Losy ksiąg metrykalnych parafii wojskowej w Krakowie w czasie II wojny światowej

Simple item page
dc.contributor.authorChrząszcz, Czesław
dc.date.accessioned2025-07-24T10:31:16Z
dc.date.available2025-07-24T10:31:16Z
dc.date.issued2025
dc.description.abstractW monarchii Habsburgów duszpasterze polowi mieli obowiązek dokładnego prowadzenia ksiąg metrykalnych. W księgach tych rejestrowano ważne fakty z życia religijnego żołnierzy: zawieranie małżeństw, narodziny dzieci i zgony osób wojskowych. Dla państwa były to ważne informacje, dlatego też stopniowo doprecyzowywano zasady prowadzenia tych ksiąg. W Krakowie, od 1869 roku stanowiącym siedzibę c.k. I Korpusu Armijnego, zgromadzono wiele ksiąg metrykalnych jednostek wojskowych wchodzących w skład tego wielkiego związku operacyjnego. W 1918 roku księgi te przeszły na własność odrodzonego państwa polskiego. W dwudziestoleciu międzywojennym przechowywano je w kancelarii krakowskiej parafii wojskowej. Stopniowo dołączano do nich kolejne woluminy, w których rejestrowano fakty metrykalne żołnierzy Okręgu Korpusu nr V Wojska Polskiego z siedzibą dowództwa w garnizonie Kraków. Celem niniejszego artykułu jest zarysowanie losów ksiąg krakowskiego duszpasterstwa polowego w czasie II wojny światowej. W 1939 roku w obliczu agresji Niemiec hitlerowskich na Polskę większość z nich przeniesiono do gmachu Kurii Metropolitalnej w Krakowie. W 1942 roku niemieckie władze okupacyjne przeprowadziły ich konfiskatę. Obecnie starsza część tych archiwaliów przechowywana jest w Österreichisches Staatsarchiv w Wiedniu. Ich identyfikacja jest możliwa na podstawie słabo znanych wykazów, które sporządzono w 1937 i w 1942 roku. In the Habsburg monarchy, field pastors were required to keep accurate record books. These ledgers recorded important facts of soldiers’ religious life: marriages, births of children and deaths of military personnel. For the state, this was important information, which is why the rules for keeping these books had become gradually clarified. A large number of record books of the military units comprising this great operational union have been collected in Kraków, since 1869 the headquarters of the imperial–royal 1st Army Corps. In 1918, the books passed into the ownership of the reborn Polish state. In the interwar period, they were kept in the chancellery of the Kraków military parish. Gradually, more volumes were added, in which the metric facts of soldiers of the Kraków District of 5th Corps of the Polish Army were recorded. The purpose of this article is to outline the fate of the books of the Kraków field ministry during World War II. In 1939, in the face of Nazi Germany’s aggression against Poland, most of them were moved to the building of the Metropolitan Curia in Kraków. In 1942, the German occupation authorities confiscated them. Currently, the older part of these archives is kept at the Österreichisches Staatsarchiv in Vienna. Their identification is possible on the basis of poorly known lists that were compiled in 1937 and 1942.
dc.identifier.citation"Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne", 2025, Vol. 124, s. 133-165
dc.identifier.doi10.31743/abmk.16889
dc.identifier.issn2545-3491
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/8807
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo KUL
dc.rightsAttribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.subjectKraków
dc.subjectWiedeń
dc.subjectmonarchia Habsburgów
dc.subjectGalicja
dc.subjectPolska
dc.subjectduszpasterstwo wojskowe
dc.subjectksięgi metrykalne
dc.subjectKuria Metropolitalna w Krakowie
dc.subjectUrząd ds. Genealogicznych (Sippenstelle)
dc.subjectks. Antoni Hodys
dc.subjectHans Joachim Buja
dc.subjectKrakow
dc.subjectVienna
dc.subjectHabsburg monarchy
dc.subjectGalicia
dc.subjectPoland
dc.subjectmilitary pastoral
dc.subjectmetric books
dc.subjectKrakow Metropolitan Curia
dc.subjectGenealogical Office (Sippenstelle)
dc.subjectRev. Antoni Hodys
dc.titleLosy ksiąg metrykalnych parafii wojskowej w Krakowie w czasie II wojny światowej
dc.title.alternativeThe Fate of the Record Books of the Military Parish in Kraków during World War II
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/article
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Chrzaszcz_Losy_ksiag_metrykalnych_parafii_wojskowej_w_krakowie_w_czasie_ii_wojny_swiatowej.pdf
Size:
552.33 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.81 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2025, T. 124