"Ewangelie i Epistoły" Jakuba Wujka z 1593 r. i ich rewizja (ok. 1594-1595). O genezie wczesnonowożytnego katolickiego zbioru czytań liturgicznych w języku polskim

dc.contributor.authorRubik, Tadeusz
dc.date.accessioned2025-05-07T11:19:01Z
dc.date.available2025-05-07T11:19:01Z
dc.date.issued2025
dc.description.abstractArtykuł dotyczy tekstowo-translatorycznej genezy "Ewangelii i Epistoł", polskiego lekcjonarza autorstwa Jakuba Wujka, wydanego po raz pierwszy w 1593 r., zrewidowanego ok. 1594/1595 r. i wydanego ponad 90 razy na przestrzeni XVII i XVIII wieku. Po omówieniu podstawowego kontekstu powstawania kolejnych wydań tzw. Biblii Wujka (perykopy ewangeliczne zawarte w jego zbiorze homiletycznym, Nowy Testament z 1593 i 1594 r. oraz Biblia Starego i Nowego Testamentu z 1599 r.), korpusu materiału i metodyki analizy, część I zawiera ogólną charakterystykę editio princeps lekcjonarza, część II przedstawia relacje perykop NT z kolejnymi wydaniami „Biblii Wujka” oraz źródłami przekładu - a także metodę translatorską Wujka - natomiast część III dotyczy perykop ST. Część IV zawiera analizę rewizji "Ewangelii i Epistoł" z 1593 r. dokonanej ok. 1594/1595 r. na podstawie Nowego Testamentu z 1594 r. W podsumowaniu zebrano wnioski i postawiono pytania badawcze wynikające z omówionych analiz. The paper explores the textual and translatory origins of Gospels and Epistles, a Polish lectionary collection by Jakub Wujek, first published in 1593, revised around 1594–1595, and reprinted over 90 times throughout the 17th and 18th centuries. After discussin g (in section 1) the basic context of the creation of the successive editions of the so-called Wujek’s Bible (Gospel pericopes included in his homiletic collection, the New Testaments of 1593 and 1594, and the Old and New Testament Bible of 1599), the corpus of material and the methodology of analysis, section 2 presents a general characterisation of the lectionary collection’s editio princeps, section 3 shows the relationship of the NT pericopes to the successive editions of “Wujek’s Bible” and the sources of translation – as well as Wujek’s translation method – whereas section 4 examines the OT pericopes. Part 5 analyses the revision of the 1593 Gospels and Epistles carried out c. 1594–1595 based on the 1594 New Testament. The summary gathers conclusions and poses research questions arising from the analyses presented.
dc.description.sponsorshipPraca naukowa finansowana ze środków budżetowych na naukę w latach 2018-2024 jako projekt badawczy w ramach programu „Diamentowy Grant”. W okresie prac nad artykułem autor był stypendystą programu START 2023 Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
dc.identifier.citation"The Biblical Annals", 2025, Vol. 15, No. 2, pp. 315-347
dc.identifier.doi10.31743/ba.17915
dc.identifier.issn2451-2168
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/8649
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo KUL
dc.rightsAttribution 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
dc.subjectJakub Wujek
dc.subjectdrukarnia Andrzeja Piotrkowczyka
dc.subjectTowarzystwo Jezusowe
dc.subjecttłumaczenia Biblii
dc.subjectEwangelie i Epistoły
dc.subjectlekcjonarz
dc.subjectperykopy liturgiczne
dc.subjecthistoria cenzury
dc.subjectrenesansowy humanizm
dc.subjectWulgata
dc.subjectAndrzej Piotrkowczyk’s printing house
dc.subjectSociety of Jesus
dc.subjectBible translations
dc.subjectGospels and Epistles
dc.subjectlectionary
dc.subjectMass pericopes
dc.subjecthistory of censorship
dc.subjectRenaissance humanism
dc.subjectVulgate
dc.title"Ewangelie i Epistoły" Jakuba Wujka z 1593 r. i ich rewizja (ok. 1594-1595). O genezie wczesnonowożytnego katolickiego zbioru czytań liturgicznych w języku polskim
dc.title.alternativeThe 1593 "Gospels and Epistles" by Jakub Wujek, and Their Revision (c. 1594–1595). On the Origins of the Early Modern Catholic Collection of Liturgical Readings in Polish
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/article
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
Rubik_Ewangelie_i_Epistoły_Jakuba_Wujka_z_1593_r_i_ich_rewizja_ok_1594-1595.pdf
Size:
526.84 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.81 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: