Cztery lekcje z czasu pandemii COVID-19 dla ograniczania wolności uzewnętrzniania religii w Polsce
Loading...
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Nadzwyczajne okoliczności pandemii COVID-19 oraz motywowane nią ograniczenia ożywiły naukową debatę na temat limitowania powszechnie gwarantowanych wolności i praw. W artykule zawarta została analiza problemów poruszanych w literaturze przedmiotu, dotyczących ograniczania wolności uzewnętrzniania religii w czasie tego kryzysu, w odniesieniu do legislacji w Polsce. Niniejsze opracowanie stanowi próbę sformułowania na ich podstawie wniosków na przyszłość. Pierwsza lekcja, która wynika z tych rozważań, wiąże się z koniecznością przywrócenia należytego rozumienia sfery autonomii związków wyznaniowych oraz uwzględnienia podziału kompetencji w regulowaniu praktyk religijnych, aby nie dochodziło do błędów popełnionych w okresie pandemii. Druga lekcja dotyczy potrzeby transparentnego stanowienia ograniczeń oraz ich dokładniejszego uzasadniania, pozwalającego na uniknięcie zarzutów arbitralności i niekonsekwencji podnoszonych wobec strategii zwalczania wirusa COVID-19. Trzecia lekcja wynika z analizy wątpliwości: czy regulacje pandemiczne nie miały charakteru dyskryminującego. W tym zakresie postuluje się, aby konstruowanie ograniczeń odbywało się w kontekście szerszej polityki osiągania określonego celu, ze zwróceniem szczególnej uwagi na równe traktowanie aktywności religijnej i świeckiej. Czwarta lekcja ma ogólniejszą naturę. Wynika z niej propozycja wprowadzenia nowego modelu ograniczania wolności uzewnętrzniania religii przy współpracy ze związkami wyznaniowymi, co pozwoli na odnalezienie proporcjonalnych środków oraz uniknięcie problemów obserwowanych podczas pandemii.
The unforeseen crisis of the COVID-19 pandemic and the related unprecedented restrictions have led to scholarly debate on the limits of commonly guaranteed freedoms and rights. This article discusses the issues raised in the literature regarding the restrictions imposed by authorities on the freedom to manifest religion during the pandemic and relates them to Polish legislation, drawing four lessons to prevent similar problems in the future. The first lesson is the need to re-establish a proper understanding of the sphere of religious autonomy and to reconsider the division of powers in regulating religious practices in order to prevent a repeat of the mistakes that were made during the pandemic. The second lesson pertains to the need to legislate transparently and provide a clear explanation of the restrictions to avoid the criticisms of arbitrariness and inconsistency that have been levelled at the COVID-19 containment policy. The third lesson is that the restrictions should be framed in the context of a broader policy and with particular attention to the equal treatment of religious and secular activities. This lesson results from an analysis of the doubts about whether the pandemic regulations were discriminatory. The fourth lesson introduces a new model for restricting the freedom to manifest religion, which is based on cooperation with religious organisations and aims to identify proportionate measures to avoid the problems that occurred in the last pandemic.
Description
Keywords
wolność sumienia i wyznania, ograniczenia wolności uzewnętrzniania religii, pandemia, COVID-19, współdziałanie państwa ze związkami wyznaniowymi, autonomia związków wyznaniowych, autonomia kościołów i innych związków wyznaniowych, wolność sumienia i religii, relacje państwo–Kościół, freedom of religion or belief, pandemic, restrictions on the freedom to manifest religion, religious autonomy, autonomy of religious organizations, autonomy of Church and State, church-state relations, Church-State cooperation, freedom of conscience and religion, autonomy of churches and other religious organisations
Citation
"Studia z Prawa Wyznaniowego", 2024, T. 27, s. 307-328