Artykuły naukowe (BU KUL)

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12153/29

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 20 of 36
  • listelement.badge.dso-type Item ,
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Informator o zbiorze rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej KUL
    (Wydawnictwo KUL, 2011) Modlińska-Piekarz, Angelika
    This paper presents the complete manuscript collection of the Library of the Catholic University of Lublin. It shows the number of manuscripts, the time and place of using the collections as well as the inventories and catalogues of the manuscripts both handwritten, in a typescript form and printed. It also includes the published studies concerning the Manuscript Section of the University Library. Next, the work discusses the history of the manuscript collection of the University Library since the creation of the library in 1918 to the present. It presents the characteristics of the mentioned manuscripts, including larger collections (the collections listed here are the ones of Zygmunt Klukowski’s, Count Jerzy Moszyński’s, Wilhelm von Raumer’s, Stanisław Skibiński’s, Jan Stecki’s, the Rev. Bronisław Ussas’s and the Rev. Ignacy Wierobiej’s), municipal archive materials (mainly royal documents of the city of Lublin, some guild documents, numerous and various ecclesiastical documents, family archive documents (including the Suffczyńskis, the Steckis, the Czosnowskis), the archives of institutions and magazine publishers (including archive materials of different districts of the Home Army and other underground organizations, some political parties, for example the Labour Party, National Party), the archives of associations and societies (mainly the archive of Philomath Society containing Adam Mickiewicz’s autographs) and the legacy of those listed in alphabetical order, as well as other manuscripts, especially the ones of historical value. The data are supplemented with the bibliography for each collection.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Biblioteka Instytutu Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
    (Wydawnictwo KUL, 2015) Nowakowska, Monika; Pawłowska, Anna
    Biblioteka Instytutu Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II gromadzi, opracowuje i udostępnia książki, czasopisma, mapy z takich dziedzin jak historia, archeologia, archiwistyka, historia sztuki, kartografia, turystyka. Jako datę powołania biblioteki historycznej źródła podają rok 1918 lub 1919. Początkowo biblioteka nosiła nazwę Biblioteki Seminarium Historycznego. Księgozbiór biblioteki powiększał się zarówno drogą zakupu jak i dzięki darowiznom. Swoje kolekcje przekazali m.in. prof. Zygmunt Sułowski, prof. Stanisław Litak, prof. Wiktoria Śliwowska, ks. dr Stefan Mizera. Biblioteką kierowali kolejno Stanisław Olczak oraz Elżbieta Janicka-Olczak. The Library of the Institute of History of the John Paul II Catholic University of Lublin collects, describes and lends books, magazines, maps from such fields as history, archaeology, archive, art history, cartography, tourism. According to historical sources, the library was established in 1918 or 1919. Initially, the library was named the Library of the Historical Seminar. The size of the collection increased both through purchase and through donations. The books were donated, among others, by prof. Zygmunt Sułowski, prof. Stanisław Litak, prof. Wiktoria Śliwowska, Rev. Dr Stefan Mizera. The Library was run successively by Stanisław Olczak and Elżbieta Janicka-Olczak.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Najpiękniejszy rękopis średniowiecza – Księga z Kells
    (Wydawnictwo KUL, 2015) Wasilewska, Jolanta
    The Book of Kells (lat. Codex Cenannensis, Irish: Leabhar Cheanannais), also known as the Gospels of Kells or the Gospels of St. Columba - a manuscript believed to have been created c. 800, richly illuminated by Celtic monks from the monastery on the island of Iona. The manuscript is considered to be one of the most valuable and important monuments of Irish Christianity and works of Gaelic art, which survived to our times. Its fame rests mainly on glamor and artistry decorations that have no equal. Great compositions filling entire pages, craftsmanship decorations and ornamentation of initials used to highlight the text, make The Book of Kells a unique and unrepeatable work of art. Since the mid-seventeenth century The Book of Kells is permanently stored in the Library of Trinity College Dublin (signature MS 58). In 2011 it has been inscribed on the UNESCO Memory of the World Register.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Szkaplerz – Ikonografia przedstawień
