Browse
Recent Submissions
Now showing 1 - 5 of 76
- ItemŚmierć kobiet w tragedii greckiej okresu klasycznego(2024-11-22) Szmajdziński, MariuszW utworach Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa utrata życia któregoś z bohaterów jest często spotykanym motywem. Tragicy greccy ukazali proces, motywację i okoliczności towarzyszące śmierci występującej postaci i reakcje innych. Prezentowana dysertacja koncentruje się na ukazaniu śmierci kobiet. W tragedii greckiej umiera wiele kobiet. Zostały one zamordowane (Kasandra, Klitajmestra, Megara, Glauke), popełniły samobójstwo (Leda, Dejanira, Euadne, Fedra, Jokasta, Antygona, Eurydyka, córki Kekropsa), złożono je w ofierze (Ifigenia, Polyksena, Makaria, córki Erechtheusa), dobrowolnie oddały swoje życie (Alkestis). To stało się podstawą do podzielenia badanych tekstów na cztery rozdziały. Posłużono się w nich analizą krytyczno-literacką, statystyczną, syntagmatyczną, komparatystyczną i kontekstualną. Omówiono także proces narracyjny, kontekst historyczny, kulturowy i religijny. Synteza omawianego zagadnienia została przedstawiona w ostatnim rozdziale. Celem ukazania śmierci kobiet w tragedii greckiej jest: (1) Ajschylos ostrzega w ten sposób przed popełnieniem zbrodni; (2) Sofokles, podkreślając szlachetne pochodzenie bohaterek swoich tragedii, ukazuje, że życie w hańbie jest dla nich nie do zniesienia i dlatego popełniają samobójstwo; (3) Eurypides gloryfikuje poświęcenie swojego życia dla dobra innych, a w jego utworach na taką ofiarę są gotowe przede wszystkim kobiety. In the works of Aeschylus, Sophocles and Euripides the loss of life of one of the characters is a common motif. The Greek tragedians showed the process, motivation and circumstances surrounding the death of a character and also the reactions. The presented dissertation focuses on showing the death of women. Many women die in the Greek tragedies. They were murdered (Casandra, Clytemnestra, Megara, Glauke), they committed suicide (Leda, Deianira, Euadne, Phaedra, Jocasta, Antigone, Eurydice, Cecrops’ daughters), they were sacrificed (Iphigenia, Polyxena, Macaria, Erechtheus’ daughters) or voluntarily gave their lives (Alcestis). This became the basis for dividing the examined texts into four chapters. They use literary-critical, statistical, syntagmatic, comparative and contextual analysis, as well as the narrative process, historical, cultural and religious context. The synthesis of the discussed issue is presented in the last chapter. The purpose of showing the death of women in Greek tragedy is: (1) Aeschylus thus warns against committing a crime; (2) Sophocles, emphasizing the noble origins of the heroines of his tragedies, shows that living in disgrace is unbearable for them, and therefore they commit suicide; (3) Euripides glorifies sacrificing one's life for the good of others, and in his works it is women who are most ready for such a sacrifice.
- ItemCud. W 1949 r. Lublin stał się Częstochową(2024-10-25) Błasińska, MariolaPoczątkiem szczególnego kultu kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w katedrze lubelskiej były wydarzenia z 3 lipca 1949 r. nazwane cudem lubelskim. Tego dnia na obrazie Matki Bożej zauważono łzy. Nieprzypadkowo więc książka ukazuje się w 2019 r. Siedemdziesiąta rocznica cudu lubelskiego jest bardzo dobrą okazją, aby przyjrzeć się tym wydarzeniom od nowa. Zagadnienie cudu lubelskiego rozpatrywane jest w dwóch aspektach - historycznym i religijnym. Zgodnie z tym książka została podzielona na dwie części, a każdą z nich poświęcono przedstawieniu innego aspektu. Temat został omówiony z perspektywy historycznej - jako wydarzenie wpisujące się w kontekst dziejów regionu i całego kraju. Obejmuje takie zagadnienia, jak: blokada miasta przez wojsko i milicję, akcja propagandowa w mediach, akcja masówek, wiec antycudowy, aresztowania i represje wobec więźniów. Nieodłączny od lipcowych wypadków jest oczywiście aspekt religijny, ukazany za pomocą świadectw, w których świadkowie opisali swoje przeżycia duchowe. W tej części omówiono też kwestię koronacji obrazu jako naturalną konsekwencję kultu religijnego. Zakończenie książki stanowi rozdział, w którym ukazano znaczenie cudu lubelskiego w przestrzeni społecznej aż do współczesności. The beginning of a particular worship of the copy of the painting of Our Lady of Częstochowa in the Lublin Cathedral were the events of 3 July 1949 called the Lublin Miracle. That day tears were noticed on the painting of Our Lady. Not coincidentally the book is appearing in 2019. The seventieth anniversary of the Lublin Miracle is a very good occasion to take a fresh look at these events. The issue of the Lublin Miracle is being examined in two aspects - historical and religious one. In line with this idea the book has been divided into two parts, each one devoted to a different aspect. The topic has been discussed from the historical perspective - as an event tied to the context of the history of the region and the entire country. It covers such issues as: blockade of the city by the army and militia, propaganda campaign in the media, demonstrations, mass actions, anti-miracle assembly, arrests and repressions against inmates. The religious aspect, portrayed through testimonials where the witnesses describe their spiritual experiences, is inseparable from the July’s events. The issue of crowning of the painting as a natural consequence of the religious cult is presented in this part. The book is closed with a chapter portraying the meaning of the Lublin Miracle in the social space until contemporary times.
