Książki/rozdziały (WNH)

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12153/110

Browse

Now showing 1 - 20 of 120

Oficjum rymowane o św. Zygmuncie w antyfonarzach płockich z przełomu XV/XVI wieku. Studium historyczno-muzykologiczne
(Wydawnictwo Polihymnia, 2006) Wiśniewski, Piotr
Śpiewy "Mandatum" w polskich drukach muzyczno-liturgicznych XVII wieku
(Wydawnictwo UKSW, 2008) Wiśniewski, Piotr
Rozważania autorstwa Jakuba Radlińskiego dedykowane bractwu kapłańskiemu
(Officina Simonidis Wydawnictwo Akademii Zamojskiej, 2025) Kwaśniewski, Andrzej
"Tron królewski" to książka napisana przez zakonnika bożogrobcę ks. dr. Jakuba Pawła Radlińskiego. Autor jako doświadczony pisarz ascetyczny został wybrany przez duchownych diecezji przemyskiej, aby sporządzić księgę formacyjną na potrzeby sanockiego bractwa kapłańskiego. Dzieło odznacza się teologicznymi rozważaniami oraz jedyną w Polsce całościową kolekcją najważniejszych modlitw związanych z zagadnieniem duchowości kleru świeckiego. Adresatami rozważań byli duchowni i świeccy członkowie bractwa. W polskiej kulturze religijnej osiemnastego wieku była to najcenniejsza tego typu książka. "The Royal Throne" is a book written by the Order of the Holy Sepulchre priest Dr. Jakub Paweł Radliński. As an experienced ascetic writer, the author was chosen by the clergy of the Przemyśl diocese to compile a formation book for the Sanok priestly fraternity. The work is characterized by theological reflections and the only comprehensive collection in Poland of the most important prayers related to the issue of the spirituality of the secular clergy. The reflections were addressed to clergy and lay members of the fraternity. In eighteenth-century Polish religious culture, it was the most valuable book of its kind.
Le développement de la capacité de lecture dans l'éducation préscolaire - Rapport de recherche
(Éditions Le Bord de l'Eau, 2023) Borowska, Barbara
Inwentarz Księgozbioru Kapituły Kieleckiej z 1825 roku
(Muzeum Historii Kielc, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Wydawnictwo Jedność, 2024) Kwaśniewski, Andrzej
Sztuki plastyczne. Wystawy i krytyka
(Instytut Pamięci Narodowej, 2024-01-29) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
Sztuki plastyczne. Instytucje – twórcy – dzieła
(Instytut Pamięci Narodowej, 2024-01-29) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
Teksty z Ugarit. Tom I Mity, Tom II Legendy, Tom III Rytuały
(Wydawnictwo KUL, 2023) Münnich, Maciej
Trzytomowe wydawnictwo stanowi pierwsze w języku polskim pełne tłumaczenie tekstów religijnych ze starożytnego Ugarit. Było to miasto leżące na wybrzeżu syryjskim, a zachowane teksty - spisane w wyjątkowym alfabecie, który kształt liter zaczerpnął z pisma klinowego - pochodzą z okresu od XIV do początków XII w. przed Chr. Publikacja składa się z trzech tomów. Pierwszy z nich zawiera mity, przede wszystkim wielki cykl o Ba‘lu (bogu burzy i urodzaju) składający się z trzech mitów: Walka Ba‘la z Jammem (bogiem morza), Budowa pałacu Ba‘la oraz Walka Ba‘la z Motem (bogiem śmierci). Ponadto tom pierwszy zawiera kilka krótszych utworów mitycznych, np. Uczta herosów (rpum), czy też Niebiańska Uczta Ila (zawierająca pierwszą w historii receptę na… kaca) i inne. Tom drugi zawiera tłumaczenie dwóch legend ugaryckich, w których głównymi bohaterami są królowie, odpowiednio Danilu i Kirta. Wreszcie tom trzeci mieści kilkadziesiąt różnorakich rytuałów ugaryckich, m.in. rytuały ofiarnicze, wróżby i zaklęcia. Wszystkie tomy oprócz tekstu źródłowego (w transliteracji i w tłumaczeniu) zawierają obszerny komentarz. Na końcu zamieszczone są indeksy, a także pokaźna bibliografia. Publikacja jest znaczącą pomocą dla historyków, biblistów, religioznawców oraz orientalistów. Jej autorami był zespół badaczy: dr hab. Marcin Majewski, prof. UPJPII, dr Andrzej Mrozek, ks. dr Mariusz Szmajdziński, dr hab. Maciej Münnich, prof. KUL, pod kierownictwem tego ostatniego.
