Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 2

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12153/6841

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 20 of 27
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Współczesna posługa charytatywna w świetle życia i działalności św. brata Alberta
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Przygoda, Wiesław
    Z inicjatywy Konferencji Episkopatu Polski oraz Sejmu RP rok 2017 został ogłoszony w Polsce jako Rok Jubileuszowy św. Brata Alberta Chmielowskiego. Człowiek ten jest nie tylko świetlanym wzorem troski o ludzi bezdomnych, lecz także wniósł nowego ducha w sposób pomagania ubogim, stając się inspiracją dla osób i instytucji zaangażowanych w działalność charytatywną. Autor artykułu odpowiada na pytanie, na czym polega nowatorstwo św. Brata Alberta w podejściu do problemów ludzi bezdomnych oraz w metodyce udzielania im pomocy? Podkreśla, że życie i działalność św. Brata Alberta potwierdza prawdę o nierozerwalnej więzi między miłosierdziem a chrześcijaństwem. Nie można być uczniem Chrystusa bez konkretnego zaangażowania w troskę o człowieka głodnego, chorego, samotnego, ubogiego, bezdomnego itp. Wielkość św. Brata Alberta polegała na tym, że porzucił malowanie obrazów na płótnie, by zająć się restauracją zniszczonych „Bożych obrazów” w pensjonariuszach swoich przytulisk dla bezdomnych. W artykule są wyeksponowane te elementy troski św. Brata Alberta o bezdomnych, które zachowują aktualność także we współczesnych formach posługi charytatywnej.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Wzniosłość i potoczność w pismach bł. siostry Bernardyny Marii Jabłońskiej
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Nowak, Małgorzata
    W artykule przedstawia się osobliwości języka s. Bernardyny Marii Jabłońskiej (1878-1940) współzałożycielki Zgromadzenia Sióstr Albertynek Posługujących Ubogim. Cechą znamienną religijnego idiostylu s. Bernardyny Jabłońskiej są łączące się cechy wzniosłość (mogąca być ujęta jako poetyckość) i potoczność. Wzniosłość osiągana przede wszystkim poprzez środki artystyczne głównie porównania i metafory. Potoczność wyrażana zaś przez formacje deminutywne i hipokorystyczne, potocyzmy leksykalne i frazeologiczne (w tym potoczne porównania) oraz budujące (quasi)dialogowość konstrukcje składniowe. The article presents language idiosyncracies of Sr. Bernardina Maria Jabłońska (187-1940), co-founder of the Congregation of Albertine Sisters Serving the Poor (ZSAPU). Sr. Bernardina Jabłońska’s variable feature of religious idiostyle is a combination of sublime qualities (which may be embodied as poetic) and colloquial style. Sublimeness is achieved primarily through artistic means, mainly comparisons and metaphors. Colloquialism is represented by diminutive and hypocoristic formations, lexical and phraseological colloquial expressions (including colloquial comparisons), and quasi-dialogical syntactic constructions.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Biedaczyna krakowski – obraz Alberta Chmielowskiego w czasopismach zakładu albertynów
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Klimek-Grądzka, Jolanta
    Na podstawie tekstów prozatorskich i poetyckich zamieszczonych w dwóch czasopismach wydawanych w latach 1932-1939 przez krakowski zakład wychowawczy albertynów poddano analizie przedstawiany w nich językowy obraz Adama Chmielowskiego – br. Alberta. Stwierdzono prymat profili związanych z jego życiem duchowym i działalnością zakonną: święty, zakonnik, założyciel zgromadzenia, mistrz i nauczyciel, opiekun ubogich. Na uboczu pozostają profile artysta i przyjaciel. Tworząca wymienione profile siatka leksykalna i dopełniające ją wartościujące pozytywnie określenia składają się na spójny obraz br. Alberta uznawanego za świętego jeszcze przed oficjalnym wyniesieniem go na ołtarze. The article analyses prosaic and poetic texts published in the years 1932-1939 in two journals run by the Cracow-based Albertine educational facility. The analysis aims to draw a language image of Adam Chmielowski – Brother Albert. The researched texts reveal the domination of the pragmaticsemantic profiles relating to his spiritual life and monastic activity: saint, monk, founder of the congregation, master and mentor, servant of the poor. Such profiles as artist or friend stay in the background. The lexical network that founds the discovered profiles and the positive evaluative utterances that fill the network build a consistent language image of Brother Albert, who had been regarded as a saint before his official beatification.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Tadeusz Kubiak i Anna Kamieńska: poetyckie spotkania z bratem Albertem