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Wasilewska, Jolanta
    Powstanie małego szkaplerza było wynikiem zrzeszania się wiernych w bractwa i tercjarstwa. Dzięki temu osoby świeckie mogły na co dzień nosić szkaplerz jako zewnętrzny znak nawiązujący do ubrania zakonnego, który stał się symbolem okrycia szatą zbawienia i Bożej opieki. Szkaplerz mały składa się z dwóch kwadratowych lub prostokątnych płatków wełnianego sukna (inne formy są niedozwolone). Jeden kawałek szkaplerza powinien, zwieszać się na plecach, drugi powinien opadać na piersi, powinny być połączone tasiemkami w taki sposób, aby można było włożyć je na siebie przez głowę, a tasiemki leżały na ramionach. W Kościele Katolickim przyjęto 23 rodzaje małych szkaplerzy oraz medalik szkaplerzny noszonych przez wiernych świeckich. The creation of a small scapular was the result of the process of forming brotherhoods and third orders. As a consequence, lay people have been able to wear a scapular as an outward sign referring to religious clothing, which became a symbol of the garment of salvation and divine protection. A small scapular consists of two square or rectangular pieces of woollen cloth (other forms are not allowed). One piece of the scapular should, hung on the back, the other should fall on the chest, they should be joined by ribbons in such a way that you can put them on over your head. The Catholic Church adopted 23 types of small scapulars and scapular medals worn by the lay faithful.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Szkaplerz zakonny
    (Wydawnictwo KUL, 2016) Warda, Elwira
    Szkaplerz zakonny początkowo w regule benedyktyńskiej używany był jako fartuch chroniący habit podczas prac fizycznych. Wraz z powstaniem cystersów stał się integralną częścią ubioru zakonnego. Szkaplerz przyjęli m.in. benedyktyni, bonifratrzy, dominikanie, kameduli, kapucyni tercjarze, karmelici, kartuzi, mercedariusze, paulini, bracia pocieszyciele z Getsemani, sercanie biali, trynitarze, serwici oraz albertynki, augustianki, benedyktynki, bernardynki, brygidki, dominikanki, niektóre franciszkanki, kamedułki, kapucynki, karmelitanki bose, klaryski, loretanki, pasterki, pijarki, serafitki i sercanki. In the Benedictine rule, a monastic scapular was initially used as an apron protecting a habit during physical work. With the establishment of the Cistercians, it became an integral part of religious clothing. A scapular was adopted, among others, by the Benedictine monks and nuns, the Brothers Hospitallers of St John of God, the Dominican monks and nuns, the Camaldolese monks and nuns, the Capuchin Tertiaries, the Carmelite monks, the Carthusians, the Mercedarians, the Pauline Fathers, the Brothers Comforters of Gethsemane, the Congregation of the Sacred Hearts of Jesus and Mary, the Trinitarians, the Servite Order and the Albertine nuns, the Augustinian nuns, the Bernardine nuns, the Bridgettines, some Franciscan nuns, the Capuchin nuns, the Discalded Carmelite nuns, the Poor Clares, the Congregation of the Sisters of the Blessed Virgin Mary of Loreto, the Congregation of Sisters Shepherdesses of Divine Providence, The Piarist Sisters, the Congregation of the Nursing Sisters of Our Lady of Sorrows, the Congregation of the Handmaids of the Sacred Heart of Jesus.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
  • listelement.badge.dso-type Item ,
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Merry Christmas – Wystawa w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL. 18 grudnia 2019 – 2 lutego 2020
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Wasilewska, Jolanta; Szponar, Andrzej
  • listelement.badge.dso-type Item ,
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Edward Ferenc (1952–2023)
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Górkiewicz, Katarzyna
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Introligatornia w Bibliotece Uniwersyteckiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w latach 1947-2017
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Wasilewska, Jolanta