- ItemRecepcja stoicyzmu w filozofii i literaturze niemieckojęzycznej XVIII wieku(2024-10-09) Niedziela, MateuszCelem rozprawy jest ukazanie na podstawie dorobku wybranych filozofów i literatów recepcji stoicyzmu w niemieckim oświeceniu. Dysertacja składa się z czterech rozdziałów i części podsumowującej, zatytułowanej Zamiast zakończenia. Rozprawę wieńczy bibliografia. Pierwszy rozdział pracy doktorskiej obejmuje uzasadnienie wyboru omawianych filozofów i interpretowanych dzieł. Przedstawiono w nim także stan badań oraz rozważono kwestie metodologiczne. Zwrócono też uwagę na istotność filozoficznej koncepcji „całego człowieka” (der ganze Mensch). Drugi rozdział poświęcono rozwojowi myśli zwolenników Zenona z Kition od czasów starożytnych. Krytycznej recepcji w niemieckim oświeceniu podlegały zwłaszcza elementy starożytnej doktryny stoickiej, przede wszystkim koncepcja apatii, chęć osiągnięcia ideału mędrca i związane z nią dążenie do stanu autarkii oraz niewłaściwe pojmowanie cnoty i poglądy tradycyjnej szkoły stoickiej na kwestię emocji. W trzecim rozdziale autor zajął się recepcją stoicyzmu przez wybranych filozofów niemieckiego oświecenia. Należą do nich przede wszystkim Alexander Gottlieb Baumgarten i Georg Friedrich Meier, wspomniano również o Christianie Thomasiusie i Christianie Wolffie oraz przywołano niektóre aspekty myśli Szwajcarów: Johanna Jakoba Bodmera i Johanna Jacoba Breitingera. Czwarty rozdział dysertacji dotyczy tego, jak przekładała się recepcja stoicyzmu w niemieckim oświeceniu na treść utworów literackich tego okresu. Chodzi tu zarówno o przebieg zdarzeń w danym utworze, jak i często znakomicie skonstruowane pod względem psychologicznym sylwetki bohaterów. The aim of the dissertation is to present the reception of Stoicism in the German Enlightenment on the basis of the achievements of selected philosophers and writers. The dissertation is composed of five chapters and a bibliography. The first chapter of the doctoral thesis justifies the choice of the discussed philosophers and interpreted literary works. It also presents the state of research and considers methodological issues. It focuses on the importance of the philosophical concept of "the whole man" (der ganze Mensch). The second chapter deals with the development of the thought of the followers of Zeno of Kition since ancient times. Elements of the ancient Stoic doctrine were critically received in the German Enlightenment, especially the concept of apathy, the desire to achieve the ideal of the sage and the related pursuit of the state of autarchy and the incorrect understanding of virtue, and the views of the Stoic school on the issue of emotions. In the third chapter, the author deals with the reception of stoicism by selected philosophers of the German Enlightenment. These include, above all, Alexander Gottlieb Baumgarten and Georg Friedrich Meier, but Christian Thomasius and Christian Wolff are also mentioned in this context. Moreover, some aspects of the Swiss thought of Johann Jakob Bodmer and Johann Jacob Breitinger are discussed. The fourth chapter of the dissertation shows how the reception of Stoicism in the German Enlightenment ytanslates into the content of literary works of that period. It is about both the course of events in a given work and the often well-constructed psychological profiles of the characters.
