Rozprawy doktorskie (WNSiT)
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12153/136
Browse
Recent Submissions
listelement.badge.dso-type Item , The role of positive orientation and positive affect in training engagement and sport performance(2025-06-30) Kędra, MichałThe aim of the dissertation was to analyze the relationships between positive orientation, positive affect, training engagement, and sport performance. It was proposed that positive orientation and positive affect are personal resources that enhance training engagement and support achieving better athletic results. The study also tested dynamic relationships between these resources and engagement in sport training. Three independent quantitative empirical studies were conducted among amateur runners. The aim of Study 1 was to analyze the relationships between positive orientation, the behavioral dimension of training engagement, and marathon performance. Study 2 expanded the tested model by including the trait and state dimensions of positive affect, as well as the psychological dimension of training engagement among half-marathon participants. Study 3 tested three alternative models of dynamic relationships between positive orientation, positive affect, and training engagement among amateur runners. The findings of the studies broaden understanding of the role of personal resources and training engagement in running performance and explain the psychological consequences of engagement in sport training. This knowledge may provide a foundation for developing psychological intervention programs that support amateur runners in their athletic development. Celem rozprawy była analiza zależności pomiędzy pozytywną orientacją, pozytywnym afektem zaangażowaniem w trening i wynikami w sporcie. Postulowano, że pozytywna orientacja oraz pozytywny afekt są zasobami osobistymi, które wzmacniają zaangażowanie w trening oraz sprzyjają uzyskiwaniu lepszych wyników sportowych. Testowano także dynamiczne zależności pomiędzy tymi zasobami a zaangażowaniem w trening sportowy. Przeprowadzono trzy niezależne badania empiryczne, o charakterze ilościowym, które zrealizowano na próbach biegaczy amatorów. Celem Badania 1 była analiza związków pozytywnej orientacji z behawioralnym wymiarem zaangażowania w trening oraz wynikami uzyskiwanymi w maratonie. Badanie 2 rozszerzało testowany model o cechę i stan pozytywnego afektu, a także psychologiczny wymiar zaangażowania w trening wśród uczestników pótmaratonu. W Badaniu 3 weryfikowano trzy alternatywne modele dynamicznych zależności pomiędzy pozytywną orientacją, pozytywnym afektem a zaangażowaniem w trening wśród biegaczy amatorów. Rezultaty badań poszerzają wiedzę na temat roli zasobów osobistych i zaangażowania w trening dla uzyskiwanych wyników sportowych oraz wyjaśniają psychologiczne konsekwencje zaangażowania w trening sportowy. Wiedza ta może stanowić podstawę do budowania programów interwencji psychologicznych wspierających biegaczy amatorów w rozwoju sportowym.listelement.badge.dso-type Item , Sanctification of the Romantic Relationship and its Quality in a Sample of Polish Heterosexual Couples in the Perspective of Mahoney’s Relational Spirituality Framework(2025-06-17) Tomaka, KamilThis cross-sectional and longitudinal research examined whether and how the sanctification of a romantic relationship was associated with its quality from the perspective of Mahoney’s Relational Spirituality Framework in a sample of Polish heterosexual couples. The quality of a romantic relationship was expressed as satisfaction and commitment. The mechanisms of these associations were also analyzed by including the satisfaction with sacrifice as a mediator. The study involved 405 Polish heterosexual married, cohabiting, and engaged couples who completed the Sanctification of Romantic Relationship/Marriage Scale, the Relationship Assessment Scale, the Commitment Level Subscale, and the Satisfaction with Sacrifice Scale three times in three three-month intervals. The analyses testing the direct hypotheses in the Actor–Partner Interdependence Models (APIM) and indirect ones in the Actor–Partner Interdependence Extended Mediation Models (APIMeM) were conducted using cross-sectional and longitudinal approaches. The findings revealed that women’s and men’s perceptions of their romantic unions as sacred are linked to their own and their partner’s greater relationship satisfaction and commitment in the “here and now” and long-term perspective (i.e., cross-sectional and longitudinal approaches, respectively). Satisfaction with sacrifice was a significant mediator of these associations, indicating that men’s sacrifice, especially in the long-term approach, is a more important predictor of greater satisfaction and commitment in the relationship for their own and their partners. Prezentowane przekrojowe i podłużne badania analizowały, czy i w jaki sposób uświęcenie związku romantycznego było związane z jego jakością w perspektywie koncepcji duchowości relacyjnej Mahoney. Badano polskie pary heteroseksualne. Jakość związku romantycznego została zoperacjonalizowana jako satysfakcja ze związku i zaangażowanie w relację. Badano także mechanizmy tych zależności poprzez uwzględnienie satysfakcji z poświęcenia się jako mediatora. W badaniu wzięło udział 405 polskich heteroseksualnych par – małżeńskich, żyjących w konkubinacie i narzeczeńskich, które wypełniły Skalę uświęcenia związku romantycznego/małżeństwa, Skalę oceny relacji, podskalę Zaangażowania oraz Skalę satysfakcji z poświęcenia trzykrotnie w trzymiesięcznych odstępach czasowych. Analizy testujące hipotezy bezpośrednie w modelach współzależności aktor-partner (APIM) i pośrednie w rozszerzonych modelach mediacji współzależności aktor-partner (APIMeM) przeprowadzono w podejściu przekrojowym i podłużnym. Otrzymane wyniki ujawniły, że postrzeganie przez kobiety i mężczyzn ich romantycznych związków jako „świętych” wiąże się z większą satysfakcją z relacji i zaangażowaniem u nich samych, jak i ich partnerów w perspektywie „tu i teraz” i długoterminowej (tj. odpowiednio w podejściu przekrojowym i podłużnym). Satysfakcja z poświęcenia była istotnym mediatorem tych zależności, wskazując, że poświęcenie mężczyzn, zwłaszcza w podejściu długoterminowym, jest istotniejszym wskaźnikiem większej satysfakcji i zaangażowania w związek dla nich samych i ich partnerek.listelement.badge.dso-type Item , Postrzeganie wartości macierzyństwa w procesie resocjalizacji skazanych kobiet(2025-05-26) Brzezińska, AnnaPrezentowana dysertacja doktorska podejmuje zagadnienie resocjalizacji kobiet, będących jednocześnie matkami małych dzieci i odbywających karę w polskich zakładach karnych. Z założenia dysertacja została ograniczona do pewnych zasobów, które decydują o niewątpliwych potrzebach (oglądu świata - archeologii życia, warunkujących cele życia, bądź warunkujące sens i jakość życia matki). Macierzyństwo jest czymś, co łączy wszystko razem. Dysertacja w swej materii obejmuje cztery podstawowe obszary badawcze: resocjalizację, wychowanie resocjalizujące, matki i dzieci oraz macierzyństwo. Przedmiotem rozprawy jest badanie możliwości rozwojowej i resocjalizacyjnej skazanych kobiet, będących jednocześnie matkami wychowującymi w więzieniu swoje dzieci. W czasie tworzenia modelu badawczego pamiętałam, iż inny przedmiot badania może narzucać metoda ilościowa, inny zaś metoda jakościowa. Zostało to zaprezentowane w oparciu o zebraną literaturę przedmiotu oraz własne badania empiryczne. Celem dysertacji jest zbadanie korelacji resocjalizacji skazanych kobiet - jako głównego celu systemu penitencjarnego - i macierzyństwa, jako związku synergicznego i jednościowego (scalenia) matki z dzieckiem, ze szczególnym uwzględnieniem koniecznych elementów, właściwości osobniczych, które mogą towarzyszyć wzrastaniu poprzez macierzyństwo w kierunku samorealizacji, pobudzania kreatywności i samospełnienia się. Celem jest poszukiwanie - w otoczeniu skazanej matki - możliwości pozytywnego wykorzystania - chociażby w ograniczonym stopniu - macierzyństwa w procesie jej resocjalizacji. The presented doctoral dissertation addresses the issue of resocialization of women who are also mothers of small children serving sentences in Polish prisons. In principle, the dissertation was lim ited to certain resources that determine undoubted needs (w orldview - archeology of life, determ ining life goals, or determining the meaning and quality of the mother's life). Motherhood is something that connects everything together. The dissertation in its subject m atter covers four basic research areas: resocialization, resocializing education, mothers and children, and motherhood. The subject of the dissertation is the study of the development and resocialization possibilities of convicted women who are also mothers raising their children in prison. While creating the research model, I remembered that the quantitative method may impose a different subject of research, while the qualitative method may impose a different one. This was presented based on the collected literature on the subject and my own empirical research. The aim of the dissertation is to examine the correlation between the resocialization of convicted women - as the main goal of the penitentiary system - and motherhood, as a synergistic and unitive relationship (merging) between the mother and her child, with particular emphasis on the necessary elements, individual characteristics that may accompany growth through motherhood towards self realization, stimulating creativity and self fulfillment. The aim is to search - in the environment of the convicted mother - for the possibility of positive use - even to a limited extent - of motherhood in the process of her resocialization.listelement.badge.dso-type Item , Achievements in instrumental performance as a result of goal realization: The role of affect and implementation intentions(2022-06-22) Mazur-Socha, ZofiaThe first chapter of the dissertation presents what music psychology is as a science, and what the scope of its interests is. The following chapters present four studies that together provided new insights into the role of affect and implementation intentions in the achievements of musical instrument learners. Study 1, a systematic review of the literature, showed that positive affect was related to longer practice time and greater engagement in practice, while negative affect was related to shorter practice time and diminished engagement in practice. The next two chapters describe the development and validation of the Instrumental Practice-Related Affect Measure and the Instrumental Practice Goal Realization Inventory, Study 2 (with 171 piano students) and Study 3 (longitudinal study with initial sample of 235 students learning various musical instruments). Chapter five describes results of Study 2 and 3 regarding the relationships between affect and the four aspects of musical practice. Both studies showed a positive relationship between practice-related enthusiasm and practice intention, while depression and anxiety were negatively related to performance evaluation. Chapter six presents Study 4 (randomized controlled trial with 127 secondary music school and university students) indicating that mental contrasting with implementation intentions helps to reduce negative affect associated with practice, and in interaction with musicians' primary affect explains the increased practice time. W pierwszym rozdziale dysertacji przedstawiono, czym jest psychologia muzyki jako nauka i jaki jest zakres jej zainteresowań. Kolejne rozdziały prezentują cztery badania, które łącznie dostarczyły nowej wiedzy na temat roli afektu i intencji implementacyjnych w osiągnięciach w grze na instrumencie muzycznym. Badanie 1, systematyczny przegląd literatury, wykazało, że pozytywny afekt był związany z dłuższym czasem ćwiczenia i większym zaangażowaniem w ćwiczenie, natomiast negatywny afekt był związany z krótszym czasem ćwiczenia i mniejszym zaangażowaniem w ćwiczenie. Kolejne dwa rozdziały opisują konstrukcję i walidację Kwestionariusza Afektu Związanego z Ćwiczeniem na Instrumencie oraz Inwentarza Realizacji Celów w Ćwiczeniu na Instrumencie, Badanie 2 (z udziałem 171 uczniów klasy fortepianu) oraz Badanie 3 (badanie podłużne z początkową próbą 235 uczniów grających na różnych instrumentach). W rozdziale piątym opisano wyniki Badań 2 i 3 dotyczące związków między afektem a czterema aspektami ćwiczenia gry na instrumencie. W obu badaniach wykazano pozytywny związek między entuzjazmem związanym z ćwiczeniem a intencją jego podejmowania, natomiast depresja i lęk były negatywnie związane z oceną wykonania. W rozdziale szóstym przedstawiono wyniki Badania 4 (randomizowanego badania z próbą kontrolną z udziałem 127 uczniów szkół muzycznych II stopnia i studentów), które wykazało, że kontrastowanie mentalne z intencjami implementacyjnymi pomaga zmniejszyć negatywny afekt związany z ćwiczeniem, a w interakcji z pierwotnym afektem muzyków wyjaśnia wydłużenie czasu ćwiczenia.listelement.badge.dso-type Item , Edukacja osób z niepełnosprawnością w ramach projektu „Alegría de Vivir” w Santo Domingo – Ekwador. Studium psychopedagogiczne(2021-05-06) Szymański, MarekRozprawa ta składa się z trzech części: teoretycznej, metodologicznej i empirycznej wraz z psychopedagogiczną interpretacją uzyskanych wyników badań. Teoretyczne znaczenie tej pracy doktorskiej związane było z ukazaniem projektu jako przykładu przedsięwzięcia wspomagającego proces rozwoju osobistego oraz inkluzji społecznej osób z ryzykiem wykluczenia. Pozytywne doświadczenie związane z jego realizacją oraz jego pozytywną oceną stanowi źródło inspiracji dla tworzenia podobnych projektów skupionych na poprawie warunków życia i funkcjonowania osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Celem podjętej pracy doktorskiej była odpowiedź na pytanie: Jakie walory edukacyjne zostały zrealizowane w ramach Projektu "Alegría de Vivir" obejmującego pracę terapeutyczną z osobami z wykluczeniem społecznym. Oprócz celu poznawczego starano się zrealizować cel praktyczny, jakim było wypracowanie najlepszych form pomocy służących inkluzji społecznej osób z niepełnosprawnością i chorych psychicznie. Efektem końcowym projektu było wykazanie nie tylko jego edukacyjnych, ale również psychopedagogicznych walorów oraz ich znaczenia dla osób w różny sposób w nim uczestniczących. Ogółem w badaniach wzięło udział 469 osób, wśród których było 159 uczestników badań pilotażowych (odegrały one bardzo istotną rolę w opracowaniu narzędzi badań) oraz 310 osób w badaniach zasadniczych. Innowacyjnym narzędziem badań tej ostatniej grupy osób był kwestionariusz ujmujący przedmiot badań zarówno w sposób retrospekcyjny, jak i introspekcyjny. This dissertation consists of three parts: theoretical, methodological and empirical, together with a psycho-pedagogical interpretation of the obtained research results. The theoretical significance of this dissertation was connected with showing the Project as an example of an undertaking supporting the process of personal development and social inclusion of people at risk of exclusion. The positive experience of its implementation and its positive evaluation is a