Książki/rozdziały (WPPKiA)

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12153/113

Browse

Now showing 1 - 20 of 66

Prawo i praktyka kanonizacyjna za pontyfikatu papieża Franciszka
(Wydawnictwo KUL, 2019) Fiejdasz-Buczek, Lidia
Patronaty świętych i błogosławionych w Kościele łacińskim
(Wydawnictwo KUL, 2019) Syczewski, Tadeusz
Il tema: Santi protettori e Beati nella Chiesa latina, contiene i seguenti problemi specifici: la base legale e dogmatica del culto dei santi e dei beati, perché diamo culto ai santi e ai beati? Quali sono le ragioni del culto dei santi? Inoltre, sono stati illustrati i principi dell’introduzione dei santi nel calendario romano generale e le regole per far entrare i santi e i beati nel calendario liturgico e stabilire i patroni di province, contee, città, territori più ampi, strade, associazioni, scuole, università e famiglie religiose. Informazioni dettagliate sul calendario di un dato paese e l’introduzione di nuovi santi nel calendario sono contenute negli attuali documenti della Chiesa latina. Questi documenti sottolineano che tutte le celebrazioni riguardanti la Chiesa locale, che dovrebbero essere incluse nei calendari, devono essere subordinate alle celebrazioni universali secondo le linee guida della Congregazione per il Culto Divino e la Disciplina dei Sacramenti. Spetta alla Congregazione valutare le condizioni presentate nella richiesta, indicare l’importanza della celebrazione liturgica e presentare la richiesta al Santo Padre. I santi possono anche essere stabiliti – con il consenso della Congregazione per il culto divino e la disciplina dei sacramenti – come patroni di province, contee, città, territori più ampi, strade, associazioni, scuole, università e famiglie religiose. I Beati pero’ come protettori di questi luoghi possono essere nominati solo con il consenso di un’indulto speciale della Santa Sede.
Sprawy kanonizacyjne za pontyfikatu papieża Franciszka
(Wydawnictwo KUL, 2019) Bar, Wiesław
Il papa Francesco si rivela assoluto campione tra i papi sul campo del numero delle persone elevate ai onori della santità. Questo fatto è stato dimostrato nella prima parte dell’articolo. Se le statistiche dicono la verità? (1). Sono state pure presentate le nuove regole nel campo di cause di canonizzazione dell’anno 2016 (2). Si può essere d’accordo che le norme riguardanti il finanziamento delle cause e le regole per la consulta medica possono fornire la maggiore efficienza, tanto meno l’introduzione ella terza misura per la santità, cioè l’offerta volontaria e sincera della propria vita per un’altra persona e la perseveranza nel precedente decisione fino alla morte (lettera apostolica “Maiorem hac dilectionem” dal 11 luglio 2017 avrà il suo impatto al numero di casi presentati e alla velocità di processo decisionale. Tanto in peggio se prendiamo in considerazione il problema d’identificazione del persecutore e il dovere di dimostrare il suo odium fidei (3). L’interpretazione dell’insegnamento papale sull’ecumenismo del sangue, soprattutto quello criticato è di così vasta portata che l’effetto sulle cause della canonizzazione e le nuove normative legali per momento non possono essere escluse (4).
Dowodzenie cudu według nowego Regulaminu Konsulty Medycznej z 23 września 2016 r.
(Wydawnictwo KUL, 2019) Fiejdasz-Buczek, Lidia
Papa Pio XII, con il documento Commissione medica per l’amministrazione delle guarigioni miracolose proposte per causa di beatificazione e canonizzazione (22 ottobre 1948), fondò la Commissione dei Medici presso la Congregazione dei Riti. Il 15 dicembre 1948 diede alla Commissione uno statuto (Statuto della Commissione medica per l’esame delle guarigioni miracolose proposte per le cause di beatificazione e canonizzazione), con il quale, insieme alla Commissione, nominò la Commissione dei Medici. I successivi papi Giovanni XXIII, Paolo VI e Giovanni Paolo II perfezionarono le modalità di procedere in materia di dimostrazione di miracoli emanando regolamenti successivi. L’autrice del presente articolo dopo la loro analisi ha presentato e commentato l’ultimo regolamento della Commissione dei Medici, il quale, in base al mandato di papa Francesco, è stato approvato il 24 agosto 2016 dal segretario di Stato Pietro Parolin. L’autrice ha dimostrato che i nuovi regolamenti hanno contribuito al livello delle discussioni scientifiche; il numero di medici esperti che esaminano il caso presentato è aumentato da 5 a 7 esperti. L’autrice ritiene che questi cambiamenti offriranno un maggior grado di certezza morale a chi si pronuncerà in questi casi e che saranno estremamente utili per dimostrare l’obiettivo con cui vengono sottoposti all’analisi.
In negotio tantae gravitatis. Sylwetka naukowa Księdza Profesora Henryka Misztala
(Wydawnictwo KUL, 2009) Fiejdasz, Lidia
Cenzura pism własnych kandydata na ołtarze
(Wydawnictwo KUL, 2010) Fiejdasz, Lidia; Kijas, Zdzisław J.
Lo studio degli scritti editi da un candidato agli altari, riguarda alla fede ed alla moralità cattolica forma parte integrante dell’Inchiesta sulle virtù eroiche. Papa Eugenio III introdusse tale procedura nel XII secolo. Scriveva Benedetto XIV – „Non conviene che venga venerato pubblicamente chi nei suoi scritti errava nella fede o nei costumi oppure introduceva dottrine contrarie allo spirito della Chiesa […]”. Secondo le norme del Codice dell’anno 1917 l’esame degli scritti doveva essere effettuato presso la Congregazione dei Riti. In seguito al Concilio Vaticano II la Congregazione concesse la censura degli scritti nella diocesi. La prassi venne regolamentata nella legislazione di Giovanni Paolo II e dettagliatamente chiarita nell‘Istruzione Sanctorum Mater (“L’istruzione della Congregazione delle Cause dei Santi per lo svolgimento delle Inchieste diocesane o eparchiali nelle Cause dei Santi”). L’articolo, oltre ad offrire una panoramica storica su quella istituzione ed un ampio commento sulle norme vigenti, pone l’accento sull’osservanza del segreto delle nomine dei censori. Sono state rilevate difficoltà nella censura e nelle più importanti opinioni dei censori teologi sulle Inchieste di beatificazione di Jerzy Ciesielski, Giovanna Beretta Molla, Don Jerzy Popiełuszko.
