Browsing by Author "Chlebowski, Piotr"

Now showing 1 - 3 of 3
  • Item
    Czy Norwid jest autorem sonetu Samotność?
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Chlebowski, Piotr
    Artykuł dotyczy weryfikacji przyjętego przez Juliusza W. Gomulickiego jako wiersz Norwida sonetu Samotność i umieszczonego przez tegoż edytora w kanonie lirycznym poety. Ani sposób ujęcia problematyki samotności, ani elementy stylu, ani przebiegu myśli oraz jej konstrukcji nie potwierdzają wskazanej przez edytora Pism wszystkich atrybucji.
  • Item
    Profesorowi Mieczysławowi Inglotowi – przy wręczeniu medalu za zasługi w upowszechnianiu twórczości Cypriana Norwida
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2022) Chlebowski, Piotr
  • Item
    „Przypowieść” nazwana Quidam. Studia historycznoliterackie
    (Wydawnictwo KUL, 2021) Chlebowski, Piotr
    Książka ma charakter monograficznego ujęcia – stanowi filologiczną lekturę najobszerniejszego poematu epickiego Cypriana Norwida Quidam, uznawanego przez badaczy i krytyków za jeden z najwybitniejszych, ale i najtrudniejszych w odbiorze tekstów epoki. Wprawdzie publikacja stanowi zbiór studiów (część z nich wcześniej ogłaszana była w czasopismach lub książkach zbiorowych), jednakże ich układ i tematyczny zakres buduje interpretacyjną całość. Rzecz jest podzielona na trzy części. Pierwsza dotyczy genezy oraz tytułu poematu: teksty tutaj zamieszczone weryfikują, korygują i sytuują się często polemicznie wobec dotychczasowych badań. W tym samym trybie poruszona jest kwestia podtytułu („przypowieść”), prozatorskiego wstępu Do Z. K. oraz domniemanego tytułu pierwotnego (Cienie) oraz czasu i okoliczności powstania poematu. Część druga dotyczy świata przedstawionego: jego ogólnej konstrukcji oraz organizacji, a także elementów bardziej szczegółowych, jak: bohaterowie, motywy (znaczenie mroku i ciemności), czas i przestrzeń, kluczowe sceny (śmierć bohatera). W sumie znalazło się tu siedem zagadnień. Patronuje im intencja przekroczenia dotychczasowej linii interpretacyjnej, czego wyrazem rozważania skupione na metaforze „Pomiędzy świtem a nocy zniknięciem” – najbardziej rozpoznawalnej i najczęściej cytowanej frazie poematu. Zaproponowane ujęcie, podnoszące kwestię eschatologicznej chwili prawdy, która trwa w owym „pomiędzy”, wchodzi w polemikę z dotychczasowymi odczytaniami, które zwracały uwagę na niedokonany aspekt romantycznej z ducha przemiany świata. W strefie takich „przesunięć” mieszczą się także inne kluczowe, wyodrębnione tu kategorie i elementy: motyw nocy i mroku, przestrzeni, motywy śmierci oraz wizja i znaczenie głównych grup społecznych i kulturowych: Żydów, Greków i chrześcijaństwa. Część trzecia kieruje się w stronę genologii. W odróżnieniu od szeroko zakrojonych badań nad formami przebiegu narracji oraz nad narratorem wywód skupia się na ukazaniu udramatyzowanego kształtu tekstu Norwida, na jego elementach dramaturgicznych. W pewnym stopniu nawiązuje do dawnych pomysłów formułowanych ogólnie wobec twórczości Norwida (zwłaszcza prozy artystycznej) m.in. przez Irenę Sławińską oraz Zdzisława Łapińskiego – tu zaś skupiających się na określonym utworze, poemacie opowiadającym o narodzinach chrześcijaństwa. Pomysły te wychodzące od semantyki gestu i obrazu, odnajdują tu swoistą integrację w formule „żywych obrazów” – jako strukturze i konstrukcji genologicznej (dotąd niedostrzeżonej w badaniach), będącej podstawą misteryjnego charakteru utworu, który nawet w rekonstrukcji rzymskiego procesu sądowego i jego detalicznych elementów nie tylko odwołuje się do ewangelicznego układu odniesienia – co nie stanowi specjalnej rewelacji badawczej w przypadku tego poematu – ale odczytuje opisane wydarzenia (włączając w to narratora i jego świat) na prawach misteryjnej aktualności.