Browsing by Author "Ryguła, Piotr"

Now showing 1 - 3 of 3
  • Item
    Układowe formy regulacji stosunków między państwem a związkami wyznaniowymi (art. 25 ust. 4-5 Konstytucji RP)
    (Wydawnictwo KUL, 2013) Stanisz, Piotr; Pietrzak, Michał; Ordon, Marta; Mojak, Ryszard; Góralski, Wojciech; Krajczyński, Jan; Ryguła, Piotr; Kosek, Mirosław; Leszczyński, Paweł A.; Radajewski, Mariusz; Ignaciuk, Ewa; Piszcz-Czapla, Monika; Czohara, Andrzej; Walencik, Dariusz; Zieliński, Tadeusz J.; Sobczyk, Paweł; Olszówka, Marcin; Mezglewski, Artur; Borecki, Paweł; Brzozowski, Wojciech; Krukowski, Józef; Rakoczy, Bartosz; Zawiślak, Michał; Tunia, Anna; Rakoczy, Tomasz; Bielak, Patrycja Katarzyna; Maślankowski, Jeremi Szczęsny; Stanisz, Piotr (red.); Ordon, Marta (red.)
    Do najważniejszych unormowań prawno-wyznaniowych Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. należą niewątpliwie te, które dotyczą form regulacji stosunków między Rzecząpospolitą Polską a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi. Zgodnie z wolą ustrojodawcy relacje te mają być określane w trybie układowym. W odniesieniu do Kościoła Katolickiego zdecydowano o zastosowaniu umowy międzynarodowej, zawartej ze Stolicą Apostolską (art. 25 ust. 4). Ponadto postanowiono, że „stosunki między Rzecząpospolitą Polską a innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi określają ustawy uchwalone na podstawie umów zawartych przez Radę Ministrów z ich właściwymi przedstawicielami” (art. 25 ust. 5). Niniejsza publikacja stanowi głos w dyskusji dotyczącej zarówno teoretycznego znaczenia, jak i praktycznych implikacji art. 25 ust. 4-5 Konstytucji RP.
  • Item
    Zawarcie małżeństwa kanonicznego i cywilnego w prawie hiszpańskim – zarys perspektywy historycznej
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Ryguła, Piotr
    Tematem niniejszego artykułu jest możliwość zawierania małżeństwa kanonicznego i cywilnego w Hiszpanii od czasów królów katolickich Izabeli i Ferdynanda do współczesnej monarchii konstytucyjnej. Analizę rozpoczyna omówienie możliwości zawierania małżeństwa kanonicznego w katolickiej monarchii Habsburgów. Drugim wyróżnionym w opracowaniu okresem historycznym jest okres I Republiki, w której to prawodawca, tworząc fundamenty świeckiego państwa, po raz pierwszy usiłował wprowadzić do prawa hiszpańskiego instytucję małżeństwa cywilnego. W kolejnych trzech wyróżnionych okresach historycznych, tj. restauracji burbońskiej, II Republice i Hiszpanii pod rządami gen. Franco, w tekście artykułu analizowane są przepisy umożliwiające i ograniczające możliwość zawarcia małżeństwa kanonicznego i cywilnego. Uważny czytelnik dostrzeże, że przepisy te tworzone były nie tyle z perspektywy prawa do zawarcia małżeństwa zgodnie z posiadanymi przez konkretną osobę przekonaniami (perspektywa prawa prywatnego), ile raczej ze zmieniającej się dynamicznie perspektywy ustrojowej w zakresie relacji państwo-Kościół (perspektywa prawa publicznego). Podejście to hiszpański prawodawca porzucił dopiero w okresie współczesnej nam monarchii konstytucyjnej.
  • Item
    Zgodność granic administracji kościelnej z granicami odrodzonego państwa polskiego w konkordacie między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1925 r.
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Ryguła, Piotr
    II Rzeczypospolita była państwem, które w sposób szczególny kładło nacisk na gwarancje dotyczące własnych granic politycznych oraz konsolidację społeczeństwa zamieszkującego terytorium odrodzonego państwa. Gwarancje dostosowania do granic politycznych państwa nowego podziału kanoniczno-administracyjnego Kościoła Katolickiego w Polsce – zawarte w art. IX konkordatu z 10 lutego 1925 r. – miały dla Rzeczpospolitej w początkach jej państwowości szczególne znaczenie. Wychodząc od idei rozdziału państwo‑Kościół, także na płaszczyźnie podziału administracyjnego, autor artykułu próbuje wskazać na wykorzystanie instrumentów prawno-kanonicznych do celu, jakim była integracja terytorialna i społeczna w II Rzeczpospolitej. Sygnatariusze konkordatu byli oczywiście świadomi, że instrumenty prawne, jakimi dysponuje Stolica Apostolska w powyższym zakresie, mają charakter prawno-kanoniczny. Nie są więc one właściwymi, aby uznawać czy gwarantować kształt granic politycznych państwa. Trudno jednak zaprzeczyć, że przy ich pomocy doszło do odwzorowania istniejących granic politycznych kraju na mapie kanonicznego podziału ówczesnego Kościoła Katolickiego w Europie. Jeśli zaś chodzi o konsolidację społeczeństwa polskiego, to trudno nie dostrzec, skoro dostrzegł to ustrojodawca w art. 114 Konstytucji RP z 1921 r., że wyznanie rzymskokatolickie w II Rzeczpospolitej było „religią przeważającej większości narodu”. Integracja struktur tego Kościoła miała więc fundamentalne znaczenie nie tylko dla sprawnego funkcjonowania tego Kościoła w ramach wyznaczonych granicami politycznymi. Miała też zasadnicze znaczenie dla integracji życia społecznego w kraju, w którym 75% społeczeństwa deklarowała się jako katolicy.