source of inspiration for creating similar projects focused on improving the living conditions and functioning of people with disabilities and their families. The aim of the doctoral dissertation was to answer the question: What educational values were realized within the Alegría de Vivir Project covering therapeutic work with people with social exclusion? In addition to the cognitive goal, there was an attempt to achieve a practical goal, which was to develop the best forms of assistance for the social inclusion of people with disabilities and the mentally ill. The final result of the Project was to demonstrate not only its educational but also psycho-pedagogical qualities and their importance for people who participate in it in various ways. A total of 469 people took part in the research, among them 159 participants of pilot studies (they played a very important role in the development of research tools) and 310 people in basic research. An innovative research tool for the latter group of people was a questionnaire that covered the subject of the research in both retrospective and introspective ways.listelement.badge.dso-type Item , Taksonomia psycholeksykalna rzeczowników typologicznych ukraińskiego leksykonu osobowości(2024-12-16) Kuts, OlenaNiniejsze badania dotyczą leksykonu osobowości rzadko badanej klasy deskryptorów - rzeczowników typologicznych - oraz niebadanego wcześniej języka ukraińskiego. W pracy przyjęto restrykcyjną operacyjną definicję deskryptora osobowości. Głównym celem badań było poznanie psycholeksykalnej struktury ukraińskiego typologicznego leksykonu osobowości. W badaniu wykorzystano listę z 713 terminów, markery wielkich czynników i kwestionariusz HEXACO-100. Badania przeprowadzono na grupie 870 osób. W wyniku analizy danych surowych i ipsatyzowanych zostały wykryte struktury niskowymiarowe (od 1 do 8 składowych) jak i 32-komponentowa struktura wysokowymiarowa. Analiza wyników wskazuje, że struktura osobowości w języku ukraińskim najlepiej odpowiada modelowi Wielkiej Jedynki. Model Wielkiej Piątki również znajduje pewne potwierdzenie, podczas gdy modele Wielkiej Dwójki i Wielkiej Trójki są mniej odzwierciedlone. Wykryto zbieżność struktury osobowości rzeczowników typologicznych języka ukraińskiego na bazie danych ipsatyzowanych ze strukturami języka polskiego i angielskiego oraz pomiędzy strukturami uzyskanymi na bazie danych surowych języka ukraińskiego i holenderskiego. Poza tym wysokowymiarowa struktura ukraińskiego typologicznego leksykonu osobowości w siedemnastu wymiarach odzwierciedla treść dziewięciu czynników struktury osobowości języka angielskiego. This research concerns the personality lexicon of a rarely studied class of descriptors - typological nouns - and the previously unstudied Ukrainian language. A restrictive operational definition of a personality descriptor was adopted in the work. The main aim of the study was to investigate the psycholexical structure of the Ukrainian typological personality lexicon. The study used a list of 713 terms, markers of big factors and the HEXACO-100 questionnaire. The study was conducted on a group of 870 people. As a result of the analysis of raw and ipsatized data, low-dimensional structures (from 1 to 8 components) and a 32-component high dimensional structure were detected. The analysis of the results indicates that the personality structure in Ukrainian best corresponds to the Big One model. The Big Five model also finds some confirmation, while the Big Two and Big Three models are less reflected. Convergence of the personality structure of typological nouns of the Ukrainian language based on ipsatized data with the structures of Polish and English was detected, as well as between the structures obtained on the basis of raw data of Ukrainian and Dutch. Moreover, the high-dimensional structure of the Ukrainian typological lexicon of personality in seventeen dimensions reflects the content of nine factors of the personality structure of the English language.listelement.badge.dso-type Item , Zasoby osobiste a przystosowanie do wymagań związanych ze studiowaniem(2024-12-09) Frańczyk, EwelinaW niniejszej pracy została podjęta próba sprawdzenia zależności pomiędzy stresem studiowania a traumą studiowania oraz określenia roli wybranych zasobów osobistych i radzenia sobie ze stresem studiowania w związku między stresem studiowania a traumą studiowania. Za istotne problemy uznano dylematy towarzyszące okresowi wczesnej dorosłości związane z usamodzielnianiem się, podjęciem odpowiedzialności, sprostaniem wymaganiom. Do wyjaśnienia problemów posłużono się badaniami własnymi przeprowadzonymi na grupie 243 studentów (129 kobiet i 114 mężczyzn, w wieku 18-24 lata). Badania przeprowadzono z użyciem następujących narzędzi: Kwestionariusz Oceny Stresu (KOS), Kwestionariusz do Badania Stylów Radzenia Sobie ze Stresem (CISS), Kwestionariusz PVQ-RR, Kwestionariusz Orientacji Życiowej (SOC-29), Skala Pomiaru Prężności (SPP-25), Kwestionariusz do Pomiaru Indywidualnego Kapitału Społecznego (KPIKS), Kwestionariusz Traumy Egzystencjalnej (KTE) oraz ankieta z metryczką. Na podstawie wyników badań można stwierdzić, że wzrost nasilenia stresu studiowania ocenianego negatywnie, powoduje większe nasilenie traumy. Natomiast tylko poczucie koherencji ma istotną rolę jako zasób w związku między stresem studiowania a traumą studiowania. Studenci, którzy w większym stopniu doświadczają stresu studiowania ocenianego negatywnie, radzą sobie, wykorzystując w większym stopniu styl skoncentrowany na emocjach. Zasoby młodych dorosłych w różny sposób pośredniczą w relacji pomiędzy stresem studiowania a radzeniem sobie i funkcjonowaniem w środowisku akademickim. In this paper, an attempt was made to check the relationship between the stress of studying and the trauma of studying, and to determine the role of selected personal resources and coping with the stress of studying in the relationship between the stress of studying and the trauma of studying. The main problems accompanying the period of early adulthood related to becoming independent, taking responsibility and meeting the requirements were recognized as important problems. In order to explain the problems, own research conducted on a group of 243 students (129 women and 114 men, aged 18-24) was used. The research was conducted using the following tools: Stress Assessment Questionnaire (KOS), Sense of Coherence Questionnaire (CISS), PVQ-RR Questionnaire, Life Orientation Questionnaire (SOC-29), Resilience Measurement Scale (SPP-25), Questionnaire for the Measurement of Individual Social Capital (KPIKS), the Existential Trauma Questionnaire (KTE) and a questionnaire with a metric. Based on the research results, it can be concluded that the increase in the severity of studying stress assessed negatively causes a greater severity of trauma. However, only the sense of coherence plays an important role as a resource in the relationship between the stress of studying and the trauma of studying. Students who experience the stress of studying negatively assessed to a greater extent, cope with using a style focused on emotions to a greater extent. The resources of young adults in various ways mediate the relationship between the stress of studying and coping and functioning in the academic environment.listelement.badge.dso-type Item , Style humoru – uwarunkowania osobowościowe oraz powiązania z dobrostanem psychicznym(2024-12-09) Dutkiewicz, Donat NorbertPrzeprowadzono serię badań, których trzonem i punktem wyjścia była koncepcja stylów humoru Roda Martina. Style humoru rozważane były w kontekście ich