Działalność salonu „Ars” Zygmunta Sarneckiego w kontekście rozwoju rynku sztuki w Krakowie na początku XX wieku

Simple item page
dc.contributor.authorSkotniczna, Ewa
dc.date.accessioned2025-07-24T06:25:15Z
dc.date.available2025-07-24T06:25:15Z
dc.date.issued2025
dc.description.abstractProblematyka kształtowania się rynku sztuki w Polsce w ujęciu historycznym nie znalazła do tej pory szerszego odbicia w badaniach z zakresu historii sztuki. Przełom XIX i XX wieku to okres szczególnego rozkwitu Krakowa jako jednego z najważniejszych ośrodków kulturotwórczych na ziemiach polskich pod zaborami. Wysoka podaż dzieł sztuki wymagała zorganizowania nowoczesnych form zbytu. Choć funkcjonowała sprzedaż obiektów artystycznych w ramach działalności antykwariatów, księgarń, składów, organizowanych publicznie licytacji, popularnych loterii, brakowało profesjonalnego pośrednictwa, które mogłoby podnieść poziom ówczesnego rynku sztuki. Tę lukę wypełniła inicjatywa znanego dramaturga, publicysty, a także znawcy sztuki, Zygmunta Sarneckiego (1837-1922), który w 1904 roku otworzył w Krakowie salon sprzedaży rzeźb i obrazów artystów polskich o nazwie „Ars”. Celem artykułu jest opisanie działalności tego pierwszego w Krakowie, w pełni profesjonalnego salonu zajmującego się sprzedażą dzieł sztuki w odniesieniu do ówczesnej sytuacji w zakresie handlu dobrami luksusowymi. Na podstawie niepublikowanej do tej pory korespondencji Zygmunta Sarneckiego z artystami oraz materiałów prasowych zrekonstruowano charakter i działalność firmy, proces pozyskiwania dzieł od samych artystów oraz określono jej znaczenie dla kształtowania się rynku sztuki w Krakowie na początku XX wieku. Temat ten może stanowić asumpt do podjęcia szerzej zakrojonych badań w obrębie opisanej problematyki. The issue of the formation of the art market in Poland in historical terms has not yet been widely reflected in art history research. The turn of the 19th and 20th centuries was a period of special flourishing for Kraków as one of the most important cultural centres in the Polish lands under the partitions. The high supply of artworks required the organization of modern forms of sales. Although sales of art objects existed through the activities of second-hand bookshops, bookstores, warehouses, publicly organized auctions, and popular lotteries, there was a lack of professional intermediation that could raise the level of the art market at that time. This gap was filled by the initiative of Zygmunt Sarnecki (1837–1922), a well-known playwright, publicist, and art expert, who in 1904 opened a salon in Kraków called ‘Ars’, which sold sculptures and paintings by Polish artists. The purpose of the article is to describe the activities of this first fully professional art salon in Kraków in relation to the situation of the luxury goods trade at the time. The nature and activities of the company, the process of acquiring works from artists themselves, and its significance for the formation of the art market in Kraków in the early 20th century were reconstructed on the basis of Zygmunt Sarnecki’s hitherto unpublished correspondence with artists and press materials. This topic may inspire more extensive research within the scope of the issues described in the article.
dc.identifier.citation"Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne", 2025, Vol. 124, s. 655-678
dc.identifier.doi10.31743/abmk.18247
dc.identifier.issn2545-3491
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/8787
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo KUL
dc.rightsAttribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.subjectZygmunt Sarnecki
dc.subjectrynek sztuki
dc.subjectsalon sztuki
dc.subjectKraków
dc.subjectXX wiek
dc.subjectsalon „Ars”
dc.subjectart salon
dc.subjectart market
dc.subject20th century
dc.subject‘Ars’ salon
dc.titleDziałalność salonu „Ars” Zygmunta Sarneckiego w kontekście rozwoju rynku sztuki w Krakowie na początku XX wieku
dc.title.alternativeThe Activity of Zygmunt Sarnecki’s ‘Ars’ Salon in the Context of the Development of the Art Market in Kraków in the Early Twentieth Century
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/article
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Skotniczna_Dzialalnosc_salonu_ars_Zygmunta_Sarneckiego_w_kontekscie_rozwoju_rynku_sztuki_w_Krakowie_na_poczatku_xx_wieku.pdf
Size:
1.64 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.81 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2025, T. 124