Dopuszczalność pozyskiwania i handlu ludzkimi narządami w świetle Konwencji z Santiago de Compostela
(C.H. Beck, 2019) Tabaszewski, Robert
W związku z upowszechnianiem się zabiegów transplantacyjnych w XXI w., nielegalny pobór i handel narządami w skali międzynarodowej stał się faktem. Proceder ten narusza prawa człowieka i podstawowe wolności, a w konsekwencji stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia indywidualnego i publicznego. Odpowiedzą na zjawisko czerpania korzyści z handlu narządami jest proces tworzenia norm zapobiegających tzw. wtórnej reizacji, czyli uprzedmiotowienia oraz niekontrolowanego dopuszczenia do obrotu handlowego ludzkich komórek, tkanek i narządów. Wprawdzie na gruncie krajowym omawiane zjawisko to wciąż zagadnienie marginalne, jednak z uwagi na fakt, że również przez Polskę przebiegają szlaki przemytnicze tzw. czerwonego rynku, a także z racji na wzrost zainteresowania polskich obywateli turystyką transplantacyjną, jego unormowanie na płaszczyźnie ustawowej staje się koniecznością. Tezę powyższą odzwierciedlają istniejące regulacje w systemie uniwersalnym, takie jak Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi do Konwencji z Palermo. Pomimo istnienia coraz bardziej szczegółowych regulacji, które były przyjmowane pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), takich jak: rezolucja Światowego Zgromadzenia Zdrowia z 1987 r. potępiająca czerpanie zysku z handlu ludzkimi organami pozyskiwanymi od osób żywych; międzynarodowych organizacji lekarskich, m.in. Światowego Towarzystwa Medycznego, Towarzystwa Transplantacyjnego oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Nefrologicznego, takich jak Deklaracja Stambulska o obrocie narządami i turystyce transplantacyjnej wraz z Protokołem Dodatkowym, w systemie uniwersalnym wciąż brakuje dokumentu o charakterze prawnie wiążącym, który odnosiłby się do zagadnień podstawowych związanych z transplantologią. Także na gruncie europejskim, pomimo szeregu konwencji Rady Europy odnoszących się do statusu człowieka jako fizycznego, psychicznego i duchowego integrum, takich jak: Konwencja z Oviedo wraz z Protokołami Dodatkowymi, czy Konwencja w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi, istniała bowiem pilna potrzeba kompleksowej regulacji w zakresie przeciwdziałania handlowi ludzkimi narządami, którą wypełniła dopiero Konwencja z Santiago de Compostela.
Rola ius cogens i soft law Światowej Organizacji Zdrowia w kształtowaniu praw i wolności człowieka
(Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2017-03-25) Tabaszewski, Robert
Przedmiotem niniejszego opracowania są rozważania dotyczące roli instrumentarium normatywnego Światowej Organizacji Zdrowia (ang. World Health Organisation, WHO ) – najważniejszej Organizacji sprawującej mandat ONZ w dziedzinie ustanowienia i rozbudowywania gwarancji instytucjonalnych dotyczących zdrowia. Zarówno ogólne funkcje, dla których została powołana WHO, jak i realizowany przezeń specjalny tryb prawotwórczy, określone zostały w jej Konstytucji - statucie, będącym umową wielostronną i aktem konstytuującym WHO. Dokumenty wypracowywane przez WHO, w postaci ius cogens oraz soft law, a także instrumentarium o charakterze mieszanym bądź hybrydowym, mają specjalne znaczenie. Po pierwsze, ze względu na przedmiot szczególnej materii, którą regulują. Dotyczą one bowiem zdrowia, dobra chronionego, które dla każdego człowieka ma charakter podstawowy, szczególnie cenny dla zachowania jego integralności. Po drugie, ze względu na charakter wypracowanego przez WHO dorobku prawnego, oddziałującego na władze krajowe jako corpus prawa międzynarodowego.
Wartość pracy według Prymasa Tysiąclecia – inspiracje dla zrównoważonego rozwoju człowieka. Refleksja na podstawie dzieła "Duch pracy ludzkiej. Myśli o wartości pracy"
(Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2024) Lewandowski, Paweł
Chociaż pojęcie zrównoważonego rozwoju, użyte po raz pierwszy w raporcie Światowej Komisji Środowiska i Rozwoju zatytułowanym "Nasza wspólna przyszłość", opublikowanym przez Organizację Narodów Zjednoczonych na łamach wydawnictwa Oxford University Press, weszło do obrotu naukowego dopiero w październiku 1987 r., oznaczając rozwój zaspokajający aktualne potrzeby ludzkie, jednakowoż niepozbawiający następnych pokoleń możliwości realizacji tego, co niezbędne, idee zrównoważoności, lub, jak określał Hans Carl von Carlowitz, trwałości, stanowiły dla naukowców bogaty materiał badawczy co najmniej od XVIII w. Zagadnienie zrównoważonego rozwoju człowieka natomiast, przynajmniej w sposób pośredni, ogniskowało nauczanie społeczne Kościoła od pierwszych wieków jego istnienia. Stefan Kardynał Wyszyński, Prymas Polski w latach 1948-1981, słusznie nazwany Prymasem Tysiąclecia, problematykę ludzkiej pracy poruszał wielokrotnie, zarówno w nauczaniu pasterskim, jak i w działalności naukowej oraz popularyzatorskiej, w szczególności w wielostronicowym wydawnictwie zatytułowanym "Duch pracy ludzkiej. Konferencje o pracy" ukończonym w dniu 25 marca 1946 r.