relacji zarówno z cechami osobowości w ujęciu pięcioczynnikowego modelu osobowości, jak również w odniesieniu do dobrostanu psychicznego. Zaplanowane badania miały się przyczynić do lepszego rozumienia stylów humoru, ich prognozowania oraz konsekwencji, jakie niesie za sobą przejawianie określonych stylów. Pierwsze badanie było próbą uchwycenia związków stylów humoru z cechami osobowości w ujęciu PMO. Nie było to jednak klasyczne badanie korelacyjne, lecz takie, które ujmowało współwystępowanie ze sobą wszystkich czterech stylów humoru łączące je w pewne wzorce – profile, następnie bazując na uzyskanych profilach, poszukiwano związków z cechami osobowości. Badanie drugie miało na celu lepsze zrozumienie relacji PMO, stylów humoru oraz dobrostanu psychicznego. Badanie było próbą odpowiedzi na pytanie dlaczego występują pewne związki między wybranymi cechami osobowości a dobrostanem. Odpowiedzią miały być w tym przypadku określone style humoru, które dzielą się na takie, które określamy mianem adaptacyjnych, niosących korzyści dla podmiotu oraz dezadaptacyjne – potencjalnie szkodliwe jednoznacznie pozytywne. Badanie trzecie było pewnym uzupełnieniem poprzedniego, miało dookreślić granice, w jakich wykazane prawidłowości obowiązują. Weryfikowano model moderowanej mediacji. W modelu tym skupiono się na poszukiwaniu warunków, w jakich określone cechy osobowości łączą się ze stylami humoru w kontekście związków osobowości z dobrostanem psychicznym. A series of research were conducted, the core of the project was Rod Martin's concept of humor styles. Humor styles were considered in the context of their relationship both with personality traits in terms of the five-factor personality model, as well as in relation to well-being. The planned research was intended to contribute to a better understanding of humor styles, their predictions and the consequences of manifesting specific styles. The first study was an attempt to capture the relationship between humor styles and personality traits from the Big Five perspective. However, it was not a classic correlational study, but one that included all four humor styles combining together into certain patterns - profiles, and then, based on the obtained profiles, connections with personality traits were sought. Study two aimed to better understand the Big Five relationship with humor styles, and psychological well-being. The study was an answer to the question why there are certain relationships between selected personality traits and well-being. The answer in this case was to be specific styles of humor, which are divided into those that we call adaptive and maladaptive. The third study was a complement to the previous one and was intended to specify the limits within which the demonstrated regularities apply. The moderated mediation model was verified. This model focused on searching for the conditions in which specific personality traits are combined with humor styles in the context of the relationship between personality and well-being.listelement.badge.dso-type Item , Osobowe, edukacyjne i społeczne uwarunkowania satysfakcji zawodowej niepełnosprawnych absolwentów studiów wyższych Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach(2024-12-17) Gulati, BeataW rozprawie doktorskiej podjęto badania dotyczące osobowych, edukacyjnych i społecznych uwarunkowań satysfakcji zawodowej absolwentów studiów wyższych UPH w Siedlcach. W badaniach wzięło udział 109 absolwentów pierwszej w Polsce uczelni integracyjnej. Wszyscy respondenci ukończyli studia wyższe i są wieku od 34 do 55 lat. Ze względu na okres pandemii COVID-19 badania zostały zrealizowane za pomocą techniki CAWI. Wyniki analiz potwierdziły, że zarówno czynniki edukacyjne jak i społeczne, a szczególnie osobowe (szczególnie w zakresie samooceny oraz satysfakcji z życia), mają wpływ na poziom satysfakcji z pracy badanych osób. Wyniki niniejszych badań stanowić będą implikacje praktyczne dla osób działających na rzecz edukacji studentów z niepełnosprawnościami na uczelniach, nauczycieli akademickich, pracodawców, przedsiębiorców oraz przedstawicieli organów rządowych i samorządowych. The doctoral dissertation investigates the personal, educational, and social detenuinants of job satisfaction among graduates of higher education at University in Siedlce (UPH). The study involved 109 graduates from the first integrative university in Poland. All respondents completed higher education and are between 34 and 55 years old. Due to the COVID-19 pandemic, the research was conducted using the CAWI technique. The results of the analyses confirmed that educational, social factors and especially personal factors (particularly self-esteem and life satisfaction), influence the level of job satisfaction of the studied individuals. The findings of this research will have practical implications for those involved in the education of students with disabilities at universities, academic teachers, employers, entrepreneurs, and representatives of government and local authorities.listelement.badge.dso-type Item , Autonomia relacyjna kobiet uzależnionych od alkoholu. Badania w Ośrodku Leczenia Uzależnień Kobiet w Międzyrzeczu Górnym(2024-12-16) Śliż, KatarzynaPraca jest analizą uwarunkowań autonomii relacyjnej kobiet uzależnionych od alkoholu. Badania zostały przeprowadzone w Ośrodku Uzależnień Kobiet w Międzyrzeczu Górnym im. Matki Teresy z Kalkuty. Są to badania jakościowe w oparciu o metodę biograficzną przeprowadzone przy pomocy wywiadu narracyjnego oraz analizy piciorysu. Przeprowadzono analizę 12 narracji biograficznych kobiet uzależnionych od alkoholu leczących się w ośrodku terapii uzależnień. Podstawą teoretyczną badań była koncepcja autonomii w ujęciu relacyjnym Teorii Autodeterminacji (SDT). Wyniki wskazują na zaburzenia rozwoju autonomii relacyjnej u uzależnionych kobiet. The work is an analysis of the conditions of relational autonomy of women addicted to alcohol. Research at the Women's Addiction Center in Międzyrzecze Górne. Mother Teresa of Calcutta. These are qualitative studies based on the biographical method, conducted using a narrative interview and a biography analysis. An analysis was carried out of 12 biographical narratives of women addicted to alcohol undergoing treatment in an addiction treatment center. The theoretical research was the concept of autonomy in the relational approach of the Self-Determination Theory (SDT). The results indicate disorders in the development of relational autonomy in addicted women.listelement.badge.dso-type Item , Innowacje i eksperymenty pedagogiczne w placówkach wychowania przedszkolnego na Zamojszczyźnie(2024-12-10) Cieślak, MonikaPraca ma charakter teoretyczno-empiryczny. Rozdział I przedstawia funkcjonowanie placówek przedszkolnych w polskim systemie edukacji, ich historyczny rozwój i współczesną działalność (cele, zadania, funkcje), organizację różnorodnych formy wychowania przedszkolnego i rolę nauczyciela. Rozdział II zawiera definicje oraz kategorie innowacji i eksperymentów pedagogicznych, ich genezę, analizę innowacji jako twórczej działalności edukacyjnej, podstawy prawne regulujące działania innowacyjne i eksperymentalne, kategorie innowacji i eksperymentów, etapy ich implementacji. Rozdział III to metodologia własnych badań empirycznych w zakresie przedmiotu, celu i problematyki badań, zmiennych i wskaźników, metod, technik i narzędzi badawczych, terenu badań, badanej grupy oraz opisu organizacji i przebiegu procesu badawczego w placówkach wychowania przedszkolnego na Zamojszczyźnie. Rozdział IV prezentuje analizę wyników własnych badań w ujęciu ilościowym, ich