Jazz i blues – afroamerykańska mozaika czy odrębne gatunki? Refleksja nad polską recepcją
(Uniwersytet Jagielloński, Musica Iagellonica, 2023) Al Azab-Ruszowska, Aya
Jazz and blues are part of the complex mosaic of African American culture, having emerged alongside (or from) such styles as work songs, field hollers, spirituals, sermon songs, rag-time, gospel, soul, R’n’B. African American music has influenced global popular culture. This phenomenon has not escaped Poland either. African American ethnomusicologist Mellonee Burnim argues that “jazz cannot be completely separated from gospel, blues cannot be completely separated from spiritual” (Burnim and Campbell 1995). In the present article, I will show the common points of blues and jazz in Polish reception and explain how genres so close in their origin function in Poland within one musical environment. I will also outline the presence of blues in Polish culture and the functioning of blues and jazz as related genres through an analysis of reception sources.
Obraz Jahwe jako władcy choroby
(Wydawnictwo KUL, 2004) Münnich, Maciej
Na wstępie należy stwierdzić, że na 325 biblijnych wzmianek o chorobach zdecydowana większość (262) jednoznacznie wskazuje na religijne postrzeganie przyczyn choroby w starożytnym Izraelu. Jedynie 17 razy dostrzeżono naturalne przyczyny schorzeń. Pozostałe przypadki nie wskazują jasno na żadną z powyższych możliwości. Nie ulega zatem wątpliwości, że to historia religii jest podstawowym narzędziem do badania biblijnych opisów chorób. Choroba w Biblii Hebrajskiej jest zdecydowanie częściej zsyłana, aniżeli leczona (stosunek niemal 3,6:1). Praktycznie we wszystkich przypadkach ostatecznym władcą choroby był Jahwe, choć niekiedy posługiwał się przy tym ludźmi (prorokami, królami), bądź istotami nadludzkimi (aniołowie, Szatan). Tylko w jednym miejscu Biblia zachowała niejahwistyczny obraz, w którym władcą choroby zdaje się być Baal-Zebul. W interesującym nas aspekcie wierzeń można zauważyć trzy podstawowe obrazy Jahwe. Pierwszy z nich to Jahwe – Wojownik. Zsyłając chorobę najczęściej posługuje się łukiem i strzałami. Jest w tym bardzo podobny do syro-kananejskiego boga Reszefa. Czasami podlegają mu także demoniczni wojownicy atakujący chorego. Wiąże się z tym drugi obraz: Jahwe – Władca istot nadludzkich. Są to niekiedy na poły uosobione pułapki, sidła, wnyki, częściej jednak personifikowane strachy, lęki czy przerażenie powodujące choroby. Zresztą sam Jahwe nosi tytuł Króla Lęków. Inne postacie to Pierworodny Śmierci i Gryzący. Wszystkie one występują w tekstach mających w tle Szeol – hebrajski świat umarłych. Wynika to zapewne z podobieństwa Jahwe do Nergala – mezopotamskiego bóstwa władającego światem podziemnym i wszelkimi chorobami. Ma on na swe usługi całą rzeszę różnorakich demonów. Wreszcie trzeci obraz to wyobrażenie „ręki Jahwe”, której dotknięcie powoduje chorobę, ewentualnie z rzadka uzdrowienie. I w tym przypadku znaleźć można bliskowschodnie paralele, ponieważ wyrażenie „ręka bóstwa X” było bardzo często używane jako określenie choroby. Obok Jahwe w Biblii Hebrajskiej pojawia się także kilka innych nadludzkich postaci w jakiś sposób związanych z chorobą. Na pierwszym miejscu należy wymienić Reszefa, który utracił swą samodzielność i stał się podporządkowanym Jahwe członkiem jego orszaku. Obok niego pojawia się także Azazel, zapewne pierwotnie demon pustyni przynoszący choroby. Także i inne rodzaje