum a istnieniem może stanowić punkt wyjścia metafizycznego argumentu za istnieniem Boga. W rozdziale szóstym badana jest argumentacja Millera przeciw możliwości nieskończonych ciągów pośrednich przyczyn istnienia. Rozdział siódmy poświęcony jest Millera ujęciu doktryny prostoty Bożej. The subject of the dissertation is the presentation and evaluation of the metaphysics of Australian analytical Thomist Barry Miller. The purpose of the dissertation is to examine whether Miller’s metaphysics represents a successful development of Aquinas’s metaphysics, and how Miller’s results were influenced by the application of ideas and methods drawn from analytic philosophy. The dissertation consists of seven chapters grouped into two parts. Part One, entitled “Presentation of Barry Miller’s Metaphysics,” consists of three chapters, dealing respectively with the concept of existence, the argument for the existence of God, and the problem of the nature of God. Part two, entitled “Discussion of Selected Components of Barry Miller's Metaphysics,” consists of four chapters. Chapter four examines how Miller presents the relationship between the individual and his existence. Chapter five is dedicated to showing whether and how Miller’s conception of the relationship between the individual and existence can be a starting point of a metaphysical argument for the existence of God. In chapter six, Miller’s argument against the possibility of infinite sequences of intermediate causes of existence is examined. Chapter seven discusses to Miller’s account of the doctrine of the simplicity of God.
- ItemFilozofia państwa w ujęciu Ericha Voegelina(2024-05-15) Świątek, JacekW pracy autor podjął zadanie rekonstrukcji i krytyki teorii państwa w myśli Ericha Voegelina na gruncie filozofii realistycznej. Zauważając znaczący wpływ na dzisiejszą myśl polityczną wskazanego autora zadał pytanie o jego teorię państwa, która nie została dostatecznie wyeksplikowana w dziełach E. Voegelina. Wskazał kluczowe terminy w dziełach E. Voegelina (historia, kosmion, artykulacja społeczeństwa przedpaństwowego w społeczeństwo państwowe, symbolizacja i partycypacja), dotyczące społeczeństwa politycznego, a dzięki którym człowiek dochodzi do poznania prawdy o samym sobie w kontekście wszystkich istniejących bytów. To samopoznanie prowadzi człowieka do odkrycia własnego istnienia w zależności od tego, co określa on terminem Podstawa Bytu. Pierwszym sposobem artykulacji owego samopoznania jest tworzenie przez człowieka własnego świata społecznego. Wyróżnił trzy typy cywilizacji oraz wskazał na kryterium wyróżnienia tych typów, którym jest relacja pomiędzy społeczeństwem politycznym a wyróżnioną Podstawą Bytu. Zwrócił uwagę na fakt, że Voegelin wprowadza pojęcie doświadczenia anamnetycznego, stanowiącego podstawę rozpoznania przez jednostkę związku z Absolutem. Wskazał również, że według Voegelina rozpoznawany w doświadczeniu anamnetycznym Absolut jest jedynie częścią struktury owego doświadczenia, bez możliwości stwierdzenia jego istnienia w rzeczywistości. Podjęta została w pracy problematyka celu istnienia człowieka w społeczeństwie politycznym, a także rozpoznania ujęcie zagadnienia antropologicznego w myśli Voegelina oraz określenia rozumienia przezeń dobra wspólnego, stanowiącego cel społeczności politycznej. Zwrócił uwagę, że w swoich rozważaniach antropologicznych Voegelin nie zawiera nauki o człowieku na podstawie doświadczenia zewnętrznego, ale poprzestaje jedynie na określeniu szczęścia związanego z rozpoznaniem „hipotetycznej" Podstawy. Bytu, która jest jedynie częścią składową struktury doświadczenia anamnetycznego. To ujęcie człowieka sprawia, iż w teorii państwa, wyartykułowanej z pism Ericha Voegelina, nie znajduje się pojęcie dobra wspólnego jako celu społeczności politycznej. Rozprawa wykazała zasadnicze braki w spuściźnie E. Voegelina, które sprawiają, że nie stanowi ona całościowej odpowiedzi na pytanie o istnienie człowieka w społeczności państwowej. In the work, the author undertook the task of reconstructing and criticizing the theory of the state in the thought of Erich Voegelin on the basis of realistic philosophy. Noting the significant influence of the indicated author on today's political thought, he asked a question about his theory of the state, which was not sufficiently explicated in the works of E. Voegelin. He indicated the key terms in the works of E. Voegelin (history, cosmion, articulation