Kompatybilność rozwiązań legislacyjnych dotyczących dezinformacji na temat epidemii COVID-19 proponowanych na poziomie europejskim i krajowym w Polsce
(Wydawnictwo Adam Marszałek, 2023) Jaskuła, Lidia Katarzyna
Dezinformacja dotycząca epidemii COVID-19 jest zjawiskiem globalnym. Stanowi zagrożenie dla wartości chronionych przez prawo, w szczególności dla zdrowia. Głównym problem artykułu jest pytanie, czy rozwiązania legislacyjne dotyczące dezinformacji na temat epidemii COVID-19, proponowane na poziomie europejskim i krajowym w Polsce, są kompatybilne? Analizy przeprowadzone w pracy prowadzą do wniosków, że kompatybilność rozwiązań legislacyjnych będących przedmiotem opracowania jest ograniczona. O ile możemy mówić o konsensusie dotyczącym oceny samego zjawiska dezinformacji, o tyle podejmowane działania, tak legislacyjne, jak i praktyczne na poziomie europejskim i na poziomie krajowym, w naszym przypadku w Polsce, pozwalają na wskazanie istotnych różnic i nierzadko niepokojących przesunięć akcentów. Porównując proponowane rozwiązania autorstwa Komitetu Ministrów Rady Europy (Rada Europy), Komisji Europejskiej (Unia Europejska) i krajowych projektów ustaw wyraźnie zauważalne jest odmienne podejście do idei zwalczania dezinformacji. Należy więc uznać, że sytuacja taka będzie prowadzić do powstania zróżnicowanych skutków prawnych projektowanych regulacji, które zdecydują między innymi o skuteczności projektowanych rozwiązań lub jej braku w praktyce. Analizując zagadnienia będące przedmiotem pracy, należy jednocześnie nieustannie pamiętać, że w demokratycznym państwie prawa zasadą jest wolność wypowiedzi. Disinformation regarding the COVID-19 epidemic is a global phenomenon. It constitutes a threat to the values protected under the law, health in particular. The primary issue tackled in “Compatibility of legislative solutions regarding COVID-19 disinformation proposed at the European and national level in Poland paper is the attempt at answering the following question: Are the legislative solutions regarding COVID-19 disinformation, proposed at the European and national level in Poland, compatible? The analyses conducted under the paper lead to the conclusions that the compatibility of legislative solutions in question is limited. Although we may speak of a consensus concerning assessment of the very phenomenon of disinformation the legislative an Practical actions taken, both on the domestic level and the European level, enable us to indicate substantial and frequently disturbing differences regarding shifting the aspects emphasized by legislation. As compared to the proposed solutions drafted by the Committee of Ministers (Council of Europe), the European Commission (Europe an Union) and the drafts of domestic acts, the vastly different approach to the idea of controlling disinformation is clearly visible. Therefore it must be stated that such circumstances will lead to development of varied legal effects of the drafted regulations that will decide, among other issues, the practical effectiveness or lack thereof in the case of the drafted solutions. In the course of the analysis of the issue constituting the subject of this paper we should concurrently bear in mind that freedom of expression is one of the principles in a democratic state governed by the rule of law.
Wolność prasy w Polsce w czasie epidemii wirusa SARS-CoV-2
(Wydawnictwo Adam Marszałek, 2022) Jaskuła, Lidia Katarzyna
The paper aims to examine the freedom of the press in Poland during the COVID-19 pandemic. The study concerns two aspects: normative and practical. Freedom of the press is a condition for functioning democracy. It has had a special role during the SARS-CoV-2 epidemic which has changed the social life of the whole world. The article attempts to answer the question of the state of freedom of the press during the epidemic. The research leads to the conclusion that during the sanitary crisis in Po land, the normative model of freedom of the press has not changed, but the practical actions of the government administration have limited the freedom of the press, particularly its right to inform and criticise. It is a real threat to democracy.
Zrównoważony rozwój człowieka w nauczaniu Papieża Jana Pawła II
(Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2023) Lewandowski, Paweł
Idea zrównoważonego rozwoju , uznawana współcześnie za bardzo aktualną naukowo i światopoglądowo , charakteryzuje się szeroką gamą interpretacji jej celów, zasad i stojących przed nią wyzwań. Chrześcijańska inspiracja rzeczonej zasady odwołuje się do biblijnego opisu stworzenia świata (Rdz 1,1-31), z jednej strony określającego relację człowieka do otaczającej przyrody w charakterze panowania, z drugiej zaś zobowiązującego go do ofiarnej troski o to, co zostało mu powierzone. Pomijając historię kształtowania się koncepcji zrównoważonego rozwoju w perspektywie chrześcijańskiej, należy uznać ogromny wkład kolejnych papieży, w tym Jana Pawła II (1978-2005), dla poprawnego interpretowania analizowanej idei. Z racji przyjętej koncepcji raportu pokonferencyjnego i związanego z tym ograniczenia dotyczącego objętości publikacji, należy zwrócić uwagę na najważniejsze kwestie związane z nauczaniem Papieża zawężonego do wybranych encyklik w przedmiocie zrównoważonego rozwoju człowieka.
Dekrety reformatorskie z wizytacji kanonicznych przeprowadzonych przez Biskupa Tarnowskiego Jerzego Ablewicza
(Wydawnictwo KUL, 2022) Lewandowski, Paweł
Przedmiotem niniejszego materiału źródłowego opatrzonego aparatem krytycznym są 152 dekrety reformatorskie z wizytacji kanonicznych przeprowadzonych przez Biskupa Tarnowskiego Jerzego Ablewicza. Opracowanie jest efektem usługi badawczej obejmującej kwerendę archiwalną wykonaną w Archiwum Diecezjalnym im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza w Tarnowie. Celem podjętego działania jest nie tylko trwałe zachowanie spuścizny Biskupa Tarnowskiego Jerzego Ablewicza, ale także wyrażenie wdzięczności Pasterzowi ofiarnie służącemu diecezjanom w latach 1962-1990. W przedłożonej edycji zawarto, ułożone chronologicznie, wyłącznie dekrety reformatorskie z wizytacji kanonicznych przeprowadzonych osobiście przez abpa Ablewicza, chociaż należy zauważyć, że we wspomnianych latach w imieniu i z upoważnienia Biskupa Tarnowskiego parafie wizytowali także biskupi pomocniczy: Michał Blecharczyk, Karol Pękala, Piotr Bednarczyk, Józef Gucwa i Władysław Bobowski. Przygotowywane przez nich dekrety reformatorskie były drukowane na osobistym papierze Biskupa Tarnowskiego i podpisywane przez samego abpa Ablewicza. W analizowanym okresie zwizytowanych zostało 113 dekanatów. Biskup Tarnowski osobiście zwizytował w całości lub części 25 spośród nich. Materiał źródłowy opatrzony aparatem krytycznym został ubogacony częścią aneksową, w której znajdują się: 1. Wykaz wizytacji kanonicznych przeprowadzonych przez Biskupa Tarnowskiego Jerzego Ablewicza ze szczegółowym wskazaniem dat wizytacji, parafii, dekanatów, duchownych wymienionych w dekretach reformatorskich oraz sygnatur Archiwum Diecezjalnego im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza w Tarnowie zastosowanych w zespole Wizytacje Kanoniczne; 2. Wykaz duchownych wymienionych w dekretach reformatorskich z wizytacji kanonicznych