    W 1947 r. z inicjatywy Rektora KUL ks. prof. dra Antoniego Słomkowskiego została utworzona pracownia introligatorska. Na pracownię przeznaczono niewielkie pomieszczenie w skrzydle zachodnim gmachu Uniwersytetu przy Alejach Racławickich, obok kościoła akademickiego. Zorganizowanie jej było wynikiem potrzeby zadbania o własne zbiory biblioteczne, które dotychczas zabezpieczano w niewielkim stopniu, korzystając z usług prywatnych introligatorów. Pierwszymi introligatorkami były Bolesława Wisińska i s. Róża ze Zgromadzenia Sióstr Przenajświętszego Oblicza. W 1950 r. introligatornia została przeniesiona do budynku Biblioteki Głównej przy ul. Chopina 27, gdzie funkcjonuje do dzisiaj. W ciągu 70 lat działalności Introligatorni zatrudnionych było 39 osób, między innymi pracowało: 6 sióstr ze Zgromadzenia, 6 absolwentów Wydziału Artystycznego UMCS i 2 osoby po historii sztuki KUL. Praca introligatora jest pracą bardzo specyficzną, zarówno fizyczną, jak i umysłową. Jest przede wszystkim zajęciem o charakterze indywidualnym. Introligator powinien posiadać wiedzę na temat budowy książki, znać się na wytworach papierniczych, materiałach introligatorskich oraz narzędziach, urządzeniach i maszynach introligatorskich, i mieć umiejętności ich obsługiwania. Zadaniem introligatora jest nadawanie formy użytkowej zadrukowanym kartkom papieru i ich profesjonalne przygotowanie do oprawy. In 1947 a bookbinding workshop was established on the initiative of the Rector of KUL, Rev. Prof. Antoni Słomkowski. The workshop was located in a small room in the west wing of the University (Aleje Racławickie), next to the academic church. This place was created as there was a need for taking care of the collections belonging to the university library. The books had hitherto not been properly preserved and if the bookbinding service was required, it was provided by private workshops. The first bookbinders were Bolesława Wisińska and Sister Róża from the Congregation of the Sisters of the Holy Face. In 1950 the bookbinding workshop was transferred to the building of the Central Library (27 Chopina Street), where it is still located now. Over a period of 70 years, the workshop employed 39 people, including six sisters from the Congregation, six graduates of the Art Department at Maria Curie Skłodowska University and 2 people with the degree in Art History at the Catholic University of Lublin. The job of a bookbinder is a specific one, as it combines both physical and mental labour. It is primarily individual work. A bookbinder should be familiar with the structure of a book, a selection of paper products, bookbinding materials, tools, equipment and machines. He should also be able to operate these devices. A bookbinder’s task is to create a usable form of the printed sheets of paper and to professionally prepare them for bookbinding.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Krzyż jakiego nie znamy
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Czachorowska, Alina; Wasilewska, Jolanta
    W ciągu wieków pojawiało się wiele rodzajów krzyży. Posiadały one różne formy, znaczenie i symbolikę. W czasach prehistorycznych krzyż był amuletem, chronił przed złymi mocami, ale też symbolizował bóstwa. Krzyże były związane zazwyczaj z formą kultu sił przyrody, a w szczególności ognia, słońca oraz życia. Krzyże były noszone i tatuowane, rysowane i malowane na skałach, wyrabiano je z różnych materiałów, stawiano krzyże kamienne i drewniane, a także metalowe. Zanim krzyż stał się symbolem dla chrześcijan, był utożsamiany z narzędziem tortur, najgorszym z narzędzi męki. Wraz ze śmiercią Chrystusa, krzyż stał się jednym z najważniejszych symboli chrześcijaństwa. Krzyż jako znak zbawienia jest także atrybutem wielu świętych, których życie w szczególny sposób było z nim powiązane. Oprócz form krzyża związanego z religiami powstało wiele jego odmian pozareligijnych. Powszechny jest zwyczaj nadawanych obywatelom „krzyży” za wybitne zasługi będące wyrazem patriotyzmu, osiągnięć naukowych i społecznych. W czasach popkultury krzyż pojawił się także w kompozycjach infografiki, a nawet znaków firmowych. Throughout centuries a number of crosses appeared. They had different forms, meanings and symbolism. In prehistoric times, a cross was an amulet, it protected against evil powers, but it also symbolized deities. Crosses were usually connected with the cult of nature forces, particularly fire, the sun and life. Crosses were worn, tattooed, drawn and painted on rocks; they were made of various materials: stone wood and metal. Before a cross became a symbol of Christianity, it had been identified with an instrument of torture, as the worst of all. After the death of Christ, a cross became one of the most important symbols of Christianity. A cross as a sign of salvation is also an attribute of numerous saints, whose lives were connected in a special way with it. In addition to the forms of a cross associated with religions, a number of non-religious variations exist. It is the common custom to award people ‘crosses’ for outstanding services stemming from patriotism, scientific and social achievements. In a time of pop culture, a cross also appeared in the compositions of infographics, and even company logos.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Antoni Gąsiorowski – drukarz i wydawca z Johannisburga w Prusach Wschodnich
