Rozprawy doktorskie (WPPKiA)
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12153/117
Browse
Recent Submissions
listelement.badge.dso-type Item , Charakter prawny sankcji wadliwości umów kredytowych z konsumentami denominowanych i indeksowanych do walut obcych w świetle prawa Unii Europejskiej oraz prawa polskiego(2025-09-22) Skowerski, SzymonRozprawa doktorska zatytułowana „Charakter prawny sankcji wadliwości umów kredytowych z konsumentami denominowanych i indeksowanych do walut obcych w świetle prawa Unii Europejskiej oraz prawa polskiego”, ma na celu zbadanie jak ukształtowany jest prawny charakter sankcji dotykającej klauzule waloryzacyjne (denominacyjne i indeksacyjne) w tzw. „umowach kredytów frankowych” na gruncie prawa polskiego (art. 3851 i nast. k.c.) i prawa Unii Europejskiej w szczególności Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Dotychczasowe opracowania naukowe, jak i judykatura nie udzieliły jednoznacznej odpowiedzi na zarysowany problem na obszarze prawa konsumenckiego. Dysertacja doktorska ma za zadanie przedstawić problematykę wadliwości konstrukcji umów kredytowych waloryzowanych kursami walut obcych (tzw. umów frankowych) przy uwzględnieniu sytuacji prawnej konsumenta. Sytuacja ta jest szczególna, ze względu na nieprofesjonalny charakter czynności prawnej dokonywanej przez konsumenta (ukierunkowany na jego potrzeby życiowe, w całkowitym oderwaniu lub w nikłym związku z wykonywaną przez konsumenta pracą/działalnością zawodową), jego doświadczenia, a w szczególności posiadanej wiedzy (art. 221 k.c.). Niedoświadczenie oraz brak specjalistycznej wiedzy konsumenta stanowi determinant objęcia go szczególną ochroną w relacjach z przedsiębiorcą, zwłaszcza przedsiębiorcą wykorzystującym swoją silniejszą pozycję i wprowadzającym do umowy/wzorca umownego, tzw. klauzule abuzywne (niedozwolone postanowienia umowne -art. 3851 k.c.). Zarysowany problem ma zagadnienie wybitnie jurydyczne i jest nadal aktualny, nie rozwiązał go ustawodawca ustawą z dnia 29.07.2011 roku o zianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw. Nie bez znaczenia dla wadliwości „umów frankowych”, pozostaje kwestia naruszenia granic swobody umów (art. 3531 k.c.), naruszenie klauzul generalnych zasad współżycia społecznego oraz dobrych obyczajów, czy sprzeczność z normami iuris cogentis (art. 69 pr. bank.). Symultanicznie kwestia czy abuzywne postanowienia umowne kształtujące zobowiązanie konsumenta (tzw. klauzul waloryzacyjnych, denominacyjnych, indeksacyjnych) wpływają na główny przedmiot umowy kredytowej, nie pozostaje bez znaczenia dla wskazania właściwej sankcji dotykającej taką umowę. The doctoral dissertation entitled " The legal nature of sanction for defective credit agreements with consumers denominated and indexed to foreign currencies under European Union law and Polish law" aims to examine the legal nature of the sanction affecting indexation clauses (denomination and indexation) in the so-called "franc credit agreements" under Polish law (Article 3851 et seq. of the Civil Code) and European Union law, in particular Council Directive 93/13/EEC of 5 April 1993 on unfair terms in consumer contracts. Previous scientific studies and case law have not provided a clear answer to the outlined problem in the area of consumer law. The doctoral dissertation is to present the issue of defective construction of credit agreements indexed to foreign exchange rates (so-called Swiss franc agreements) taking into account the legal situation of the consumer. This situation is special due to the unprofessional nature of the legal act performed by the consumer (focused on their life needs, in complete isolation or in a negligible connection with the work/professional activity performed by the consumer), their experience, and in particular their knowledge (Article 221 of the Civil Code). The inexperience and lack of specialist knowledge of the consumer is a determinant of providing them with special protection in relations with an entrepreneur, especially an entrepreneur who takes advantage of their stronger position and introduces so-called abusive clauses into the agreement/contract template (prohibited contractual provisions - Article 3851 of the Civil Code). The outlined problem is an eminently juridical issue and is still relevant, it was not resolved by the legislator by the Act of 29 July 2011 on the amendment of the Banking Law and certain other acts. Not without significance for the defectiveness of "franc contracts", is the issue of violating the limits of freedom of contract (Article 3531 of the Civil Code), violating the clauses of the general principles of social coexistence and good customs, or contradiction with the norms of iuris cogentis (Article 69 of the Banking Law). Simultaneously, the issue of whether abusive contractual provisions shaping the consumer's obligation (so-called indexation, denomination, indexation clauses) affect the main subject of the credit agreement, is not without significance for indicating the appropriate sanction affecting such an agreement.listelement.badge.dso-type Item , Skuteczność postępowania mediacyjnego wobec nieletnich sprawców czynów karalnych. Perspektywa ontologiczno-prakseologiczna(2025-09-19) Lewandowska-Pierzynka, Iwona DagmaraRozprawa doktorska poświęcona jest analizie skuteczności postępowania mediacyjnego z udziałem nieletnich sprawców czynów karalnych, w kontekście ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. W części teoretycznej rozprawy poddano analizie ewolucję idei mediacji, jej funkcje, zasady oraz różne modele jej prowadzenia. Szczególne znaczenie przypisano zasadzie dobrowolności, wskazując na potrzebę jej reinterpretacji w przypadku nieletnich. Teoretyczne rozważania osadzono w kontekście teorii systemów Talcott’a Parsonsa i Czesława Czapówa, co pozwoliło na ocenę mediacji jako instytucji społeczno-prawnej o określonych funkcjach i celach. Część empiryczna obejmuje analizę akt 223 spraw z 41 sądów rejonowych oraz badania ankietowe przeprowadzone wśród sędziów orzekających w sprawach nieletnich. Rozprawa kończy się wnioskami de lege lata i de lege ferenda, w których autorka postuluje m.in. obowiązkowe informowanie stron o możliwości mediacji, rozwój edukacji prawniczej i szkolenia dla mediatorów oraz sędziów. Całość pracy stanowi istotny głos na rzecz wzmocnienia mediacji jako skutecznej, humanitarnej formy reagowania na konflikty z udziałem młodzieży, oferującej realne wsparcie w procesie ich resocjalizacji i reintegracji społecznej. The doctoral dissertation is devoted to the analysis of the effectiveness of mediation proceedings involving juvenile offenders, in the context of the Act of 9 June 2022 on the Support and Resocialization of Juveniles. In the theoretical part of the dissertation, the evolution of the idea of mediation, its functions, principles, and various models of implementation are examined. Particular emphasis is placed on the principle of voluntariness, with a call for its reinterpretation in the case of juveniles. Theoretical considerations are framed within the system theory of Talcott Parsons and Czesław Czapów, which allows for an assessment of mediation as a socio-legal institution with specific functions and objectives. The empirical part includes an analysis of 223 case files from 41 district courts as well as survey research conducted among judges adjudicating in juvenile cases. The dissertation concludes with de lege lata and de lege ferenda recommendations, in which the author advocates, among other things, mandatory information for parties about the possibility of mediation, the development of legal education, and training for mediators and judges. The entire work constitutes an important contribution to strengthening mediation as an effective and humane form of responding to conflicts involving young people, offering genuine support in their resocialization and social reintegration processes.listelement.badge.dso-type Item , Ochrona małoletnich przed przekazami handlowymi w programach telewizyjnych(2025-06-23) Florczak, Marta MałgorzataCelem rozprawy jest zdiagnozowanie zagrożenia związanego z emitowaniem reklam w trakcie emisji w telewizji audycji dla dzieci, a następnie udzielenie odpowiedzi na pytania badawcze: czy obowiązujące regulacje prawne skutecznie chronią prawa małoletnich przed przekazami handlowymi? Co faktycznie wiedzie prym: dobro dziecka czy wynikające z zasady wolności działalności gospodarczej dążenie dysponentów mediów do maksymalizacji zysku, nawet jeżeli miałoby ono narażać ich na konsekwencje prawne? Czy konsekwencje finansowe ponoszone przez nadawców w przypadku stwierdzenia emisji reklam w telewizji w sposób sprzeczny z prawem są wystarczająco dolegliwe i skutecznie egzekwowane, by przynieść spodziewany efekt? Zagadnienie niwelowania oddziaływania przekazów handlowych na małoletnich reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji wraz z aktami wykonawczymi. Ustawodawca w 2021 r. umożliwił