przeprowadzonych przez Biskupa Tarnowskiego Jerzego Ablewicza ze wskazaniem roboczych numerów dekretów reformatorskich, sygnatur w zespołach: Akta Personalne Kapłanów lub Akta Personalne Kapłanów Pracujących poza Diecezją oraz rekordów bibliograficznych biogramów pośmiertnych; 3. Kwestionariusz wizytacyjny (stosowany do 1968 r.); 4. Kwestionariusz wizytacyjny (stosowany od 1969 r.); 5. Trzeci Synod Diecezji Tarnowskiej – statuty synodalne; 6. Trzeci Synod Diecezji Tarnowskiej – instrukcja synodalna dotycząca przebiegu wizytacji kanonicznej. Opracowanie zawiera także wykazy: skrótów oraz bibliograficzny źródeł prawa i literatury. The subject of the present source material with a critical apparatus are 152 reform decrees from canonical visitations carried out by Jerzy Ablewicz, the Bishop of Tarnów. The study is the result of a research service involving an archival search conducted in the Diocese Archive Archbishop Jerzy Ablewicz in Tarnów. The aim of the undertaking is not only to permanently preserve the legacy of Jerzy Ablewicz, the Bishop of Tarnów, but also to express gratitude to the Shepherd who sacrificially served the diocesan in the years 1962-1990. The presented edition contains, arranged chronologically, only the reform decrees from the canonical visitations carried out personally by Archbishop Ablewicz, although it should be noted that in the years mentioned above, in the name and on the authority of the Bishop of Tarnów, parishes were also visited by auxiliary bishops: Michał Blecharczyk, Karol Pękala, Piotr Bednarczyk, Józef Gucwa and Władysław Bobowski. The reform decrees prepared by them were printed on the personal paper of the Bishop of Tarnów and signed by Archbishop Ablewicz himself. During the analysed period, 113 vicariates forane were visited. The Bishop of Tarnów personally visited all or part of 25 of them. The source material provided with critical apparatus has been enriched by an annex part, which includes: 1. List of canonical visitations carried out by Jerzy Ablewicz, the Bishop of Tarnów with a detailed indication of the dates of the visitations, parishes, vicariates forane, clergy mentioned in the reform decrees and the signatures of the Diocese Archive Archbishop Jerzy Ablewicz in Tarnów applied in the Canonical Visitations unit; 2. List of clergy mentioned in the reform decrees from the canonical visitations conducted by Jerzy Ablewicz, the Bishop of Tarnów with indication of working numbers of reform decrees, signatures in the units: Personal Files of Priests or Personal Files of Priests Working Outside the Diocese and bibliographic records of posthumous biographies; 3. Visitation questionnaire (used until 1968); 4. Visitation questionnaire (used since 1969); 5. Third Synod of the Diocese of Tarnów – synodal statutes; 6. Third Synod of the Diocese of Tarnów – synodal instruction regarding the course of the canonical visitation. The study also contains lists of: abbreviations and bibliographic sources of law and literature.
Aksjologia systemu prawa. Teoria i praktyka
(Akademia Wymiaru Sprawiedliwości, 2023) Potrzeszcz, Jadwiga
Problematyka aksjologii prawa, podjęta w niniejszej rozprawie, obejmuje wielość szczegółowych zagadnień, możliwych do zidentyfikowania poprzez przyjęcie dwóch perspektyw: 1) prawo jako wartość, 2) wartości w prawie. Rozważając zagadnienie prawa rozumianego jako wartości szczególnie istotnej w życiu społecznym człowieka, należało zaakcentować, że w tym ujęciu chodzi o sprawiedliwe prawo stanowione. Aby prawo stanowione było sprawiedliwe, nie może powstawać w rezultacie działania jedynie prawotwórczej woli podmiotu kompetentnego we wspólnocie do tworzenia prawa. Innymi słowy, nieco upraszczając, nieakceptowalna jest – tkwiąca korzeniami w teorii Thomasa Hobbesa – paremia: non veritas, sed auctoritas facit legem. Sprawiedliwość prawa pozytywnego nie jest zależna od arbitralnej woli prawodawcy, lecz od tego, czy prawodawca uwzględni w procesie tworzenia prawa, prawnonaturalne, ponadpozytywne dyrektywy i uwarunkowania. Zatem prawo sprawiedliwe powstaje w drodze racjonalnego namysłu nad rzeczywistością będącą przedmiotem regulacji prawnej. Prawo we właściwym sensie jest „rozporządzeniem rozumu dla dobra wspólnego”, jak to wyraził św. Tomasz z Akwinu. Jedynie takie sprawiedliwe prawo może być zabezpieczeniem przed samowolą władzy, np. władzy państwowej, może gwarantować adresatom bezpieczeństwo prawne. W moim przekonaniu, jedynie takie prawo można uznać za integralny element zasad, wyrażonych jako: zasada państwa prawa czy zasada praworządności. Właściwy sens tych zasad poprzedzony jest przynajmniej milczącym założeniem, że chodzi o sprawiedliwe prawo pozytywne, o ile oczywiście zaistnieje sytuacja namysłu nad sensem tak często dzisiaj stosowanych wyrażeń: praworządność oraz państwo prawa. Nie mogliśmy jednak poprzestać na ogólnym, upraszczającym stwierdzeniu, że prawo pozytywne powinno być sprawiedliwe. Twierdzenie to stanowiło punkt wyjścia do wskazania, jakie są wyznaczniki sprawiedliwego prawa. Rozdział pierwszy niniejszej rozprawy został w całości poświęcony tej problematyce. Należało zaakcentować na wstępie, że problem sprawiedliwości prawa dotyczy wyłącznie prawa pozytywnego. Wynika to wprost z tego, że prawo naturalne jest z samej swej istoty sprawiedliwe. Prawo naturalne wyznacza właściwą perspektywę oceny sprawiedliwości prawa stanowionego. Determinanty sprawiedliwego prawa możliwe są do zidentyfikowania w takim samym stopniu, w jakim stopniu człowiek posiada zdolność do odczytania zasad prawa naturalnego za pomocą rozumu praktycznego lub zmysłu moralnego. Przyjęta perspektywa prawnonaturalna umożliwiła wskazanie, jakie konkretnie wymagania powinien uwzględnić prawodawca, aby tworzone przez niego prawo było prawem sprawiedliwym. Do determinantów sprawiedliwego prawa zostały zaliczone następujące: godność człowieka, dobro wspólne, natura rzeczy, właściwe określenie zakresu kompetencji prawodawcy oraz wyznaczenie granic jego swobody w określaniu treści prawa, a także związane z tą kwestią respektowanie przez prawodawcę zasady równości i proporcjonalności w ograniczaniu praw i wolności człowieka. Wskazane determinanty sprawiedliwego prawa stanowią jedynie punkty orientacyjne dla prawodawcy, nie zaś gotową receptę gwarantującą osiągnięcie sukcesu w obszarze sprawiedliwości. Każdorazowo w procesie tworzenia konkretnych unormowań prawodawca powinien uwzględnić te orientacyjne punkty odniesienia i samodzielnie za pomocą rozumu praktycznego ustalić, co w kontekście danego przedmiotu regulacji prawnej wynika z tych wskazówek. Zakłada się, że prawodawca jest zdolny odczytać za pomocą własnej kognitywnej możności, jakie prawnonaturalne tytuły powinny zostać uwzględnione w treści prawa pozytywnego. Te prawononaturalne tytuły mają przede wszystkim swe źródło w przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka oraz konieczności uwzględnienia, że wszelkie regulacje prawne powinny być ostatecznie ukierunkowane na urzeczywistnianie dobra wspólnego. Pomocna w tym zakresie jest również analiza przez prawodawcę, jakie wskazówki płyną dla niego z natury (istoty) przedmiotu regulacji prawnej, innymi słowy chodzi o uwzględnienie natury rzeczy jako faktora z obszaru faktyczności. W kolejnym etapie prawodawca na