of pre state society into state society, symbolization and participation), relating to political society, and thanks to which man comes to know the truth about himself in the context of all existing entities. This self-knowledge leads man to discover his own existence, depending on what he defines as the Ground of Being. The first way of articulating this self-knowledge is by man creating his own social world. He distinguished three types of civilizations and pointed to the criterion for distinguishing these types, which is the relationship between the political society and the distinguished Ground of Being. He drew attention to the fact that Voegelin introduces the concept of anamnetic experience, which is the basis for an individual's recognition of the relationship with the Absolute. He also pointed out that, according to Voegelin, the Absolute recognized in anamnetic experience is only part of the structure of that experience, without the possibility of stating its existence in reality. The work addresses the issue of the purpose of human existence in political society, as well as identifying the anthropological issue in Voegelin's thought and defining his understanding of the common good, which is the goal of the political community. He pointed out that in his anthropological considerations Voegelin does not include a science about man based on external experience, but limits himself only to defining happiness related to the recognition of the "hypothetical" Ground. Being, which is only a component of the structure of anamnetic experience. This approach to man makes the theory of the state, articulated in the writings of Erich Voegelin, does not include the concept of the common good as the goal of the political community. The dissertation showed fundamental shortcomings in E. Voegelin's legacy, which means that it does not constitute a comprehensive answer to the question about the existence of man in the state community.
- ItemThe priority of form in the metaphysics of the human person. A contemporary defense of aristotelian-thomistic hylomorphism(2024-03-20) Caruana, ChristopherThis dissertation offers a critical examination of the metaphysical constitution of the human person, with a particular focus on the mind and body problem, adopting the relevant hylomorphism developed by the realist metaphysics of the Aristotelian-Thomistic tradition. The primary role of the formal cause is examined in order to highlight the philosophically advantageous results of a hylomorphic account as well as to show as far as is possible that this is really how facts are with the ontological constitution of the human person, hence the commitment to realist metaphysics. This research project, therefore, intends to defend the priority of form, understood in terms of both metaphysical and explanatory priority. In order for this examination to be a systematic one, contrasting accounts are also discussed, these being, primarily, dualistic theories as well as materialist approaches. A balance is struck between a historical and classical investigation into the way these theories accounting for the body and soul relationship were developed, on the one hand, and a more contemporary and scientifically informed approach to this widely discussed theme. Rozprawa przedstawia krytyczne spojrzenie na metafizyczną konstytucję osoby ludzkiej, ze szczególnym uwzględnieniem problemu umysłu i ciała, w świetle klasycznego hylemorfizmu rozwijanego przez realistyczną metafizykę tradycji arystotelesowsko-tomistycznej. Analizie poddana jest naczelna rola przyczyny formalnej, celem uwydatnienia filozoficznej doniosłości ujęcia hylemorficznego, jak też wykazania, na ile to możliwe, że tak właśnie mają się fakty z ontologiczną konstytucją osoby ludzkiej, czego wyrazem jest metafizyczny realizm. Niniejszy projekt badawczy ma więc na celu obronę pierwszeństwa formy, rozumianego zarówno w kategoriach pierwszeństwa metafizycznego, jak i eksplanacyjnego. Systematyczność badań wymagała również omówienia stanowisk przeciwnych, sprowadzających się przede wszystkim do teorii dualistycznych, a także materialistycznych. W analizach zachowana została równowaga, z jednej strony między historycznym i systematycznym aspektem dociekań nad rozwijanymi teoriami wyjaśniającymi związek ciała i duszy, z drugiej zaś bardziej współczesnym i naukowo uzasadnionym podejściem do tego szeroko dyskutowanego tematu.