demonów takie jak Lilit, Szedim i Kosmacze, w Biblii pojawiające się już bardzo rzadko ze względu na monoteizację religii Izraela, miały związek z chorobą. Wreszcie na polecenie Jahwe choroby zsyłają, bądź wyjątkowo leczą, także anioły (w tym Niszczyciel) i Szatan. Wśród przyczyn zsyłania chorób przez Jahwe na pierwsze miejsce wysuwają się: niewierność prawu i przymierzu, nieposłuszeństwo wobec Jahwe i jego posłańców oraz wykroczenia w dziedzinie kultu, w sferze społecznej i seksualnej. Z kolei najczęstszymi przyczynami uzdrowienia przez Jahwe są: modlitwa, nawrócenie, wierność prawom oraz odpowiednie rytuały. Powyższe wnioski dają następujący obraz przemian w religii starożytnego Izraela w sferze zdrowia i choroby: Jahwe pierwotnie nie miał specyficznych cech Władcy Choroby. Jednak prosta forma religijności, jaką reprezentowali przodkowie Hebrajczyków osiedlający się w Kanaanie, w starciu z lokalnymi wierzeniami traciła na znaczeniu. Przejmowanie atrakcyjnych, kananejskich form kultu groziło utratą wyjątkowej pozycji Jahwe. Kręgi związane z jahwizmem (kapłani świątyni w Jerozolimie, środowiska prorockie) starały się więc przypisać Jahwe najpopularniejsze cechy innych bóstw. Stąd Jahwe zsyłając choroby posługuje się łukiem jak Reszef i ma na swych usługach demoniczne istoty jak Nergal. Zarazem inne bóstwa zostają podporządkowane Bogu Izraela, czego najlepszym przykładem jest znowu Reszef i między innymi Azazel. Gdy kult Jahwe umacnia się i stara się wyprzeć konkurencyjne wierzenia (monolatria), zaczyna się pojawiać koncepcja monoteizmu, a więc całkowitej negacji nie tylko kultu innych bogów, ale także ich istnienia. Stąd też wzmianki o starych demonach pochodzenia mezopotamskiego i zachodniosemickiego są w Biblii Hebrajskiej stosunkowo rzadkie, ponieważ kolejne pokolenia redaktorów biblijnych eliminowały wzmianki niepasujące do monoteistycznego obrazu. Cały powyższy proces doskonale ukazuje, na przykładzie wierzeń związanych ze zdrowiem i chorobą, z jednej stronę wspólnotę mentalną Hebrajczyków i ich sąsiadów, z drugiej zaś wyjątkowość izraelskiego monoteizmu.
Syria wiosną 2015. Spojrzenie niepoprawne politycznie
(Instytut Sądecko-Lubelski, 2015) Münnich, Maciej
Kazanie o Grobie Bożym ks. Jakuba Śliwskiego
(Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Sandomierz, 2023) Kwaśniewski, Andrzej
Kazanie ks. Jakuba Śliwskiego jest przykładem intelektunej refleksji nad ideą zakonu bożogrobców (stróże Grobu Bożego). Analizując treści o sądzie ostatecznym autor jednocześnie przekazał wiadomości historyczne oraz ascetyczno-mistyczne na temat zakonu bożogrobców. W narrację wbudowane zostały również treści współczesne - zagrożenie tatarskie południowo wschodnich kresów Rzeczpospolitej. Omówione kazanie świadczy o wykształceniu i umiejętnościach autora oraz o zrozumieniu wartości tekstu ze strony wydawcy. The sermon of Rev. Jakub Śliwski is an example of the intellectual reflection on the concept of the order of the Holy Sepulchre (Guardians of the Holy Sepulchre). Analysing the content on the Last Judgement, the author has simultaneously provided historical and ascetical and mystical information on the Order of the Holy Sepulchre. The narrative also includes contemporary content the Tartar threat to the south-eastern borderlands of the Republic of Poland. The sermon discussed reflects education and skills of the author, as well as the understanding of the text value from the publisher’s part.
