Rozprawy doktorskie (WPPKiA)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
- ItemWpływ zaburzeń seksualnych na możliwość zawarcia małżeństwa kanonicznego(2024-11-19) Michałowska, Daria„Bóg wiedział, że wszystko co uczynił, było dobre” - w nauczaniu Kościoła Katolickiego. Kościół, odwołując się do pierwotnej doskonałości, analizuje zjawiska współczesne, w tym seksualność człowieka. Rozdział pierwszy omawia rozwój seksualności od okresu prenatalnego po dorosłość, uwzględniając aspekty biologiczne, psychospołeczne, duchowe i religijne oraz teorie rozwoju psychoseksualnego. Drugi rozdział skupia się na małżeństwie kanonicznym, jego teologicznym i prawnym ujęciu, przygotowaniu do zawarcia małżeństwa oraz przyczynach jego nieważności. Omówiono również znaczenie aktu płciowego dla dopełnienia małżeństwa. Trzeci rozdział przedstawia zaburzenia seksualne sklasyfikowane w ICD-11, takie jak obniżenie pożądania seksualnego, zaburzenie podniecenia seksualnego, zaburzenia erekcji, anorgazmię, zaburzenia parafiliczne oraz kompulsywne zachowania seksualne. Analiza prawa kanonicznego, psychologii i medycyny potwierdza, że zaburzenia seksualne mogą wpływać na możliwość zawarcia małżeństwa kanonicznego oraz stanowić podstawę do stwierdzenia jego nieważności, wpływając na zdolność do realizacji obowiązków małżeńskich oraz pełne zrozumienie i akceptację natury małżeństwa. “God saw that everything He had made was good” - in the teachings of the Catholic Church. The Church, referring to the original perfection, analyzes contemporary phenomena, including human sexuality. The first chapter discusses the development of sexuality from the prenatal period to adulthood, considering biological, psychosocial, spiritual, and religious aspects, as well as theories of psychosexual development. The second chapter focuses on canonical marriage, its theological and legal framework, preparation for marriage, causes of nullity, and dispensation from a consummated but invalid marriage. The significance of the sexual act in completing the marriage is also discussed. The third chapter presents sexual disorders classified in ICD-11, such as hypoactive sexual desire disorder, sexual arousal disorder, erectile dysfunction, anorgasmia, paraphilic disorders, and compulsive sexual behaviors. The analysis of canon law, psychology, and medicine confinns that sexual disorders can impact the possibility of entering a canonical marriage and can serve as grounds for declaring its nullity, affecting the ability to fulfill marital obligations and the full understanding and acceptance of the nature of marriage.
- ItemPosługa słowa Bożego w synodach diecezji lubelskiej(2024-11-13) Wronowski, RobertPrzeanalizowano historyczne, teologiczne i jurydyczne uwarunkowania genezy synodu diecezjalnego, kodyfikację regulującą zakres uprawnień, kanoniczną koncepcję wraz z procedurami synodalnymi. Wskazano na ustawodawstwo synodalne Diecezji Lubelskiej z lat: 1928, 1939 (projekt), 1977-1985 w kontekście przygotowania, przebiegu i zasadniczej tematyki. Wymieniono i przeanalizowano przesłanki teologiczne odnoszące się do przepowiadania (chrystocentryzm, biblijność, podmiot, obowiązek, skuteczność, istota, przedmiot, cel). Zwrócono uwagę na kaznodzieję (formacja i postawa) i słuchacza (preferencje, oczekiwania, uwarunkowania społeczne i cywilizacyjne). Scharakteryzowano formy przepowiadania (katechizmowe, ewangelizacyjne), wskazując na wyjątkowość homilii (integralna część mszalnej liturgii słowa). Odniesiono się do okoliczności przepowiadania w kontekście zaleceń synodalnych. Wskazano na uwarunkowania katechezy, jej naturę, funkcję i specyfikę oraz walory ewangelizacyjne i chrystocentryczne. Podkreślono znaczenie jej systematyczności i metodyczności. Przeanalizowano koncepcję katechezy pod względem określenia jej celu, przekazywanych treści, metod, organizacji nauczania. Wskazano na różnice zakresów odpowiedzialności za katechizację w strukturach Diecezji Lubelskiej. Przeanalizowano zapisy statutowe odnoszące się do katechizacji grup wiekowych (rodzina, dzieci, młodzież, dorośli, osoby ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi) oraz katechezy sakramentalnej (formacja, przygotowanie). The historical, theological, and juridical conditions for the genesis of the diocesan synod, along with the codification regulating the scope of authority, the canonical concept, and the synodal procedures were analyzed. The synodal legislation of the Diocese of Lublin from the years 1928, 1939 (draft), and 1977-1985 was indicated in the context of preparation, proceedings, and general main themes. The theological premises relating to preaching were listed and analyzed (Christocentrism, biblicity, effectiveness, essence, object, purpose). Attention was paid to the preacher (formation and attitude) and the listener (preferences, expectations, social and civilizational conditions). The forms of preaching (catechetical, evangelical) were characterized, highlighting the uniqueness of the homily (an integral part of the Mass's liturgy of the word). The circumstances of preaching were considered in the context of synodal recommendations. The conditions of catechesis were outlined, including its nature, function, and specificity, as well as its evangelizing and Christocentric values. The importance of its systematic and methodical nature was emphasized. The concept of catechesis was analyzed in terms of defining its objectives, content, methods, and organization of teaching. Differences in the scope of responsibility for catechesis within the structures of the Diocese of Lublin were noted. Statutory provisions relating to the catechesis of different age groups (family, children, youth, adults, individuals with special educational needs) and sacramental catechesis (formation, preparation) were examined.