efektywność oraz związki i zależności statystyczne między zmiennymi niezależnymi a kategoriami innowacji i eksperymentów pedagogicznych. Rozdział V koncentruje się na badaniach jakościowych. W podsumowaniu dokonano weryfikacji przyjętych hipotez badań ilościowych oraz syntetycznej analizy badań jakościowych. Praca zawiera zakończenie z wnioskami wynikającymi z badań teoretycznych i empirycznych. Bibliografia stanowi zestaw aktów prawnych, literatury wraz z netografią. Całość pracy uzupełniają spisy treści, tabel i wykresów oraz aneks z narzędziem badawczym. The disseration has a theoretical-empirical character. Chapter I presents the functioning of preschool institutions in the Polish education system, their historical development, and current activities (goals, tasks, functions), the organization of various forms of preschool education, and the role of the teacher. Chapter II contains definitions and categories of pedagogical innovations and experiments, their origins, an analysis of innovation as a creative educational activity, the legal foundations regulating innovative and experimental actions, categories of innovations and experiments, and the stages of their implementation. Chapter III outlines the methodology of empirical research, including the subject, purpose, and issues of the research, variables and indicators, research methods, techniques, and tools, the research area, the study group, as well as a description of the organization and course of the research process in preschool institutions in the Zamość region. Chapter IV presents a quantitative analysis of the research results, their effectiveness, and the statistical relationships between independent variables and categories of pedagogical innovations and experiments. Chapter V focuses on qualitative research. In the summary, the quantitative research hypotheses are verified, and a synthetic analysis of the qualitative research is provided. The dissertation concludes with findings drawn from both theoretical and empirical research. The bibliography includes legal acts, literature, and online resources. The disseration is supplemented by tables of contents, tables and charts, as well as an appendix with the research tool.listelement.badge.dso-type Item , Positive orientation and self-regulation: mediating role of coherence, resiliency and self-efficacy(2024-12-05) Laskowska, AgnieszkaPositive orientation refers to a natural inclination to value oneself, the world, and the future positively. On the other hand, self regulation is the ability to control one's internal states and other bodily responses. It manifests in various aspects of pursuing personal goals: engagement, level of achievement, and probability of success. The main research question was: What is the nature of the relationship between positive orientation and self-regulation? In the first study, a connection between positive orientation and self-regulation was demonstrated. It was shown that positive orientation is related to self-regulation as a trait, but only through resilience and coherence. In the second study, it was hypothesized that individuals characterized by positive orientation would exhibit greater self-regulation efficiency and would also be more effective in achieving personal goals. The third study, in turn, demonstrated that the Big Five personality traits extraversion, neuroticism, and conscientiousness - can independently explain self-regulation as a trait without the need to reference positive orientation. Orientacją pozytywną nazywamy naturalną inklinację do pozytywnego wartościowania siebie, świata i przyszłości. Natomiast samoregulacja to zdolność kontrolowania własnych stanów wewnętrznych oraz innych reakcji organizmu. Wyraża się ona w rozmaitych aspektach realizacji dążeń osobistych: zaangażowaniu, stopniu realizacji i prawdopodobieństwie realizacji. Główne pytanie badawcze brzmiało: Jaka jest natura związku między pozytywną orientacją a samoregulacją? W pierwszym badaniu wykazano związek orientacji pozytywnej z samoregulacją. Wykazano, że pozytywna orientacja jest związana z samoregulacją jako cechą, ale tylko za pośrednictwem odporności i spójności. W drugim badaniu postulowano, iż osoby charakteryzujące się orientacją pozytywną będą wykazywały większą efektywność samoregulacji i będą też skuteczniej realizowały osobiste dążenia. Z kolei trzecie badanie wykazało, że Wielka Piątka cech osobowości - ekstrawersja, neurotyczność i sumienność - mogą niezależnie wyjaśniać samoregulację jako cechę, bez konieczności odwoływania się do pozytywnej orientacji.listelement.badge.dso-type Item , Adaptacja matek do wymagań związanych z pandemią choroby Covid-19 wywołanej wirusem SARS-CoV2 – rola współpracy rodzicielskiej(2024-12-04) Więsyk, SabinaPraca dotyczy adaptacji matek do wymagań związanych z pandemią zakaźnej choroby Covid-19 wywołanej wirusem SARS-CoV2 oraz znaczenia współpracy rodzicielskiej dla tej adaptacji. Badano bezpośredni oraz pośredni efekt, jaki wywiera współpraca rodzicielska (jej pozytywne i negatywne aspekty) na adaptację matek (ich zaburzenia psychiczne, stres rodzicielski oraz satysfakcję z małżeństwa i z życia) do wymagań związanych z pandemią. Celem projektu było ponadto zbadanie mediującej roli stresu rodzicielskiego między poczuciem zagrożenia Covid-19 a zaburzeniami zdrowia psychicznego matek, a także zidentyfikowanie wzorców współpracy rodzicielskiej w czasie pandemii i określenie ich związku ze wskaźnikami adaptacji matek. Przeprowadzono badanie, w którym uczestniczyło 360 matek (mężatek, sprawujących opiekę nad przynajmniej jednym dzieckiem w wieku 7-12 lat). Stwierdzono, iż poczucie zagrożenia Covid-19 wywiera bezpośredni i pośredni, mediowany przez stres rodzicielski, efekt na zaburzenia zdrowia psychicznego matek. Dodatni efekt poczucia zagrożenia Covid-19 na stres rodzicielski słabnie wraz ze wzrostem pozytywnych aspektów współpracy rodzicielskiej, zaś nasila się wraz ze wzrostem podważania i konfliktu. Stwierdzono, iż współpraca rodzicielska jest najważniejszym predyktorem wyjaśniającym satysfakcję z życia i z małżeństwa badanych. Wyodrębniono cztery profile współpracy rodzicielskiej: Współpracujący, Konfliktowy, Niezaangażowany oraz Mieszany. Stwierdzono, iż przynależność do profili różnicuje poziom stresu rodzicielskiego, zaburzeń psychicznych i satysfakcji z małżeństwa. The dissertation concerns mothers’ adaptation to the demands associated with the COVID-19 infectious disease caused by SARS-CoV2 virus and the significance of coparenting for this adaptation. The direct and indirect effect of coparenting (its positive and negative aspects) on the adaptation of mothers (their mental health disorders, parental stress and satisfaction with marriage and life) to the demands associated with the COVID pandemic was examined. The aim of the project was also to examine the mediating role of parental stress between the perceived threat of Covid-19 and mothers' mental health disorders, as well as to identify patterns of coparenting during the pandemic and determine their associations with the indicators of mothers’ adaptation. The author conducted a study with a sample of 360 married mothers with at least one child between 7 and 12 years of age. The study revealed that perceived coronavirus threat had a direct effect and an indirect effect, mediated by parental stress, on mental health disorders in mothers. The positive effect of perceived coronavirus threat on parental stress weakened with an increase in coparenting (considered globally) and became stronger with an increase in undermining and conflict. Coparenting was also