- ItemIkonografia świętego Franciszka w nowożytnym malarstwie polskim(2024-11-15) Ślusarek, Robert AndrzejDysertacja składa się z czterech rozdziałów tematycznych. Omówiono w nich podstawowe kwestie związane z ikonografią św. Franciszka właściwe dla nowożytnego malarstwa w Polsce. We wstępie pracy starano się odnieść do zakresu występowania materiału zabytkowego pod kątem topografii. W pierwszym rozdziale poruszono zagadnienia związane z problematyką oddziaływania najstarszych przekazów hagiograficznych na kształtowanie się ikonografii św. Franciszka w sztuce Zachodu. Omówiono w nim kwestie biograficzne, które pozwoliły przybliżyć życiorys świętego i jego kult. Drugi rozdział to analiza problematyki obrazowania idei Franciscus alter Christus ze szczególnym naciskiem na malarstwo nowożytne. W trzecim rozdziale scharakteryzowano sceny wizji mistycznych oraz przedstawienia wielopostaciowe o wymowie symboliczno-alegorycznej. W czwartym, ostatnim rozdziale dysertacji, zaprezentowano atrybuty indywidualne św. Franciszka oraz zdefiniowano ich funkcje sceniczne. W zakończeniu zasygnalizowano potrzebę aktualizacji badań nad ikonografią św. Franciszka w sztuce polskiej oraz podjęcia na nowo problematyki recepcji wzorów ikonograficznych związanych z obrazowaniem świętych zakonu franciszkańskiego w nowożytnym malarstwie polskim. The dissertation consists of four thematic chapters. They discuss the basic issues related to the iconography of Saint Francis in modern age Polish painting. The introduction addresses the range of historical material in terms of topography. The first chapter deals with the influence of the earliest hagiographic accounts on the shaping of Saint Francias iconography in Western art. Biographical issues that bring closer the saint’s life and cult are discussed. The second chapter analyzes the depiction of the idea of Francis as alter Christus, with particular emphasis on modern age painting. The third chapter characterizes scenes of mystical visions and multi-figure representations with symbolic- allegorical meaning. The fourth and last chapter of the dissertation presents Saint Francis’s individual attributes and defines their scenic functions. In conclusion, the need for updating research on the iconography of Saint Francis in Polish art and revisiting the reception of iconographic models related to the depiction of saints of the Franciscan Order in modern age Polish painting is highlighted.
- ItemDzieje Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej (starowiejskich) w latach 1945-1963(2024-05-09) Komborska, MartaPrzedmiotem opracowania są dzieje Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej w latach 1945-1963. Pierwszy rozdział dotyczy organizacji zgromadzenia oraz sprawowania władzy przez kolejne trzy kapituły generalne i wybrane przez nie zarządy. Rozwój terytorialny omawia drugi rozdział pracy, w którym poddano analizie rozmieszczenie terytorialne 313 istniejących w tym czasie placówek. Podjęto zagadnienia dotyczące przyczyn powstawania i likwidacji domów zakonnych. Przedstawiono sprawy własnościowe oraz podstawy materialne życia i działalności służebniczek. W rozdziale trzecim zaprezentowano grupę 1874 kobiet tworzących w latach 1945-1963 wspólnotę służebniczek. Przedstawiono proces formacji zakonnej oraz kształcenia zawodowego sióstr. Rozdział czwarty koncentruje się na życiu religijnym wspólnoty służebniczek. Piąty rozdział podejmuje temat działalności apostolskiej sióstr, realizowanej w nowej sytuacji społeczno-politycznej. Ostatni, szósty rozdział, został poświęcony represyjnym działaniom władz państwowych wobec zgromadzenia. The subject of the study is the history of the Congregation of the Little Servant Sisters of the Blessed Virgin Mary Conceived Immaculate in the years 1945-1963. The first chapter concerns the organization of the Congregation and the exercise of authority by the three General Chapters and their elected Governments. Territorial development is discussed in the second chapter of the work, in which the territorial distribution of the 313 religious convents existing at that time was analyzed. Issues concerning the causes of the erection and liquidation of religious houses were addressed. Property issues and material foundations of life and activity of the Little Servant Sisters are presented. In the third chapter, the group of 1871 women that formed the community of the Little Servant Sisters in the years 1945-1963 was portrayed. The process of religious formation and vocational training of the sisters was examined. The fourth chapter focuses on the religious life of the community of the Little Servants. The fifth chapter deals with the apostolic activity of the sisters, carried out in the new socio-political situation. The last, sixth chapter, is devoted to the repressive actions of the state authorities against the Congregation.