Wydział Filozofii / Faculty of Philosophy
Permanent URI for this community
* Instytut Filozofii * Kolegium Międzyobszarowych Indywidualnych Studiów Humanistyczno-Społecznych * Ośrodek Badań nad Myślą Jana Pawła II - Instytut Jana Pawła II * Ośrodek Historii Kultury w Średniowieczu
Browse
Browsing Wydział Filozofii / Faculty of Philosophy by browse.metadata.rights "Attribution-NoDerivatives 4.0 International"
Now showing 1 - 5 of 5
Results Per Page
Sort Options
- ItemThe Foundations of the Human Person’s Dynamism in Karol Wojtyła’s Anthropology. A Study in Light of “The Acting Person”(Wydawnictwo KUL, 2020) Duma, TomaszIn traditional anthropology, the problem of the dynamism of the human being was explained by means of human faculties that were seen as distinct from one another on the basis of the activities of man. Having accepted that the traditional approach is well-known and thoroughly elaborated, Karol Wojtyła proposed a complementary approach, enhancing the classical explanation of human dynamism by following the basic intuition of the person who reveals himself in action. In this article, through several steps, the author presents the framework of the basic thesis of Karol Wojtyła's anthropology, which claims that the action performed by man includes the truth about not only his personal dynamism, but also the very subject of that dynamism itself, that is, the human person. The author shows Wojtyła's stance beginning with the distinction of personal action made against the background of other forms of human dynamism. Then, he describes Wojtyła’s methods of explanation in reference to the Aristotelian theory of act and potency. Continuing, he analyzes the problem of causativeness of action, which will turn out to be crucial for understanding man as a person. Finally, he sketches Wojtyla's conception of the fulfillment of man through his action.
- ItemKarol Wojtyła’s Concept of Personal Transcendence(Wydawnictwo KUL, 2022) Gudaniec, ArkadiuszThe article presents the understanding of the transcendence of the person in Wojtyła’s philosophy. The text discusses in turn: the role of the experience of the person; the concept of transcendence in relation to other concepts used by Wojtyła; the reference to the truth as the basis of personal transcendence; the integration of the person; the transcendence in the personal existence. The analyses conducted in the article show that transcendence of the person in the proper sense reveals the spiritual dimension of his existence as being superior to the material dimension. The presented text draws attention to the richness of threads showing the transcendence of the person in action on the basis of an analysis of lived experience. This approach not only illuminates or presents from another side the traditional concept of transcendence, based on the essential distinction between person and nature, but also adds new and revealing aspects to it. The person as an autonomous subjectivity not only freely determines himself/herself, but moreover transcends humanity as a general human nature – in virtue of an individual, unique personal existence. As a crowning achievement of the concept of the transcendence of the person, the metaphysical aspect of anthropology, which is strongly present in Wojtyła’s thought, is proposed here, which is somewhat new in the treatment of the topic of transcendence. According to this approach, transcendence experienced in action reveals its deeper level: transcendence in existence, which reveals the deepest foundation of being a person.
- ItemLiteratura mądrościowa a Boecjuszowe "O pocieszeniu jakie daje filozofia"(Wydawnictwo KUL, 2021) Kijewska, AgnieszkaW tym artykule starałam się zarysować liczne analogie pomiędzy myślą Boecjusza a tym, co zawiera Księga Mądrości. Punktem wyjścia tych rozważań jest fakt, że w Boecjuszowym O pocieszeniu, jakie daje filozofia znajduje się bezpośredni cytat z Księgi Mądrości (8,1). Wydobywane w toku analiz podobieństwa i analogie dotyczą przede wszystkim kwestii etycznych: problemu relacji człowieka do Boga, ludzkiego cierpienia oraz kwestii zła. W kontekście najbardziej palących zagadnień, jakie jawią się w studiach nad myślą Boecjusza, jak kwestia jego chrystianizmu czy miejsca jego edukacji, być może, na bazie tych analogii, będzie można przybliżyć się nieco do rozwiązania tych problemów.
- ItemNew Personalistic Philosophy Based on Hans Eduard Hengstenberg’s Interpretation of Max Scheler's System(Wydawnictwo KUL, 2020) Pasterczyk, PiotrThe article discusses the possibility of a new personalistic anthropology rooted in philosophia perennis and modern phenomenology, based on the thoughts of German anthropologist Hans Eduard Hengstenberg. Unlike Wojtyła and Stein, who did not create a new synthesis based on Husserl’s or Scheler’s phenomenology and the metaphysics of Thomas Aquinas, Hengstenberg was able to create an original concept of the human person involving metaphysical and phenomenological inspirations. It is personalism, based on the phenomenological theory of a spiritual act (Scheler) and the metaphysical theory of constitution (Plato, St. Augustine). According to Hengstenberg, the possibility of a new personalistic philosophy starts with a phenomenological analysis of three basic attitudes of human behavior: consensual to the object of cognition and emotion, contrary to the object of cognition and emotion, and utilitarian. The metaphysical heart of Hengstenberg’s personalism forms the theory of the metaphysical constitution of the spirit, body and personalistic principle.
- Item„Τὸ πνεῦμα καὶ ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα” (1 Tes 5,23). Stoickie źródła rozumienia ducha w Pierwszym Liście do Tesaloniczan(Wydawnictwo KUL, 2021) Pasterczyk, PiotrPrzedmiotem artykułu jest interpretacja 1 Tes 5,23 z perspektywy filozofii stoickiej. Ta interpretacja chce dać odpowiedź na dwa następujące pytania: Po pierwsze, dlaczego Paweł z Tarsu odnosi się do trialistycznej konstytucji ludzkiego bytu złożonego z ducha, duszy i ciała, zamiast do dualistycznej konstytucji opartej o złożenie z duszy i z ciała. Po drugie, jakie jest znaczenie terminu „duch” (πνεῦμα) zastosowanego w 1 Tes 5,23. Dotychczasowa egzegeza tego fragmentu wyjaśnia ten termin przede wszystkim w odniesieniu do teologicznego opisu Ducha Świętego, który odzwierciedla hebrajski termin ruah. Taka egzegeza 1 Tes 5,23 wydaje się stać w konflikcie z dualistyczną antropologią (Platon, Arystoteles) stosowaną zwykle przez Pawła w jego listach (napięcie między duchem i ciałem). Ponadto taka interpretacja może być rozumiana jako panteistyczne i monistyczne wyjaśnienie ludzkiego bytu. Zaproponowana w tym artykule odpowiedź jest zakorzeniona w interpretacji terminu πνεῦμα w jego filozoficznych źródłach stoickich. Paweł z Tarsu był bowiem ukształtowany w hellenistycznym Tarsie i mógł mieć kontakt ze stoicką filozofią, która była tradycyjnie nauczana w tym mieście. Taka interpretacja wyjaśnia w wystarczający sposób sens formuły „duch wasz (τὸ πνεῦμα), dusza (ἡ ψυχὴ) i ciało (τὸ σῶμα)”, co jednak nie oznacza, że jej autor rozumiał ludzki byt w świetle materialistycznej interpretacji ducha i duszy filozofii stoickiej. Oznacza jedynie zastosowanie stoickiej formuły antropologicznej dla wyrażenia totalności ludzkiego bytu, która była Pawłowi potrzebna w teologicznym opisie końca (παρουσία) w Pierwszym Liście do Tesaloniczan.