jednak nadawcom przerywanie reklamami trwających dłuższej niż 60 minut audycji dla dzieci, wbrew interesowi małoletnich, kierując się interesem przedsiębiorcy. Problem badawczy pracy jest zatem istotny w kontekście zagwarantowania prezentowania pożądanych treści w telewizji. Przedmiotowa praca, a także opublikowane w niej wyniki przeprowadzonych badań własnych dotyczących emisji reklam w trakcie audycji dla dzieci, mogą stanowić refleksję nad powrotem do zakazu przerywania audycji dla dzieci reklamami. Powiązanie analizy stanu normatywnego z tymi badaniami umożliwiło zweryfikowanie wpływu zliberalizowania ochrony małoletnich widzów na zasadę dobra dziecka. The purpose of the dissertation is to diagnose the threat of commercials during television broadcasts for children, and then to answer the research questions: do current legal regulations effectively protect the rights of minors from commercial messages? Which actually leads the way: the welfare of the child or the desire of media owners, arising from the principle of freedom of business, to maximize profit, even if it were to expose them to legal consequences? Are the financial consequences borne by broadcasters if they are found to be broadcasting advertisements on television in an illegal manner sufficiently severe and effectively enforced to have the desired effect? Issues of leveling the impact of commercial messages on minors are primarily regulated by the Broadcasting Act of December 29, 1992, along with implementing acts. However, the legislature in 2021 allowed broadcasters to interrupt children's broadcasts lasting longer than 60 minutes with commercials, against the interests of minors, targeting the interests of the entrepreneur. The research problem of the work is therefore relevant to guaranteeing the presentation of desirable content on television. The work in question, as well as the results of the conducted own research on the broadcasting of commercials during children's programs, published in it, can reflect on the return to the ban on interrupting children's programs with commercials. Linking the analysis of the normative state with this research made it possible to verify the impact of liberalizing the protection of underage viewers on the principle of child welfare.listelement.badge.dso-type Item , Odpowiedzialność prawna z tytułu rozpowszechniania fake newsów w polskim porządku prawnym(2022-10-27) Niedbała, MarcinProblem rozpowszechniania fałszywych informacji istniał wprawdzie od stuleci, lecz dopiero niedawne wydarzenia geopolityczne i towarzyszące im działania dezinformacyjne (wybory prezydenckie w USA w 2016 roku, kreowany przez Rosję fałszywy przekaz medialny dotyczący aneksji Krymu i wojny w Donbasie, białoruska propaganda dotycząca kryzysu migracyjnego) uwidoczniły związane z nim zagrożenia. Wprowadzanie opinii publicznej w błąd przy wykorzystaniu tzw. fake newsów nierzadko stanowi element wojny informacyjnej i umożliwia m.in. zakłócanie demokratycznych procesów wyborczych, prowokowanie niepokojów społecznych, odpowiednie ukierunkowywanie polityki państwa, a także jego destabilizowanie. Tymczasem, podkreślenia wymaga, iż prawo nie może pozostawać obojętne wobec nowych zjawisk społecznych stanowiących istotne zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego oraz dóbr poszczególnych jednostek. Należy wobec tego poddać analizie obowiązujące regulacje prawne i zbadać, czy w ogóle odnoszą się one do zagrożeń wynikających z rozpowszechniania fake newsów oraz, czy skutecznie tym zagrożeniom przeciwdziałają. W tym celu zbadano w szczególności możliwość subsumpcji czynu polegającego na rozpowszechnianiu fake newsów pod określone przepisy prawa karnego, przedstawiono możliwe do zastosowania środki służące do pociągnięcia do odpowiedzialności cywilnej osób rozpowszechniających fake newsy oraz oceniono ich skuteczność, a także zweryfikowano możliwość wykorzystania norm prawa prasowego dotyczących sprostowania dla przeciwdziałania rozpowszechnianiu fake newsów. The problem of disseminating false information has existed for centuries, but only recent geopolitical events and the accompanying disinformation activities (the 2016 US presidential election, a false media coverage created by Russia regarding the annexation of Crimea and the war in Donbas, Belarusian propaganda concerning the migration crisis) have exposed the threats associated with it. Misleading the public by using the so-called fake news is often part of the information war and enables, among others, disrupting democratic election processes, provoking social unrest, appropriate direction of the state's policy, as well as its destabilization. Meanwhile, it should be emphasized that the law cannot remain indifferent to new social phenomena which constitute a significant threat to state security and public order as well as the goods of respective individuals. Therefore, the applicable legal regulations should be analyzed and it should be researched whether they refer to the threats resulting from the dissemination of fake news at all and whether they effectively counteract these threats. For this purpose, the possibility of subsuming the act of disseminating fake news under specific provisions of criminal law was examined, the possible measures to bring to civil liability of persons disseminating fake news were presented and their effectiveness was assessed, and the possibility of using the norms of the press law regarding rectification to counteract the spread of fake news was verified.listelement.badge.dso-type Item , Charakter prawnorzeczowy subintabulatu, a dochodzenie zaspokojenia z jego przedmiotu(2025-03-03) Dalkowska, Maria AnnaHipoteka na wierzytelności hipotecznej nie stanowiła dotychczas przedmiotu wielowątkowych rozważań doktryny i orzecznictwa, a przyczyn tego stanu rzeczy należy upatrywać w niewielkim jej wykorzystaniu w praktyce. Tymczasem problematyka dotyczącą subintabulatu ma kluczowe znaczenie zarówno dla teorii prawa prywatnego, jak i dla praktyki stosowania prawa. Skuteczne zabezpieczenie wierzytelności stanowi jedno z podstawowych i koniecznych determinantów demokratycznego państwa prawa oraz zasadniczy instrument obrotu i rozwoju gospodarczego. Ogranicza bowiem ryzyka związane z dokonywanymi w ramach obrotu gospodarczego transakcjami i umożliwia zaspokojenie wierzyciela w sytuacji braku wykonania zobowiązania przez dłużnika zgodnie z treścią stosunku zobowiązaniowego. The subintabulate has not been yet the subject of multifaceted considerations in doctrine and jurisprudence, and the reasons for this can be traced to its little use in practice. Meanwhile, the issue of subintabulate is of key importance both for private law theory and for the practice of law application. Effective debt security is one of the basic and necessary determinants of a democratic state of law and an essential instrument of trade and economic development. This is because it reduces the risks associated with transactions carried out in the course of economic turnover and makes it possible to satisfy the creditor in the event of the debtor's failure to perform his obligation in accordance with the content of the contractual relationship.listelement.badge.dso-type Item , Instrumenty prawne przeciwdziałania praniu pieniędzy(2024-12-16) Ciesielska, PaulinaPrzedmiotem badań pracy doktorskiej były instrumenty prawne przeciwdziałania praniu pieniędzy. Celem pracy było dokonanie oceny aktualnego stanu prawnego z uwzględnieniem genezy i rozwoju instrumentów, mających decydujący wpływ na kształtowanie efektywnego systemu przepisów prawa administracyjnego ukierunkowanego na przeciwdziałanie praniu pieniędzy, jak również dokonanie oceny stopnia ingerencji Ustawodawcy projektującego te instrumenty w sferę wartości konstytucyjnie chronionych w kontekście zasady proporcjonalności. Praca zawiera charakterystykę „brudnych pieniędzy” oraz ewoluowanie definicji prania pieniędzy. Prześledzono w niej proces rozwoju instrumentów prawnych z uwzględnieniem jego istotnych etapów. Przeprowadzono analizę pozycji ustrojowej i kompetencji ustawowych organów informacji finansowej, modelu podmiotowego i przedmiotowego przeciwdziałania praniu pieniędzy. Zbadano zagadnienie poziomu ingerencji instrumentów prawnych przeciwdziałania praniu pieniędzy w sferę praw i wolności konstytucyjnych w kontekście granic wyznaczonych w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Dokonano przeglądu źródeł prawa międzynarodowego i innych inicjatyw społeczności międzynarodowej o charakterze semi-normatywnym mających wpływ na kształtowanie się systemu przepisów prawa krajowego i zaproponowano skorzystanie z niektórych rozwiązań prawa ponadkrajowego. Sformułowano postulaty de lege ferenda mające na celu modyfikację niektórych kompetencji i zadań w systemie przeciwdziałania praniu pieniędzy w ujęciu podmiotowym i przedmiotowym. The subject of research of the doctoral dissertation were legal instruments of counteracting money laundering. The aim of