- ItemUznawanie ważności małżeństw w dialogu katolicko-prawosławnym(2024-11-19) Kędracka, MalwinaW prezentowanej dysertacji doktorskiej została podjęta próba przedstawienia wzajemnego uznawania ważności małżeństw w dialogu katolicko-prawosławnym, z katolickiej perspektywy. Niniejsza rozprawa wpisuje się w nurt badań komparatystycznych nad instytucją małżeństwa, które w tym przypadku nie jest rezygnacją z sakramentu. Powyższe wynika z faktu, że zgodnie z nauczaniem Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej, małżeństwo zawarte między ochrzczonymi zostało przez Chrystusa Pana podniesione do godności sakramentu. Dysertacja składa się z czterech rozdziałów – każdy z nich został poprzedzony wprowadzeniem i zwieńczony wnioskami. In the presented doctoral dissertation, an attempt was made to present the mutual recognition of the validity of marriages in the Catholic-Orthodox dialogue, from the Catholic perspective. This dissertation is part of the current of comparative studies on the institution of marriage, which in this case is not an abandonment of the sacrament. This is due to the fact that, according to the teachings of the Catholic Church and the Orthodox Church, marriage between the baptised has been raised by Christ the Lord to the dignity of a sacrament. The dissertation is composed of four chapters - each preceded by an introduction and culminating in a conclusion.
- ItemGodność sakramentalna małżeństwa i wiara nupturientów w kościelnym prawie małżeńskim(2024-11-18) Zając, Monika MagdalenaSakramentalność małżeństwa ochrzczonych wynika z prawa Bożego, co zostało przez prawodawcę kościelnego wyrażone w dyspozycji normy prawnej zawartej w kan. 1055 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Celem podjętego tematu dysertacji doktorskiej jest analiza godności sakramentalnej małżeństwa i wiary nupturientów w ujęciu kościelnego prawa małżeńskiego. Chodzi o ustalenie prawnego znaczenia wiary dla zawieranego sakramentu małżeństwa, szczególnie znaczenia determinującego jego ważność jako aktu prawnego. Z punktu widzenia teologii jak i praktyki duszpasterskiej jako istotny uznaje się problem „ochrzczonych niewierzących”, zwłaszcza wówczas, gdy stwierdza się wyraźny brak lub odrzucenie wiary. Prawdziwy akt ludzki w wymiarze sakramentalnym ma bowiem miejsce wówczas, gdy kontrahenci posiadają przynajmniej intencję czynienia tego, co „czyni Chrystus i Kościół”. Źródłem zaś i pokarmem dla rzeczywistej intencji jest wiara. Dlatego też pogłębianie rozumienia sakramentalności małżeństwa ochrzczonych, tak na gruncie normatywnym jak i duszpasterskim, wydaje się być tym pilniejsze w czasach coraz większego zamętu wokół już samego pojęcia małżeństwa i różnych prób jego redefinicji, zwłaszcza zaś odrzucania jego wymiaru nadprzyrodzonego. Konsekwentne działania ze strony Kościoła, będą wyrazem dobrze pojmowanej roli prawa oraz jego aplikacji w praktyce duszpasterskiej. The sacramentality of marriage of the baptized results from the God’s law, which was expressed by the Church legislator in the legal norm contained in can. 1055 § 1 of the Code of Canon Law. The purpose of the doctoral dissertation is the analysis of marriage sacramental dignity and faith of prospective spouses in terms of the matrimonial law of the Church. The aim is to establish the legal significance of faith for the sacrament of marriage, in particular the significance determining its validity as a legal act. From theological point of view, as well as pastoral practice, the problem of ‘baptized non-believers’ is considered important, especially when there is an explicit lack or the rejection of faith. A real human act in the sacramental dimension takes place when the two parties at least have the intention to do ‘what Christ and the Church do’. The source and nourishment for the real intention is faith. For this reason, to deepen the understanding of marriage sacramentality of the baptized, both on normative and pastoral grounds, seems to be even more urgent in times of increasing confusion around the very definition of marriage, and different attempts to redefine it, especially in view of the rejection of its supernatural dimension. Consistent actions taken by the Church will be an expression of a well-understood role of law and its application in pastoral practice.
- ItemPrawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego(2024-10-14) Romaniuk, MałgorzataPrzedmiot dysertacji doktorskiej, zatytułowanej: "Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego" stanowią rozważania związane z zagadnieniem treści i zakresu obowiązków państwa wobec osób uprawnionych do alimentów, które nie mogą tego prawa wyegzekwować od zobowiązanego i szukają ochrony tegoż państwa oraz jego pomocy w realizacji tych praw z wykorzystaniem innych instrumentów. Konstytucyjną, a także wynikającą z nauki społecznej Kościoła, podstawą do poszukiwania takiej ochrony jest zasada wspierania rodziny, jako podstawowej komórki społecznej. Instytucjonalnym przejawem z kolei tego obowiązku jest organizacja funduszu alimentacyjnego, które to zadanie w pewnym zakresie rekompensuje osobie uprawnionej do alimentów w szerokim ujęciu poszukiwanie takiej pomocy. Charakter prawny jak i zakres tej pomocy wyklucza nazwanie jej formą zastępczą wobec obowiązku alimentacyjnego zobowiązanego, ponieważ jednocześnie udzielenie takiej pomocy rodzi określone obowiązki dłużnika alimentacyjnego wobec państwa, nie wygaszając przecież obowiązku alimentacyjnego dłużnika wobec uprawnionych do alimentacji w świetle kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Można zaryzykować stwierdzenie, że istota tej pomocy, a przede wszystkim podstawa nabycia praw do niej rodzi pokusę zarówno wierzyciela jak i zobowiązanego (częstokroć można doszukiwać się niesformalizowanej współpracy, wprost mówiąc zmowy obu wskazanych stron) do nadużywania tego prawa i wyłudzaniu tym samym świadczeń, których źródłem jest fundusz alimentacyjny. W konsekwencji analiza prawna i oparta na nich rozprawa obejmują w szczególności swoim zakresem, działania organów państwa jak i pozostałych uczestników – adresatów tych działań dokonywane na etapie ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz na etapie pobierania przyznanych świadczeń. Przesłanki od zaistnienia których uzależnione jest ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zawarte są w różnych aktach normatywnych, dlatego też temat rozprawy obejmuje swoim zakresem analizę przesłanek administracyjno- i cywilnoprawnych. Problematyka ta nacechowana wątpliwościami, stanowi niewątpliwie obszar wart omówienia, w tym ustalenie lokacji stosunku alimentacyjnego w ramach ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ukazanie relacji tego obowiązku, do obowiązków wynikających z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, a w szczególności dokonanie analizy prawnej przesłanek ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Prezentowana rozprawa zawierająca analizę prawną przesłanek ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, została ujęta w czterech rozdziałach, wstępu oraz zakończenia. Układ pracy wynika z przedmiotu badań i założonego celu badawczego. Rozdział pierwszy obejmuje swym zakresem wskazanie na pojęcie rodziny, jako podstawowej komórki społecznej spełniającej wobec swych członków i społeczeństwa szereg istotnych funkcji, zwłaszcza ekonomicznej i socjalizującej. Omówiono istotę obowiązku alimentacyjnego, który, obok realizacji celu ekonomicznego, służy kształtowaniu właściwych wzorców. Dokonano analizy zasady pomocniczości w świetle obowiązków rodziny oraz zawarto rys historyczny pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów. Nakreślono główne założenia pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów, które obowiązują w prawie angielskim, niemieckim oraz norweskim, a także porównano je z rozwiązaniami prawnymi obowiązującymi w prawie polskim. Rozdział drugi poświęcony jest uzyskaniu przez osobę uprawnioną do alimentów, zaświadczenia o bezskutecznej egzekucji alimentów, jako podstawowej przesłanki warunkującej pomoc państwa na rzecz osób uprawnionych do alimentów. Rozdział trzeci obejmuje analizę prawną przesłanek zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, opisanych przez ustawodawcę metodą właściwą dla prawa publicznego, w tym wypadku prawa administracyjnego, od których uzależnione jest nabycie praw, przez osobę uprawnioną, do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Rozdział czwarty odnosi się do działań natury procesowej poprzez omówienie czynności podejmowanych przez organ właściwy wierzyciela wobec osoby uprawnionej do alimentów, a ponadto zamieszczono omówienie czynności podejmowanych przez organ właściwy wierzyciela oraz organ właściwy dłużnika wobec dłużnika alimentacyjnego. Przybliżony został szereg czynności inicjujących przymuszenie dłużnika do spełnienia obowiązku alimentacyjnego i konsekwencje ich stosowania. Niniejszą pracę zwieńcza podsumowanie, które stanowi zestawienie głównych uwag i zawartych w jej treści ocen, dających podstawę udzielenia odpowiedzi na postawione na wstępie pytanie. Prezentowana dysertacja stanowi odpowiedź