Images for a Lover's Eye. Sonnets from Pieter Corneliszoon Hooft's Emblemata Amatoria and their European Poetic Lineage
(Wydawnictwo KUL, 2009) Polkowski, Marcin
The subject of this study is the relationship of the lyric oeuvre of Pieter Corneliszoon Hooft (1581-1647), exemplified by the sonnets from his first published volume Emblemata Amatoria (1611), to the traditions of European renaissance lyric poetry, especially Petrarchism and mannerism, in particular on the level of literary topoi and the attitude to the sonnet form. Hooft’s sonnets achieve their poetic and pragmatic aim primarily by listening to the voices of representatives of authoritative poetic traditions, and reshaping them in a unique, subtle way. Taking Hooft’s volume into our hands, not only do we see that the maker of the emblems had ‘a skilled hand’ (‘gheleerder handt’) – we are also led to recognize that the one who wrote the poems consulted the most learned sources. Tematem monografii są związki pomiędzy twórczością liryczną Pietera Corneliszoona Hoofta (1584-1647), na przykładzie cyklu sonetów z jego najwcześniejszego zbioru Emblemata Amatoria (1611), a tradycją europejskiej liryki renesansowej, w szczególności petrarkizmu i manieryzmu w zakresie topiki miłosnej i zastosowania sonetu jako formy literackiej. Stworzone przez Hoofta dzieło pośredniczy między literaturami europejskimi, łącząc głosy autorytatywnych tradycji poetyckich, ale też w subtelny sposób je przekształcając. O Emblemata amatoria można zatem śmiało powiedzieć, że nie tylko ten, kto stworzył obrazy, miał „wprawną dłoń” („gheleerder handt”), albowiem również autor poezji zawartej w tym zbiorze korzystał z najlepszych wzorców.
Geertrui van Oosten en de ruimtelijke poëtica van Delft
(Wydawnictwo KUL, 2017) Polkowski, Marcin
Het onderwerp van dit artikel zijn de plaatsen van herinnering (lieux de mémoire - het graf van Geertrui met het standbeeld door A. Teeuwisse) en de literaire "plaatsen van verbeelding" (lieux d’imagination - hiertoe behoren enige vitae uit de 16e en 17e eeuw en J.A. Alberdingk Thijms novelle Geertruide van Oosten uit 1858) die verbonden zijn met de figuur van middeleeuwse begijn en mystica Geertrui van Oosten in Delft. Het interpretatieve gedeelte van het artikel gaat gepaard met een theoretische discussie over de onderzoeksmethoden van de geopoetica en geokritiek. Het artikel eindigd met de conclusie dat in cultuurwetenschappelijk onderzoek dat op de onderzoekspraktijk van de geokritiek gebaseerd is, meer aandacht zou moeten worden besteed aan het religieuze aspect van de ruimte, d.w.z. met name aan de aanwezigheid en culturele betekenis van heilige plaatsen (loca sacra). The article offers a geopoetical interpretation of sites in the physical world (lieux de mémoire) and imagined places in literature (lieux d’imagination) related to the figure of beguine mystic Gertrude (Geertrui) van Oosten in Delft. The only monument in Delft dedicated to Gertrude, a sculpture by A. Teeuwisse, is analysed in its spatial surroundings, especially in relation to the unmarked, and therefore practically non-existent grave of Geertrui. This grave, however, is “virtually” present in literature, i.e. in J.A. Alberdingk Thijm’s novella Geertruide van Oosten (1853), where it forms a lieu d’imagination, standing in for and supplementing the actual resting-place of the mystic. The interpretive part of the article is accompanied by a theoretical discussion of the concept of geopoetics. In the conclusions, the possibility is raised that in geopoetical enquiries should be given to the religious aspect of spatiality, in particular, to the existence of sacred spaces (loca sacra). Tematem artykułu są miejsca pamięci (lieux de mémoire - nagrobek Geertrui oraz pomnik dłuta A. Teeuwisse) oraz literackie "miejsca wyobrażone" (lieux d’imagination - szereg tekstów hagiograficznych z XVI-XVII w. oraz nowela J.A. Alberdingka Thijma pt. Geertruide van Oosten z 1858 r.) związane z postacią średniowiecznej beginki i mistyczki Getrudy (Geertrui) van Oosten w Delft. Interpretacyjnej części artykułu towarzyszy dyskusja teoretyczna odnosząca się do metod badawczych geopoetyki i geokrytyki. Artykuł kończy się konkluzją, że w poszukiwaniach kulturoznawczych nawiązujących do praktyk badawczych geopoetyki w szerszym stopniu należałoby uwzględnić aspekt religijny przestrzeni, tj. w szczególności istnienie i znaczenie w kulturze miejsc świętych (loca sacra).