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kozaczewski, Jakub
    W artykule dokonano porównawczej analizy i interpretacji dwóch wierszy poświęconych Bratu Albertowi. Są to kolejno: Tadeusza Kubiaka Klasztor Brata Alberta oraz Anny Kamieńskiej Spotkanie z Bratem Albertem. W konkluzji autor doszedł do wniosku, że dla obojga poetów – choć w różny sposób i w różnym stopniu - postać Brata Alberta nie stanowi jednak autonomicznego tematu i problemu twórczości, ale jest raczej traktowana jako pretekst dla ich własnych przemyśleń i poszukiwań artystycznych. The core of the article is the comparative analysis and interpretation of two poems dedicated to St. Brother Albert: „Brother Albert’s Monastery” by Tadeusz Kubiak and „Meeting with Brother Albert” by Anna Kamieńska. Author’s thesis leads to the conclusion that Brother Albert as a person is not autonomous theme in Kamieńska and Kubiak work - on a different level of understanding poets treat Brother Albert’s figure more like a pretext to unveil their own reflections and artistic thoughts.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Kulawy starzec, pokorny kamieniarz i szpetni zakonnicy… czyli o spotkaniu Żeromskiego z bratem Albertem
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Legutko, Grażyna
    Główny problem szkicu dotyczy korespondencji myślowej Stefana Żeromskiego z postawą Brata Alberta, który stał prototypem „kulawego starca” w pierwszej części trylogii powieściowej Walka z szatanem. Autorka zastanawia się, czy pisarz poznał osobiście Brata Alberta, dlaczego Nawracanie Judasza nie zrobiło na nim najlepszego wrażenia, a także nad kwestią, na ile postawa głównego bohatera Nawracania Judasza jest konsekwencją światopoglądowych przekonań twórcy, a na ile pewne rysy osobowości postaci literackiej zostały wykreowane pod wpływem zaciekawienia Żeromskiego intrygującą historią życia Adama Chmielowskiego-Brata Alberta. The main concept of the article concerns Stefan Zeromski’s exchange of thought with the attitudes of Brother Albert, who became a prototype of a “lame old man” in Żeromski’s first part of the trilogy Struggle with Satan. The author concerns herself with the following issues: whether Żeromski ever personally Brother Albert and why The Conversion of Judas (Nawracanie Judasza) did not impress him. The article also explores issues related to what extent the attitudes of main hero of The Conversion of Judas are a consequence of Żeromski’s personal convictions or if the intriguing story of Adam Chmielowski’s (Brother Albert) life influenced the creation of the literary character’s personality.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Opiekunki i pielęgniarki w wybranych utworach Stefana Żeromskiego
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kochanowski, Marek
    Artykuł przedstawia obraz pielęgniarki w wybranych utworach Stefana Żeromskiego oraz mężczyzn, którzy w momentach kryzysu stają się zależni od kobiety. W opisywanych relacjach kobiety są obiektami miłości mężczyzn, będących pod ich opieką. W Dziejach grzechu pobyt z chorym Łukaszem jest częścią wielu inicjacji Ewy. W Promieniu choroba łączy śmiercią pielęgniarkę i ofiarę, w Wiernej rzece bohaterka zostaje wykorzystana przez Odrowąża i pozostawiona. W analizowanych tekstach mamy do czynienia z odwróceniem losu, początkowo to mężczyźni są uzależnieni od swoich opiekunek. Z czasem angażują się w te relację (czy wręcz je reżyserują) i przejmują nad nią kontrole. The aim of this thesis is to analyze the image of a nurse and caregiver in selected works by Stefan Żeromski, as well as the image of men, dependent on women in the time of crisis. In relations analyzed here women are objects of love of men they care. In Dzieje grzechu staying with Lukasz in his illnessis the source of initiation for Ewa. In Promień the sickness and deathlinks the nurse with the victim, in Wierna rzeka Odrowąż lefts his care giver alone after beinghealed. In the analyzed texts we are dealing with the reversal of the fate, initially the men are addicted to their caregivers, then they engage in this relationship (or even direct it) and take control over it.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Brat Albert w eseistycznej wizji Marii Winkowskiej
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Ołdakowska-Kuflowa, Mirosława