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Warda, Elwira
    W XIX wieku w Europie nastąpił gwałtowny rozwój piśmiennictwa. Książki i czasopisma stały się bardziej dostępne i docierały nie tylko do wyższych sfer społeczeństwa, lecz także do ludności mniej zamożnej. Zaczęły powstawać nowe drukarnie, również na terenie Prus, np. w Poznaniu oficyna wydawnicza Walentego Stefańskiego czy w Toruniu drukarnia Ernsta Lambecka. W oficynach tych sztuki drukowania i drzeworytnictwa uczył się Antoni Gąsiorowski. Własną drukarnię założył w Brodnicy w roku 1847, ale już w 1848 roku przeniósł ją na Mazury do Szczytna (Ortelsburg), a rok później do Pisza (Johannisburg). W Szczytnie zaczął drukować dwujęzyczny tygodnik "Kurek Mazurski – Der Masurische Hahn", którego wydawanie kontynuował w Johannisburgu. Oficyna Gąsiorowskiego była jedną z bardziej prężnych drukarni w Prusach Wschodnich, w której powstawało wiele czasopism. Jednak większość z nich kończyła swój żywot na numerze okazowym, np. "Ewangelicki Tygodnik Gminny" czy "Gospodarz Mazurski". Oprócz tygodników Antoni Gąsiorowski wydawał również książki w języku polskim i niemieckim, głównie o tematyce religijnej, podręczniki szkolne oraz kalendarze. W latach 60. XIX wieku spod pras jego drukarni wyszły również pisma tłoczone czcionkami cyrylickimi przeznaczone dla staroobrzędowców. Oficyna Gąsiorowskiego działała w Johannisburgu do roku 1866. Jednak już od roku 1862 większość wydawnictw – włącznie z kalendarzem – zaczęła przejmować od Gąsiorowskiego księgarnia i drukarnia Ernsta Lambecka w Toruniu. Ostatnim z druków polskich – wydanych przez Antoniego Gąsiorowskiego w roku 1865 – była książka B. Schmolkego Bogu poświęcony klejnot złoty dla ludzi Boga Ojca i Ducha Świętego chwalących. In the 19th century, writing underwent a rapid development. Books and magazines were widely available, not only among high society but also among the people who were less wealthy. New printing houses were established, also in Prussia, such as Walenty Stefański’s printing house in Poznań and Ernst Lambeck’s printing house in Toruń. Antoni Gąsiorowski learnt the art of printing and making woodcuts in the above-mentioned places. He set up his own printing house in Brodnica in 1847, but he transferred it to Masuria to Szczytno (Ortelsburg) in 1848, and a year later to Pisz (Johannisburg). In Szczytno he started printing the bilingual weekly "Kurek Mazurski – Der Masurische Hahn", which he continued to publish in Johannisburg. Gąsiorowski’s printing house was one of the most active printing houses in East Prussia, in which a number of magazines were published. However, most of them were discontinued after releasing the first issue, for instance, "Ewangelicki Tygodnik Gminny" or "Gospodarz Mazurski". Apart from weeklies, Antoni Gąsiorowski published Polish and German books, particularly religious ones, course books and calendars. In the 1860s, his printing press also released the texts written in Cyrillic intended for the Old Believers. Gąsiorowski’s printing house operated in Johannisburg until 1866. Nevertheless, from 1862 onwards, most publications – including the calendar – were taken over by the library and printing house of Ernst Lambeck in Toruń. The last Polish print published by Antoni Gąsiorowski was the book by B. Schmolke The Gold Jewel Dedicated to God Intended for People Worshipping God the Father and the Holy Spirit. It was released in 1865.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Biblioteki Wydziału Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych KUL w okresie II Rzeczpospolitej
    (Wydawnictwo KUL, 2017) Nowakowska, Monika