De twee Unies, Lublin (1569) en Utrecht (1579), en andere "tweelingen" uit de cultuur en geschiedenis van de Poolse en Nederlandse Gouden Eeuw
(Wydawnictwo KUL, 2015) Polkowski, Marcin
Dit artikel bevat een voorstel met betrekking tot de vergelijkende analyse van de geschiedenis en cultuur van de Republiek der Verenigde Nederlanden en het Pools-Litouwse Gemenebest (16e-18e eeuw). Met de "tweelingen" van de titel worden lieux de mémoire bedoeld, die net als de twee Unies (die van Utrecht en Lublin) een vergelijkbare, diepgaande betekenis voor de culturele, politieke en maatschappelijke evolutie van elk van deze landen hebben en daar tot de dag van vandaag als belangrijke symbolen van de identiteit worden beschouwd. In het artikel wordt een reeks "tweeling-achtige" lieux de memoire en culturele topoi besproken, waarbij gekeken wordt naar hun invloed op en plaats in het historische bewustzijn van de Polen enerzijds, en de Belgen en Nederlanders anderzijds. In de loop van deze vergelijkende analyse zijn de volgende gemeenplaatsen (loci communes) van de vroegmoderne Poolse en Nederlandse cultuur aan bod gekomen: Aurea Aetas (de Gouden Eeuw), Unia (Unie), Tolerantia (Tolerantie), Refugium (Toevluchtsoord), Libertas (Vrijheid). In de zoektocht naar de belangrijkste factoren die een "gemeenschappelijke ritme van de cultuur" van deze twee toch zo aparte cultuurgebieden bepaald hebben, wordt verwezen naar het waardensysteem van de Latijnse beschaving. This article presents a comparative analysis of the history and culture of the Dutch Republic and the Polish-Lithuanian Commonwealth (16th-18th century). The ‘twins’ of the title are lieux de mémoire which, like the two Unions (Utrecht and Lublin), are similar in their profound significance for each country’s cultural, political and social evolution, and are regarded as important symbols of identity to the present day. What are the most important ‘twins’ in the history of the Commonwealth of Poland and Lithuania and the Dutch Republic? Why are there so many parallels in the history of these cultural areas, despite other, obvious differences? Is it a coincidence, or are there more profound reasons? The answer will be presented in this article. W artykule przedstawiono propozycję porównawczej analizy kultury Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów i Rzeczpospolitej Obojga Narodów (XVI-XVIII w). Wspomiane w tytule "bliźnięta" to podobne do siebie pod względem charakteru i wydźwięku miejsca pamięci i toposy kulturowe, które podobnie jak dwie Unie (Lubelska i Utrechcka) wywarły znaczący wpływ na polityczny, społeczny i kulturowy rozwój danego obszaru, a co więcej postrzegane są dzisiejszego dnia jako doniosłe symbole zbiorowej tożsamości. W artykule omówiono szereg "bliźniaczych" miejsc pamięci i toposów kulturowych porównując ich oddziaływanie i miejsce w świadomości historycznej Polaków oraz Belgów i Holendrów. Przeprowadzając to porównanie uwzględniono następujące "miejsca wspólne" kultury staropolskiej i dawnej niderlandzkiej: Aurea Aetas (Złoty Wiek), Unia, Tolerantia (Tolerancja), Refugium (Miejsce Schronienia), Libertas (Wolność). Jako jeden z najważniejszych czynników decydujących o "wspólnym rytmie kultury" obydwu tak odmiennych od siebie obszarów kulturowych wskazano na system wartości cywilizacji łacińskiej.