    Maria Winowska (1904-1993), pisarka emigracyjna, jest autorką eseistycznej biografii Adama Chmielowskiego – brata Alberta, zatytułowanej Frère Albert ou la Face auxoutrages opublikowanej w 1953 roku w Paryżu i dwukrotnie przetłumaczonej na język polski. Jest to jak do tej pory najobszerniejsza biografia, a jednocześnie studium duchowości św. brata Alberta, kanonizowanego w roku 1989. W niniejszej pracy obserwowane są pewne podobieństwa tegoż eseju i utworów niektórych innych pisarzy, także kreślących wizerunek brata Alberta. Przede wszystkim jednak wydobyte zostały swoiste cechy duchowej biografii autorstwa Winowskiej, przybliżającej czytelnikom niezwykłą postać człowieka zasłużonego dla Kościoła i społeczeństwa, zwłaszcza w aspekcie zwalczania społecznej nędzy. Maria Winowska (1904-1993), an émigré Polish writer, is the author of an essay biography of Adam Chmielowski – Brother Albert, entitled Frère Albert ou la Face aux outrages,published in 1953 in Paris and twice translated into Polish. It is, to date, the most exhaustive biography and, at the same time, a study of the spirituality of Saint Brother Albert, canonised in 1989. The present work points out certain similarities of Winowska’s essay and works of other writers who also charted the portrait of Brother Albert. The attention, however, is focused primarily on the peculiar features of the spiritual biography of the saint by Winowska, bringing to the fore the extraordinary figure of a man whose services to the Church and society, especially in alleviating poverty, cannot be overestimated.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Piękno Miłosierdzia. Dramaturgiczne wizerunki Brata Alberta
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Olszewska, Maria Jolanta
    Brat Albert Chmielowski stał się bohaterem kilku ważnych tekstów literackich, w tym jest bohaterem dwóch dramatów powstałych prawie w tym samym czasie – podczas II wojny światowej. Są to Adama Bunscha Gołębie Brata Alberta (1943), (wydanie polskie z roku 1947 Przyszedł na ziemię święty) oraz Karola Wojtyły pt. Brat naszego Boga (1944-1950). Zarówno Bunsch, jak i Wojtyła są zafascynowani postacią Brata Alberta i jego życiem. Bunsch pisze swój dramat jako żołnierz, artysta-malarz, literat, a Wojtyła, przyszły papież, jako ksiądz. W dramacie Bunscha mamy pokazaną drogę wyborów życiowych Adama Chmielowskiego, który szuka swego miejsca w życiu. Widzimy go najpierw jako żołnierza-powstańca z roku 1863, potem jako malarza, a w końcu jako zakonnika posługującego ubogim. Dramat Bunscha zbliżony jest do dramatów realistycznych, obyczajowych czy biograficznych. Autor nie wprowadził do niego treści teologicznych, tylko położył nacisk na kwestie etyczne. Natomiast w dramacie Karola Wojtyły mamy inne podejście do postaci Brata Alberta. Sztuka ta oparta jest na fundamencie personalizmu. Stawia on w centrum człowieka z jego tajemnicą istnienia w relacji do Boga opartej na miłości. Fabuła staje się pretekstem dla rozważań na temat Miłosierdzia, będącego czystym Pięknem. Wizualizacją Miłosierdzia w omawianej sztuce jest obraz Chmielowskiego Ecce homo. Dramat Wojtyły ma wymowę teologiczną. Jego teatr jest teatrem słowa, myśli, filozoficzno-wizyjnym. Tak więc pomimo znaczących różnic w koncepcji teatru i dramatu oba dramaty są świadectwem roli, jaką brat Albert odegrał we współczesnym świecie. Brother Albert Chmielowski has become a hero of several important literary texts, including the hero of two dramas created almost at the same time – during World War II. These are Adam Bunsch’s Gołębie Brata Alberta (1943), (Polish edition 1947 Przyszedł na ziemię święty) and Karol Wojtyla Brat naszego Boga (1944-1950). Both Bunsch and Wojtyla are fascinated by the character of Brother Albert and his life. Bunsch writes his drama as a soldier, artist-painter, literary, and Wojtyla, the future pope, as a priest. In the drama by Bunsch we have shown the way of life choices of Adam Chmielowski, who is looking for his place in life. We first see him as an insurgent soldier from 1863, then as a painter, and finally as a religious servant to the poor. Bunsch’s drama is similar to realistic, moral or biographical dramas. The author did not introduce theological content into it, but he emphasized ethical issues. In Karol Wojtyla’s drama we have a different approach to the character of Brother Albert. This drama is based on the foundation of personalism. It stands the human being in the center with its mystery of existence to relation to God based on love. The plot becomes a pretext for reflection on Mercy, which is pure Beauty. The visualization of Mercy in the discussed play is a picture of Chmielowski Ecce homo. Drama by Wojtyła has a theological tone. His theater is a theater of words, thoughts and philosophical-vision. So, despite significant differences in the concept of theater and drama, both dramas are testimony to the role that Brother Albert played in the current world.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Brat Albert i jego czasy w naszych czasach. Marek Sołtysik „Znak miłości. Opowieść o Adamie Chmielowskim – Świętym Bracie Albercie”