the study was to assess the current legal status, taking into account the genesis and development of instruments that have a decisive impact on the formation of an effective system of administrative law aimed at counteracting money laundering, as well as to assess the degree of interference of the legislator designing these instruments in the sphere of constitutionally protected values in the context of the principle of proportionality. The dissertation contains the characteristics of "dirty money" and the evolution of the definition of money laundering. It traces the process of development of legal instruments, taking into account its important stages. An analysis of the systemic position and statutory competences of financial information authorities, the subjective and objective model of counteracting money laundering was carried out. The issue of the level of interference of anti-money laundering legal instruments in the sphere of constitutional rights and freedoms in the context of the limits set out in Article 31(3) of the Constitution has been examined. A review of the sources of international law and other initiatives of the international community of a semi-normative nature affecting the formation of the system of national law has been made and it was proposed to use some of the supranational legal solutions. Postulates de lege ferenda were formulated aimed at modifying some competences and tasks in the anti-money laundering system in terms of persons and objects.listelement.badge.dso-type Item , Odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania karnego w postępowaniach dyscyplinarnych adwokatów i radców prawnych(2024-12-09) Markiewicz, TymonTematem pracy jest odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania karnego w postępowaniach dyscyplinarnych adwokatów i radców prawnych. Zgodnie z główną tezę, aktualnie obowiązujące uregulowanie kwestii proceduralnych w ww. postępowaniach dyscyplinarnych, tj. za pomocą ogólnego odesłania do odpowiedniego stosowania w kwestiach nieuregulowanych przepisów Kodeksu postępowania karnego, jest rozwiązaniem słusznym i optymalnym. Tezę główną wspierają trzy tezy szczegółowe. Po pierwsze, postępowanie dyscyplinarne jest postępowaniem represyjnym, postępowaniem karnym sensu largo. Po drugie, nie można postawić znaku równości pomiędzy odpowiednim stosowaniem przepisów kodeksowych o charakterze statycznym i dynamicznym. Więcej elementów autonomicznych, uregulowanych wprost w ustawach zawodowych, dotyczy statyki procesu karnego, co powoduje, że przepisy Kodeksu postępowania karnego ją regulujące znajdują odpowiednie zastosowanie w postępowaniach dyscyplinarnych rzadziej i w mniejszym zakresie, niż przepisy w przedmiocie dynamiki procesowej. Po trzecie, w przypadku bliźniaczych postępowań w tym samym przedmiocie, występująca w ustawach korporacyjnych dysproporcja normatywna jest nieprawidłowa, a regulacje ustawowe - o ile nie dotyczą kwestii wyjątkowo specyficznych, charakterystycznych wyłącznie dla danej grupy zawodowej - powinny być spójne. Celem udowodnienia powyższych tez autor przeprowadza analizę przepisów przede wszystkim Kodeksu postępowania karnego i ustaw zawodowych pod kątem zakresu i sposobu odpowiedniego stosowania przepisów w sprawach dyscyplinarnych. The subject of the dissertation is the appropriate application of the provisions of the Code of Criminal Procedure in disciplinary proceedings against lawyers and legal counsels. According to the main thesis, the currently applicable regulation of procedural issues in the above-mentioned disciplinary proceedings, i.e. by means of a general reference to the appropriate application of the provisions of the Code of Criminal Procedure in matters not regulated, is the right and optimal solution. The main thesis is supported by three detailed theses. Firstly, disciplinary proceedings are repressive proceedings, criminal proceedings sensu largo. Secondly, one cannot equate the appropriate application of static and dynamic CCP provisions. More autonomous elements, regulated directly in corporate laws, concern the statics of the criminal process, which means that the provisions of the Code of Criminal Procedure regulating it are applied in disciplinary proceedings less frequently and to a smaller extent than the provisions on procedural dynamics. Thirdly, in the case of twin proceedings on the same subject, the normative disproportion occurring in corporate laws is incorrect, and statutory regulations – unless they concern extremely specific issues, characteristic only for a given professional group – should be consistent. In order to prove the above theses, the author analyzes the provisions, primarily of the Code of Criminal Procedure and corporate laws, in terms of the scope and manner of appropriate application of the provisions in disciplinary proceedings.listelement.badge.dso-type Item , Уряд Митрополита в Українській Греко-Католицькій Церкві(2024-12-10) Fedun, VitaliyУ дисертації проведено аналіз інституції уряду Митрополита Української Греко-Католицької Церкви. Основним предметом дослідження стали сучасні норми які є результатом тривалого історичного процесу. Адже саме уряд Митрополита був чинником розвитку сучасних правових норм, як загальних так і партикулярних. Це дослідження проведено за допомогою історично-правового та богословсько-правового методу дослідження. Основними джерелами, які були досліджені передусім партикулярні норми а саме: апробовані Церковні документи, рішення та постанови соборів та синодів, які стосуються уряду Митрополита починаючи з моменту заснування структур Київської Церкви і до теперішнього часу. W rozprawie przeprowadzono analizę instytucji urzędu metropolity Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego. Głównym przedmiotem badań były współczesne normy, które są wynikiem długotrwałego procesu historycznego. To właśnie urząd metropolity był czynnikiem rozwoju współczesnych norm prawnych, zarówno ogólnych, jak i partykularnych. W pracy zastosowano metodę historyczno-prawną oraz teologiczno-prawną. Głównymi źródłami, które zostały zbadane, były przede wszystkim normy szczegółowe, a mianowicie zatwierdzone dokumenty kościelne, decyzje i uchwały soborów i synodów odnoszące się do rządów metropolity od momentu powstania struktur Kościoła Kijowskiego do chwili obecnej. This thesis examines the governance of the Metropolitan of the Ukrainian Greek Catholic Church (UGCC). The research focuses on present norms, which are the consequence of an extended historical process. Indeed, the Metropolitan’s governance played a crucial role in forming contemporary legal norms, both general and specific. The present study applied the historical-legal and theological-legal research methodologies. The main sources in the current study that have been researched are particular norms, namely, approbated Church documents, decisions and resolutions of councils and synods addressing the Metropolitan's governance from the period of the creation of the structures of the Kyivan Church to the present time.listelement.badge.dso-type Item , Status prawny asystenta sędziego w sądownictwie powszechnym(2024-12-02) Woch, KatarzynaGwarantowane w art. 45 Konstytucji RP prawo do sądu wymaga wieloaspektowego podejścia. Jako zasada konstytucyjna ustanawia określone dyrektywy tworzenia i wykładni prawa, natomiast jako publiczne prawo podmiotowe przybiera postać uprawnienia jednostki do uzyskania rozstrzygnięcia sprawy, która jej dotyczy, przez właściwy, niezawisły i bezstronny sąd. Jednocześnie prawo do sądu stanowi podstawowy środek ochrony praw i wolności jednostki. Na jego istotę składają się określone elementy, od których łącznego wystąpienia uzależniona jest ocena, czy w konkretnej sprawie podmiotowi zostało zagwarantowane prawo do sądu. Zagwarantowanie rzeczywistej realizacji prawa do sądu wymaga podejmowania przez władze państwowe zarówno działań o charakterze ustrojowym, jak i proceduralnym. Przeprowadzone w pracy analizy dostarczyły podstaw do stwierdzenia, że koncepcja upoważnienia asystentów sędziów do samodzielnego wydawania najprostszych decyzji procesowych, a mianowicie zarządzeń, nie narusza istoty prawa do sądu. Ponadto właściwie ukształtowana instytucja asystenta sędziego może odegrać istotną rolę w realizacji tego prawa, w szczególności zaś w kontekście zapewnienia sprawności wymiaru sprawiedliwości. Wymaga to jednak – w ocenie autorki – choćby częściowej zmiany modelu asystentury w sądownictwie powszechnym. The right to a fair trial enshrined in Article 45 of the Constitution of the Republic of Poland requires a multifaceted approach. Perceived as a constitutional rule, it establishes certain rules of drafting and interpreting law, and if seen as a public substantive right, it is manifested by the individuals’ entitlement to have their case heard by a competent, independent, and impartial tribunal. The right to a fair trial constitutes also a basic measure to protect the rights and freedoms of individuals. The