Browsing by Author "Abramowicz, Aneta M."

Now showing 1 - 13 of 13
  • Item
    Aktualne problemy wolności myśli, sumienia i religii
    (Wydawnictwo KUL, 2015) Abramowicz, Aneta M.; Borecki, Paweł; Brzozowski, Wojciech; Czarnek, Przemysław; Czelny, Michał; Góralski, Wojciech; Hucał, Michał; Koredczuk, Józef; Kosińska, Anna Magdalena; Krajczyński, Jan; Krzysztofek, Katarzyna; Krzywkowska, Justyna; Bitowt, Aleksandra; Kubala, Maciej; Misztal, Henryk; Nikołajew, Jerzy; Pietrzak, Michał; Rakoczy, Tomasz; Różański, Mieczysław; Skwarzyński, Michał; Strzała, Marek; Szeleszczuk, Damian; Sztychmiler, Ryszard; Szymański, Andrzej; Tomkiewicz, Małgorzata; Stanisz, Piotr; Ordon, Marta; Zawiślak, Michał
    Wolność myśli, sumienia i wyznania/religii (freedom of thought, conscience and religion) zajmuje ważne miejsce we wszystkich powszechnie akceptowanych katalogach praw człowieka. Jej ochronę zapewniają w szczególności umowy międzynarodowe, które przyjęto w celu zabezpieczenia ludzkości przed powtórzeniem krwawej hekatomby II wojny światowej, której głównych przyczyn słusznie upatrywano w braku należnego poszanowania dla przyrodzonej godności człowieka i jego niezbywalnych praw. Aktualność oraz praktyczna doniosłość problematyki wolności myśli, sumienia i wyznania/religii zdecydowały o poświęceniu jej XI Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego, połączonego ze Zjazdem Katedr, Zakładów i Wykładowców Prawa Wyznaniowego. Spotkanie to zostało zorganizowane przez Katedrę Prawa Wyznaniowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Polskie Towarzystwo Prawa Wyznaniowego i odbyło się w Lublinie w dniach 15-16 maja 2014 r. Program sympozjum objął blisko 40 referatów, których wygłoszenia podjęli się przedstawiciele niemal wszystkich ośrodków nauki prawa wyznaniowego w Polsce. Niniejsza publikacja stanowi pokłosie tego sympozjum, a na jej zawartość składają się opracowania, które – na bazie wygłoszonych wówczas referatów – zostały przygotowane przez większość prelegentów.
  • Item
  • Item
    Ksiądz Profesor Henryk Misztal (1936-2020): Człowiek – Kapłan – Uczony – Nauczyciel
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Stanisz, Piotr; Abramowicz, Aneta M.
    Niniejsze opracowanie jest wspomnieniem o ks. prof. dr. hab. Henryku Misztalu, który zmarł w dniu 28 października 2020 r., a jego celem jest upamiętnienie tego wybitnego naukowca, zaangażowanego nauczyciela, niestrudzonego wychowawcy pracowników nauki, a nadto gorliwego kapłana i dobrego człowieka. Swą naukową aktywność Ksiądz Profesor ściśle związał z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim Jana Pawła II. Przez lata kierował pracami Katedry Prawa Wyznaniowego (której był kierownikiem) oraz Katedry Prawa Kanonizacyjnego (której był kuratorem). Pełnił też szereg innych ważnych funkcji uniwersyteckich. Był m.in. prodziekanem (1983–1987) i dziekanem Wydziału Prawa Kanonicznego KUL (1987–1989). Badania prowadzone przez ks. prof. dr. hab. Henryka Misztala dotyczyły zagadnień z zakresu prawa wyznaniowego i prawa kanonizacyjnego. W obu tych zakresach wypracował sobie pozycję autorytetu uznawanego nie tylko w Polsce, ale i za jej granicami. W pracach dotyczących prawa wyznaniowego szczególnie akcentował znaczenie należnej każdemu wolności religijnej. Natomiast w zakresie prawa kanonizacyjnego zasłynął przede wszystkim jako Autor całościowych opracowań prawa materialnego i procedury. Owocem pracy badawczej Księdza Profesora jest ponad 500 różnego rodzaju publikacji. Znakiem docenienia Jego naukowych osiągnięć są przyznane Mu ordery i odznaczenia. Otrzymał m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2000) i Medal Komisji Edukacji Narodowej (2006). W 2018 r. został uhonorowany odnowieniem doktoratu przez macierzysty Uniwersytet. Na forum kościelnym obdarzono Go godnością kapelana honorowego Ojca Świętego Jana Pawła II (1996). Naukowa aktywność ks. prof. dr. hab. Henryka Misztala była stale inspirowana wiarą, pozostając nierozerwalnie związana z przeżywaniem kapłaństwa. Dopiero świadomość tego faktu pozwala właściwie zrozumieć nie tylko Jego życiowe wybory, ale i najgłębsze źródła autorytetu, którym się cieszył.
