Apostolus Podoliae. Biskup Jan Olszański (1919-2003)

Abstract

Celem rozprawy jest ukazanie, w możliwie szerokiej perspektywie, życia i działalności jednej z najbardziej rozpoznawalnych i zasłużonych postaci Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie, wieloletniego pasterza diecezji kamieniecko-podolskiej, bp. Jana Olszańskiego. Struktura pracy została oparta na układzie chronologiczno-tematycznym i obej­muje siedem rozdziałów, poprzedzonych wykazem skrótów oraz wstępem. Pierwszy rozdział poświęcono dzieciństwu i młodości Jana Olszańskiego. Obejmuje on lata 1919-1944. Przedstawiono w nim środowisko rodzinne i szkolne przyszłego biskupa kamieniecko-podolskiego, okres formacji seminaryjnej i pracy w parafii Kaczanówka. Drugi rozdział koncentruje się na posłudze duszpasterskiej ks. Jana Olszańskiego w Gródku Podolskim oraz we Lwowie. Trzeci rozdział poświęcono tzw. manikowieckiemu okresowi życia ks. Olszańskiego, obejmującemu lata 1959-1991. W rozdziale czwartym zaprezentowano działalność bp. Jana Olszańskiego jako rządcy i pasterza diecezji kamieniecko-podolskiej. Ukazano okoliczności objęcia przez niego urzędu biskupiego, a także główne kierunki jego posługi pasterskiej. Tematyka piątego rozdziału dotyczy nauczania pasterskiego bp. Jana Olszańskiego. Przedstawiono w nim formy i źródła jego przepowiadania, wiodące wątki teologiczne oraz wymiar moralno-społeczny spuścizny homiletycznej. Szósty rozdział poświęcony został działalności bp. Jana Olszańskiego w strukturach kolegialnych Kościoła. Rozdział siódmy przedstawia ostatni etap życia biskupa kamieniecko-podolskiego. Zawiera również analizę jego sylwetki osobowościowej i ducho­wej, a także ukazuje przebieg wszczętego postępowania w sprawie heroiczności jego cnót. Pracę zamykają: zakończenie, którego główną treść stanowi reasumpcja wyników analiz przeprowadzonych w poszczególnych rozdzia­łach, wykaz źródeł i literatury oraz aneksy.

The aim of this research is to present, in the broadest possible perspective, trie lire and activities of one of the most distinguished and recognizable figures of the Roman Catholic Church in Ukraine, the long-serving shepherd of the Diocese of Kamianets-Podilskyi, bishop Jan Olszański. The structure of the dissertation is based on a chronological and thematic arrangement and comprises seven chapters, preceded by a list of abbreviations and an introduction. The first chapter is devoted to the childhood and youth of Jan Olszański, It covers the years 1919-1944 and presents the family and educational background of the future bishop of Kamianets-Podilskyi, as well as the period of his seminary formation and his pastoral work in the parish of Kachanivka. The second chapter focuses on priest Jan Olszahski’s pastoral ministry in Horodok Podilskyi and in Lviv. The third chapter is devoted to the so-cai ied Manykivtsi period of priest Jan Olszahski’s life, from 1959 to 1991.The fourth chapter presents bishop Jan Olszahski’s activity as the shepherd and administrator of the Diocese of Kamianets-Podilskyt. It presents the circumstances of his assumption of episcopal office and the principal directions of his pastoral ministry. The subject of the fifth chapter concerns the pastoral teaching of bishop Jan Olszahski. It presents the forms and sources of his preaching, the principal theological themes as well as the moral and social dimensions of his homiletic legacy. The sixth chapter is devoted to bishop Jan Olszanski’s activity within the collegial structures of the Church. The seventh chapter presents the final stage of the life of the bishop of Kamianets- Podilskyi. It also includes an analysis of his personality and spiritual character, and an overview of the proceedings for the heroicity of his virtues. The dissertation concludes with a summary, which revisits the results of the analyses conducted in the individual chapters, followed by a list of sources and literature and annexes.