right encompasses certain elements, and it is the cumulative satisfaction of these elements that determines whether the right to a fair trial has been guaranteed to a subject in a given case. To secure the right to a fair trial must be taken actions of both systemic and procedural nature. The analyses conducted provide evidence to claim that the idea to entrust the assistant to a judge with the task of autonomously issuing the simplest procedural decisions, namely orders, does not affect the essence of the right to a fair trial. The role of the assistant to a judge, if regulated properly, may be of paramount importance in supporting the exercise of this right, in particular in the context of ensuring efficiency in the administration of justice. To this end, however, the model of assistant work in the common judiciary needs to be at least partially modified.listelement.badge.dso-type Item , Wpływ zaburzeń seksualnych na możliwość zawarcia małżeństwa kanonicznego(2024-11-19) Michałowska, Daria„Bóg wiedział, że wszystko co uczynił, było dobre” - w nauczaniu Kościoła Katolickiego. Kościół, odwołując się do pierwotnej doskonałości, analizuje zjawiska współczesne, w tym seksualność człowieka. Rozdział pierwszy omawia rozwój seksualności od okresu prenatalnego po dorosłość, uwzględniając aspekty biologiczne, psychospołeczne, duchowe i religijne oraz teorie rozwoju psychoseksualnego. Drugi rozdział skupia się na małżeństwie kanonicznym, jego teologicznym i prawnym ujęciu, przygotowaniu do zawarcia małżeństwa oraz przyczynach jego nieważności. Omówiono również znaczenie aktu płciowego dla dopełnienia małżeństwa. Trzeci rozdział przedstawia zaburzenia seksualne sklasyfikowane w ICD-11, takie jak obniżenie pożądania seksualnego, zaburzenie podniecenia seksualnego, zaburzenia erekcji, anorgazmię, zaburzenia parafiliczne oraz kompulsywne zachowania seksualne. Analiza prawa kanonicznego, psychologii i medycyny potwierdza, że zaburzenia seksualne mogą wpływać na możliwość zawarcia małżeństwa kanonicznego oraz stanowić podstawę do stwierdzenia jego nieważności, wpływając na zdolność do realizacji obowiązków małżeńskich oraz pełne zrozumienie i akceptację natury małżeństwa. “God saw that everything He had made was good” - in the teachings of the Catholic Church. The Church, referring to the original perfection, analyzes contemporary phenomena, including human sexuality. The first chapter discusses the development of sexuality from the prenatal period to adulthood, considering biological, psychosocial, spiritual, and religious aspects, as well as theories of psychosexual development. The second chapter focuses on canonical marriage, its theological and legal framework, preparation for marriage, causes of nullity, and dispensation from a consummated but invalid marriage. The significance of the sexual act in completing the marriage is also discussed. The third chapter presents sexual disorders classified in ICD-11, such as hypoactive sexual desire disorder, sexual arousal disorder, erectile dysfunction, anorgasmia, paraphilic disorders, and compulsive sexual behaviors. The analysis of canon law, psychology, and medicine confinns that sexual disorders can impact the possibility of entering a canonical marriage and can serve as grounds for declaring its nullity, affecting the ability to fulfill marital obligations and the full understanding and acceptance of the nature of marriage.listelement.badge.dso-type Item , Posługa słowa Bożego w synodach diecezji lubelskiej(2024-11-13) Wronowski, RobertPrzeanalizowano historyczne, teologiczne i jurydyczne uwarunkowania genezy synodu diecezjalnego, kodyfikację regulującą zakres uprawnień, kanoniczną koncepcję wraz z procedurami synodalnymi. Wskazano na ustawodawstwo synodalne Diecezji Lubelskiej z lat: 1928, 1939 (projekt), 1977-1985 w kontekście przygotowania, przebiegu i zasadniczej tematyki. Wymieniono i przeanalizowano przesłanki teologiczne odnoszące się do przepowiadania (chrystocentryzm, biblijność, podmiot, obowiązek, skuteczność, istota, przedmiot, cel). Zwrócono uwagę na kaznodzieję (formacja i postawa) i słuchacza (preferencje, oczekiwania, uwarunkowania społeczne i cywilizacyjne). Scharakteryzowano formy przepowiadania (katechizmowe, ewangelizacyjne), wskazując na wyjątkowość homilii (integralna część mszalnej liturgii słowa). Odniesiono się do okoliczności przepowiadania w kontekście zaleceń synodalnych. Wskazano na uwarunkowania katechezy, jej naturę, funkcję i specyfikę oraz walory ewangelizacyjne i chrystocentryczne. Podkreślono znaczenie jej systematyczności i metodyczności. Przeanalizowano koncepcję katechezy pod względem określenia jej celu, przekazywanych treści, metod, organizacji nauczania. Wskazano na różnice zakresów odpowiedzialności za katechizację w strukturach Diecezji Lubelskiej. Przeanalizowano zapisy statutowe odnoszące się do katechizacji grup wiekowych (rodzina, dzieci, młodzież, dorośli, osoby ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi) oraz katechezy sakramentalnej (formacja, przygotowanie). The historical, theological, and juridical conditions for the genesis of the diocesan synod, along with the codification regulating the scope of authority, the canonical concept, and the synodal procedures were analyzed. The synodal legislation of the Diocese of Lublin from the years 1928, 1939 (draft), and 1977-1985 was indicated in the context of preparation, proceedings, and general main themes. The theological premises relating to preaching were listed and analyzed (Christocentrism, biblicity, effectiveness, essence, object, purpose). Attention was paid to the preacher (formation and attitude) and the listener (preferences, expectations, social and civilizational conditions). The forms of preaching (catechetical, evangelical) were characterized, highlighting the uniqueness of the homily (an integral part of the Mass's liturgy of the word). The circumstances of preaching were considered in the context of synodal recommendations. The conditions of catechesis were outlined, including its nature, function, and specificity, as well as its evangelizing and Christocentric values. The importance of its systematic and methodical nature was emphasized. The concept of catechesis was analyzed in terms of defining its objectives, content, methods, and organization of teaching. Differences in the scope of responsibility for catechesis within the structures of the Diocese of Lublin were noted. Statutory provisions relating to the catechesis of different age groups (family, children, youth, adults, individuals with special educational needs) and sacramental catechesis (formation, preparation) were examined.listelement.badge.dso-type Item , Uznawanie ważności małżeństw w dialogu katolicko-prawosławnym(2024-11-19) Kędracka, MalwinaW prezentowanej dysertacji doktorskiej została podjęta próba przedstawienia wzajemnego uznawania ważności małżeństw w dialogu katolicko-prawosławnym, z katolickiej perspektywy. Niniejsza rozprawa wpisuje się w nurt badań komparatystycznych nad instytucją małżeństwa, które w tym przypadku nie jest rezygnacją z sakramentu. Powyższe wynika z faktu, że zgodnie z nauczaniem Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej, małżeństwo zawarte między ochrzczonymi zostało przez Chrystusa Pana podniesione do godności sakramentu. Dysertacja składa się z czterech rozdziałów – każdy z nich został poprzedzony wprowadzeniem i zwieńczony wnioskami. In the presented doctoral dissertation, an attempt was made to present the mutual recognition of the validity of marriages in the Catholic-Orthodox dialogue, from the Catholic perspective. This dissertation is part of the current of comparative studies on the institution of marriage, which in this case is not an abandonment of the sacrament. This is due to the fact that, according to the teachings of the Catholic Church and the Orthodox Church, marriage between the baptised has been raised by Christ the Lord to the dignity of a sacrament. The dissertation is composed of four chapters - each preceded by an introduction and culminating in a conclusion.listelement.badge.dso-type Item , Godność sakramentalna małżeństwa i wiara nupturientów w kościelnym prawie małżeńskim(2024-11-18) Zając, Monika MagdalenaSakramentalność małżeństwa ochrzczonych wynika z prawa Bożego, co zostało przez prawodawcę kościelnego wyrażone w dyspozycji normy prawnej zawartej w kan. 1055 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Celem podjętego tematu dysertacji doktorskiej jest analiza godności sakramentalnej małżeństwa i wiary nupturientów w ujęciu kościelnego prawa małżeńskiego. Chodzi o ustalenie prawnego znaczenia wiary dla zawieranego sakramentu małżeństwa, szczególnie znaczenia determinującego jego ważność jako aktu prawnego. Z punktu widzenia teologii jak i praktyki duszpasterskiej jako istotny uznaje się problem „ochrzczonych niewierzących”, zwłaszcza wówczas, gdy stwierdza się wyraźny brak lub odrzucenie wiary. Prawdziwy akt ludzki w