Browsing by Author "Zawiślak, Michał"
Now showing 1 - 11 of 11
Results Per Page
Sort Options
- ItemAktualne problemy wolności myśli, sumienia i religii(Wydawnictwo KUL, 2015) Abramowicz, Aneta M.; Borecki, Paweł; Brzozowski, Wojciech; Czarnek, Przemysław; Czelny, Michał; Góralski, Wojciech; Hucał, Michał; Koredczuk, Józef; Kosińska, Anna Magdalena; Krajczyński, Jan; Krzysztofek, Katarzyna; Krzywkowska, Justyna; Bitowt, Aleksandra; Kubala, Maciej; Misztal, Henryk; Nikołajew, Jerzy; Pietrzak, Michał; Rakoczy, Tomasz; Różański, Mieczysław; Skwarzyński, Michał; Strzała, Marek; Szeleszczuk, Damian; Sztychmiler, Ryszard; Szymański, Andrzej; Tomkiewicz, Małgorzata; Stanisz, Piotr; Ordon, Marta; Zawiślak, MichałWolność myśli, sumienia i wyznania/religii (freedom of thought, conscience and religion) zajmuje ważne miejsce we wszystkich powszechnie akceptowanych katalogach praw człowieka. Jej ochronę zapewniają w szczególności umowy międzynarodowe, które przyjęto w celu zabezpieczenia ludzkości przed powtórzeniem krwawej hekatomby II wojny światowej, której głównych przyczyn słusznie upatrywano w braku należnego poszanowania dla przyrodzonej godności człowieka i jego niezbywalnych praw. Aktualność oraz praktyczna doniosłość problematyki wolności myśli, sumienia i wyznania/religii zdecydowały o poświęceniu jej XI Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego, połączonego ze Zjazdem Katedr, Zakładów i Wykładowców Prawa Wyznaniowego. Spotkanie to zostało zorganizowane przez Katedrę Prawa Wyznaniowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Polskie Towarzystwo Prawa Wyznaniowego i odbyło się w Lublinie w dniach 15-16 maja 2014 r. Program sympozjum objął blisko 40 referatów, których wygłoszenia podjęli się przedstawiciele niemal wszystkich ośrodków nauki prawa wyznaniowego w Polsce. Niniejsza publikacja stanowi pokłosie tego sympozjum, a na jej zawartość składają się opracowania, które – na bazie wygłoszonych wówczas referatów – zostały przygotowane przez większość prelegentów.
- ItemConflict between freedom of expression and freedom of religion. The ECHR case of Rabczewska v. Poland, 8257/13. An approving commentary(Wydawnictwo KUL, 2023) Zawiślak, MichałThe ECHR statement that the domestic courts did not assess whether the applicant’s statements had been capable of arousing legitimate indignation or whether they were of a nature to incite to hatred or otherwise disturb religious peace and tolerance in Poland is of key importance considering the judgment under review. ECHR rightly ruled that a religious group must tolerate the denial by others of their religious beliefs and even the propagation by others of doctrines hostile to their faith, as long as the statements in question do not incite to hatred or religious intolerance. In the absence of a legal definition, it is difficult to assess the social harmfulness of an act. The Court has recognised the issue that has existed for years in Polish criminal law – that the protection of religious feelings is ineffective and inadequate to the degree of the insulting nature of the criminal act. Poland violated Article 10 of the Convention, as the national courts failed to make a fair assessment of the social harmfulness of the act. Ocena dokonana przez ETPC, w myśl której sądy krajowe nie oceniły, czy wypowiedzi skarżącej mogły wzbudzić uzasadnione oburzenie lub czy miały one charakter podżegania do nienawiści albo w inny sposób zakłócania pokoju i tolerancji religijnej w Polsce, ma kluczowe znaczenie w