Browsing by Author "Kołodziej, Marcin"

Now showing 1 - 3 of 3
  • Item
    Godność człowieka a ubezwłasnowolnienie seniora
    (Wydawnictwo KUL, 2022-09-30) Kołodziej, Marcin
    W polskim systemie prawnym godność człowieka stanowi wartość limitującą stosowanie wszelkich norm. Jest ona przyrodzona i niezbywalna, dlatego jej poszanowanie oraz ochronę uznaje się za jeden z istotnych obowiązków władz publicznych. Obok niej w ustawodawstwie polskim funkcjonuje także instytucja ubezwłasnowolnienia należąca do najpoważniejszych form ingerencji prawnej w sferę elementarnych praw człowieka. Artykuł ma na celu zestawienie w kontekście filozoficzno-teologiczno-prawnym godności człowieka jako wartości konstytucyjnej z instytucją ubezwłasnowolnienia stosowaną w odniesieniu do seniorów. W ocenie dopuszczalności i zasadności zastosowania ubezwłasnowolnienie w konkretnym przypadku niezmiennie musi zostać wzięta pod uwagę wartość, jaką jest godność człowieka. In the Polish legal system, human dignity is the limiting value in applying all norms. Dignity is intrinsic and inalienable. Therefore, respecting and protecting human dignity are considered fundamental duties of public authorities. At the same time, Polish legislation features an institution of incapacitation, which is among the most severe forms of legal interference in the sphere of fundamental human rights. Taking in a broader, philosophical-theological-legal perspective, this article seeks to juxtapose human dignity as a constitutional value against the institution of incapacitation concerning senior citizens. Even if necessity sometimes requires that institution of incapacitation be used, the value of human dignity should be taken into account when assessing the admissibility and lawfulness of its use in particular cases.
  • Item
    Kierowanie świętą liturgią według Magnum principium. Komentarz do kan. 838 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Kołodziej, Marcin
    Liturgia stanowi przestrzeń szczególnego spotkania teologii i prawa. Nawet jeśli niektórym wydaje się, że powinna być ona ograniczona tylko do wymiaru czysto mistycznego, bo widzi się w niej specjalny rodzaj modlitwy, to w rzeczywistości jej kształt jest dokładnie określony przez normy prawa kościelnego. Krytyczna ocena Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. musiała uwzględnić obiektywne stwierdzenie, że nie każdy przepis w nim określony i zawarty oddał w sposób precyzyjny sensus Ecclesiae twórców i uczestników Soboru Watykańskiego II. Tak było chociażby w przypadku kan. 838 KPK/83. Zawarte w nim normy odnoszące się do adaptacji i akomodacji oraz określające zasady współpracy pomiędzy Stolicą Apostolską a lokalnymi konferencjami biskupów wymagały uzgodnienia z przepisami przyjętymi już w ramach obrad Soboru Watykańskiego II. Dlatego na mocy listu apostolskiego motu proprio Magnum principium papież dokonał stosownych zmian, które uczyniły współpracę Stolicy Apostolskiej i konferencji biskupów jeszcze sprawniejszą i bardziej owocną w służbie wiernym. Ponadto dzięki tej nowelizacji modlitwa liturgiczna ma być bardziej przystosowana do zrozumienia ludzi.
  • Item
    Ubezwłasnowolnienie seniora. Ograniczenie czy pomoc?
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Kołodziej, Marcin
    Instytucja ubezwłasnowolnienia, posiadająca ogromne znaczenie z punktu widzenia prawnego, społecznego i rodzinnego, wzbudza liczne kontrowersje. Niektórzy autorzy zastanawiają się, czy powinna mieć obecnie rację bytu, z racji ograniczenia zdolności do czynności prawnych osoby, której dotyczy. Z drugiej zaś strony – z perspektywy osób podejmujących się opieki nad seniorami – wydaje się być niezwykle pomocna. Chociaż pojawiają się nowe propozycje, które by mogły zastąpić ubezwłasnowolnienie, póki co pozostają one na poziomie postulatów. Dlatego niniejsze opracowanie stanowi po pierwsze prezentację, a obok tego ocenę instytucji ubezwłasnowolnienia w polskim systemie prawnym. Aby mogła ona spełnić swoje przedmiotowe zadanie, a jednocześnie wykluczyć wszelkie nadużycia w jej stosowaniu, konieczne jest zachowanie stosownych przepisów prawa, które zapewnią podmiotowe traktowanie osoby i ochronę jej interesów.