wymiarze sakramentalnym ma bowiem miejsce wówczas, gdy kontrahenci posiadają przynajmniej intencję czynienia tego, co „czyni Chrystus i Kościół”. Źródłem zaś i pokarmem dla rzeczywistej intencji jest wiara. Dlatego też pogłębianie rozumienia sakramentalności małżeństwa ochrzczonych, tak na gruncie normatywnym jak i duszpasterskim, wydaje się być tym pilniejsze w czasach coraz większego zamętu wokół już samego pojęcia małżeństwa i różnych prób jego redefinicji, zwłaszcza zaś odrzucania jego wymiaru nadprzyrodzonego. Konsekwentne działania ze strony Kościoła, będą wyrazem dobrze pojmowanej roli prawa oraz jego aplikacji w praktyce duszpasterskiej. The sacramentality of marriage of the baptized results from the God’s law, which was expressed by the Church legislator in the legal norm contained in can. 1055 § 1 of the Code of Canon Law. The purpose of the doctoral dissertation is the analysis of marriage sacramental dignity and faith of prospective spouses in terms of the matrimonial law of the Church. The aim is to establish the legal significance of faith for the sacrament of marriage, in particular the significance determining its validity as a legal act. From theological point of view, as well as pastoral practice, the problem of ‘baptized non-believers’ is considered important, especially when there is an explicit lack or the rejection of faith. A real human act in the sacramental dimension takes place when the two parties at least have the intention to do ‘what Christ and the Church do’. The source and nourishment for the real intention is faith. For this reason, to deepen the understanding of marriage sacramentality of the baptized, both on normative and pastoral grounds, seems to be even more urgent in times of increasing confusion around the very definition of marriage, and different attempts to redefine it, especially in view of the rejection of its supernatural dimension. Consistent actions taken by the Church will be an expression of a well-understood role of law and its application in pastoral practice.listelement.badge.dso-type Item , Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego(2024-10-14) Romaniuk, MałgorzataPrzedmiot dysertacji doktorskiej, zatytułowanej: "Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego" stanowią rozważania związane z zagadnieniem treści i zakresu obowiązków państwa wobec osób uprawnionych do alimentów, które nie mogą tego prawa wyegzekwować od zobowiązanego i szukają ochrony tegoż państwa oraz jego pomocy w realizacji tych praw z wykorzystaniem innych instrumentów. Konstytucyjną, a także wynikającą z nauki społecznej Kościoła, podstawą do poszukiwania takiej ochrony jest zasada wspierania rodziny, jako podstawowej komórki społecznej. Instytucjonalnym przejawem z kolei tego obowiązku jest organizacja funduszu alimentacyjnego, które to zadanie w pewnym zakresie rekompensuje osobie uprawnionej do alimentów w szerokim ujęciu poszukiwanie takiej pomocy. Charakter prawny jak i zakres tej pomocy wyklucza nazwanie jej formą zastępczą wobec obowiązku alimentacyjnego zobowiązanego, ponieważ jednocześnie udzielenie takiej pomocy rodzi określone obowiązki dłużnika alimentacyjnego wobec państwa, nie wygaszając przecież obowiązku alimentacyjnego dłużnika wobec uprawnionych do alimentacji w świetle kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Można zaryzykować stwierdzenie, że istota tej pomocy, a przede wszystkim podstawa nabycia praw do niej rodzi pokusę zarówno wierzyciela jak i zobowiązanego (częstokroć można doszukiwać się niesformalizowanej współpracy, wprost mówiąc zmowy obu wskazanych stron) do nadużywania tego prawa i wyłudzaniu tym samym świadczeń, których źródłem jest fundusz alimentacyjny. W konsekwencji analiza prawna i oparta na nich rozprawa obejmują w szczególności swoim zakresem, działania organów państwa jak i pozostałych uczestników – adresatów tych działań dokonywane na etapie ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz na etapie pobierania przyznanych świadczeń. Przesłanki od zaistnienia których uzależnione jest ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zawarte są w różnych aktach normatywnych, dlatego też temat rozprawy obejmuje swoim zakresem analizę przesłanek administracyjno- i cywilnoprawnych. Problematyka ta nacechowana wątpliwościami, stanowi niewątpliwie obszar wart omówienia, w tym ustalenie lokacji stosunku alimentacyjnego w ramach ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ukazanie relacji tego obowiązku, do obowiązków wynikających z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, a w szczególności dokonanie analizy prawnej przesłanek ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Prezentowana rozprawa zawierająca analizę prawną przesłanek ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, została ujęta w czterech rozdziałach, wstępu oraz zakończenia. Układ pracy wynika z przedmiotu badań i założonego celu badawczego. Rozdział pierwszy obejmuje swym zakresem wskazanie na pojęcie rodziny, jako podstawowej komórki społecznej spełniającej wobec swych członków i społeczeństwa szereg istotnych funkcji, zwłaszcza ekonomicznej i socjalizującej. Omówiono istotę obowiązku alimentacyjnego, który, obok realizacji celu ekonomicznego, służy kształtowaniu właściwych wzorców. Dokonano analizy zasady pomocniczości w świetle obowiązków rodziny oraz zawarto rys historyczny pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów. Nakreślono główne założenia pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów, które obowiązują w prawie angielskim, niemieckim oraz norweskim, a także porównano je z rozwiązaniami prawnymi obowiązującymi w prawie polskim. Rozdział drugi poświęcony jest uzyskaniu przez osobę uprawnioną do alimentów, zaświadczenia o bezskutecznej egzekucji alimentów, jako podstawowej przesłanki warunkującej pomoc państwa na rzecz osób uprawnionych do alimentów. Rozdział trzeci obejmuje analizę prawną przesłanek zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, opisanych przez ustawodawcę metodą właściwą dla prawa publicznego, w tym wypadku prawa administracyjnego, od których uzależnione jest nabycie praw, przez osobę uprawnioną, do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Rozdział czwarty odnosi się do działań natury procesowej poprzez omówienie czynności podejmowanych przez organ właściwy wierzyciela wobec osoby uprawnionej do alimentów, a ponadto zamieszczono omówienie czynności podejmowanych przez organ właściwy wierzyciela oraz organ właściwy dłużnika wobec dłużnika alimentacyjnego. Przybliżony został szereg czynności inicjujących przymuszenie dłużnika do spełnienia obowiązku alimentacyjnego i konsekwencje ich stosowania. Niniejszą pracę zwieńcza podsumowanie, które stanowi zestawienie głównych uwag i zawartych w jej treści ocen, dających podstawę udzielenia odpowiedzi na postawione na wstępie pytanie. Prezentowana dysertacja stanowi odpowiedź na brak badań oscylujących wobec osoby uprawnionej, w większości są to tematy oscylujące wokół osoby dłużnika alimentacyjnego oraz uporczywego uchylania się od obowiązku alimentacyjnego. The following doctoral thesis is entitled: Eligibility Criteria For Alimony Benefits it focuses on the government’s responsibilities concerning citizens who are eligible to alimonies but are unable to execute them from the maintenance debtor and, consequently, turn to the government for guardianship and support in realizing these rights using other options. The constitutional, and also emerging from the social teaching of the Church, basis for seeking such assistance is the principle of supporting a family as a basic unit of society. Hence, the government’s support in the form of the Maintenance Fund. Due to the legal nature and the scope of the assistance provided by the governments towards citizens eligible to alimonies, it cannot be considered a substitute to the alimony obligations of the oblegee. Moreover, the government’s aid, when recived by those who are who are eligible to alimonies, creates new obligations towards the state on the part of the obligee, at the same time keeping the maintenance obligation in effect. One may claim, the support offered by the government, as well as the basis of gaining rights to this support may result in misappropriation of funds and extortion of financial help from the Maintenance Fund. Thus, the following doctoral thesis and the legal analysis it is based on are mainly preoccupied with the actions of state institutions as well as the adressses of these actions, undertaken at the stage of determining eligibility criteria for alimony benefits from the Maintenance Fund and at the stage of receiving the granted benefits. The conditions for determining the right to benefits from the maintenance fund are included in various normative acts, therefore the topic of the dissertation covers the analysis of administrative and civil law conditions. This issue, which is characterized by doubts, is undoubtedly an area worth discussing, including