found to be the key predictor explaining mothers’ life satisfaction and marital satisfaction. Four profiles of coparenting were distinguished: Cooperative, Conflicted, Disengaged, and Mixed. It was established that belonging to a particular profile differentiated the level of parental stress, mental disorders, and marital satisfaction.listelement.badge.dso-type Item , Edukacja zdrowotna w działalności zawodowej kosmetologa w opinii osób świadczących usługi kosmetyczne(2024-12-02) Kwaśniewska, AgnieszkaWstęp. Światowa organizacja zdrowia (WHO) definiuje edukację zdrowotną jako „dowolną kombinację doświadczeń edukacyjnych, których celem jest pomoc jednostkom i społecznościom w poprawie ich zdrowia poprzez zwiększanie ich wiedzy lub wpływanie na ich postawy”. Edukacja zdrowotna zapewnia zarówno jednostkom, jak i społecznościom możliwość zdobycia niezbędnych informacji/umiejętności wymaganych do podejmowania decyzji zdrowotnych lub zmiany zachowań zdrowotnych. Kosmetolodzy poprzez swoje studia zdobywają wiedzę i kompetencje umożliwiające im realizowanie zadań wynikających z definicji edukacji zdrowotnej. Cel. Poznanie opinii osób świadczących usługi kosmetyczne na temat miejsca i realizacji edukacji zdrowotnej w działalności zawodowej kosmetologa. Metody. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Narzędziem był kwestionariusz ankiety skonstruowanej na potrzeby badania zawierający także Skalę Przekonań Zdrowotnych. Wyniki. Większości badanych osób bliższy jest model holistyczno-funkcjonalny zdrowia. Osoby w taki sposób pojmujące zdrowie częściej podejmują zadania edukacji zdrowotnej we własnych gabinetach. Osoby starsze, z wyższym wykształceniem częściej wskazują gabinety jako miejsca do realizacji zadań edukacji zdrowotnej i są przekonane o jej skuteczności w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym. Miejsce zamieszkania i wykonywania działalności istotnie różnicują opinie na temat miejsca edukacji zdrowotnej w działalności zawodowej kosmetologów. Wnioski. Badania własne potwierdziły, że kosmetolodzy są świadomi potrzeby realizowania zadań edukacji zdrowotnej we własnych gabinetach. Zdecydowana większość respondentów czuje się dobrze przygotowana do podjęcia tych zadań. Podejmowane tematy na temat zdrowia w badaniach własnych przez kosmetologów pokrywają się wynikami badań na ten temat innych badaczy, co może świadczyć o ujednoliceniu sposobu kształcenia kosmetologów. Nadal jednak widać potrzebę szkolenia kosmetologów jako edukatorów zdrowia. Introduction. The World Health Organization (WHO) defines health education as "any combination of educational experiences designed to help individuals and communities improve their health by increasing their knowledge or influencing their attitudes." Health education provides both individuals and communities with the opportunity to gain the necessary information/skills required to make health decisions or change health behaviors. Cosmetologists, through their studies, acquire the knowledge and competencies that enable them to carry out the tasks of the definition of health education. Aim. To learn about the opinions of cosmetology service providers on the place and implementation of health education in the professional activity of a cosmetologist. Methods. The study used the method of diagnostic survey. The tool was a survey questionnaire constructed for the study that also included the Health Beliefs Scale. Results. Most of the people surveyed are closer to the holistic-functional model of health. People with this understanding of health are more likely to undertake health education tasks in their own offices. Older people with higher education are more likely to indicate offices as places to carry out health education tasks and are convinced of its effectiveness in preventing civilization diseases. Place of residence and practice significantly differentiate opinions on the place of health education in the professional activities of cosmetologists. Conclusions. Our own research confirmed that cosmetologists are aware of the need to implement health education tasks in their own offices. The vast majority of respondents feel well prepared to undertake these tasks. The topics taken up on health in their own studies by cosmetologists coincide with the results of studies on this topic by other researchers, which may indicate a unified way of educating cosmetologists. However, the need to train cosmetologists as health educators is still apparent.listelement.badge.dso-type Item , Indywidualne uwarunkowania autonomii decyzyjnej i wykonawczej dorosłych osób z niepełnosprawnością ruchową(2024-11-25) Korach, PaulinaW rozprawie doktorskiej podjęto badania dotyczące indywidualnych uwarunkowań autonomii decyzyjnej i wykonawczej dorosłych osób z niepełnosprawnością ruchową. W badaniach wzięło udział 211 dorosłych osób z niepełnosprawnością ruchową w wieku od 18 do 79 lat. Ze względu na okres pandemii COVID-19 badania zostały zrealizowane za pomocą techniki CAWI. Wyniki analiz potwierdziły zasadność głównej hipotezy dotyczącej założenia, iż autonomia decyzyjna i wykonawcza dorosłych osób z niepełnosprawnością ruchową jest związana z czynnikami indywidualnymi – osobowymi. Wyniki niniejszych badań mogą stanowić implikacje dla wszystkich osób, które są zainteresowane indywidualnymi uwarunkowaniami autonomii decyzyjnej i wykonawczej dorosłych osób z niepełnosprawnością ruchową, zarówno na gruncie naukowym, jak i edukacyjno-terapeutycznym. In the dissertation research was undertaken on individual determinants of decision-making and executive autonomy in adults with mobility disabilities. A total of 211 adults with mobility impairment aged between 18 and 79 years took part in the study. Due to the COVID-19 pandemic period, the research was carried out using the CAWI technique. The results of the study confirmed the validity of the main hypothesis concerning the assumption that the decision-making and executive autonomy of adults with mobility impairment is related to individual - personal factors. The findings of the present study may have implications for all those interested in the individual determinants of decision-making and executive autonomy of adults with mobility disabilities, both academically and in educational and therapeutic settings.listelement.badge.dso-type Item , Aktywność fizyczna i społeczna seniorów w Małopolsce - studium pedagogiczne(2024-11-18) Rokicki, AndrzejTematyka niniejszej rozprawy dotyczy aktywności fizycznej i społecznej seniorów w Małopolsce. W rozdziale I zostało opisane postrzeganie starości w kontekście historycznym, począwszy od starożytnej Grecji i Rzymu aż do czasów współczesnych, a także przedstawiono starość w ujęciu indywidualnym oraz społecznym. W rozdziale II omówiono teorie potrzeb seniorów oraz ich zmieniającą się specyfikę związaną z bardzo szybko następującymi zmianami technologicznymi, rodzinnymi, które zachodzą w społeczeństwie. W rozdziale III został omówiony stan zdrowia seniorów w Polsce, który jest kluczowym zagadnieniem przy podejmowaniu przez nich różnego rodzaju aktywności. Połączenie aktywności społecznej i fizycznej jest fundamentalnym i pozytywnym elementem dla kompleksowego zdrowia seniorów. W IV rozdziale została przedstawiona koncepcja metodologiczna badań własnych, zawierająca przedmiot badań, cele, zmienne, wskaźniki, hipotezy badawcze. W rozdziale tym zostały uwzględnione także metody, techniki, narzędzia badawcze, dobór grupy oraz strategia badań pedagogicznych. Badania zostały pogłębione dzięki analizie biogramu osoby aktywizującej seniorów w małej miejscowości. W rozdziale V opisano