gruncie wniosków praktycznych sformułowanych w toku rozważań uwzględniających wartość godności człowieka, wartość dobra wspólnego oraz natury rzeczy, powinien prawidłowo zidentyfikować swoje kompetencje oraz granice swobody w określaniu treści prawa. W szczególności powinien kierować się zasadą równości mającą swą podstawę i uzasadnienie w przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka, oraz proporcjonalnie rozkładać ciężary, i ograniczenia wolności i praw. Wszelkie ograniczenia wolności i praw muszą być proporcjonalne do wagi celu, któremu dane unormowanie ma służyć. Ostatecznie jednak wszystkie cele polityki państwa powinny w dalszej perspektywie służyć realizacji dobra wspólnego, którego co do zasady nie powinno się przeciwstawiać dobru każdego człowieka. Rozważając zagadnienie aksjologii prawa z drugiej perspektywy, a mianowicie w centrum uwagi stawiając problematykę wartości w prawie, trzeba najpierw uwzględnić dwie fundamentalne wartości, którymi są: sprawiedliwość i bezpieczeństwo prawne. Dość utrwalony jest pogląd o antynomiczności tych wartości za sprawą Gustawa Radbrucha, który taką relację określił w ramach idei prawa. Relacje tych dwu fundamentalnych wartości w prawie mogą być różnie postrzegane w zależności od tego, jak konkretnie pojmowana jest sprawiedliwość oraz bezpieczeństwo prawne. Przyjęte w niniejszej rozprawie pojmowanie bezpieczeństwa prawnego nie stawia tego pojęcia w relacji przeciwstawności do sprawiedliwości. Niemniej jednak relacja obu tych pojęć jest złożona. W punkcie wyjścia przyjęte zostało ustalenie, że zarówno sprawiedliwość, jak i bezpieczeństwo prawne mają swe źródło w prawie naturalnym. To prawnonaturalne roszczenie do urzeczywistnienia sprawiedliwości w prawie oraz urzeczywistnienia bezpieczeństwa prawnego w konkretnym porządku prawnym może być zrealizowane w różnym stopniu, w zależności od konkretnych uwarunkowań społeczno-gospodarczych i politycznych. Jednakże jedynym dostępnym i najlepszym środkiem realizacji sprawiedliwości oraz bezpieczeństwa prawnego jest prawo stanowione. Na postawione we wstępie pytanie o wpływ stopnia urzeczywistnienia sprawiedliwości prawa na stopień urzeczywistnienia bezpieczeństwa prawnego należy odpowiedzieć, że im bardziej prawo jest sprawiedliwe, w tym większym stopniu urzeczywistnione jest bezpieczeństwo prawne. A im bardziej prawo jest niesprawiedliwe, w tym większym stopniu traci przymiot bycia adekwatnym środkiem urzeczywistnienia bezpieczeństwa prawnego. Te dwie zasadnicze wartości znajdują się w relacji współdziałania i umacniania. Zatem konieczne jest dążenie do osiągania jak najwyższego poziomu sprawiedliwości prawa, ponieważ to przekłada się wprost na osiąganie wyższego poziomu bezpieczeństwa prawnego. Natomiast jeśli prawo byłoby niesprawiedliwe w tak wielkim stopniu, że przekroczony zostałby próg możliwej do zniesienia dozy niesprawiedliwości prawa, wówczas nie można byłoby oczekiwać bezpieczeństwa prawnego ze strony takiego „prawa”, czy raczej właściwie „ustawowego bezprawia”. W takiej sytuacji, to samo prawo pozytywne stałoby się zagrożeniem dla człowieka, nie dając mu żadnego bezpieczeństwa prawnego. Należy to jeszcze raz zaakcentować, że w momencie krytycznym, gdy ze względu na ekstremalną niesprawiedliwość prawo traci naturę prawa, traci tym samym swój walor bycia środkiem gwarancji bezpieczeństwa prawnego, a wręcz może nawet zagrażać dobrom życiowym i interesom człowieka. Wówczas funkcję gwarancyjną musi z konieczności przejąć rozum praktyczny (głos sumienia), który wskaże człowiekowi, jak odpowiednio do sytuacji należy się zachować. Sprawiedliwość prawa stanowionego jest bezpośrednio uzależniona od uszanowania w prawie godności człowieka jako wartości absolutnej każdej istoty ludzkiej. Człowiek ze względu na swoją społeczną naturę żyje i realizuje się we wspólnocie. Osiąga swoją doskonałość (tj. pełny rozwój tkwiących w nim potencjalności) we współpracy z innymi ludźmi. W ten sposób realizuje się dobro wspólne. Dobro wspólne jest wartością osiąganą w relacjach społecznych, w społecznym współdziałaniu. W takim klasycznym, teoretycznym ujęciu pomiędzy dobrem wspólnym a godnością człowieka panuje harmonia. Aby zweryfikować tę teorię w praktyce, osobna części niniejszej rozprawy została poświęcona analizie całego dotychczasowego orzecznictwa polskiego Trybunału Konstytucyjnego, który na przestrzeni ponad trzech dekad wypowiadał się na temat rozumienia tych wartości i zasad konstytucyjnych. W szczególności po wejściu w życia aktualnie obowiązującej Konstytucji RP, w której wprost zostały sformułowane zasady dobra wspólnego i godności człowieka. Trybunał Konstytucyjny w swoich wypowiedziach orzeczniczych wielokrotnie dał wyraz uznaniu wartości godności człowieka i wartości dobra wspólnego za najwyższe konstytucyjne wartości w polskim porządku prawnym. Wartości te wpływają na cały porządek prawny na poziomie podkonstytucyjnych aktów normatywnych. Zasadniczo wartości te nie powinny być względem siebie antagonistyczne, lecz realizacja obu ma służyć ostatecznie rozwojowi człowieka w jego życiu we wspólnocie. Jednakże w razie zaistnienia jednak sytuacji konfliktu pomiędzy tymi wartościami Trybunał Konstytucyjny daje pierwszeństwo ochronie przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. The issue of the axiology of law addressed in the present dissertation encompasses a multiplicity of specific problems, which are identifiable by adopting two perspectives: 1) law as a value, 2) values in law. When considering the issue of law as a value of particular relevance to human social life, it is important to emphasise that this approach concerns fair (just) positive law. Thus, in order to be fair, positive law (statutory/statute law) cannot be the outcome of the mere law-making will of an entity competent in the community to create law. In other words, slightly simplifying, the legal maxim rooted in the theory of Thomas Hobbes - non veritas, sed auctoritas facit legem - is unacceptable. The justice of positive law is not dependent on the arbitrary will of the legislator, but on whether the legislator, in the process of law-making, takes into account natural law, supra-positive directives and determinants. Therefore, fair law is created through rational reflection upon the reality that is the object of legal regulation. Law in its proper sense is “an ordinance of reason for the common good”, as St Thomas Aquinas expressed it. Only such fair law may provide a safeguard against arbitrary authority, e.g. state authority, and may guarantee legal security to its addressees. In my view, only such law may be regarded as an integral element of the principle expressed as ‘the Rule of Law’. The correct sense of this principle is preceded by at least the implicit assumption that it concerns fair positive law, provided that a reflection on the meaning of the so frequently used expression today ‘the Rule of Law’ actually takes place. However, we cannot stop at the general simplistic statement that positive law should be fair. This claim was the starting point for indicating the determinants of fair law. The first chapter of the present dissertation was devoted entirely to this issue. It should be emphasised at the outset that the issue of the justice of law concerns only positive