determining the location of the alimony relationship under the Act on assistance to those who are eligible to alimonies, showing the relationship of this obligation to the obligations arising from the Act on assistance to those who are eligible to alimony, and in particular conducting a legal analysis of the conditions determining the right to benefits from the Maintenance Fund. The presented dissertation, contains a legal analysis of the premises for determining the right to benefits from the alimony fund, it is divided into four chapters, an introduction and a conclusion. The arrangement of the work results from the subject of research and the assumed research goal. The first chapter includes an indication of the concept of family as a basic social unit that fulfills a number of important functions for its members and society, mainly economic and socializing ones. The essence of the maintenance obligation was discussed, which, apart from achieving an economic goal, serves to shape appropriate patterns. The principle of subsidiarity was analyzed in the light of family obligations and a historical outline of state aid for persons entitled to maintenance was provided. The main assumptions of state aid for persons entitled to alimony, which are applicable in English, German and Norwegian law, were outlined and compared with the legal solutions applicable in Polish law. The second chapter is devoted to obtaining a certificate of ineffective enforcement of alimony by a person entitled to alimony, as the basic condition for state aid to persons entitled to alimony. The third chapter includes a legal analysis of both positive and negative conditions, described by the legislator using a method appropriate to public law, in this case administrative law, on which the acquisition of rights by an entitled person to benefits from the maintenance fund depends. The fourth chapter refers to procedural activities by discussing the activities undertaken by the competent authority of the creditor towards the person entitled to alimony, and also includes a discussion of the activities undertaken by the competent authority of the creditor and the competent authority of the debtor towards the alimony debtor. A number of activities initiating forcing the debtor to meet the alimony obligation and the consequences of their implementation were presented. This work ends with a summary, which is a summary of the main comments and assessments contained therein, providing the basis for answering the question posed at the beginning. The presented dissertation is a response to the lack of research on the entitled person, most of which are topics related to the person of the alimony debtor and persistent evasion of the alimony obligation.listelement.badge.dso-type Item , Status prawny małoletniego spadkobiercy w polskim prawie spadkowym(2024-11-07) Chmiel, KamilaRozprawa doktorska zatytułowana „Status prawny małoletniego spadkobiercy w polskim prawie cywilnym” ma na celu odpowiedzenie na pytanie, czy przepisy Księgi czwartej Kodeksu cywilnego gwarantują należytą ochronę małoletniemu spadkobiercy, który nie może być samodzielnym uczestnikiem obrotu prawnego, tylko na etapie dziedziczenia, albowiem w odniesieniu do zdolności do nabycia spadku przepisy nie różnicują sytuacji prawnej podmiotów małoletnich i pełnoletnich, statuując jedynie wymóg zdolności prawnej. Zróżnicowanie pojawia się w związku z potrzebą dokonywania przez spadkobierców czynności prawnych oraz czynności procesowych. Zasady uczestnictwa w obrocie prawnym małoletnich osób fizycznych, co do zasady, określają przepisy części ogólnej Kodeksu cywilnego oraz w części Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W zdecydowanej większości przypadków mają one zastosowanie na obszarze prawa spadkowego. Sytuacja małoletniego jest szczególna ze względu na nieposiadanie przez niego pełnej zdolności do czynności prawnych (art. 11 k.c.). Z uwagi na brak możliwości samodzielnego działania powstaje konieczność reprezentacji małoletniego przez przedstawiciela ustawowego, co w przypadku czynności prawnych powiązanych z dziedziczeniem może rodzić dodatkowe ograniczenia w postaci konfliktu interesów przedstawiciela ustawowego małoletniego i reprezentowanego. Należy zaznaczyć, że małoletni jest pod szczególną ochroną na etapie przyjęcia lub odrzucenia spadku, ponoszenia odpowiedzialności za długi spadkowe, dochodzenia roszczeń związanych z zachowkiem. The basic aim of the doctoral dissertation entitled "The legal status of a minor heir in Polish civil law" is to answer the question whether the provisions of Book Four of the Civil Code guarantee adequate protection for a minor heir who cannot be an independent participant in legal transactions, only at the stage of inheritance, because in relation to capacity to acquire an inheritance, the regulations do not differentiate the legal situation of minors and adults, only requiring legal capacity. The differentiation occurs due to the need for heirs to perform legal and procedural activities. The rules for the participation of minor natural persons in legal transactions are, as a rule, specified in the provisions of the general part of the Civil Code and in the part of the Family and Guardianship Code. In the vast majority of cases, they apply in the area of inheritance law. The situation of a minor is special due to his lack of full legal capacity (Article 11 of the Civil Code). Due to the inability to act independently, there is a need for the minor to be represented by a statutory representative, which in the case of legal transactions related to inheritance may result in additional restrictions in the form of a conflict of interests of the statutory representative - the minor and the represented person. It should be noted that a minor is under special protection at the stage of accepting or rejecting the inheritance, bearing responsibility for the inheritance debts, and pursuing claims related to the compulsory share.listelement.badge.dso-type Item , Ochrona danych osobowych dziecka w związku ze świadczeniem usług społeczeństwa informacyjnego(2024-09-17) Janczewska, Katarzyna AgnieszkaPrzedmiotem dysertacji jest analiza przepisów o ochronie danych osobowych pod kątem problematyki przetwarzania danych dziecka w szczególnym kontekście - świadczenia usług społeczeństwa informacyjnego. Tezą dysertacji jest założenie, że regulacja przetwarzania danych osobowych dziecka w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) jest fragmentaryczna, zbyt ogólna i rodzi liczne wątpliwości interpretacyjne, a w konsekwencji reforma ochrony danych osobowych nie realizuje w pełni jednego z jej założeń, jakim jest wzmocnienie ochrony danych osobowych dziecka w związku ze świadczeniem usług społeczeństwa informacyjnego. W rezultacie przeprowadzonej w rozprawie analizy teza rozprawy została udowodniona. Efektem rozważań jest sformułowanie postulatów de lege ferenda odnoszących się m.in. do przetwarzania danych osobowych dziecka na podstawie zgody, oceny skutków dla ochrony danych, zawiadamiania o naruszeniu ochrony danych osobowych, wysokości administracyjnych kar pieniężnych. The subject of the dissertation is the analysis of the data protection legislation from the perspective of the issue of processing of children's personal data in a particular context - the provision of information society services. The thesis of the dissertation is that the regulation of the processing of a child's personal data in Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council of April 27, 2016 on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data and the repeal of Directive 95/46/EC (General Data Protection Regulation)is fragmentary, too general and raises numerous interpretative doubts and, as a result, the data protection reform does not fully realize one of its objectives, which is to strengthen the protection of the child's personal data in connection with the provision of information society services. As a result of the analysis carried out in the dissertation, the thesis of the dissertation has been proven. The result of the considerations is the formulation of de lege ferenda postulates regarding inter alia the processing of a child’s personal data on the basis of consent, data protection impact assessments, notification of personal data breach, the amount of administrative fines.listelement.badge.dso-type Item , Asesor w prawie kanonicznym(2024-05-08) Rycek, MarcinW prezentowanej rozprawie doktorskiej została podjęta tematyka funkcji asesora występującej w prawie kanonicznym oraz próba odpowiedzi na pytania, jaka jest natura pracy asesora, jakie posiada on uprawnienia oraz w jaki sposób powinna wyglądać jego prawidłowa współpraca z innymi urzędami występującymi w sądownictwie kościelnym. Podjęta problematyka koncentruje się na tym, czy udział asesora jest korzystny dla otrzymania bardziej sprawiedliwego rozstrzygnięcia oraz, czy asesorzy chronią sędziego przed subiektywizmem przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Ponadto przedmiotem podjętych badań naukowych jest sposób działania asesora oraz zakres czynności, jakie powinien podejmować w zależności od rodzaju procesu kanonicznego oraz pytanie, czy jego udział jest korzystny, czy też niepotrzebny w procesie, a nawet zakazany przez prawo. Według obecnych rozwiązań prawnych asesor może funkcjonować we wszystkich procesach kanonicznych prowadzonych przez sędziego jednoosobowego. W processus brevior oraz w procesie karnym, gdy postępowanie należy przeprowadzić na drodze dekretu pozasądowego, istnieje obowiązek prawny uczestnictwa asesora w procesie. Asesor pełni służebną rolę wobec sędziego, którego wspiera radą i doświadczeniem. Niezwykle istotne jest wsparcie, jakie asesor zapewnia sędziemu przy dążeniu do osiągnięcia pewności moralnej i odkryciu prawdy materialnej w czasie trwania procesu. Reforma procesu małżeńskiego Papieża Franciszka także dostrzegła znaczenie funkcji asesora i dlatego nakazano obowiązek konsultacji biskupa i asesora przed wydaniem wyroku. Pojawiają się pytania dotyczące tego, w jaki sposób asesor ma funkcjonować w nowo wprowadzonym processus brevior coram Episcopo. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy rozdział dotyczy kształtowania się i pochodzenia pojęcia asesora oraz porównania do asesora z prawa polskiego. Rozdział drugi dotyczy służebnej roli asesora wobec sędziego oraz biskupa diecezjalnego, gdy on pełni rolę sędziego. Ostatni rozdział dotyczy udziału asesora w poszczególnych procesach kanonicznych, zawarto w nim omówienie, na podstawie różnego rodzaju możliwych do prowadzenia procesów kanonicznych, jakie uprawnienia przysługują asesorowi w danym rodzaju postępowania. In the presented doctoral dissertation, the subject of the function of an assessor in canon law and an attempt to answer the questions about the nature of the assessor's work, what powers he has and how his proper cooperation with other offices in the ecclesiastical judiciary should look like. The issues raised focus on whether the assessor's participation is beneficial for obtaining a fairer decision and whether the assessors protect the judge against subjectivism when issuing a decision. In addition, the subject of scientific research is the method of operation of the assessor and what actions he should take depending on the type of canonical process, whether his participation is beneficial or unnecessary in the process, or even prohibited by law. According to the current legal solutions, an assessor can function in all canonical processes conducted by a single judge. In the processus brevior and in the criminal trial, where the proceedings are to be conducted by extrajudicial decree, there is a legal obligation for the assessor to participate in the trial. The assessor plays a subordinate role towards the judge, whom he or she supports with advice and experience. The support provided by the assessor to the judge in seeking to achieve moral certainty and discovering the material truth during the trial is extremely important. Pope Francis' reform of the matrimonial process also recognized the importance of the assessor's function, and therefore it was mandated that the bishop and the assessor be consulted before sentencing. There are questions about how the assessor is to function in the newly introduced processus brevior coram Episcopo. The work consists of three chapters. The first chapter deals with the development and origin of the concept of assessor and includes a comparison to the assessor in Polish law. The second chapter deals with the ancillary role of the assessor towards the judge and the diocesan bishop when he acts as a judge. The last chapter deals with the assessor's participation in individual canonical processes. It contains a discussion, based on various types of canonical processes that can be conducted, what rights the assessor has in a given type of proceedings.listelement.badge.dso-type Item , Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organu władzy publicznej(2024-03-18) Gulińska, EmiliaPrzedmiotem rozważań dysertacji jest zasada pogłębiania zaufania obywateli do organu władzy publicznej w świetle obowiązujących w Polsce regulacji prawnych. Zaufanie obywateli do organu władzy publicznej oparte jest na oczekiwaniu podjęcia przez organ administracji publicznej konkretnych działań przewidzianych prawem. Niepodjęcie tego działania skutkuje naruszeniem zaufania obywateli i wiąże się z odpowiedzialnością danego organu za niewłaściwe zachowanie. Dotychczasowe opracowania naukowe skupiają się w głównej mierze na problematyce zasady pogłębiania zaufania na gruncie prawa procesowego. Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organu władzy publicznej stanowi bardziej złożoną materię i nie należy postrzegać jej jedynie przez pryzmat postępowania administracyjnego, ale także poprzez uczestnictwo jednostek w życiu publicznym. W doktrynie brakuje zatem opracowania naukowego obejmującego znaczenie ustrojowe zasady pogłębiania zaufania obywateli do organu władzy publicznej. Celem pracy jest analiza przepisów prawnych, zasad ustroju politycznego państwa oraz systemu aksjologicznego, które wpływają na zdefiniowanie pojęcia zaufania na gruncie nauk prawnych. Zaufanie przejawia się na gruncie instytucji demokratycznego państwa prawnego, idei społeczeństwa obywatelskiego oraz praktycznych przejawów działania organów władzy publicznej. Struktura pracy składa się ze wstępu, pięciu rozdziałów oraz zakończenia. Pierwszy rozdział koncentruje się na zaufaniu jako kategorii prawnej. Dotyczy on przede wszystkim próby zdefiniowania pojęcia zaufania w naukach prawnych i naukach o polityce i administracji. Ponadto omówione zostaną teorie zaufania, a mianowicie zaufanie aksjologiczne, zaufanie publiczne oraz zaufanie społeczne. Analizie poddane zostaną również czynniki kształtujące zaufanie publiczne w systemie prawnym, czyli dobro wspólne a dobro jednostki, odpowiedzialność za sprawy publiczne oraz kontrola społeczna. Rozdział drugi przedstawia aksjologiczne i ustrojowe podstawy funkcjonowania organów władzy publicznej. Zostanie omówione pojęcie organu władzy publicznej oraz wskazane zostaną konstytucyjne podstawy zasady pogłębiania zaufania. Omówione zostaną zasady: demokratycznego państwa prawa, praworządności, legalizmu, ochrony praw słusznie nabytych, równości wobec prawa oraz pewności prawa. Trzecia część pracy dotyczy zaufania jako podstawy społeczeństwa obywatelskiego. W tej części pracy przedstawione zostanie społeczeństwo obywatelskie jako uczestnictwo w życiu publicznym. Omówiona zostanie personalistyczna koncepcja władzy publicznej, jak również pojęcie i istota partycypacji społecznej. Czwarty rozdział ma charakter praktyczny i dotyczy realizacji wymiaru uczestnictwa w instytucjach prawa administracyjnego. Autorka poddaje analizie następujące instytucje: publiczne prawa podmiotowe, przyrzeczenie administracyjne, dostęp do informacji publicznej oraz o osobach sprawujących funkcję publiczną, konsultacje społeczne, inicjatywa uchwałodawcza, budżet obywatelski oraz inicjatywa lokalna. Ostatni rozdział poświęcony został ochronie pogłębiania zasady zaufania w prawie polskim. W pierwszej kolejności podejmowane są rozważania dotyczące pogłębiania zaufania w działalności organów administracyjnych, w następujących obszarach: w gospodarce nieruchomościami, w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jak również w prawie ochrony środowiska. W rozdziale tym przedstawiona zostanie także ochrona prawna jednostki przed bezprawnym działaniem organów władzy publicznej poprzez omówienie skargi na uchwały i zarządzania w sprawach z zakresu administracji publicznej oraz skargi na milczenie organu. The subject of the dissertation is the principle of deepening citizens’ trust in the public authority in light of the legal regulations in force in Poland. Citizens’ trust in the public authority is based on the expectation that a public administration authority will take specific actions as prescribed by law. Failure to do so results in an impairment of citizens’ trust and holds the authority in question liable for misconduct. To-date academic studies have mainly focused on the problem of the principle of deepening trust on the grounds of procedural law. The principle of deepening citizens’ trust in the public authority is a more complex matter and should not only be viewed through the prism of administrative proceedings, but also the participation of individuals in public life. As such, legal writings lack a publication which would cover the constitutional significance of the principle of deepening citizens’ trust in the public authority. The purpose of this dissertation is to analyse the legal regulations, the principles of the political system of the state and the axiological system that affect the definition of the concept of trust in the legal sciences. Trust manifests itself in the institutions of a democratic state of