A struggle for survival : the continuity of catholic religious literature in Holland : the example of Delft (1450-1650)
(Wydawnictwo KUL, 2012) Polkowski, Marcin
Over a period of two hundred years, between c. 1450 and c. 1650, the Catholic religious literature of Delft in the Netherlands underwent consecutive stages of growth, crisis and (to a certain extent) rebirth. All this occurred in the face of relentless social, political and cultural change, and amidst alternating periods of stability and turmoil. Yet despite a number of setbacks, Delft's Catholic religious literature displayed a surprising continuity, not only surviving, but even attaining a small 'Golden Age' of its own in the first decades of the 17th century. This study documents that 'struggle for survival' by presenting a broad synthesis of the production and reception of Catholic religious literature in Delft within a range of literary-historical and cultural contexts. Monografia "A Struggle for Survival. The Continuity of Catholic Religious Literature in Holland: The Example of Delft (1450-1650)" stanowi w swym zamierzeniu szeroko pojętą syntezę dziejów dawnej wernakularnej literatury religijnej wywodzącej się z niderlandzkiego miasta Delft. Na tę syntezę składa się całościowy obraz twórczości literackiej środowisk religijnych o charakterze rzymsko-katolickim. Analiza filologiczna (tekstualna) dzieł literackich została zintegrowana z badaniem zjawisk z obszaru społecznego funkcjonowania dawnej literatury niderlandzkiej, a zwłaszcza paradygmatów produkcji oraz recepcji literackiej. Monografia "A Struggle for Survival…" w swych założeniach wychodzi naprzeciw najnowszym trendom w niderlandzkim literaturoznawstwie historycznym, gdzie od pewnego czasu uwaga badaczy zwrócona jest w stronę społeczności lokalnych, instytucji literackich i organizacji bądź powiązań interpersonalnych, za sprawą których odbywał się transfer informacji pomiędzy poszczególnymi ośrodkami skupiającymi twórców i odbiorców literatury. W monografii wybrano perspektywę diachroniczną, służącą pokazaniu zjawisk literackich zachodzących na obszarze katolickiej literatury religijnej w Delft w okresie dwustu lat. Tak wyznaczona perspektywa czasowa posłużyła do ukazania dziejów literatury lokalnej w poszczególnych fazach jej istnienia: od etapu dynamicznego rozwoju ilościowego i jakościowego w okresie przejściowym pomiędzy literaturą rękopiśmienną a literaturą drukowaną (do ok. 1520 r.), poprzez etap kryzysu towarzyszący wydarzeniom polityczno-religijnym Reformacji i Powstania w Niderlandach (od ok. 1520 r. do ok. 1600 r.), aż po powolną odbudowę, już w nowym uwarunkowanym społeczno-politycznie modelu relacji pomiędzy twórcami a odbiorcami katolickiej literatury religijnej (do roku 1650).
Reszef - bóg starożytnego Orientu
(Wydawnictwo KUL, 2011) Münnich, Maciej
Praca przedstawia wszystkie źródła pisane wspominające o omawianym bóstwie, a następnie je analizuje. W ten sposób otrzymujemy dokładną mapę terenów, gdzie bóstwo było czczone, z uwzględnionym podziałem chronologicznym. I tak dla 3. tys. przed Chr. dysponujemy źródłami z syryjskiej Ebli (łącznie 275 wzmianek), środkowo-mezopotamskiego Mari (1 wzmianka) i z odległego Elamu (1 wzmianka). W 2. tys. przed Chr. źródła dotyczące Reszefa pojawiają się w Mari (20 wzmianek), Babilonie (1 wzmianka), w Anatolii (3 wzmianki), w Egipcie (40 wzmianek), na Cyprze (2 wzmianki), przede wszystkim jednak w miastach syryjskich: Ugarit (181 wzmianek), Emar (180 wzmianek) i Alalach (2 wzmianki). W 1 tys. przed Chr. źródła są mniej liczne: Egipt (10 wzmianek), Cypr (18 wzmianek), Izrael (8 wzmianek), syryjskie Tell Sifr (1 wzmianka), Cylicja (4 wzmianki), Fenicja (8 wzmianek), Kartagina (1 wzmianka) i Palmyra (2 wzmianki). Dzięki opracowanemu katalogowi źródeł można zauważyć dużą popularność kultu Reszefa w 3. i 2. tys. oraz jego stopniowy zanik w 1. tys. przed Chr. Kult ten najdłużej utrzymuje się na terenach peryferyjnych i izolowanych, takich jak pustynna Palmyra i wyspa Cypr. Prześledzone zostały także cechy Reszefa występujące w kulcie. Przede wszystkim brak jest potwierdzenia dla dotychczas apriorycznie przyjmowanej tezy, że Reszef władał światem umarłych. Ewidentnie nie można go zaliczać do bóstw chtonicznych. Jest on przede wszystkim bogiem wojowniczym, gwałtownym, odpowiedzialnym za zarazę. Jednak tak jak może choroby zsyłać, tak tez może z nich uzdrawiać. Ze względu na długi czas trwania oraz znaczną rozpiętość geograficzną kultu, dostrzec można pewne specyficzne, lokalne cechy. Na przykład w Egipcie z bóstwa wspomagającego faraona w walce Reszef przekształca się w bóstwo wzywane głównie jako pomoc podczas chorób. Wśród Hurytów natomiast Reszef pojawia się jako opiekun handlu. Nie ulega wątpliwości, że Reszef jest przyzywany jako pomoc dla swych wiernych. Z pewnością odrzucić należy dawniej prezentowany obraz złowrogiego bóstwa. W starożytnym Izraelu natomiast, w wyniku stopniowego powstania religii monoteistycznej, Reszef został zredukowany najpierw do rzędu demonicznych pomocników Jahwe, później zaś jego imię funkcjonowało jako rzeczownik pospolity, choć zawsze z odniesieniem do cech dawnego bóstwa.