  • Item
    Międzynarodowa interdyscyplinarna konferencja naukowa online pt. Human Rights Dimensions of Pandemic Crisis, 1-31 lipca 2020 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Abramowicz, Aneta M.
    International Interdisciplinary Online Conference entitled On Human Rights Dimensions of Pandemic Crisis, 1-31 July 2020 W dniach 1-31 lipca 2020 r. odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. Human Rights Dimensions of Pandemic Crisis, zorganizowana przez: Wydział Prawa Trnawskiego Uniwersytetu w Trnawie (Słowacja) we współpracy z Centre for Russian and Central Asian Studies oraz Uniwersytetem Jawaharlal Nehru w New Delhi.
  • Item
    Międzynarodowa konferencja naukowa online pt. Právna Politika a Legislatíva v Oblasti Konfesného Práva, 24 -25 września 2020 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Abramowicz, Aneta M.
    International Online Conference entitled Právna Politika a Legislatíva v Oblasti Konfesného Práva [Legal Policy and Legislation in the Area of Confessional Law], 24-25 September 2020 W dniach 24-25 września 2020 r. w ramach Międzynarodowego Kongresu Naukowego Trnava Days of Law 2020, który jest cyklicznym spotkaniem naukowym, odbyła się Międzynarodowa konferencja naukowa pt. Právna Politika a Legislatíva v Oblasti Konfesného Práva / Legal Policy and Legislation in the Area of Confessional Law. Organizatorem konferencji był Ústav pre právne otázky náboženskej slobody (Institute for Legal Questions of Religious Freedom) na Wydziale Prawa Trnawskiego Uniwersytetu w Trnawie (Słowacja).
  • Item
    Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Wolność religijna osób i funkcjonariuszy publicznych", Radocza, 18–20 listopada 2022 roku
    (Wydawnictwo KUL, 2023) Abramowicz, Aneta M.
    Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. "Wolność religijna osób i funkcjonariuszy publicznych", zorganizowanej w Radoczy koło Wadowic, w dniach 18–20 listopada 2022 roku. Jej organizatorem była Katedra Prawa Wyznaniowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II we współpracy z Polskim Towarzystwem Prawa Wyznaniowego. National Conference: Religious Freedom of Persons and Public Officials, Radocza, November 18–20, 2022
  • Item
    Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Gwarancje formalne i materialne wolności sumienia i wyznania – stan de lege lata i postulaty de lege ferenda”, Wigry, 26-27 maja 2022 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Abramowicz, Aneta M.
    Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Gwarancje formalne i materialne wolności sumienia i wyznania – stan de lege lata i postulaty de lege ferenda, Wigry, 26-27 maja 2022 r.
  • Item
    Ulgi podatkowe z tytułu darowizn na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Abramowicz, Aneta M.