law, the idea of civil society, and the practical manifestations of public authorities. The dissertation consists of an introduction, five chapters and a conclusion. The first chapter focuses on trust as a legal category. It deals primarily with an attempt to define the concept of trust in legal sciences and political and administrative sciences. In addition, theories of trust will be discussed, namely axiological trust, public trust and social trust. The analysis will also encompass the factors shaping public trust in the legal system, namely the common good versus the good of the individual, public accountability and public control. The second chapter presents the axiological and systemic basis for the functioning of public authorities. The concept of public authority will be discussed and the constitutional basis of the principle of deepening trust will be pointed out. The principles of the democratic state of law, the rule of law, legalism, protection of legitimately acquired rights, equality before the law and legal certainty will be discussed. The third part of the dissertation deals with trust as the basis of civil society. This part of the dissertation will present civil society as participation in public life. The personalist concept of public authority will be discussed, as well as the concept and essence of public participation. The fourth chapter is practical and deals with the implementation of participation in administrative law institutions. The author analyses the following institutions: public rights, administrative pledge, access to public information and information about persons holding public office, public consultation, legislative initiative, citizen budget and local initiative. The last chapter is devoted to protecting the deepening of the principle of trust in Polish law. Considerations on deepening trust in the activities of administration authorities in the following areas: real estate management, planning and spatial development, as well as environmental law, are addressed first. The chapter will also outline the legal protection of the individual against unlawful action by public authorities through a discussion of appeals against resolutions and orders in public administration matters and complaints against the authority’s inaction.listelement.badge.dso-type Item , Społeczna inicjatywa mieszkaniowa jako prawna forma zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli przez państwo(2024-03-04) Lalak, IgaNiniejsza rozprawa bada udział Państwa i obywateli w realizacji polityki mieszkaniowej w Polsce. Skoncentrowana jest na zaletach i wadach tego systemu oraz postrzeganiu potrzeb mieszkaniowych jako kompleksowego zestawu wymagań związanego z miejscem zamieszkania. Zgodnie z założeniem autora, zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych jest kluczowe dla zdrowia, dobrobytu i jakości życia obywateli. W rozdziale I omówiono współczesne koncepcje budownictwa mieszkaniowego w Polsce, podkreślając potrzebę mieszkania o odpowiednim standardzie. Autor sugeruje, że potrzeba mieszkaniowa jest fundamentalna i związana z potrzebą bezpieczeństwa. Rozdział II skupia się na dobru rodziny i przeciwdziałaniu bezdomności jako konstytucyjnych dyrektywach. Autor dokonał analizy roli towarzystw budownictwa społecznego w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych. Rozdział III rozważa zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych w kontekście zasady sprawiedliwości społecznej i prawa do posiadania samodzielnego mieszkania. Rozdział IV koncentruje się na roli samorządu terytorialnego we wspieraniu budownictwa mieszkaniowego i wdrażaniu polityki mieszkaniowej państwa. W rozdziale V omówiono działalność Towarzystwa Budownictwa Społecznego, procedurę najmu i udział Banku Gospodarstwa Krajowego w tworzeniu towarzystw. W rozdziale VI podkreślono natomiast pozytywne aspekty oddziaływania społecznego na zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych oraz zaproponowano zmiany w przepisach prawa w celu poprawy działalności towarzystw budownictwa społecznego. Zakres przedmiotowy niniejszej dysertacji oraz problem naukowo – badawczy, którego rozwiązania w ramach zawartych w niej rozważań podjął się jej autor, pozostaje aktualny zarówno na gruncie prawa materialnego administracyjnego, jak i nauki prawa konstytucyjnego. This dissertation examines the participation of the State and citizens in the implementation of housing policy in Poland. It focuses on the advantages and disadvantages of this system and the perception of housing needs as a complex set of requirements related to the place of residence. According to the author's assumption, the provision of adequate housing is crucial for the health, well-being and quality of life of citizens. Chapter I discusses contemporary concepts of housing in Poland, emphasising the need for housing of an adequate standard. Author suggests that the need for housing is fundamental and related to the need for security. Chapter II focuses on family welfare and the prevention of homelessness as constitutional directives. The author analysed the role of social housing associations in meeting housing needs. Chapter III considers the satisfaction of housing needs in the context of the principle of social justice and the right to have independent housing. Chapter IV focuses on the role of local government in supporting housing and implementing state housing policy. Chapter V discusses the activities of the Social Housing Association, the leasing procedure and the involvement of Bank Gospodarstwa Krajowego in the establishment of the associations. Chapter VI highlights the positive aspects of social impact on meeting housing needs and proposes changes in legislation to improve the activities of social housing associations. The scope of the subject matter of this dissertation and the scientific and research problem, the solution of which the author undertook to solve within the framework of the considerations contained in it, remains up-to-date both on the grounds of substantive administrative law and the science of constitutional law.listelement.badge.dso-type Item , Prawo do poznania wizerunku sprawcy przestępstwa(2024-01-15) Krawczyk, MarlenaWizerunek jest dobrem osobistym przynależnym każdemu człowiekowi. Jego ochronę można wywodzić z prawa do prywatności. Prawo do prywatności wynika zaś z godności człowieka. O tym, że wizerunek jest elementem prawa do prywatności, świadczy jego związek z prawem do samostanowienia, w tym też do decydowania o wprowadzeniu aspektów własnej osobowości do obiegu publicznego. Niniejsza rozprawa, z jednej strony stanowi próbę przedstawienia, jak ważną wartością jest wizerunek człowieka, z drugiej z kolei podkreśla obowiązek państwa wobec obywateli w zakresie zapewnienia ochrony bezpieczeństwa. Zarówno prawo do ochrony wizerunku, jak też prawo do bezpieczeństwa wywodzą się z godności człowieka. Podstawowym celem rozprawy jest próba określenia czy istnieje konflikt interesów pomiędzy prawem do ochrony wizerunku sprawcy przestępstwa a prawem społeczeństwa do bezpieczeństwa przed wszystkimi, którzy swoim zachowaniem w to bezpieczeństwo godzą. W pierwszym rozdziale rozprawy omówiłam zagadnienie bezpieczeństwa, przepisów go chroniących. W drugim rozdziale dokonałam omówienia podstaw prawnych chroniących wizerunek człowieka w polskim porządku prawnym. Trzeci rozdział dotyczy ochrony wizerunku osoby, przeciwko której toczy się postępowanie karne przewidzianej przepisami prawa prasowego. Czwarty rozdział został poświęcony publikacji wizerunku przez organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Image is a personal good of every human. Its protection can be derived from the right to privacy. The right to privacy derives from human dignity. The fact that an image is an element of the right to privacy is proved by its connection with the right to self-determination, the manifestation of which is the right to decide to introduce aspects of one's personality into the public sphere. This debate, on the one hand, is an attempt to show how important the image of man is, on the other hand, it emphasises the duty of the state towards its citizens to ensure security. Both the right to image protection and the right to security derive from human dignity. The basic aim of this paper is an attempt to determine whether there is a conflict of interests between the right to protect the image of an offender and the right of society to stay safe from those who hazard their rights. In the first chapter of my dissertation, I discussed the issue of security, the laws that protect it. In the second chapter I made a cross-sectional discussion of the legal basis protecting human image in the Polish legal system. The third chapter concerns the protection of the image of a person, against whom criminal proceedings are conducted, as provided by the press law. The fourth chapter was devoted to the publication of the image by law enforcement and the judiciary.