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Głąb, Grzegorz
    Powieść Marka Sołtysika poświęcona jest życiu i działalności brata Alberta Chmielowskiego. Jest to także dzieło o fenomenie świętości, które autor próbuje zdiagnozować i opisać jego charakterystyczne cechy. Lektura Znaku Miłości pozwala na stwierdzenie, że jej twórcy zależało na obiektywnej, rzeczowej, a tym samym wiarygodnej prezentacji postaci Ojca Ubogich, dlatego większość tworzonych przez niego opisów i dialogów opierała się na materiałach archiwalnych – dokumentach, listach i opiniach Szarego Brata lub osób bezpośrednio go znających. Fabuła tej biograficznej opowieści motywowana jest chronologią wydarzeń, ale autor najpierw bada tematy Świętego Życia, które pozwalają ukazać duchowy portret bohatera, a także odpowiada na pytania o źródło jego nawrócenia, duchowego powołania i świętości. Marek Sołtysik, rozwijając tezę, że święci wyrażają swoje czasy, a zarazem te czasy wyprzedzają, próbuje przekonać czytelników, że Brat Albert jest również człowiekiem naszej epoki, gdyż jego profil duchowy i apostolstwo wskazują na wartości ponadczasowe i ponadpokoleniowe – wiarę, miłość, godność osoby ludzkiej. Sołtysik’s story is devoted to the life and activity of Brother Albert Chmielowski. It is also a work about the phenomenon of holiness, which the author tries to diagnose and describe its distinctive features. Reading The Sign of Love allows us to say that the author of the work depended on the objective and material presentation of the figure of the Father of the Poor, so most of the descriptions and dialogues constructed by him were based on archival materials - documents, letters and opinions of Brother Gray or people directly knowing him. The storyline of this biographical setting is governed by the chronology of events, but the author first explores the themes of the Holy Life, which allow for a spiritual portrait of the hero, as well as answering questions about the source of his conversion, spiritual calling and holiness. Marek Sołtysik, developing the thesis that saints express their times and at the same time overtakes them, tries to convince readers that Brother Albert is also a man of our age, because his spiritual profile and apostolate indicate timeless and cross-generational values – faith, loveand human dignity.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Lekcja pejzażu (według) Adama Chmielowskiego – świętego Brata Alberta
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Pyczek, Wacław
    Przedkładany szkic stanowi próbę rozpoznania i opisu podstawowych tendencji estetycznych i jakości ściśle malarskich, a także perspektyw metafizycznych określających charakter pejzaży Adama Chmielowskiego. Ten obszar twórczości polskiego artysty jest ukazany w kontekście historii malarstwa krajobrazowego zarówno polskiego, jak i europejskiego. Dla autora artykułu ważnym układem odniesienia jest sfera duchowa wyrażana przez różne gesty malarskie, co stanowi tajemniczy element dzieła Chmielowskiego. The presented study is an attempt at recgnition and description of basic aesthetic tendencies and purely artistic qualities as well as metaphisical perspectives determining the character od Adam Chmielowski’s landscapes. The realm of artictic activity of the Polish painter is presented against the context of landscape painting history – both Polish and European. The author of the current article appreciates the role of an important reference system – the realm of spirit expressed in various artistic gestures which constitutes a secret element of Chmielowski’s work.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Postać i dzieło św. Alberta Chmielowskiego widziane oczyma malarzy
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Pyczek, Ewa
    Dzieła Adama Chmielowskiego do dziś nie są powszechnie znane, jakkolwiek relacje współczesnych mu i późniejszych malarzy dowodzą, iż pod wieloma względami był w historii polskiej sztuki prekursorem impresjonizmu i symbolizmu – zarówno w twórczości malarskiej, jak i teoretycznej („O istocie sztuki”). Był wybitnym kolorystą, koncentrował się na estetycznych i emocjonalnych aspektach krajobrazu, jego pejzaże o wyraźnych cechach synestetycznych (rytm, harmonia, nastrojowość; powtarzające się motywy, zestrojenia barwne) stanowią zaproszenie do kontemplacji. Adam Chmielowski’s artistic output has not been made widely known up to now, although the reports of his contemporary artists as well as the ones of later generations prove that in many respects he was a precursor of impressionism and symbolism in the history of Polish art – both in his artistic works and the theoretical ones („About the Essence of Art”). He was an outstanding colourist focused upon the aesthetic and emotional aspects of scenery; his landscapes of pronounced synesthetic values ( rhythm, harmony, feeling; repeated motifs, colour schemes) invite the viewers to contemplation.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Najpiękniejszy człowiek pokolenia. Świętego Brata Alberta (i Jakuba A. Malika) „pozytywizm ewangeliczny”? Garść uwag
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Karpowicz-Słowikowska, Sylwia
    Postać Adama Chmielowskiego (świętego Brata Alberta) przez Jakuba A. Malika, a wcześniej Adolfa Nowaczyńskiego interpretowana był jako materializacja modelu „pozytywisty ewangelicznego”. Termin ten, ukuty przez Adama Grzymałę-Siedleckiego na potrzeby studium o Bolesławie Prusie, stał się nie tylko pojęciem, które w literaturoznawstwie wielokrotnie posłużyło za formułę określającą stosunek pozytywistów do kwestii religii, ale również okazało się węzłem zainteresowań badawczych Malika, węzłem łączącym go w szeroko rozumianej perspektywie humanistycznej ze Stanisławem Fitą i autorem Lalki. Adam Chmielowski (Saint Brother Albert) by Jakub A. Malik, and previously, Adolf Nowaczyński was interpreted as the materialization of the “evangelical positivist” model. The term, coined by Adam Grzymała-Siedlecki for the study of BolesławPrus, became not only a term which, in literary science, repeatedly served as a formula for positivists’ views on religion, but also turned out to be a knot for research interests of Malik, a knot connecting it in a broadly understood humanistic perspective with with Stanisław Fita and the author of the novel The doll.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    O Ewangelii ukrytej. Jakuba Malika kerygmatyczna interpretacja twórczości pozytywistów
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kaczmarek, Wojciech
    Podejmowane przez Jakuba Malika (1970-2017) analizy tekstów pozytywistycznych miały kilka zasadniczych cech. Najpierw badacz ten zainteresowany był uzupełnianiem pewnych miejsc, które nie były dotąd dostatecznie oświetlone w pracach szczegółowych. W ostatnich latach swoich badań skupił się przede wszystkim na odkrywaniu odniesień polskich pozytywistów do Biblii i do chrześcijaństwa. Szczególnie w pracach z lat 2008-2017 widać wyraźny zwrot związany z zastosowaniem analizy kerygmatycznej, pozwalającej na mocniejsze podkreślenie związków życia bohaterów literackich, zwłaszcza z Lalki Bolesława Prusa, z antropologią chrześcijańską. Jakub Malik’s (1970-2017) analyses of positivist texts have a few characteristic features. At first Malik showed interest in fulfilling gaps in literary studies, throwing light on the issues that were insufficiently explored by other scholars. In recent years his studies focused on the references to the Bible and Christianity in Polish positivist works. Especially the years 2008-2017 saw a significant turn towards the kerygmatic analysis, which helps to underline the relationship between the lives of characters, in particular those from Bolesław Prus’ Lalka, and Christian anthropology.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Gdyby nie Malik…
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Żurakowska, Małgorzata