kontekście glosowanego wyroku. ETPC słusznie orzekł, że grupa religijna musi tolerować zaprzeczanie przez innych jej przekonaniom religijnym, a nawet propagowanie przez innych doktryn wrogich ich wierze, o ile kwestionowane wypowiedzi nie nawołują do nienawiści lub nietolerancji religijnej. Wobec braku definicji prawnej trudno ocenić społeczną szkodliwość czynu. Trybunał stwierdził, że ochrona uczuć religijnych jest nieskuteczna i nieadekwatna do stopnia zniewagi czynu zabronionego, tym samym uznał istniejący od lat w polskim prawie karnym problem ze stopniowaniem społecznej szkodliwości czynu. Polska naruszyła art. 10 Konwencji, gdyż sądy krajowe nie dokonały rzetelnej oceny społecznej szkodliwości czynu. Оцінка ЄСПЛ, згідно якої національні суди не оцінили, чи могли заяви заявника викликати обґрунтоване обурення або чи мали вони характер підбурювання до ненависті чи іншим чином порушували мир і релігійну терпимість у Польщі, має вирішальне значення в контексті рішення, що переглядається. ЄСПЛ справедливо постановив, що релігійна група повинна терпимо ставитися до заперечення іншими її релігійних переконань і навіть до поширення іншими доктрин, ворожих їхній вірі, якщо оскаржувані висловлювання не розпалюють релігійну ненависть або брак толерантності. За відсутності легального визначення важко оцінити суспільну шкоду діяння. Суд визнав, що захист релігійних почуттів є неефективним і неадекватним ступеню правопорушення забороненого діяння, тим самим визнавши проблему, яка роками існувала в польському кримінальному праві з градацією суспільної шкідливості діяння. Польща порушила статтю 10 Конвенції, оскільки національні суди не дали справедливої оцінки суспільної шкідливості діяння. Оценка Европейским судом по правам человека (ЕСПЧ) того, что национальные суды не оценили, могли ли высказывания заявителя вызвать обоснованное негодование, носили ли они характер подстрекательства к ненависти или иным образом нарушали мир и религиозную толерантность в Польше, имеет решающее значение в контексте рассматриваемого постановления. ЕСПЧ справедливо постановил, что религиозная группа должна терпимо относиться к отрицанию другими лицами ее религиозных убеждений и даже к распространению другими лицами доктрин, враждебных ее вере, если оспариваемые высказывания не возбуждают ненависть или религиозную нетолерантность. В силу отсутствия юридического определения, трудно оценить общественную опасность деяния. Суд пришел к выводу, что защита религиозных чувств неэффективна и неадекватна степени оскорбления запрещенного деяния, тем самым признав существующую в течение многих лет в польском уголовном праве проблему с градацией общественной опасности деяния. Польша нарушила статью 10 Конвенции, поскольку национальные суды не смогли дать справедливую оценку общественной опасности деяния.
- ItemKonferencja naukowa pt. „Religious belonging in Europe” połączona z corocznym spotkaniem korespondentów europejskiego projektu EUREL, Strasbourg, 2-3 października 2019 r.(Wydawnictwo KUL, 2019) Zawiślak, MichałSprawozdanie z Konferencji naukowej pt. „Religious belonging in Europe” połączona z corocznym spotkaniem korespondentów europejskiego projektu EUREL, Strasbourg, 2-3 października 2019 r.
- ItemMiędzynarodowa konferencja naukowa pt. Corps, religion et diversité, Strasbourg, 30 września – 1 października 2015 r.(Wydawnictwo KUL, 2015) Zawiślak, MichałSprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej pt. "Corps, religion et diversité", Strasbourg, 30 września – 1 października 2015 r.