na brak badań oscylujących wobec osoby uprawnionej, w większości są to tematy oscylujące wokół osoby dłużnika alimentacyjnego oraz uporczywego uchylania się od obowiązku alimentacyjnego. The following doctoral thesis is entitled: Eligibility Criteria For Alimony Benefits it focuses on the government’s responsibilities concerning citizens who are eligible to alimonies but are unable to execute them from the maintenance debtor and, consequently, turn to the government for guardianship and support in realizing these rights using other options. The constitutional, and also emerging from the social teaching of the Church, basis for seeking such assistance is the principle of supporting a family as a basic unit of society. Hence, the government’s support in the form of the Maintenance Fund. Due to the legal nature and the scope of the assistance provided by the governments towards citizens eligible to alimonies, it cannot be considered a substitute to the alimony obligations of the oblegee. Moreover, the government’s aid, when recived by those who are who are eligible to alimonies, creates new obligations towards the state on the part of the obligee, at the same time keeping the maintenance obligation in effect. One may claim, the support offered by the government, as well as the basis of gaining rights to this support may result in misappropriation of funds and extortion of financial help from the Maintenance Fund. Thus, the following doctoral thesis and the legal analysis it is based on are mainly preoccupied with the actions of state institutions as well as the adressses of these actions, undertaken at the stage of determining eligibility criteria for alimony benefits from the Maintenance Fund and at the stage of receiving the granted benefits. The conditions for determining the right to benefits from the maintenance fund are included in various normative acts, therefore the topic of the dissertation covers the analysis of administrative and civil law conditions. This issue, which is characterized by doubts, is undoubtedly an area worth discussing, including determining the location of the alimony relationship under the Act on assistance to those who are eligible to alimonies, showing the relationship of this obligation to the obligations arising from the Act on assistance to those who are eligible to alimony, and in particular conducting a legal analysis of the conditions determining the right to benefits from the Maintenance Fund. The presented dissertation, contains a legal analysis of the premises for determining the right to benefits from the alimony fund, it is divided into four chapters, an introduction and a conclusion. The arrangement of the work results from the subject of research and the assumed research goal. The first chapter includes an indication of the concept of family as a basic social unit that fulfills a number of important functions for its members and society, mainly economic and socializing ones. The essence of the maintenance obligation was discussed, which, apart from achieving an economic goal, serves to shape appropriate patterns. The principle of subsidiarity was analyzed in the light of family obligations and a historical outline of state aid for persons entitled to maintenance was provided. The main assumptions of state aid for persons entitled to alimony, which are applicable in English, German and Norwegian law, were outlined and compared with the legal solutions applicable in Polish law. The second chapter is devoted to obtaining a certificate of ineffective enforcement of alimony by a person entitled to alimony, as the basic condition for state aid to persons entitled to alimony. The third chapter includes a legal analysis of both positive and negative conditions, described by the legislator using a method appropriate to public law, in this case administrative law, on which the acquisition of rights by an entitled person to benefits from the maintenance fund depends. The fourth chapter refers to procedural activities by discussing the activities undertaken by the competent authority of the creditor towards the person entitled to alimony, and also includes a discussion of the activities undertaken by the competent authority of the creditor and the competent authority of the debtor towards the alimony debtor. A number of activities initiating forcing the debtor to meet the alimony obligation and the consequences of their implementation were presented. This work ends with a summary, which is a summary of the main comments and assessments contained therein, providing the basis for answering the question posed at the beginning. The presented dissertation is a response to the lack of research on the entitled person, most of which are topics related to the person of the alimony debtor and persistent evasion of the alimony obligation.