    Artykuł prezentuje sylwetkę uczonego w oparciu o jego współpracę z radiem regionalnym, która zaowocowała audycjami poświęconymi literaturze. W archiwum Radia Lublin znajduje się dwanaście programów o tematyce jaka fascynowała Malika – literackich biografiach, Prusie a także pisarzach współczesnych. Obecnie nagrania te nie są udostępniane dla szerokiego odbiorcy, tym ciekawsza wydaje się prezentacja części z nich. Artykuł zawiera opis i analizę wybranych programów, przywołuje cytaty zaczerpnięte z nagrań, podaje okoliczności w jakich dokonano rejestracji materiału. Audycje pozwalają poznać specyficzny styl argumentowania uczonego, znajomość biografii pisarzy, pasję z jaką profesor badał literaturę i niezwykłe przywiązanie do Lublina i regionu. Słuchacz uzyskuje także wiedzę o ludziach dla niego ważnych, autorytetach, Malik często nawiązywał do postaci wybitnego literaturoznawcy, jakim był prof. Stanisław Fita, nazywany przez niego Mistrzem. Do pracy dołączony jest wykaz, znajdujących się w archiwum RL programów, w których brał udział prof. J. Malik. The article presents the profile of the scholar, based on his cooperation with the regional radio that resulted in a series of radio programs on literature. In the archive of Radio Lublin there are twelve broadcasts on the subject matter that fascinated Malik – literary biographies, Prus and contemporary writers. Currently these tapes are not available to the public, which renders the presentation of some of them all the more interesting. The article includes a description and an analysis of selected programs, cites parts of the recordings and presents the circumstances of the registration of the material. The programs let the audience get acquainted with the scholar’s specific argumentation style, his knowledge of authors’ biographies, the passion with which he studied literature and his unusual attachment to Lublin and the region. The listener also learns about the people who were important to the professor, his idols; Malik often referred to the figure of the great literary scholar Prof. Stanisław Fit, whom he called the Master. Attached to the article is the list of the programs that are held in the Radio Lublin archive and that Prof. J. Malik took part in.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Właściwość wojewody w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz zapobiegania zagrożeniu życia i zdrowia
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Karpiuk, Mirosław
    Jedną ze sfer, w ramach których administracja publiczna wykonuje swoje zadania jest bezpieczeństwo. Do katalogu organów administracji publicznej, wyposażonych w środki oddziałujące na bezpieczeństwo i z nim związane – porządek publiczny, ochrona życia i zdrowia, należy również wojewoda. Podejmuje on działania w zakresie przeciwdziałania sytuacjom nadzwyczajnym, ich zwalczania oraz usuwania skutków, które w związku z nimi zaistniały. Ze względu na konieczność dostosowania działań ochronnych do zagrożenia oraz potrzebę ich harmonizacji, wojewoda może również, w przypadkach ustawowo przewidzianych, podejmować czynności kierownicze i koordynacyjne na obszarze regionu. Jest on organem, który posiada szerokie kompetencje pozwalające mu kształtować terenowy system bezpieczeństwa na poziomie wojewódzkim. One of the fields in which public administration performs its task is security. The voivodeship governor is a part of public administration as they are equipped with security measures related to public order and the protection of life and health. They undertake actions to prevent, control and deal with extraordinary situations and their consequences. Due to the need to adapt protective measures to the threat and the need to harmonize them, in cases provided by the law, the governor may also undertake managing and coordinating activities in the area of the region. It is a body that has broad competencies to shape the field safety system at the voivodeship level.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Rights versus obligations of persons detained in custody in Poland
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Nikołajew, Jerzy
    Przyjęty przez ustawodawcę katalog uprawnień i obowiązków osób tymczasowo aresztowanych uwzględnia konstytucyjną zasadę zakazu naruszania godności ludzkiej. W Kodeksie karnym wykonawczym uwzględniono prawo aresztanta do powiadomienia o miejscu swojego pobytu, prawo do obrony, prawo do korzystania z wyżywienia, środków leczniczych i higienicznych otrzymywanych spoza aresztu śledczego i prawo do zatrudnienia. Natomiast do podstawowych obowiązków tymczasowo aresztowanych zaliczono przestrzeganie postanowień regulaminowych i porządkowych oraz wykonywanie prac porządkowych w obrębie aresztu śledczego. Jednak realizacja powyższych uprawnień oraz egzekwowanie obowiązków nastręcza trudności związane z wykonywaniem tych przepisów, przez co ogranicza się wolności obywatelskie. The catalogue of rights