Vox Patrum, 2024, Vol. 91: Miscellanea. Księga jubileuszowa dla o. prof. dr. hab. Henryka Pietrasa SJ

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/8377

Browse

Browsing Vox Patrum, 2024, Vol. 91: Miscellanea. Księga jubileuszowa dla o. prof. dr. hab. Henryka Pietrasa SJ by Author "Bralewski, Sławomir"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Item
    „Zwycięstwo podąża za Bogiem” - ideologia triumfu w „Historii Kościelnej” Teodoreta z Cyru
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Bralewski, Sławomir
    Ideologia zwycięstwa w Historii kościelnej Teodoreta ma, podobnie jak w dziele Euzebiusza z Cezarei, którego był kontynuatorem, trzy wymiary: militarny, męczeński i doktrynalny. Wszystkie trzy związane były z wojną prowadzoną przez złego ducha przeciwko Bogu i sprowadzały się do odnoszenia zwycięstw w imię Chrystusa. Dla chrześcijanina Teodoreta zwycięstwa militarne w konfrontacji z pogańskimi wrogami miały aspekt sakralny i dowodziły prawdziwości religii chrześcijańskiej i mocy Boga chrześcijan, sojusznika chrześcijańskich władców, a z drugiej strony fałszywości wierzeń wyznawców kultów tradycyjnych. Męczennicy natomiast, oddając swoje życie za Chrystusa, odnosili zwycięstwa na Jego wzór. Podobnie obrońcy ortodoksji, opowiadając się za zwycięską prawdą, sami stawali się zwycięzcami. Niesłychanie ciekawe są dywagacje Teodoreta na temat pokoju wyrażone w konkluzji jego Historii kościelnej. Dowodzi w niej, że wojna przynosi chrześcijanom większe korzyści od pokoju, który przecież wcześniej nazywał drogocennym. Pokój jednak, w przekonaniu Teodoreta, czynił chrześcijan ospałymi i gnuśnymi, podczas gdy wojna wyostrzała charaktery, uświadamiała kruchość życia doczesnego i uczyła pogardzania teraźniejszością, a zatem wprowadzała na właściwe tory eschatologii chrześcijańskiej. W świetle ideologii zwycięstwa głoszonej przez Teodoreta konfrontacja chrześcijan z przeciwnikami ich wiary stwarzała na różnych polach okazje do odnoszenia zwycięstw w Chrystusie. The ideology of victory in Theodoret's Ecclesiastical History, similarly in the work of Eusebius of Caesarea, of which he was a continuator, has three dimensions: military, martyrdom and doctrinal. All three were related to the war waged by the evil spirit against God and amounted to winning victories in the name of Christ. For the Christian Theodoret, military victories in the confrontation with pagan enemies had a sacred aspect and proved the truth of the Christian religion and the power of God of Christians, an ally of Christian rulers, and, on the other hand, the falsity of the beliefs of the followers of traditional cults. The martyrs, on the other hand, gave their lives for Christ and won victories following His example. Likewise, defenders of orthodoxy, by advocating the victorious truth, became winners themselves. Theodoret's speculations on peace expressed in the conclusion of his Ecclesiastical History are extremely interesting. He argues that war brings greater benefits to Christians than peace. This, in turn, makes them lethargic and lazy, while war sharpens their characters and makes them aware of the fragility of earthly life and teaches them to despise the present, and therefore puts them on the right track of Christian eschatology. In the light of the ideology of victory proclaimed by Theodoret, the confrontation of Christians with opponents of their faith created opportunities in various fields to achieve victories in Christ.