The Light-Life Movement in Poland Under the Communists
(Ukrainian Catholic University Press, 2022) Münnich, Maciej
Obchody Milenium Chrztu Polski w Kielcach i Wiślicy (16-17 lipca 1966 r.)
(Wydawnictwo Bernardinum, 2021) Kwaśniewski, Andrzej
W dniach 16–17 lipca 1966 roku odbyły się uroczystości milenijne w Kielcach i w Wiślicy. Były to centralne uroczystości w diecezji kieleckiej. Główną rolę w obchodach odgrywał Prymas Polski Stefan Kardynał Wyszyński. W czasie pobytu w Kielcach na pierwszej Mszy św. z udziałem prymasa w dniu 16 lipca zgromadziło się około 40 tysięcy ludzi. W dniu następnym w Kielcach w godzinach rannych Msza św. odprawiana przez prymasa zgromadziła 7–8 tysięcy wiernych. Głównym wydarzeniem była koronacja figury Matki Bożej Wiślickiej. W wydarzeniu tym wzięło udział 40–60 tysięcy ludzi. Trzy msze święte, w których prymas brał udział, zgromadziły około 100 tysięcy wiernych. Zapewne w pozostałych częściach uroczystości pod nieobecność prymasa wzięło udział w ciągu dwóch dni około 20 tysięcy ludzi. Łącznie liczebność wiernych osiągnęła 120 tysięcy. Diecezja kielecka liczyła około 1 mln mieszkańców. Oznacza to, że 10% mieszkańców diecezji wzięło udział w głównych uroczystościach. Obchody milenijne były największą uroczystością w dziejach diecezji kieleckiej. Wydarzenie to wskazuje na duże umiejętności duszpasterskie prymasa. Dzięki zorganizowaniu przez prymasa Wielkiej Nowenny zaktywizowane zostały żywotne siły Kościoła. Obchody milenijne były wielką demonstracją wiary. On 16–17 July 1966, millennium celebrations were held in Kielce and Wiślica. These were the central celebrations in the diocese of Kielce. The main role in the celebrations was played by the Primate of Poland, Stefan Cardinal Wyszynski. During his stay in Kielce, about 40 thousand people gathered for the first Mass with the Primate on 16 July. On the following day, in the morning hours, Mass celebrated by the Primate gathered 7–8 thousand faithful. The main event was the coronation of the statue of Our Lady of Wiślica. This event was attended by 40–60 thousand people. Three holy masses in which the primate participated gathered about 100 thousand believers. Probably in the remaining parts of the celebrations in the absence of the Primate took part during the two days about 20 thousand people. In total, the number of faithful reached 120 thousand. The diocese of Kielce had about 1 million inhabitants. This means that 10% of the diocese’s population took part in the main celebrations. The millennium celebrations were the largest in the history of the diocese of Kielce. This event shows great pastoral skills of the Primate. Thanks to the Great Novena organized by the Primate, the vital forces of the Church were activated. The millennium celebrations were a great demonstration of faith.
Zbiór kazań wygłoszonych w czasie uroczystości beatyfikacyjnych bł. Wincentego Kadłubka
(Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2023) Kwaśniewski, Andrzej

Książki/rozdziały (WNH)

Browse

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Dział Repozytorium i Pozycjonowania Wydawnictw

Repozytorium Instytucjonalne KUL

Browse

Recent Submissions