and obligations of the persons detained in custody takes into account the constitutional prohibition to violate the human dignity. The Executive Penal Code provides for the right of a person detained in custody to notify his/her place of residence, the right of defence, the right to use food, medical and hygienic resources received outside of the pre-trial detention centre and the right to employment. On the other hand, the basic duties of the detainees included the observance of the detention centre rules and regulations as well as the cleaning works within the detention centre. However, the exercise of these powers and the enforcement of obligations are difficult to enforce, thus limiting civil liberties.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Private copying levies. Roszczenie od posiadaczy urządzeń reprograficznych z art. 20 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz jego przedawnienie
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Tylec, Grzegorz
    W artykule przedstawiony został ogólny zarys konstrukcji prawnej dotyczącej opłat o czystych nośników i urządzeń kopiujących mających na celu rekompensatę strat majątkowych, których doznają podmioty uprawnione z tytułu praw autorskich z powodu dokonywanego zgodnie z ustawą dozwolonego użytku osobistego utworów. Regulacje te zawarte są w treści art. 20 oraz 201 polskiej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz rozporządzeniach wykonawczych wydanych do tych przepisów, opłaty te określane są w anglojęzycznej literaturze mianem private copying levies. W sposób szczególny przeanalizowana została kwestia wymagalności oraz przedawnienia opłat od posiadaczy urządzeń reprograficznych, którzy prowadzą działalność gospodarczą w zakresie zwielokrotniania utworów dla własnego użytku osobistego osób opisana w art. 201 pr. Aut. The article presents a general outline of the legal structure regarding levy system to compensate authors and publishers for ‘reproductions on paper or any similar medium, effected by the use of any kind of photographic technique or by some other process having similar effects. These regulations are included in art. 20 and 201 Polish Act on Copyright and Related Rights. In a special way, has been analyzed problem of claim due and limitation of claim levies from holders of reprographic devices who conduct business in the field of reproduction of works for their own personal use, described in art. 201 Polish Act on Copyright and Related Rights.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Ustalenie danych osobowych sprawcy naruszenia dóbr osobistych w Internecie celem dochodzenia ich ochrony w postępowaniu cywilnym
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Piesiewicz, Piotr; Piaskowska, Olga
    Przedmiotem rozważań podjętych przez Autorów w niniejszym artykule jest problematyka prawna związana z możliwością dochodzenia roszczenia z tytułu naruszenia dóbr osobistych w Internecie od bezpośredniego sprawcy naruszenia przez pryzmat konieczności ustalenia danych osobowych naruszyciela. Omówiono możliwość złożenia wniosku o udostępnienie tych danych do service providera, uwzględniając zarówno stanowisko wyrażane przez ETS, jak i krajowe sądownictwo administracyjne. Zwrócono uwagę na fakt, że trudność w ustaleniu tych danych (przede wszystkim zgodnie z zapisami ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną) skutkuje nieprawidłową praktyką inicjowania postępowania karnego, co z kolei powoduje obciążenie organów dochodzeniowych zadaniami nie służącymi celom procesu karnego a cywilnego. The subject of the considerations taken up by the authors in this article is the legal issues related to the possibility of pursuing a claim for infringement of personal rights on the Internet from the direct infringer through the prism of necessity to establish the personal data of the infringer unknown. The possibility of submitting an application for making this data available to the service provider was discussed, taking into account both the position expressed by the Court of Justice of the European Union and the national administrative courts. Attention was drawn to the fact that the difficulty in establishing these data (in accordance with the provisions of the Act of 18 July 2002 on the provision of electronic services) results in an incorrect practice of initiating criminal proceedings, which in turn causes the investigative authorities to be burdened with tasks that do not serve the purposes of the criminal trial but in fact civil cases.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Krzywda i jej zadośćuczynienie w prawie cywilnym. Analiza pojęć w świetle orzecznictwa sądów polskich
