Podmiotowe uwarunkowania stylów komunikowania się u osób uzdolnionych plastycznie

Abstract

Celem badań opisanych w niniejszej dysertacji była empiryczna weryfikacja hipotez dotyczących podmiotowych uwarunkowań stylów komunikowania się u osób uzdolnionych plastycznie. Postulowano między innymi, że osoby uzdolnione plastycznie różnią się od populacji ogólnej w zakresie wybranych stylów komunikowania się oraz że uwarunkowania tych stylów (odnoszące się do cech temperamentu, charakteru, kompetencji społecznych oraz poczucia samotności) mają swoją specyfikę w grupie osób uzdolnionych plastycznie. Przebadano studentów malarstwa wydziałów i uczelni artystycznych w Polsce (grupa badana) oraz studentów kierunków nieartystycznych o podobnej charakterystyce demograficznej (grupa porównawcza). Ostatecznie do analiz włączono 60 osób uzdolnionych plastycznie oraz 53 osoby z grupy porównawczej. Pomiaru psychometrycznego dokonano za pomocą następujących kwestionariuszy: Interpersonalne Skale Przymiotnikowe Jerry’ego Wigginsa IAS, Kwestionariusz Temperamentu i Charakteru Cloningera TCI. Kwestionariusz Kompetencji Społecznych Matczak (KKS), Skala do pomiaru poczucia Samotności de Jong Gierveld. Okazało się między innymi, że styl komunikowania się Powściągliwy-Introwertywny osiągał wyższe nasilenie w grupie osób uzdolnionych plastycznie. Wykazano również moderującą rolę uzdolnień plastycznych w predykcji stylu komunikowania się Pewny Siebie-Dominujący za pomocą samokierowania (zmiennej charakterologicznej). Ponadto, w grupie osób uzdolnionych plastycznie, unikanie szkody i wytrwałość (zmienne temperamentalne) oraz poczucie samotności przewidywały styl komunikowania się Powściągliwy- Introwertywny, natomiast unikanie szkody (zmienna temperamentalna), autotranscendencja (zmienna charakterologiczna) oraz kompetencje społeczne w zakresie ekspozycji społecznej przewidywały styl Niezdecydowany-Uległy. Implikacje niniejszych badań obejmują inspiracje do projektowania warsztatów psychoedukacyjnych dla osób uzdolnionych plastycznie i ich rodzin.

The aim of the research described in this dissertation was the empirical verification of hypotheses regarding the subjective determinants of communication styles in people with plastic artistic talent. It was inter alia postulated that artistically gifted people differ from the general population in terms of selected communication styles and that the predictors of these styles (referring to temperament, character, social competence and a feeling of loneliness) are specific in the group of artistically gifted people. Polish students of art faculties (study group) and students of non-artistic faculties with similar demographic characteristics (comparison group) were surveyed. Finally, 60 people with plastic artistic talent and 53 people from the comparison group were included in the analysis. The psychometric measurement was carried out using the following questionnaires: Interpersonal Adjective Scales by Jerry Wiggins IAS, Temperament and Character Questionnaire by Cloninger TCI, Social Competences Questionnaire KKS by MatczakScale for measuring the sense of loneliness by de Jong Gierveld. It turned out, among other things, that the Aloof-Introverted communication style was more intense in the group of people with plastic artistic talent. The moderating role of plastic artistic talent in predicting the Assurent- Dominant communication style using self- directedness (characterological variable) was also demonstrated. Moreover, in the group of artistically gifted people, harm avoidance and persistence (temperamental variables) and a feeling of loneliness predicted the Aloof- Introverted communication style, while harm avoidance (temperamental variable), self­ transcendence (characterological variable) and social competences under social exposure condition predicted the Unassured-Submissive style. The implications of this research include inspiration for designing psychoeducational workshops for artistically gifted people and their families.