wyniki podjętych badań w kwestii sposobów i form aktywizowania seniorów w sferze fizycznej i społecznej. Wykorzystane metody i strategie badawcze miały za zadanie stworzenie holistycznego obrazu procesu aktywizacji seniorów w Małopolsce, pozwalającego na opracowanie autorskiego modelu pracy z seniorami. The subject of this dissertation concerns the physical and social activity of seniors in Małopolska. Chapter I describes the perception of old age in the historical context, from ancient Greece and Rome to modern times, and presents old age in individual and social terms. Chapter II discusses the theories of the needs of seniors and their changing specificity related to the very quickly occurring technological and family changes that take place in society. Chapter III discusses the health condition of seniors in Poland, which is a key issue when undertaking various types of activities. The combination of social and physical activity is a fundamental and positive element for the comprehensive health of seniors. Chapter IV presents the methodological concept of own research, including the subject of research, objectives, variables, indicators, research hypotheses. This chapter also includes methods, techniques, research tools, group selection and pedagogical research strategy. The research was deepened thanks to the analysis of the biography of a person activating seniors in a small town. Chapter V describes the results of the research undertaken on the methods and forms of activating seniors in the physical and social sphere. The research methods and strategies used were aimed at creating a holistic picture of the process of activation of seniors in Małopolska, allowing for the development of an original model of working with seniors.listelement.badge.dso-type Item , Psychospołeczne uwarunkowania decyzji kobiet w wieku prokreacyjnym o nieposiadaniu dzieci(2024-11-22) Kulinicz, RomaKobiece role historycznie i tradycyjnie budowane są wokół macierzyństwa (Gillespie, 2003). W ostatnich latach można zaobserwować wzrost zainteresowania tematyką dobrowolnej bezdzietności (Blackstone, 2019). Ma na to wpływ spadający wskaźnik dzietności oraz coraz większa liczba bezdzietnych kobiet, staje się to trend charakterystyczny dla wielu współczesnych społeczeństw (Blackstone i Stewart, 2012). Celem niniejszej pracy było sprawdzenie, czy w aspekcie cech osobowości, postaw życiowych, nieprzystosowania, hierarchii wartości, postaw życiowych, stylów przywiązania, samooceny, poczucia skuteczności i inteligencji emocjonalnej występują różnice statystycznie istotne między kobietami świadomie bezdzietnymi a matkami oraz kobietami, które chcą zostać matkami. Dodatkowo zbadano, czy występują różnice między grupami w zakresie postaw rodzicielskich ich ojców i matek. Do zebrania danych jakościowych zastosowano ustrukturalizowany wywiad, którego rezultaty posłużyły głębszemu zrozumieniu motywów i znaczeń osobistych kobiet z grupy kryterialnej. Przebadano 148 kobiet, w tym 76 należało do grupy kryterialnej, czyli kobiet świadomie bezdzietnych, a 72 – do grupy kontrolnej. Zdecydowano podzielić grupę kontrolą na dwie: matki i kobiety, które chcą nimi zostać, ponieważ zauważono różnice istotne statystycznie między tymi grupami. Wykazano, że istnieją różnice istotne statystycznie między grupami w zakresie cech osobowości, stylu przywiązania, hierarchii wartości, postaw życiowych oraz postaw rodzicielskich matek osób badanych. Co więcej, niniejsze badania pozwoliły zrozumieć powody decyzji o świadomej bezdzietności, a także znaczenie kontekstu rodzinnego i partnerskiego badanych oraz ich wizji przyszłości bez dzieci. Women's roles have historically and traditionally been constructed around motherhood (Gillespie, 2003). Recent years have seen an increase in interest in the topic of voluntary childlessness (Blackstone, 2019). This is influenced by declining fertility rates and the increasing number of childless women, it is becoming a trend characteristic of many contemporary societies (Blackstone and Stewart, 2012). The aim of the present study was to examine whether there was a statistically significant difference in aspects of personality traits, life attitudes, maladaptation, value hierarchy, life attitudes, attachment styles, self- esteem, sense of efficacy and emotional intelligence between consciously childless women and mothers and women who want to become mothers. In addition, it was examined whether there were differences between the groups in terms of the parenting attitudes of their fathers and mothers. Furthermore, a structured interview was used to deepen the qualitative understanding of the criterion group. A total of 148 women were interviewed, of whom 76 belonged to the criterion group, i.e. the consciously childless women, and 72 to the control group. It was decided to divide the control group into two: mothers and women who want to become mothers, as statistically significant differences were noted between these groups. It was shown that there were statistically significant differences between the groups in terms of personality traits, attachment style, value hierarchy, life attitudes and parental attitudes of the subjects' mothers. Furthermore, the present study provided a greater understanding of the reasons for the decision regarding conscious childlessness, the family and partner context of the subjects and their vision of a future without children.listelement.badge.dso-type Item , Testowanie hipotezy leksykalnej na podstawie polskiego leksykonu osobowości(2024-11-20) Tatara, MagdaPodejście psycholeksykalne opiera się na przekonaniu, które podkreśla, że najważniejsze różnice pomiędzy ludźmi zostały zakodowane w języku, im ważniejsza jakaś cecha dla danego społeczeństwa/kultury/narodu, tym więcej w języku tej grupy społecznej określeń, które tę cechę opisują (Goldberg, 1981). Głównym celem przeprowadzonych badań była weryfikacja hipotezy leksykalnej na bazie pełnego leksykonu osobowości języka polskiego. Celem dodatkowym było ustalenie struktury czynnikowej ważności społecznej cech. Postawiono trzy hipotezy: 1) Deskryptory cech, które są ważniejsze, są używane częściej do opisu jednostki, 2) Deskryptory cech, które są ważniejsze, posiadają większą liczbę synonimów, 3) Deskryptory cech, które są ważniejsze, są silniej skorelowane z innymi określeniami oraz pytanie badawcze – 4) Jaka jest struktura czynnikowa ważności społecznej cech? Przebadano 462 osoby za pomocą listy 1347 deskryptorów osobowości. Potwierdzono tylko niektóre twierdzenia zawarte w hipotezie leksykalnej, co pokazuje, że nie można jej ani przyjąć, ani odrzucić. Wyodrębnione struktury czynnikowe ważności społecznej cech różnią się od struktury leksykonu osobowości. Uzyskane wyniki wnoszą innowacyjny wkład w rozwój teorii naukowej oraz mogą stać się podstawą przyszłych badań. The psycholexical approach is based on a belief that the most important differences between people are encoded in language, the more important a trait is for a society/culture/nation, the more terms there are in the language of this social group that describe this trait (Goldberg, 1981). The main goal of the research was to verify the lexical hypothesis based on the complete personality lexicon of the Polish language. An additional goal was to determine the factor structure of the social importance of traits. Three hypotheses were formulated: 1) Trait descriptors that are more important are used more often to describe an individual, 2) Trait descriptors that are more important have a greater number of synonyms, 3) Trait descriptors that are more important are more strongly correlated with other terms, and research question – 4) What is the factor structure of the social importance of traits? 