Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2022, Nr 4
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2022, Nr 4 by Issue Date
Now showing 1 - 8 of 8
Results Per Page
Sort Options
- ItemPozycja finansowo-prawna Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego w Polsce międzywojennej(Wydawnictwo KUL, 2022) Żurek, Konrad MateuszCelem głównym niniejszego artykułu jest zaprezentowanie pozycji finansowej i prawnej Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego w Polsce po odzyskaniu niepodległości oraz opisanie drogi zmian prawnych, jakie dokonały się w wyniku zawarcia Konkordatu i przeprowadzenia reformy rolnej. Za sprawą umowy konkordatowej podpisanej w dniu 10 lutego 1925 r. zaobserwować można wzrost znaczenia Kościoła katolickiego w Polsce, co poświadczają liczne publikacje. W opracowaniu posłużono się metodą dogmatyczno-prawną, zaś przedstawione w niniejszym artykule rezultaty mogą stanowić istotną wskazówkę dla osób interesujących się zagadnieniem relacji na linii państwo–Kościół, zarówno na płaszczyźnie prawnej, jak i historycznej. The paper aims at presenting the legal and financial position of the Latin Rite Catholic Church in Poland after the restoration of independence. Moreover, the study describes the path of legal changes that occurred as a result of the Concordat and land reform. As evidenced by numerous publications, due to the concordat agreement signed on February 10th, 1925, an increase in the significance of the Catholic Church in Poland has been observed. The legal-dogmatic method has been applied in the study. The results presented in the article might provide guidance for those interested in the issue of relations between the State and the Church, both on a legal and historical level.
- ItemThe Potential of Polish Bioeconomy Compared to the European Union Countries(Wydawnictwo KUL, 2022) Nowak, Anna; Jarosz-Angowska, Aneta; Krukowski ArturBioeconomy has become one of the major directions in the development of the European Union (EU). This is a response to global challenges including sustainable management of natural resources, sustainable production, public health improvement, mitigation of adverse effects of climate change, and integrated social and economic development. This article aimed to describe how bioeconomy develops and how significant it is to the European Union and evaluate the potential of bioeconomy in Poland in comparison to other EU member states. The potential of bioeconomy was analysed according to the level and structure of employment, gross value added generated by this sector of the economy, as well as according to labour productivity. The analysis was based on an official classification of economic activity in Europe (NACE). The timeline of the study was 2008 and 2017, which allowed evaluating changes that occurred over a decade. The analysis involved data deriving from the European Commission’s statistical database. The studies imply that in 2017 Poland ranked first in the EU in terms of the number of bioeconomy workers, whereas differences in the structure of employment could be observed between Poland and the whole EU. They mostly referred to a higher share of employment in Polish agriculture, with a lower percentage of employment in the food, beverage and tobacco sector. In addition, Poland had a 5% share in generating the Gross Value Added (GVA) of the EU bioeconomy, which put it fifth among all the member states. The GVA of bioeconomy in Poland had a structure similar to that presented by the whole EU with Food, beverage and tobacco and Agriculture being the most significant sectors and Bio-based electricity and Liquid biofuels being relatively insignificant. In addition, in all the sectors labour productivity was lower than on average in the EU. Biogospodarka staje się obecnie jednym z najważniejszych kierunków rozwoju Unii Europejskiej. Jest ona odpowiedzią na globalne wyzwania, do których zaliczyć można zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi, zrównoważoną produkcję, poprawę zdrowia publicznego, łagodzenie niekorzystnych skutków zmian klimatycznych oraz integrowanie rozwoju społecznego i gospodarczego. Celem opracowania było określenie istoty i znaczenia rozwoju biogospodarki dla Unii Europejskiej oraz ocena potencjału biogospodarki Polski na tle krajów UE. Potencjał biogospodarki analizowano na podstawie poziomu i struktury zatrudnienia oraz wartości dodanej brutto wytwarzanej przez ten dział gospodarki. Opierano się na oficjalnej klasyfikacji sektorów działalności gospodarczej w Europie (NACE). Zakres czasowy badań obejmował lata 2008 i 2017, co pozwoliło na ocenę zmian, jakie nastąpiły w dziesięcioletnim okresie. Analiza przeprowadzona została na podstawie danych pozyskanych z platformy danych statystycznych Komisji Europejskiej. Z przeprowadzonych badań wynika, że w 2017 r. Polska zajmowała pierwsze miejsce w UE pod względem liczby osób zatrudnionych w biogospodarce, przy czym można zaobserwować różnice w strukturze zatrudnienia pomiędzy Polską i UE ogółem. Dotyczą one przede wszystkim wyższego udziału zatrudnienia w polskim rolnictwie, przy niższym odsetku pracujących w sektorze produkcji żywności, napojów i tytoniu. Polska ponadto posiadała 5% udział w tworzeniu unijnej wartości dodanej brutto biogospodarki, co sytuowało ją na 5. miejscu wśród krajów członkowskich. Struktura WDB biogospodarki w Polsce była podobna do tej, jaka występowała w skali całej UE, bowiem największe znaczenie odgrywały w niej sektory producentów żywności, napojów i tytoniu oraz rolnictwa, natomiast stosunkowo niewielkie znaczenie miały sektory producentów bioenergii i biopaliw płynnych.
