Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 4

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/6775

Browse

Browsing Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 4 by Author "Jusiak, Roman"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Item
    Paradygmat podmiotowości – refleksje pedagogiczne
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Jusiak, Roman
    Paradygmat: osoba jako podmiot, współcześnie zyskuje na znaczeniu. Podmiotowość jest fundamentalnym dezyderatem w naukach społecznych, szczególnie w pedagogice. Kategoria „podmiotowość” różnie jest definiowana. Najczęściej rozumiana jest jako wartość osobowa i społeczna, jako ideał społeczny oraz założenie ontologii społecznych, a także założenie o prymacie podmiotowo działających jednostek w stosunku do struktury społecznej. Tego typu problematyka jest podejmowana przez różne dyscypliny. Najczęściej zajmuje się nim filozofia, psychologia, socjologia i pedagogika. W ramach różnych koncepcji filozoficznych warto zwrócić szczególną uwagę na personalizm, który interpretuje człowieka i całą rzeczywistość w kontekście fenomenu osoby ludzkiej. Natomiast w psychologii podkreśla, że człowiek jest podmiotem swojej działalności, gdy jest autonomiczny wobec otoczenia i świadomie wpływa na świat zewnętrzny oraz analizuje różnego rodzaju determinacje wewnętrzne osoby ludzkiej. Pedagogika traktuje zagadnienie podmiotowości, jako idea, wartość, cel oraz postulat aktywności wychowawczej, czyli coś co należy osiągnąć. Zbudowanie swojej podmiotowości jest istotne dla każdego człowieka. Jednostka, aby funkcjonować w sposób podmiotowy powinna właściwie ukształtować swoją osobowość. Zadaniem pedagogów jest pomoc człowiekowi w kształtowaniu własnej podmiotowości oraz umiejętności bycia samodzielnym. The person as a subject paradigm is gaining in importance nowadays. Subjectivity is a fundamental desideratum in social sciences, especially in pedagogy. The category “subjectivity” is defined in different ways. Most often it is understood as a personal and social value or as a social ideal and the assumption of social ontologies, as well as an assumption about the primacy of subjectively active individuals in relation to the social structure. This type of issue is taken up by various disciplines. First of all, by philosophy, psychology, sociology and pedagogy. Among various philosophical concepts, it is worth paying special attention to personalism, which interprets man and the whole reality in the context of the phenomenon of the human person. Psychology emphasizes that man is the subject of his activity when he is autonomous towards the environment and consciously inf luences the external world. Psychology analyzes also various internal determinations of the human person. Pedagogy treats the issue of subjectivity as an idea, value, goal and postulate of educational activity, something that should be achieved. The development of one’s own subjectivity is important for every human being. A person, in order to function in a subjective way, should properly shape his personality. The task of educators is to help individuals in shaping their own subjectivity and self-reliance.