Jakim rodzajem wnioskowania jest według Arystotelesa argumentacja przez przykład (paradeigma)?

Simple item page
dc.contributor.authorStefańczyk, Andrzej P.
dc.date.accessioned2023-03-06T11:43:21Z
dc.date.available2023-03-06T11:43:21Z
dc.date.issued2021
dc.description.abstractArgumentem indukcyjnym w retoryce jest paradygmat (przykład); paradygmat jednak nie polega na przechodzeniu od wielu szczegółowych przypadków do pewnego uogólnienia, czyli uniwersalizacji wszystkich poszczególnych przypadków — jak normalnie w argumentacji z indukcji — lecz jest przejściem od jednego szczegółu do szczegółu innego, podobnego, przy czym wymaganym warunkiem jest to, że jeden i drugi konkretny przypadek należą do tego samego rodzaju. Paradygmat zatem nie jest indukcją w znaczeniu ścisłym, ale wydaje się bardziej spełniać warunki analogii. W artykule zostaje sformułowana teza, że u Arystotelesa występują trzy rodzaje wnioskowań: dedukcja, indukcja i wnioskowanie z przykładu; dla zaprezentowania specyfiki wnioskowania przez paradygmat są także analizowane różne typy wnioskowań, tzn. sylogizm apodeiktyczny, dialektyczny, indukcyjny, aby na tym tle wykazać odrębność wnioskowań przez paradygmat, które wydają się być pewnym rodzajem analogii. Prezentowany więc artykuł jest próbą podania charakterystyki i specyfiki argumentacji przez paradygmat u Arystotelesa w świetle jego Retoryki oraz pism logicznych (Analityki I i Analityki II, Topiki, O dowodach sofistycznych).pl
dc.description.abstractThe paradigm (example) is an inductive argument in rhetoric. However, the paradigm is not about moving from many specific cases to a certain generalization, i.e. universalization of all individual cases — as it normally happens in inductive argumentation. Instead, it is rather a transition from one detail to another similar one; with the condition being that both specific cases belong to the same type. Therefore, the paradigm is not an induction in the strict sense, but it seems more to meet the conditions of analogy. The article formulates the thesis that Aristotle distinguishes three types of inference: deduction, induction and analogy. In order to demonstrate the specific nature of inference by the paradigm, which seems to be a type of analogy, other types of inferences are also examined, i.e. apodeictic, dialectical, and inductive syllogisms. The article is an attempt to present the characteristics of argumentation by paradigm and show its specific nature in the light of Aristotle’s Rhetoric and his logical writings: Prior Analytics, Posterior Analytics, Topics, and Sophistical Refutations.pl
dc.identifier.citation"Roczniki Filozoficzne", 2021, Vol. 69, nr 2, s. 101-129pl
dc.identifier.doi10.18290/rf21692-5
dc.identifier.issn0035-7685
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12153/4561
dc.language.isoplpl
dc.publisherTowarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIpl
dc.rightsUznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/*
dc.subjectindukcjapl
dc.subjectprzykład — paradeigmapl
dc.subjectanalogiapl
dc.subjectargumentacjapl
dc.subjectsylogizmpl
dc.subjectinductionpl
dc.subjectexample—paradeigmapl
dc.subjectanalogypl
dc.subjectargumentationpl
dc.subjectsyllogismpl
dc.titleJakim rodzajem wnioskowania jest według Arystotelesa argumentacja przez przykład (paradeigma)?pl
dc.title.alternativeWhat Kind of Reasoning Is, according to Aristotle, the Argument by Example (Paradeigma)?pl
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/articlepl
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Stefanczyk_Jakim_rodzajem_wnioskowania.pdf
Size:
362 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Andrzej_Stefańczyk_Jakim_rodzajem_wnioskowania_jest_według_Arystotelesa_argumentacja
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.63 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Roczniki Filozoficzne, 2021, Tom 69, Nr 2
Artykuły naukowe (WF)