law. This follows directly from the fact that natural law is inherently fair. Natural law determines the proper perspective for assessing the fairness of positive law. The determinants of fair law are identifiable to the same extent that a human being has the capacity to interpret the principles of natural law by means of practical reason or the moral sense. The adopted legal-natural perspective allowed indicating specific requirements that the legislator should take into account to ensure that the law it creates is fair law. The determinants of fair law include the following: human dignity, the common good, the nature of things, the proper definition of the scope of the legislator’s competence as well as the setting of the limits of its freedom in determining the content of the law, and the related respect for the principles of equality and proportionality in restricting human rights and freedoms by the legislator. The indicated determinants of fair law are only landmarks for the legislator, not a ready solution guaranteeing success in the field of justice. Each time in the process of drafting specific norms, the legislator should take into account these landmarks and, by means of practical reason autonomously, determine what, in the context of the respective object of legal regulation, results from the landmarks. It is assumed that the legislator is capable of reading by means of its own cognitive powers which natural law entitlements should be included in the content of positive law. These natural law entitlements primarily have their origin in the inherent and inalienable dignity of the human being as well as in the necessity to consider that any legal regulation should ultimately be directed towards the implementation of the common good. In this regard, it is also useful for the legislator to analyse which guidelines stem from the nature (essence) of the subject matter of the legal regulation, in other words to consider the nature of things as a factor from the field of reality. In the next stage, the legislator, on the basis of the practical conclusions formulated in the course of considerations involving the value of human dignity, the value of the common good and the nature of things, should correctly identify its competence and the limits of its freedom in determining the content of the law. In particular, the legislator should be guided by the principle of equality having its basis and rationale in the inherent and inalienable dignity of the human being, and proportionately distribute the burdens, as well as the limitations of freedoms and rights. Any restrictions on freedoms and rights must be proportionate to the gravity of the objective which the regulation is intended to serve. Ultimately, however, all state policy objectives should in the long term serve the common good, which in principle should not be opposed to the welfare of each individual. When considering the issue of the axiology of law from a second perspective, namely focusing on the issue of values in law, first it is necessary to consider two fundamental values, which are justice and legal security. The view of the antinomy of these values is fairly well established due to the formula of Gustav Radbruch, who defined such a relationship within the idea of law. The relationship of these two fundamental values in law may be perceived differently depending on the particular understanding of justice and legal security. The understanding of legal security adopted in the present dissertation does not juxtapose this concept with justice. Nevertheless, the relationship of the two concepts is complex. As a starting point, it is accepted that both justice and legal security have their origin in natural law. This natural-law claim to realise justice in law and to realise legal security in a particular legal order may be fulfilled to varying degrees, depending on the specific socio-economic and political circumstances. However, the only available and best means of achieving justice and legal security is positive law (statutory/statute law). The question posed in the introduction as to the effect of the degree to which the fairness of the law is realised on the degree to which legal security is realised must be answered as follows: The more the law is fair (just), the more legal security is realised. And the more the law is unjust, the more it loses the attribute of being adequate means of the realisation of legal security. These two fundamental values are in a relationship of interaction and enhancement. Thus, it is necessary to seek to achieve the highest possible level of fairness of the law, as this directly results in achieving a higher level of legal security. Whereas, if the law were unfair to such an extent that the threshold of a tolerable degree of injustice of the law was exceeded, then no legal security could be expected from such ‘law’, or actually ‘statutory lawlessness’. Under such circumstances, the positive law itself would become a threat to human beings without providing them with any legal security. It should be emphasised once again that at the critical moment, when, due to extreme injustice, the law loses its legal nature, it thus loses its value as a means of safeguarding legal security, and may even endanger the welfare and interests of the human being. Then, the guarantee function necessarily must be taken over by practical reason (the voice of conscience), which will indicate the person the proper way to act, according to the particular situation. The fairness (justice) of statutory law depends directly on the respect in law for human dignity as an absolute value of every human being. A human being, due to his or her social nature, lives and finds the fulfilment in a community. He or she reaches the perfection (i.e. the full development of the inherent potentialities) in cooperation with other people. Thus, the common good, which is the value achieved in social relations and interaction, is realised. There is harmony between the common good and human dignity in such a classical, theoretical approach. In order to verify this theory in practice, a separate part of the present dissertation is devoted to an analysis of the entire previous jurisprudence of the Polish Constitutional Tribunal, which, over the course of more than three decades, has commented on the understanding of the above constitutional values and principles. In particular, after the entry into force of the current Constitution of the Republic of Poland, in which the principles of the common good and human dignity were explicitly worded. The Constitutional Tribunal, in its judicial statements, has repeatedly expressed its recognition of the value of human dignity and the value of the common good as the highest constitutional values in the Polish legal order. These values influence the entire legal order at the level of sub-constitutional normative acts. In principle, these values should not be mutually antagonistic, but the realisation of both should ultimately serve the human development in his or her life in the community. Nevertheless, in the event of conflict between these values, the Constitutional Tribunal gives priority to the protection of the inherent and inalienable dignity of the human being.
