Browsing by Author "Widok, Norbert"

Now showing 1 - 4 of 4
  • Item
    Biblijne podstawy nauczania o Duchu Świętym w "Katechezach" Cyryla Jerozolimskiego
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Widok, Norbert
    Tekst przedłożonego artykułu przedstawia nauczanie Cyryla Jerozolimskiego († 387) na temat Ducha Świętego w ramach jego interpretacji tzw. symbolu wiary stosowanego w Jerozolimie. Będąc autorem 18 katechez wygłoszonych do katechumenów i 5 skierowanych do neofitów, dwie z nich poświęcił przekazaniu nauki o Duchu Świętym. Są nimi Katecheza XVI i Katecheza XVII umieszczone w cyklu nauk katechetycznych przeznaczonych dla katechumenów. Analiza tekstowa tych katechez doprowadziła do wyselekcjonowania kilku aspektów tego nauczania, mającego charakter biblijnego udokumentowania przekazywanych wątków. Na uwagę zasługują kwestie związane z nazwami Ducha Świętego, z istotą trynitarnych relacji oraz Jego naturą i zbawczymi zadaniami. Poszczególne zagadnienia, jak wykazała analiza, ukazują Cyryla jako wytrawnego teologa i katechetę drugiej połowy IV wieku, a więc przez Soborem Konstantynopolitańskim, na którym dopiero została rozstrzygnięta nauka o Duchu Świętym w spisanym tam Credo.
  • Item
    Eklezjalne cele „Pierwszej mowy o pokoju” Grzegorza z Nazjanzu
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Widok, Norbert
    Spośród trzech mów na temat pokoju pierwszą z nich Grzegorz z Nazjaznu wygłosił najprawdopodobniej w lutym 364 r. Jej wątkiem wiodącym było przywrócenie pokoju i zgody u zwaśnionych stron we wspólnocie kościelnej Nazjanzu. Powodem sporu okazało się opaczne złożenie podpisu przez Grzegorza Starszego pod wyznaniem wiary, które było w tej miejscowości rozpowszechniane przez ariańskiego przedstawiciela. Dla mówcy podłożem do przywrócenia pokoju były wspólne idee łączące zwaśnione strony, czyli wiara w jednego Boga, zgodne interpretacje zagadnień trynitarnych i pragnienie jedności. Pokój, o który zabiegał Grzegorz, okazał się wartością jednoczącą wszystkich tworzących społeczność kościelną w Nazjanzie i jednocześnie płaszczyzną wprowadzającą jednomyślność w sprawach wiary. Dzięki wyjaśnieniom teologicznym młodego wówczas prezbitera mogło nastąpić przywrócenie eklezjalnej jedności i wzajemnej pokojowej relacji w Nazjanzie.
  • Item
    Karl Holl (1866-1926) – luterański badacz źródeł patrystycznych
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Widok, Norbert
    Treść niniejszego artykułu została poświęcona badaczowi starożytności chrześcijańskiej, jakim był żyjący na przełomie XIX i XX wieku Karl Holl (1866-1926). Urodzony w rodzinie protestanckiej znacznie angażował się w pogłębienie i rozwój protestantyzmu w Niemczech zarówno aktywnością społeczno-religijną, jak i twórczością pisarską. Obok tego pasma działalności w jego życiu okazał się on ponadto wybitnym historykiem, publikując także przyczynki naukowe odnoszące się do starożytności chrześcijańskiej. Spośród nich na szczególną wzmiankę zasługują wydania krytyczne obejmujące pisma Epifaniusza. Śmiało zaprezentował bowiem swój punkt widzenia w kwestii autorstwa utworów ukazujących Epifaniusza jako ikonoklastę, a będących przez wieki przypisywane innym autorom. Mimo szerokiej dyskusji trwającej kilka dziesięcioleci w XX wieku linia badawcza nakreślona przez K. Holla pozostała niezmieniona. Kunszt badawczy i solidność w prowadzeniu analiz filologicznych i historycznych tego uczonego zasługują zatem na przypomnienie.
  • Item
    Warunki dobrego postu według wybranych pisarzy greckich IV-VI w.
    (Wydawnictwo KUL, 2020-06-15) Widok, Norbert
    Praktykowanie postu wśród wyznawców Jezusa Chrystusa należało do istotnych czynności ascetycznych już od pierwszych pokoleń chrześcijaństwa, ponieważ to zalecenie pojawiło się w nauczaniu Zbawiciela. Dlatego pasterze tamtych czasów na różne sposoby zachęcali członków swoich wspólnot do podjęcia okresowego postu, niezależnie od ich zróżnicowanego podejścia do jego przestrzegania. O obecności zagadnienia postu w życiu kościelnym tych wspólnot świadczą teksty homilii, mów i traktatów, w których zamieszczone są zachęty kierowane do wiernych opisujące sposoby przestrzegania zasad postu oraz jego uzdrawiające wartości. Do autorów, którzy zajmowali się tymi kwestiami należeli m.in. Asteriusz z Amazji (IV-V w.), Marek Mnich (V w.), Pseudo-Jan Chryzostom (V-VI w.) oraz Pseudo-Euzebiusz z Aleksandrii (V-VI w.). Pozostawili w swoich mowach wiele informacji z zakresu duchowości chrześcijańskiej, a także liczne wskazówki praktycznego podejścia dotyczące wprowadzenia postu w codzienne życie. Przedłożony tekst zawiera opis etapu wstępnego, czyli charakterystyki warunków i wymogów do podjęcia postu, które ostatecznie mają przynieść wymierne korzyści dla duszy i ciała. Z tych względów autorom tych mów zależało na ukształtowaniu świadomości swoich odbiorców do pozytywnego nastawienia wobec postu.