    During the interwar period at the Faculty of Law and Social-Economic Sciences of the Catholic University of Lublin, there were three main sectional libraries: legal, economic and social. In these libraries there were book collections, also referred to as libraries, assigned to a particular seminar. They were treated as research aid for employees and students. Initially, they were supervised by professors, who decided on the shape of the collection as well as the selection of library staff. Over time, there appeared a position of librarian who managed the collections of all the seminary libraries. In the 1930s librarians were assigned to each section separately; and they were responsible, among others, for cataloguing books and periodicals, making the collection available, providing research information, repairing damaged books, doing bookkeeping and arranging duty hours for scholarship holders. Seminar book collections increased as new books were bought and donated. The most important donations were books offered by the Main Library of the University of Lublin and Professor A. Szymański, a lecturer from the Faculty of Law and Social-Economic Sciences.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Gromadkarstwo – ruch religijno-społeczny w Prusach Wschodnich
    (Wydawnictwo KUL, 2017) Warda, Elwira
    In East Prussia, the revival movement (Erweckungsbewegung) was formed by the eighteenth-century pietist school of the University of Königsberg. The development of the pietist movement in Prussia was influenced by the Brethren’s Congregation from Herrnhut (the Unity of the Brethren) and so-called the Brethren from Salzburg. The movement of the Brethren from Salzburg gave a direct impetus to the creation of the movement called Gromadkarstwo. In the 19th century, this movement was formed as an opposition to the official Church, and its members also participated in their own congregations led by lay people. There were various reasons for the development of Gromadkarstwo. By the middle of the 19th century, Gromadkarstwo in East Prussia had been purely folk in character, and its members did not leave virtually any documents. Peasants became nomadic preachers, spreading the gospel from village to village. It was only after 1885 that the mass movement became organized and institutionalized. In the Lutheran Church in East Prussia, it survived until the Second World War.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Ochweśnik
    (Wydawnictwo KUL, 2017) Wasilewska, Jolanta
    Ochweśnik, also called obraźnik, did paintings, especially religious ones and then sold them going door to door. These works were generally made on paper by woodcut prints. This profession developed especially in the first half of the 19th century in Wielkopolska in Skulsk and Ślesin as well as their surroundings. The discussed traders formed a very hermetic and specific environment with their own jargon: a mixture of Polish, Czech, Russian, Yiddish and German. The itinerant trade of devotional images was conducted in all Polish lands, and it even spread beyond the borders, especially to the East. In addition to paintings, they also sold "medicine".
  • listelement.badge.dso-type Item ,
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Księgozbiory Bibliotek Studium Zagadnień Społecznych i Gospodarczych Wsi przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim
    (Wydawnictwo KUL, 2017) Nowakowska, Monika
    The Department of Social and Economic Issues of the Rural Areas at the Catholic University of Lublin, which existed between 1946 and 1949 at the Faculty of Law as well as Social and Economic Sciences at the Catholic University of Lublin, had two collections available to its students. The first one was the Library of the Department of Social and Economic Issues of the Rural Areas, and the other one was the Library of the Scientific Circle for the students of the above-mentioned department. The main initiator of the Library attached to the Department of Social and Economic Issues of the Rural Areas was the director - prof. Czesław Strzeszewski. The selection of library collections was determined by the syllabuses for the courses which were organized in the department. The content of the courses covered mainly administrative, legal, economic and agricultural issues. The department was aimed at educating civil servants, local authorities and cooperative personnel so that they could improve the functioning of rural institutions. The libraries collected books primarily from the field of social sciences (economics, sociology, pedagogy, administration and law), agricultural sciences (agronomy, agricultural engineering, horticulture) and humanities (history, literature, ethnology). The libraries also contained a small percentage of publications in the field of technical and natural sciences. The collection was primarily financed by the Catholic University of Lublin and the Ministry of Education.