Roczniki Nauk Społecznych, 2024, T. 52, nr 2: Rodzicielstwo – perspektywa socjologiczna i demograficzna

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/8505

Browse

Browsing Roczniki Nauk Społecznych, 2024, T. 52, nr 2: Rodzicielstwo – perspektywa socjologiczna i demograficzna by Subject "dzietność"

Now showing 1 - 3 of 3
  • Item
    Fertility Level and the Popularity of Solutions Supporting the Work-Family Life Balance in Poland
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2024) Luty-Michalak, Marta
    The narrowing replacement of generations observed in Poland over recent decades has many causes. A conflict between work and family lives is identified as one of them. There are a number of solutions in Polish family policy aimed at mitigating this conflict. This article analyses the level of fertility in Poland since 1990 as well the popularity of solutions that make working time more flexible and social services in the field of institutional childcare for children up to three years of age. Data from the following databases were used during the analysis: Eurostat database, OECD: Human Fertility Database and Eurofound: European Working Conditions Survey. Flexible working time solutions enjoy similar popularity in Poland as in other EU countries. The exception, for financial reasons, is part-time work. The analysis also indicates poor accessibility to institutional childcare. Obserwowana w Polsce na przestrzeni ostatnich dekad zawężona zastępowalność pokoleń ma wiele przyczyn. Jako jedną z nich wskazuje się istnienie konfliktu pomiędzy pracą zawodową a życiem rodzinnym. W polskiej polityce rodzinnej występuje szereg rozwiązań, których zadaniem jest łagodzenie tego konfliktu. W niniejszym artykule dokonano oceny poziomu dzietności i płodności w Polsce od 1990 r., jak również analizy popularności rozwiązań uelastyczniających czas pracy oraz usług społecznych w zakresie instytucjonalnej opieki nad dzieckiem do lat 3. W toku analizy wykorzystano dane z następujących baz danych: Eurostat Database, OECD: Human Fertility Database i Eurofound: European Working Conditions Survey. Rozwiązania uelastyczniające czas pracy cieszą się w Polsce podobną popularnością jak w innych krajach UE. Wyjątek, ze względów finansowych, stanowi praca w niepełnym wymiarze czasu pracy. Przeprowadzona analiza wskazuje również na słabą dostępność do opieki instytucjonalnej nad dziećmi.
  • Item
    Niedopasowanie statusowe kobiet i mężczyzn jako czynnik hamujący dzietność
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2024) Przybył, Iwona
    Niska dzietność jest coraz większym problemem w społeczeństwie polskim. Dotychczasowe analizy makro- i mikrospołecznych uwarunkowań reprodukcji biologicznej wyjaśniają przyczyny spadającej dzietności, ale nie odnoszą się do reguł zawiązywania stabilnego związku, fundamentalnych procesów leżących u podstaw planowania prokreacji i tym samym nie wystarczają, aby wyjaśnić, dlaczego rodzi się tak mało dzieci. Artykuł daje odpowiedź na pytanie, dlaczego próby budowania stabilnej relacji intymnej napotykają bariery z powodu kulturowych reguł selekcji i prawidłowości zawiązywania znajomości, co przeszkadza w odpowiednim dopasowaniu partnerów, a tym samym w realizacji zamiaru bycia rodzicem przez kobiety i mężczyzn. Zaprezentowana analiza wzbogaca wiedzę na temat niedopasowania statusowego we współczesnych kontekstach i zapewnia uzupełnienie opisu czynników hamujących dzietność. Low fertility is a growing problem in Polish society. Previous analyses of the macro- and micro-social determinants of biological reproduction explain the causes of declining fertility, but do not refer the fundamental processes underlying procreation planning and thus are insufficient to explain why we have such a low fertility rate. This article provides an answer to the question of why attempts to bond a stable intimate relationship face barriers due to cultural rules of matrimonial selection and patterns of relationship development, which hinders the proper matching, and thus the decision of women and men to have their first child. The analysis enriches knowledge of mismatch and provides a complementary description of the factors inhibiting fertility.
  • Item
    Uwarunkowania decyzji prokreacyjnych o pierwszym dziecku i kolejnych
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2024) Kotowska-Wójcik, Olga Anna
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wybranych wątków analizy desk research dokonanej na podstawie badań empirycznych, dotyczącej czynników warunkujących decyzje prokreacyjne o narodzinach pierwszego dziecka i kolejnych. W tym celu postawiono pytania na temat tego, co sprzyja podejmowaniu decyzji o narodzinach potomstwa i jakie czynniki determinują opóźnianie takiej decyzji. Analiza obejmuje także rozróżnienie marzeń i rzeczywistych działań podejmowanych w tym zakresie. Znaczące okazują się takie zmienne niezależne, jak płeć i stan cywilny determinujący specyfikę konkretnych obaw i potrzeb osoby w danej sytuacji życiowej. The purpose of this article is to analyse particular factors that influence young people to raise a family and/or their procreation attitudes. The main research question is what motivates people towards such decisions and what prevents them. It has been done mostly by desk research. This is an approach based on empirical data gathered from research reports and scientific articles from discipline. Determinants such as sex or marital status are believed to be crucial in defining the most important factors pro and against raising a family and/or having a child.