    Związki wyznaniowe w Polsce mogą być finansowane m.in. poprzez przekazywanie na ich rzecz darowizn. Darczyńca z tytułu dokonania darowizny może skorzystać z ulgi podatkowej. W sposób szczególny darczyńca może skorzystać z ulgi podatkowej z tytułu dokonania darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą prowadzoną przez kościelne osoby prawne. Podstawę normatywną tej ulgi podatkowej stanowią właściwe przepisy ustaw, które regulują sytuację prawną poszczególnych związków wyznaniowych, a nie ustawy podatkowe. Jednak przepisy wskazanych ustaw możliwość skorzystania z tej ulgi podatkowej uzależniają od spełnienia kilku warunków. Kościelna osoba prawna, na rzecz której dokonano darowizny, powinna wystawić darczyńcy pokwitowanie odbioru darowanej kwoty oraz w ciągu dwóch lat od jej uzyskania jest zobowiązana złożyć sprawozdanie z przeznaczenia wskazanej kwoty na działalność charytatywno-opiekuńczą. Ponadto, zgodnie z przepisami podatkowymi, potwierdzeniem wysokości darowanej kwoty powinien być dowód wpłaty darowizny na rachunek bankowy osoby obdarowanej. W praktyce spełnienie wskazanych warunków wywołuje wiele trudności. Świadczy o tym bogate orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, zwłaszcza dotyczące zagadnienia sprawozdania z przeznaczenia darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnej osoby prawnej. Naczelny Sąd Administracyjny w swoim orzecznictwie doprecyzowuje pojęcie sprawozdania z przeznaczenia darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnej osoby prawnej. Jednak, jak pokazuje praktyka, wyjaśnienia te są nadal niewystarczające.
  • Item
    Wolność religijna w czasie pandemii koronawirusa - ocena rozwiązań polskich
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Abramowicz, Aneta M.
    Zagrożenie z powodu rozprzestrzeniania się koronawirusa w Polsce spowodowało wprowadzenie w marcu 2020 r. stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie stanu epidemii na terenie całego kraju. Właściwe organy władzy państwowej wprowadziły liczne ograniczenia poszczególnych praw i wolności człowieka, w tym również wolności uzewnętrzniania religii. Polski prawodawca w art. 31 ust. 3 i art. 53 ust. 5 Konstytucji RP określił zasady dotyczące możliwości wprowadzenia dozwolonych ograniczeń tej wolności. Ograniczenia takie zgodnie z przepisami konstytucyjnymi mogą być wprowadzone tylko w ustawie i w sytuacji, gdy są konieczne w społeczeństwie demokratycznym z powodu ochrony dóbr szczególnie chronionych. Muszą być proporcjonalne tak, aby nie naruszać samej istoty ograniczanego prawa. Wprowadzone ograniczenia dotyczące możliwości uczestniczenia i sprawowania kultu religijnego budzą wątpliwości co do ich legalności i konstytucyjności. Zagrożenie epidemiczne uzasadnia podejmowanie działań ze strony właściwych organów władzy państwowej w celu zapewnienia bezpieczeństwa, jednak organy te powinny działać na podstawie i w granicach prawa. Przepisy konstytucyjne nie pozostawiają dowolności w zakresie możliwości wprowadzania ograniczeń praw i wolności człowieka, w tym również prawa do wolności religii.
  • Item
    Wolność religijna w dokumentach Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
    (Wydawnictwo KUL, 2023) Abramowicz, Aneta M.
    Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (wcześniej Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie) jest – obok Rady Europy oraz Unii Europejskiej – jedną z organizacji międzynarodowych o zasięgu europejskim, które zajmują się zagadnieniem ochrony praw człowieka. W wydawanych przez tę organizację dokumentach wielokrotnie podkreśla się znaczenie wolności myśli, sumienia i religii jako istotnego elementu pokoju, bezpieczeństwa, sprawiedliwości i demokracji. Celem niniejszego opracowania jest analiza postanowień poszczególnych dokumentów KBWE/OBWE, które dotyczą ochrony tej wolności. Mimo że nie formułują one nowych europejskich standardów w zakresie ochrony wolności myśli, sumienia i religii, to działalność OBWE tworzy cenne forum wymiany doświadczeń poszczególnych państw w zakresie omawianych zagadnień, ułatwiając zrozumienie niepokojących zjawisk oraz sprawniejsze wypracowanie środków zaradczych. Można więc stwierdzić, że działalność OBWE w zakresie ochrony wolności myśli, sumienia i religii jest wartościowym uzupełnieniem instrumentów oferowanych w ramach innych systemów ochrony praw człowieka. The Organization for Security and Co-operation in Europe (formerly the Conference on Security and Co-operation in Europe) is – next to the Council of Europe and the European Union – one of the organizations with a European reach that deals with the protection of human rights. The documents issued by this organization repeatedly emphasize the importance of freedom of thought, conscience and religion as an essential element of peace, security, justice and democracy. The purpose of this study is to analyze the provisions of individual CSCE/OSCE documents that concern the protection of this freedom. Although they do not represent new European standards for the protection of freedom of thought, conscience and religion, OSCE activities create a valuable forum for the exchange of experiences of individual states in relation to the issues discussed, facilitating an understanding of worrying phenomena and working out remedies. In conclusion, OSCE activities protecting freedom of thought, conscience and religion are a valuable supplement to the instruments offered under other human rights protection systems.
  • Item
    Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego a zasada równouprawnienia związków wyznaniowych
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Abramowicz, Aneta M.
    Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym związki wyznaniowe w Polsce mogą korzystać z przysługujących im praw zgodnie z zasadą równouprawnienia bez względu na formę uregulowania ich sytuacji prawnej. Do katalogu przysługujących związkom wyznaniowym praw należy zaliczyć prawo do procedowania przy zawarciu małżeństwa zgodnie z prawem wewnętrznym związków wyznaniowych, które po spełnieniu dodatkowych kryteriów wywrze skutki cywilne. Korzystanie z tego prawa powinno być zgodne z konstytucyjną zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych. W obecnym stanie prawnym uprawnienie to może przysługiwać jedynie tym związkom wyznaniowym, których sytuacja prawna uregulowana jest w oparciu o umowę międzynarodową lub odrębną ustawę. Wyklucza to możliwość ubiegania się o to prawo związki wyznaniowe, których byt prawny opiera się o wpis do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych. Różnicowanie tych podmiotów w oparciu o jedynie kryterium formy uregulowania ich sytuacji prawnej budzi wątpliwości co do zgodności ze wskazaną konstytucyjną zasadą równouprawnienia. Bez względu na formę uregulowania sytuacji prawnej każdy związek wyznaniowy, zgodnie z zasadą równouprawnienia, powinien mieć możliwość uzyskania uprawnienia przysługującego innemu związkowi wyznaniowemu. W sytuacji gdy zachodzą usprawiedliwione przesłanki możliwe jest wprowadzenie różnicowania sytuacji prawnej związków wyznaniowych. Należy podkreślić, że sama forma uregulowania sytuacji pranej związku wyznaniowego nie jest wystarczającym kryterium wprowadzenia różnicowania sytuacji prawnej związków wyznaniowych. Dlatego konieczna jest zmiana przepisów prawa w celu zagwarantowania realizacji konstytucyjnej zasady równouprawnienia związków wyznaniowych także w zakresie prawa do korzystania z wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa cywilnego. According to the current law religious denominations in Poland may exercise their rights in accordance with the principle of equality regardless of the form in which their legal status is regulated. The catalogue of rights that religious denominations are entitled to include the right to proceeding with concluding the marriage in accordance with the internal law of religious denominations which after the fulfilment of additional criteria will have civil effects. Using this law should be consistent with the constitutional principle of equality of religious denominations. In the current law only those religious denominations are entitled to this right, whose legal status is regulated on the basis of an international agreement or a separate law . This eliminates the possibility of applying for the right religious denominations whose legal existence is based on the entry into the Register of Churches and other religious denominations. Differentiation of these entities based on the only criterion, which is the form of their legal status regulation raises doubts as to its compatibility with the indicated constitutional principle of equality. Regardless of the form of legal status regulation any religious denomination, in accordance with the principle of equality, should be able to exercise right which another religious denomination is entitled to. In case if there are justifiable reasons the legal position of religious communities may be made differentiated. It should be emphasized that the form itself of regulation of religious denomination is not a sufficient criterion for introduction differentiation of the of the legal status of religious denominations. Therefore, it is necessary to change the law in order to ensure the implementation of the constitutional principle of equality of religious denominations also within the right to use the religious form of civil marriage contraction.
  • Item
    XIX Ogólnopolskie Sympozjum Prawa Wyznaniowego "Dopuszczalne i niedopuszczalne ograniczanie wolności przekonań i kultu", Wigry, 24–26 maja 2022 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Abramowicz, Aneta M.; Bielecki, Marek
    Sprawozdanie z XIX Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego "Dopuszczalne i niedopuszczalne ograniczanie wolności przekonań i kultu", Wigry, 24–26 maja 2022 r.
  • Item
    Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
    (Wydawnictwo KUL, 2015) Abramowicz, Aneta M.
    Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych jest często podejmowanym zagadnieniem w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Została unormowana w art. 25 ust. 1 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Jest cechą charakterystyczną dla demokratycznych państw świeckich. Gwarantuje poszanowanie różnorodności wyznaniowej i światopoglądowej społeczeństwa. Jej podstawę stanowi godność osoby ludzkiej. Trybunał Konstytucyjny potwierdza w swoim orzecznictwie, że właściwą przesłanką równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych powinna być określona cecha wspólna. Dlatego równouprawnienie związków wyznaniowych polega na jednakowym traktowaniu podmiotów charakteryzujących się określoną cechą w identycznym stopniu. Konsekwencją istnienia tej zasady w polskim systemie prawnym jest wykluczenie możliwości powstania państwa wyznaniowego, ponieważ jeden związek wyznaniowy uzyskałby pozycję uprzywilejowaną w formie kościoła państwowego. Jednocześnie zasada ta zakłada odmienne traktowanie kościołów i związków wyznaniowych, które nie posiadają wspólnej cechy istotnej. Obowiązująca obecnie Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. wprowadza do swojej treści zasadę równouprawnienia związków wyznaniowych jako jedną z wielu konkretyzacji konstytucyjnej zasady równości. Stanowisko to podkreślił Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 2 kwietnia 2003 r. (K 13/02), a następnie powtórzył również w orzeczeniu z 14 grudnia 2009 r. Dlatego zasada równouprawnienia związków wyznaniowych powinna być interpretowana podobnie jak ogólna zasada równości z uwzględnieniem całego dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego konstytucyjnej zasady równości. Wskazuje to na jednolitą linię orzeczniczą w zakresie interpretacji omawianej zasady. The principle of equal rights of religious communities is often taken issue in the jurisprudence of the Constitutional Court. It has been dealt with in the article. 25 paragraph 1. 1 of the Constitution of 2 April 1997. It is the hallmark for democratic secular States. It Guarantees respect for religious diversity and the world view of society. The basis of this principle is human dignity. The Constitutional Court has confirmed in its case-law that the right premise equal rights of churches and other religious communities should be defined a common feature. Therefore, equal rights of religious communities is equal treatment of operators of a specific feature in the same degree. As a consequence of the existence of this principle in the Polish legal system is to exclude the possibility of State religion, because the nexus one would be in the form of a privileged position ' religious association of the Church of the State. At the same time, this principle implies different treatment churches and religious communities, which do not have the common feature important. The current Constitution of 2 April 1997 introduces its content the principle of equality of religious communities as one of the many constitutional instantiation of the principle of equality. This position highlighted by the Constitutional Court in its judgment of 2 April 2003 (K 13/02), and then also repeated in its judgment of 14 December 2009. Therefore, the principle of equality of religious communities should be interpreted as a general principle of equality with regard to the whole of the acquis the jurisprudence of the Constitutional Court regarding the constitutional principle of equality. This indicates a single line of the jurisprudence in the interpretation of this principle.