- ItemMiędzynarodowa konferencja naukowa pt. Religion, Cooperation, and Conflict in Diverse Societies, Lozanna (Szwajcaria), 4-7 lipca 2017 r.(Wydawnictwo KUL, 2017) Zawiślak, Michał
- ItemObecność krzyża w przestrzeni publicznej. Doświadczenia niektórych państw europejskich(Wydawnictwo KUL, 2016) Stanisz, Piotr; Zawiślak, Michał; Ordon, Marta; Dudek, Dariusz; Sobczyk, Paweł; Rynkowski, Michał; Torfs, Rik; Hill, Mark; Nelidoff, Philippe; Haering, Stephan; Papastathis, Konstantinos; Conway, Brian; Feliciani, Giorgio; Meilius, Kazimieras; Juškevičius, Jonas; Tănase, Laurentiu D.; Martinez-Torrón, Javier; De Mortanges, René Pahud; Stanisz, Piotr (red.); Zawiślak, Michał (red.); Ordon, Marta (red.)Książka obejmuje materiały z międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w dniach 12-13 listopada 2014 r. z udziałem szerokiego grona specjalistów z Polski i innych krajów europejskich. Monografia zawiera polskojęzyczne wersje wystąpień zaprezentowanych w trakcie konferencji. Poszczególne opracowania dotyczą problematyki obecności krzyża w przestrzeni publicznej takich państw, jak: Włochy, Hiszpania, Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Litwa, Rumunia, Szwajcaria, Irlandia, czy Grecja, rozwiązań stosowanych w tym zakresie w Polsce, a także zagadnienia symboli religijnych w sferze publicznej w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz prawa Unii Europejskiej.
- ItemOd przestępstwa bluźnierstwa do prawnokarnej ochrony przekonań religijnych we francuskim prawie karnym(Wydawnictwo KUL, 2020) Zawiślak, MichałNajważniejszy akt prawny rewolucji francuskiej nie odnosił się do bluźnierstwa, całkowite zaś usunięcie tego przestępstwa z systemu francuskiego prawa karnego nastąpiło na mocy przepisów ustawy z 29 lipca 1881 r. o wolności prasy. Szczególną ochroną prawną, na mocy przepisów tej ustawy, została objęta wolność słowa. Przepisy karne ustawy o wolności prasy przewidują ochronę osób wierzących, jak i niewierzących przed wszelkimi formami dyskryminacji, także religijnej. Konstytucyjna zasada świeckości państwa nie uchyliła lokalnego prawa karnego, w tym bluźnierstwa, obowiązującego w trzech departamentach: Górnym Renie, Dolnym Renie, Mozeli do 2017 r. Usunięcie bluźnierstwa z lokalnego prawa karnego to element konsekwentnie wdrażanej aksjologii republikańskiej formy rządów z podporządkowaniem prawa idei państwa świeckiego. Francuski Kodeks karny zaostrzył sankcje karne za popełnienie przestępstw zniesławienia religijnego oraz zniewagi, jakiej można dopuścić się przeciwko osobie lub grupie osób z powodu przynależności religijnej. Aktualnie we francuskim prawie karnym przedmiotem ochrony jest wolność słowa, a także przekonania religijne.
- ItemProblem rewindykacji kościelnej nieruchomości Polskiego Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów we Wrocławiu(Wydawnictwo KUL, 2020) Zawiślak, MichałZasadniczym celem niniejszego artykułu jest ukazanie przebiegu postępowania rewindykacyjnego nieruchomości kościelnej należącej do parafii Polskiego Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów we Wrocławiu, wraz z analizą wydanych w toku postępowania decyzji administracyjnych. Szczególna uwaga została zwrócona na zagadnienia prawne związane z zastosowaniem art. 2 ust. 4 dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich oraz konsekwencjami uchwały Sądu Najwyższego z 19 grudnia 1959 roku co do skutków prawnych interpretacji art. 2 ust. 4 tego dekretu. W tej sprawie prawomocna decyzja o odmowie przyznania Kościołowi prawa własności została wydana dopiero po 13 latach od złożenia wniosku rewindykacyjnego. W toku całego postępowania doszło do przewlekłości, co potwierdził wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie ze skargi nr 32045/10. Drugi Zbór we Wrocławiu (następca prawny wspomnianej wyżej parafii) nie odzyskał prawa własności nieruchomości utraconej po II wojnie światowej na podstawie przepisów ustawy regulującej sytuację prawną Kościoła Chrześcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej. Okoliczności faktyczne przedstawione w niniejszym artykule na kanwie wieloletniego sporu rewindykacyjnego pozwalają na wyprowadzenie wniosków o konieczności uregulowania prawa własności tej nieruchomości w innym trybie niż administracyjny.
