Browsing by Author "Rehlis, Tomasz"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Item
    Rodzina rzymska na tle tytułu De secundis nuptiis z V rozdziału Kodeksu Justyniana
    (2019-01-22) Rehlis, Tomasz
    Prezentowana dysertacja jest próbą rekonstrukcji organizacji i funkcjonowania rodziny rzymskiej taką, jaką jest przedstawiona w tle zagadnień tytułu „De secundis nuptiis” - „O powtórnym małżeństwie”. Dla łatwiejszego uchwycenia przemian, które dokonały się w rodzinie rzymskiej od jej archaicznych początków aż do pierwszych wieków po narodzeniu Chrystusa, została ona zaprezentowana w szerokim kontekście historycznym, z opisem, czym było rzymskie małżeństwo, które ją inicjowało, jakie były sposoby jego zawarcia, status męża, żony i zrodzonych z małżeństwa dzieci. Tego dotyczy pierwszy rozdział rozprawy. W kolejnej jej części przedstawiono sposoby rozwiązania małżeństwa i konsekwencje jego ustania w prawie rodzinnym i majątkowym. W ostatnim rozdziale zaprezentowano wymogi stawiane przy ewentualnym zawarciu powtórnego małżeństwa według norm prawa rzymskiego na tle nauczania Kościoła o jego nierozerwalności. Obraz rodziny rzymskiej, który wyłania się w toku prowadzonych badań jest bardzo ciekawy i złożony. Widać w nim stopniowe ograniczanie władzy ojca (patria potestas) na rzecz żony i dzieci, a także znaczące ograniczenie uprawnienia do rozwodu. To przemiany najważniejsze, ale nie jedyne. Nie sposób rozważać ich w oderwaniu od religii chrześcijańskiej, której zasady i idee znacząco wpłynęły w przeobrażeniach rzymskiej mentalności, a co za tym idzie, w podejściu do spraw małżeństwa i rodziny. Główna teza dysertacji opiera się na założeniu, że konsekwencje powtórnego małżeństwa w justyniańskim prawie rodzinnym i spadkowym były na tyle doniosłe, że znacząco wpłynęły one na funkcjonowanie rzymskiej rodziny w tamtym okresie, czego przedstawienie było fundamentalnym celem podejmowanych w rozprawie badań. Pozostałe hipotezy oscylują wokół pytań o możliwość zawarcia powtórnego małżeństwa oraz jego wymogi. Do rozprawy dołączono pierwsze polskie tłumaczenie tytułu „De secundis nuptiis” z V rozdziału Kodeksu Justyniana, dokonane przez jej autora.