462 people were examined,with a list of 1,347 personality descriptors. Only some of the statements contained in the lexical hypothesis were confirmed, which shows that it can neither be accepted nor rejected. The factor structures of the social importance of traits differ from the structure of the personality lexicon. The obtained results make an innovative contribution to the development of scientific theory and may become the basis for future research.listelement.badge.dso-type Item , Rola i znaczenie coachingu w rozwoju kapitału społecznego w opiniach coachów(2024-10-10) Janik-Lis, DominikaPunktem wyjścia dla podjętych w rozprawie dociekań naukowych jest luka badawcza w identyfikacji zasobów kapitału społecznego, które mogą być rozwijane w procesie coachingu. Praca ma charakter eksploracyjny i wynika, po pierwsze, z tego, że nie prowadzono dotychczas teoretycznej refleksji nad możliwością powiązania coachingu z kapitałem społecznym. Po drugie, nie diagnozowano również, które z zasobów kapitału społecznego mogą rozwijać się w działaniach coachów. Dla rozwiązania problemu badawczego podjętego w pracy, w części teoretycznej, w oparciu o literaturę przedmiotu i badania nad kapitałem społecznym i coachingiem, zidentyfikowano zasoby, które są przedmiotem zainteresowań coachingu i jednocześnie są elementami kapitału społecznego. W części empirycznej przeprowadzono wywiady z coachami i poddano analizie strony WWW organizacji; coachingowych, co pozwoliło określić przestrzeń, w której kapitał społeczny może być rozwijany. Praca wzbogaca dotychczasowy stan wiedzy, weryfikuje utarte poglądy dotyczące coachingu jako zbioru eklektycznych technik, które nie mają przełożenia na kształtowanie struktur społecznych. Na podstawie zrealizowanych badań, autorka pracy uzyskała informacje, które pozwoliły potwierdzić stawiane w pracy hipotezy badawcze. Praca składa się ze wstępu, czterech rozdziałów, zakończenia, aneksów i bibliografii, obejmującej literaturę polską i zagraniczną. The starting point for the scientific investigations undertaken in the dissertation is the research gap in the identification of social capital resources that can be developed in the coaching process. The work is exploratory in nature and results, firstly, from the fact that there has been no theoretical reflection on the possibility of linking coaching with social capital so far. Secondly, it has not been diagnosed which social capital resources can be developed in the activities of coaches. In order to solve the research problem undertaken in the work, in the theoretical part, based on the literature on the subject and research on social capital and coaching, resources were identified that are the subject of interest in coaching and at the same time are elements of social capital. In the empirical part, interviews with coaches were conducted and the websites of coaching organizations were analyzed, which allowed to determine the space in which social capital can be developed. The work enriches the current state of knowledge and verifies the established views on coaching as a set of eclectic techniques that do not apply to shaping social structures. Based on the research, the author of the work obtained information that allowed to confirm the research hypotheses formulated in the work. The work consists of an introduction, four chapters, a conclusion, annexes and a bibliography covering Polish and foreign literature.listelement.badge.dso-type Item , Podmiotowe uwarunkowania stylów komunikowania się u osób uzdolnionych plastycznie(2024-11-08) Szymczak, Izabela TeresaCelem badań opisanych w niniejszej dysertacji była empiryczna weryfikacja hipotez dotyczących podmiotowych uwarunkowań stylów komunikowania się u osób uzdolnionych plastycznie. Postulowano między innymi, że osoby uzdolnione plastycznie różnią się od populacji ogólnej w zakresie wybranych stylów komunikowania się oraz że uwarunkowania tych stylów (odnoszące się do cech temperamentu, charakteru, kompetencji społecznych oraz poczucia samotności) mają swoją specyfikę w grupie osób uzdolnionych plastycznie. Przebadano studentów malarstwa wydziałów i uczelni artystycznych w Polsce (grupa badana) oraz studentów kierunków nieartystycznych o podobnej charakterystyce demograficznej (grupa porównawcza). Ostatecznie do analiz włączono 60 osób uzdolnionych plastycznie oraz 53 osoby z grupy porównawczej. Pomiaru psychometrycznego dokonano za pomocą następujących kwestionariuszy: Interpersonalne Skale Przymiotnikowe Jerry’ego Wigginsa IAS, Kwestionariusz Temperamentu i Charakteru Cloningera TCI. Kwestionariusz Kompetencji Społecznych Matczak (KKS), Skala do pomiaru poczucia Samotności de Jong Gierveld. Okazało się między innymi, że styl komunikowania się Powściągliwy-Introwertywny osiągał wyższe nasilenie w grupie osób uzdolnionych plastycznie. Wykazano również moderującą rolę uzdolnień plastycznych w predykcji stylu komunikowania się Pewny Siebie-Dominujący za pomocą samokierowania (zmiennej charakterologicznej). Ponadto, w grupie osób uzdolnionych plastycznie, unikanie szkody i wytrwałość (zmienne temperamentalne) oraz poczucie samotności przewidywały styl komunikowania się Powściągliwy- Introwertywny, natomiast unikanie szkody (zmienna temperamentalna), autotranscendencja (zmienna charakterologiczna) oraz kompetencje społeczne w zakresie ekspozycji społecznej przewidywały styl Niezdecydowany-Uległy. Implikacje niniejszych badań obejmują inspiracje do projektowania warsztatów psychoedukacyjnych dla osób uzdolnionych plastycznie i ich rodzin. The aim of the research described in this dissertation was the empirical verification of hypotheses regarding the subjective determinants of communication styles in people with plastic artistic talent. It was inter alia postulated that artistically gifted people differ from the general population in terms of selected communication styles and that the predictors of these styles (referring to temperament, character, social competence and a feeling of loneliness) are specific in the group of artistically gifted people. Polish students of art faculties (study group) and students of non-artistic faculties with similar demographic characteristics (comparison group) were surveyed. Finally, 60 people with plastic artistic talent and 53 people from the comparison group were included in the analysis. The psychometric measurement was carried out using the following questionnaires: Interpersonal Adjective Scales by Jerry Wiggins IAS, Temperament and Character Questionnaire by Cloninger TCI, Social Competences Questionnaire KKS by MatczakScale for measuring the sense of loneliness by de Jong Gierveld. It turned out, among other things, that the Aloof-Introverted communication style was more intense in the group of people with plastic artistic talent. The moderating role of plastic artistic talent in predicting the Assurent- Dominant communication style using self- directedness (characterological variable) was also demonstrated. Moreover, in the group of artistically gifted people, harm avoidance and persistence (temperamental variables) and a feeling of loneliness predicted the Aloof- Introverted communication style, while harm avoidance (temperamental variable), self transcendence (characterological variable) and social competences under social exposure condition predicted the Unassured-Submissive style. The implications of this research include inspiration for designing psychoeducational workshops for artistically gifted people and their families.