- ItemSprawozdanie z pokazu filmu dokumentalnego "La Séparation" w reżyserii Françoise Hanss, połączonego z dyskusją naukową na temat świeckości państwa, Strasbourg, 5 listopada 2015 r.(Wydawnictwo KUL, 2015) Zawiślak, MichałSprawozdanie z pokazu filmu dokumentalnego "La Séparation" w reżyserii Françoise Hanss, połączonego z dyskusją naukową na temat świeckości państwa, Strasbourg, 5 listopada 2015 r.
- ItemSukcesja majątkowa i doktrynalna w przypadku ustawowego uregulowania sytuacji prawnej rejestrowego związku wyznaniowego – wprowadzenie do badań(Wydawnictwo KUL, 2022) Zawiślak, MichałZmiana podstaw prawnych funkcjonowania związku wyznaniowego z wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych na przepisy ustawy regulującej sytuację prawną tego podmiotu w sposób indywidualny nie została uregulowana w prawie polskim. Wiąże się to z różnorodnymi zagrożeniami. Związana z taką zmianą modyfikacja katalogu osób prawnych związku wyznaniowego może w szczególności prowadzić do pokrzywdzenia osób trzecich. Wykorzystując prace nad ustawą, osoby pełniące funkcje kierownicze w danym związku wyznaniowym mogą też dążyć do zmiany jego oblicza doktrynalnego z pominięciem kontroli zgodności nowej doktryny z prawem polskim. W związku z tym postuluje się wprowadzenie przepisów szczegółowo regulujących procedurę przejścia związku wyznaniowego z wpisu do rejestru na indywidualną regulację ustawową. Jak twierdzi autor, istotna rola w tej procedurze powinna być zagwarantowana organowi rejestrowemu, którego szczególnym zadaniem powinna być troska o interes publiczny i zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego.
- ItemUkładowe formy regulacji stosunków między państwem a związkami wyznaniowymi (art. 25 ust. 4-5 Konstytucji RP)(Wydawnictwo KUL, 2013) Stanisz, Piotr; Pietrzak, Michał; Ordon, Marta; Mojak, Ryszard; Góralski, Wojciech; Krajczyński, Jan; Ryguła, Piotr; Kosek, Mirosław; Leszczyński, Paweł A.; Radajewski, Mariusz; Ignaciuk, Ewa; Piszcz-Czapla, Monika; Czohara, Andrzej; Walencik, Dariusz; Zieliński, Tadeusz J.; Sobczyk, Paweł; Olszówka, Marcin; Mezglewski, Artur; Borecki, Paweł; Brzozowski, Wojciech; Krukowski, Józef; Rakoczy, Bartosz; Zawiślak, Michał; Tunia, Anna; Rakoczy, Tomasz; Bielak, Patrycja Katarzyna; Maślankowski, Jeremi Szczęsny; Stanisz, Piotr (red.); Ordon, Marta (red.)Do najważniejszych unormowań prawno-wyznaniowych Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. należą niewątpliwie te, które dotyczą form regulacji stosunków między Rzecząpospolitą Polską a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi. Zgodnie z wolą ustrojodawcy relacje te mają być określane w trybie układowym. W odniesieniu do Kościoła Katolickiego zdecydowano o zastosowaniu umowy międzynarodowej, zawartej ze Stolicą Apostolską (art. 25 ust. 4). Ponadto postanowiono, że „stosunki między Rzecząpospolitą Polską a innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi określają ustawy uchwalone na podstawie umów zawartych przez Radę Ministrów z ich właściwymi przedstawicielami” (art. 25 ust. 5). Niniejsza publikacja stanowi głos w dyskusji dotyczącej zarówno teoretycznego znaczenia, jak i praktycznych implikacji art. 25 ust. 4-5 Konstytucji RP.