Opieka duszpasterska Kościoła katolickiego nad migrantami. Zarys problematyki emigracji polskiej
(Wydawnictwo KUL, 2016) Szczot, Elżbieta
Pierwsze ośrodki duszpasterstwa dla emigrantów polskich powstały w pierwszej połowie XIX w. we Francji i Anglii. Troskę w tym zakresie wykazywali polscy biskupi, przeznaczając do pracy na emigracji swoich kapłanów. Duże zasługi w opiekę nad migrantami wnieśli kardynałowie E. Dalbor, a następnie A. Hlond, Prymas Polski, który w 1932 r. powołał Towarzystwo Chrystusowe dla Wychodźców (obecnie Towarzystwo Chrystusowe dla Polonii Zagranicznej; łac. Societas Christi pro Emigrantibus Polonis). W dniu 3 maja 1984 r. erygowany został w Poznaniu Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego, a z charyzmatu i duchowości Chrystusowców zrodził się w 1985 r. ruch społeczny pod nazwą „Ruch Apostolatu Emigracyjnego” (RAE). Stolica Apostolska w XX i XXI w. wydała szereg dokumentów, na podstawie których migranci otoczeni zostali specjalną opieką duszpasterską. Ważnym tekstem w tym przedmiocie, nazwanym Wielką Kartą Emigrantów, jest Konstytucja papieża Piusa XII Exul familia (1 lipca 1952 r.), zawierająca podstawowe zasady i regulacje dotyczące migrantów. Dokument ten daje autonomię duszpasterstwu emigracyjnemu. Kolejne ważne w tym zakresie teksty to: motu proprio Pastoralis migratorum cura (15 sierpnia 1969 r.), w którym papież Paweł VI w odniesieniu do emigrantów nakazuje, aby uszanować ich dziedzictwo i kulturę (dotyczy to także języka) oraz włączyć ich do lokalnej społeczności, nakazując obowiązek współpracy całego Ludu Bożego w opiece nad migrantami. Następnie, motu proprio Apostolicae caritatis (19 marca 1970 r.) papieża Pawła VI pozwoliło ustanowić Papieską Komisję do spraw Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących, której zadaniem było koordynowanie poczynań i inicjatyw w zakresie opieki duszpasterskiej wszystkich „ludzi w drodze”. Ostatnia Instrukcja Erga migrantem Caritas Christi z dnia 3 maja 2004 r., wydana przez Papieską Radę do spraw Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących, wychodzi z fundamentalnej prawdy o znaczeniu i godności osoby ludzkiej. Ukazuje powstałe dobro dokonane dzięki migrantom oraz misyjny wymiar migracji. The ﬁrst centres of pastoral care for Polish emigrants were created in the ﬁrst half of the 19th century in France and England. Polish bishops demonstrated their care in this respect by assigning some work to their priests. A signiﬁcant contribution was made by Cardinal E. Dalibor, and next by Cardinal A. Hlond, the then Prime of Poland who founded The Society of Christ for Exiles in 1932 (now called The Society of Christ for Poles Living Abroad; Latin Societas Christi pro Emigrantibus Polonis). On May 3, 1984 Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego (Institute of Emigration Pastorate) was established in Poznań and in 1985 a social movement called “Ruch Apostolatu Emigracyjnego” (RAE) (Emigration Apostolate Movement) was born out of the charism and spirituality of the Christ Fathers. In the 20th and 21st century the Holy See issued a number of documents on the basis of which migrants were provided with special pastoral care. An important document on this subject, the so-called Magna Carta on Migration, was the Apostolic Constitution of Pope Pius XII Exsul Familia (of 1st July 1952) which included the basic rules and regulations concerning migrants. This document gives full autonomy to the pastoral care of migrants. Other crucial texts on this subjects are: motu proprio Pastoralis migratorum cura (of 15th August 1969) in which Pope Paul VI ordered to respect emigrants’ heritage and culture (including their language) and to connect them to the local community and assigned the duty of cooperation of the people of God in the care of migrants; motu proprio Apostolicae caritatis (of 19th March 1970) by Pope Paul VI which allowed for establishing the Pontiﬁcal Council for Migrants and Travellers and whose aim was to coordinate activities and initiatives regarding the pastoral care over all “people on the move”. The latest Instruction Erga migrantem Caritas Christi of 3rd May 2004, issued by the Pontiﬁcal Council for Migrants and Travellers, focuses on the fundamental truth about the importance and dignity of the human person. It points to the good done by migrants and to the missionary dimension of migration.
Kościół katolicki wobec wielkiej migracji ludnościowej w 2015 r.
(Zakład Poligraficzny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2016) Sztychmiler, Ryszard; Szczot, Elżbieta
Kościół katolicki zawsze troszczył się o migrantów zgodnie z nauczaniem Chrystusa i Apostołów. W XX wieku wydane zostały przez Stolicę Apostolską dokumenty, na podstawie których migranci otoczeni zostali opieką duszpasterską. Kościół w Polsce angażuje się w duszpasterstwo emigrantów, a także wspiera ich finansowo, organizując między innymi zbiórki pieniężne. Z polecenia Konferencji Episkopatu Polski prowadzona jest pomoc uchodźcom w miejscu ich przebywania (poza Polską) przez Papieskie Stowarzyszenie – Pomoc Kościołowi w Potrzebie (Kirche in Not – sekcja Polska). Caritas Polska na ten cel przekazała w ostatnich latach kilka milionów złotych. Działają też ruchy społeczne wspomagające migrantów. Np. z charyzmatu i duchowości Chrystusowców zrodził Ruch Apostolatu Emigracyjnego (RAE działa od 1985 r.). Following the teachings of Christ and the Apostles the Church has always cared for migrants. In the 20th century the Holy See issued documents in which it took migrants under its pastoral care. In Poland the Church is involved in the pastoral care of emigrants and it also supports them financially by organizing fundraising, among others. The Pontifical Society – Aid to the Church in Need (Kirche in Not – Section Poland), acting on behalf of the Polish Episcopal Conference, helps refugees in their place of residence (outside Poland). Over the past few years Caritas Poland has given several million zloty for this purpose. There are also some social movements which support migrants, such as Ruch Apostolatu Emigracyjnego (RAE, operating since 1985) which was born of the chrism and spirituality of the Society of Christ.