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Klimkiewicz, Artur
    W aktualnie obowiązującym stanie prawnym podstawą roszczeń majątkowych może być m. in. fakt doznania tzw. krzywdy (por. art. 448 kc.). Jak należy interpretować znaczenie tego pojęcia oraz jaka jest jego relacja do takich pojęć jak „szkoda niemajatkowa” czy „cierpienia psychiczne” wciąż jest przedmiotem dyskusji naukowej oraz podlega dynamicznej wykładni sądowej. Kwestią budzącą aktualnie szczególne zainteresowanie jest m. in wpływ doznanej krzywdy poszkodowanego na roszczenia osób trzecich, które z uwagi na ten fakt nie mogą z poszkodowanym utrzymywać właściwych relacji, przykładem takiej sytuacji jest uszczerbek na zdrowiu dziecka (jego trwałe upośledzenie), który może być postrzegany także jako naruszenie dobra osobistego w postaci życia rodzinnego. Celem niniejszego artykułu było więc zrelacjonowanie aktualnie istniejących poglądów dotyczących interpretacji wymienionych powyżej pojęć i zakreślenie podstaw umożliwiających dochodzenie zadośćuczynienia pieniężnego. W artykule przedstawione zostały także okoliczności, które mają pierwszoplanowe znaczenie dla miarkowania wysokości zadośćuczynienia za krzywdę. In the current legal status, the basis for property claims may be, among others the fact so-called harm suffered. Art 448 Polish Civil Code prescribe that In the event of infringement of one’s personal interests the court may award to the person whose interests have been infringed an appropriate amount as monetary recompense for harm suffered (…). How to interpret the meaning of the term “harm suffered”. What is the relationship of this term to such terms as „ non-pecuniary damage” or „mental suffering”? These issues are currently the subject of scientific discussion and judicial decisions. The purpose of this article was therefore to report the existing views on the interpretation of the above-mentioned concepts and to lay out the grounds for seeking monetary compensation. The article also presents the circumstances that are of prime importance for mending the amount of compensation for harm suffered.
  • listelement.badge.dso-type Item ,
    Droit de suite a wyczerpanie prawa
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Jakimczuk, Ewa
    Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie zawartej w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych instytucji droit de suite – będącej wyrazem szczytnej idei zachowania sprawiedliwego podziału zysków z ewentualnego wzrostu wartości dzieł artystycznych. Droit de suite (prawo ciągłości) zostało implementowane i uregulowane w art. 19-195 pr. aut. Zgodnie z ustawą jest to niezbywalne uprawnienie przysługujące twórcy i jego spadkobiercom do dodatkowego, procentowo naliczanego wynagrodzenia, w przypadku dokonanych zawodowo odsprzedaży oryginalnych egzemplarzy utworu plastycznego lub fotograficznego. W artykule omówione zostały przepisy oraz zasady funkcjonowania prawa droit de suite, a także związane z tym kwestie, dotyczące: charakteru prawnego instytucji droit de suite, odpowiedzialności sprzedawców za nieprzestrzeganie przepisów, zasadności ich stosowania w związku z brakiem możliwości egzekwowania tych praw, korzyści oraz wad związanych z korzystaniem z pośrednictwa OZZ przy sprzedaży dzieł sztuki. The aim of the present study is to clarify the term droit de suite, as defined in the Act on Copyright and Related Rights. The aforementioned set of regulations is intended to serve a noble purpose: to ensure the just distribution of profit in the event of a rise in the value of a work of art. Droit de suite (resale right) is in force through article 19-195 of the Act on Copyright and Related Rights. It is an inalienable right which entitles the creator and his heirs to an additional remuneration (in the form of a percentage of the profit) in the case of professional resale of original copies of an artwork or photograph. The present paper discusses the rules and regulations applicable to droit de suite, as well as related issues, such as: the legal nature of droit de suite, the liability of sellers in the case of non-compliance, the justifiability of the regulations’ existence in view of the authorities’ inability to enforce them, the advantages and disadvantages stemming from the intermediation of copyright collectives in the sale of works of art.