Obowiązek rodziny i szkoły w zakresie przygotowania do małżeństwa
(Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013) Szczot, Elżbieta
The article is entitled: “The obligation of family and school in preparation for marriage.” It presents the issues concerning further preparation for marriage addressed primarily to parents and, to some extent, school. The issues explained in the article concern the concept of preparation, the source of duty of the parents, the difficulties of the modern world adversely affecting parents and their children, as well as specific tasks to be performed by future parents entering a sacramental marriage. The article brings up an important issue of the school education and its role in schools, and pointed to the importance of the subsidiarity principle in the educational process. The conclusions indicate that the preparation for marriage taking place in the family and school, is one of the most important duties of the congregation and the whole ecclesial community. Love and responsibility are main pillars and factors of the preparation. In ihrem Beitrag stellt die Verfasserin die mit der Vorbereitung für Ehe verbunde nen Probleme dar. Diese Pflicht lastet vor allem auf den Eltern und in gewissem Maße auf der Schule. Es werden hier also behandelt: die Vorbereitung und deren Ursachen, die sich auf Eltern und deren Kinder negativ auswirkenden Probleme der Außenwelt, konkrete Aufgaben, die von den Ehepartnern als künftigen Eltern nach der sakramenta len Trauung erfüllt werden müssen. Die Verfasserin bemüht sich auch, die die Schulaus bildung und die Erziehung in der Schule als einen Hilfserziehungsprozess, betreffenden Fragen anzusprechen. Die von ihr gezogenen Schlüsse deuten darauf hin, dass die so wohl in der Familie, wie auch in der Schule erfolgende Vorbereitung für Ehe eine der wichtigsten Pflichten jeder ekklesischen Gemeinschaft und allen Gläubigen sei. Liebe und Verantwortung sind die Hauptgrundlagen und Hauptfaktoren dieser Vorbereitung.
Prawo międzynarodowe publiczne. Studia i materiały, t. 2
(2019) Stasiak, Kinga; Staszewski, Wojciech; Szarek-Zwijacz, Anna
Po ciszy. Rozważania o komunikacji opartej na kontekście
(Towarzystwo Naukowe KUL, 2019) Kuncewicz, Dorota; Sokołowska, Ewa; Sobkowicz, Jolanta; Kuncewicz, Dariusz
The Shannon-Weaver model of communication, which dates back to 1948, ranks surprisingly well - or rather its popularized version - in the social Sciences and humanities. This is evidenced for example by Roman Jakobson’s model of communication, which is classic in linguistics, as well as by numerous seminars and books that refer to this model and its derivatives as a benchmark and an ideal to strive for. However, once we take a look at Shannon’s article "A Mathematical Theory of Communication," published in The Bell System Technical Journal, doubts about the application of this model in interpersonal communication arise, and they seem justified and obvious. The vocabulary itself should make us highly cautious ("pair of wires, a coaxial cable, a band of radio frequencies, a beam of light"). There are clear indications that referring to the Shannon-Weaver model in interpersonal communication is either a misunderstanding or a proof of failure to understand the concept. Although researchers later made attempts to modify the model, the results cannot be considered very successful, as has been confirmed by a number of critical analyses for years present in the literature. The model's popularity and resistance to criticism, understood as being present in training and teaching despite a clearly critical assessment, thus seems to result not so much from the accuracy of the description as from its correspondence to man's dream of control and a simple view of reality, reduced to an orderly, categorized and simple system. The model’s assumptions that it is possible to have a perfect, precise, flawless and effective communication are in line with our disagreement to disability, weakness, or dependence; with our refusal to accept that our imperfection, intuitive-ness, emotionality or irrationality significantly determine our humanity. It is extremely difficult for us to face the fact that all the things we would gladly eliminate from our lives are those that not only allow us to survive and build a common part of the world with others, but often help us to live our lives more happily. If the premise we have formulated is correct, it will be necessary to reverse a vector in thinking about communication. Perhaps it is the complexity of communication - and not its simplicity, precision and schematicity - that makes communication possible. Maybe it is not the context of an utterance that determines its code, but on the contrary - the code has a supportive function in determining the contexts within which we communicate. And maybe we communicate not in spite of so-called communication disturbances, but thanks to them - thanks to so-called errors? Maybe communication is, above all, a long-term and strenuous process of building common contexts in conversations and social encounters, in other words building a common part of the world. In its assumptions, the mathematical model is consistent with the current socio-cultural trends, which do not value work or effort, but are based on the belief that you can get everything without doing anything or very little. Thus, these trends fit well and even dangerously strengthen solutions that do not foster, but rather hinder personal development. It is especially evident in the upbringing and educational contexts. Although there is quite a lot of talk about active listening, at the same time there are no requirements or expectations that the recipient should increase his/her vocabulary and that those who want to participate in social communication are obliged to know the language code at a certain level. Without so formulated a requirement and its enforcement, communication-oriented active listening can become a tool to perpetuate lack of communication. If each element of the code can be asked about and each can be considered incomprehensible, then the course of such "conversation" is reduced to absurdity. The virtually sole responsibility of the message sender relieves the message recipient from making any effort. Thus, the child is given tools to reject the responsibility for communication (adults should make themselves more precise), and which allow him/her to take on a role that does not belong to him/her -that of making adults accountable. And yet, almost every word can be shown as imprecise if its context is not taken or is only partially taken into account. This is not about balancing the responsibility of the child with that of the adult, but about the right to expect the child to put some effort into his/her development. This is the way to participate in interpersonal communication within the community in which he/she lives, while also respecting the voices ofhis/her ancestors. The mathematical model is not applicable in the field of counselling and psycho-therapy either. The mathematical model of communication would not accept the thesis that ambiguity, errors and distortions that occur, as well as the inability to achieve precision in defining meanings, make sense. Nor would it be acceptable to say that spouses communicate excellently when the therapist is convinced that they are making major communication errors. And indeed, such an assumption is helpful in the counselling and therapy of couples. It is helpful because it is the starting point for the therapist to learn the language the couple has developed for themselves. Without understanding this unique language, assistance is more difficult, sometimes only superficial. However, there is a certain contradiction or paradox in people. Although on the one hand we dream of simplicity and an easy-to-follow description pattern, at the same time we long for mystery, for touching something that overwhelms us - some-thing that is beyond our comprehension. Something that cannot be easily catalogued or arranged according to a defined scheme, something that escapes our control, but is intuitively perceived as important, and indeed extraordinary. The approach to con-text-based communication, proposed in this book, refers precisely to such a longing, and to such a relationship between an individual and the world that is reflected in language. Having this idea in mind, we developed a series of activities presented in the last part of the book. We conducted them among school children or students in order to draw their attention to the complexity of communication and to give them a chance to admire the language and its mystery, as well as to make them notice the importance of silence, which speaks, and the importance of the words which remain unspoken. At the same time, we wanted - by providing these activities - to give young people an opportunity to experience that "in order to set thoughts in motion, it is necessary to have contact with real art.’’
Prawnokarne granice nowatorskiej interwencji medycznej
(Towarzystwo Naukowe KUL, 2019) Gałązka, Małgorzata

Książki/rozdziały (WPPKiA)

Browse

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Dział Repozytorium i Pozycjonowania Wydawnictw

Repozytorium Instytucjonalne KUL

Browse

Recent Submissions