- ItemNowe obowiązki dystrybutorów wyrobów medycznych w ujęciu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 roku(Wydawnictwo KUL, 2022) Kałczyński, PatrykCelem artykułu jest przedstawienie obowiązków dystrybutorów jako jednych z najważniejszych podmiotów gospodarczych uczestniczących w obrocie wyrobami medycznymi. Wyroby medyczne nabierają coraz większego znaczenia nie tylko ze względu na pandemię COVID-19. Stale rosnący rynek tej grupy produktowej, a przede wszystkim poziom ryzyka, jakie dla zdrowia i życia pacjentów i użytkowników niosą ze sobą wyroby medyczne, wymagały zapewnienia przez europejskiego prawodawcę jednolitego i wysokiego poziomu ochrony powyższych dóbr. Zadanie to ma realizować rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r., które wpisuje się w nowe ramy prawne (new legislative framework) wprowadzania produktów do obrotu w Unii Europejskiej. Wspomniany akt prawny zastępuje obowiązujące od prawie 30 lat regulacje w tym obszarze i stanowi swoistą rewolucję dla dystrybutorów w zakresie ich udziału w systemie zapewnienia bezpieczeństwa obrotem wyrobami medycznymi. The aim of this article is to present the obligations of distributors who are among the most important economic operators participating in the circulation of medical devices. Medical devices are becoming increasingly important not only due to the COVID-19 pandemic. The constantly growing market of this product group but, above all, the level of risk that medical devices carry for the health and life of patients and users required the European Legislator to ensure a uniform and high level of protectionfor the above goods. This task is to be fulfilled by Regulation (EU) 2017/745 of the European Parliament and of the Council of April 5, 2017, which is a part of the new legislative framework for placing products on the European Union market. The aforementioned legal act replaces the regulations that have been in force for almost 30 years in this area and represents a certain revolution for distributors in terms of their participation in the system for ensuring the safety of medical device marketing.
- ItemZagrożenia przestępczością rynku finansowego w Polsce(Wydawnictwo KUL, 2022) Jaroch, WaldemarAutor podejmuje problematykę przestępczości na rynku finansowym, charakteryzując ogólnie założenia, co do kwestii bezpieczeństwa ekonomicznego, uwarunkowań ekonomicznych tego stanu oraz przeprowadza szczegółową charakterystykę przestępczości na rynku finansowym. Bezpieczeństwo ekonomiczne jest warunkowane – zdaniem Autora – zachowaniem odpowiednich parametrów ekonomicznych, stanowiących jednocześnie gwarancje stabilności rynku finansowego. Nie bez znaczenia istotne pozostaje zagadnienie przestępczości o charakterze ekonomiczno-finansowym na tym rynku i strat z tego tytułu. Na podstawie analizy danych statystycznych Autor charakteryzuje skalę i dynamikę tych przestępstw oraz dokonuje interpretacji danych. Metoda badawcza ilościowa pozwala na określenie skali oraz wielkości danych badanego zjawiska. Autor przeprowadza przy tym typologię tych przestępstw oraz omawia obowiązujące regulacje prawnokarne. W konkluzji Autor wskazuje na znaczny i dynamiczny wzrost przestępstw prania pieniędzy, co – zdaniem Autora – może świadczyć o wykorzystywaniu rynku finansowego do legalizacji środków pochodzących z przestępczej działalności. The author addresses the issue of crime in the financial market, providing general characteristics of the premises of economic security, economic conditions of security, as well as conducting a thorough analysis of the crime in question. In the author's opinion, economic security is conditioned by the maintenance of appropriate economic criteria, which at the same time constitute a guarantee of financial market stability. What is of significance is the issue of economic and financial crime on this market and losses resulting from such crime. Based on the analysis of statistical data, the author characterises the scale and dynamics of the crime and interprets the data. The quantitative research method makes it possible to determine the scale and data volume of the phenomenon under study. Moreover, the author provides a typology of the crime and discusses the applicable criminal law regulations. In conclusion, the author points to the significant and dynamic increase in money laundering offenses, which - according to the author - may indicate the use of the financial market to legalise the proceeds of criminal activity.
- ItemWpływ ryzyka pandemii COVID-19 na wykorzystanie usług bankowości mobilnej w Polsce(Wydawnictwo KUL, 2022) Solarz, Małgorzata; Adamek, JacekGłównym celem badawczym opracowania jest określenie wpływu ryzyka pandemii COVID-19 na wykorzystanie usług BM w Polsce. Realizację celu oparto na następujących metodach badawczych: krytyczna analiza literatury przedmiotu, analiza opisowa i porównawcza, proste metody statystyczne oraz metoda sondażu diagnostycznego. Dane empiryczne pozyskano z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych przez autorów w kwietniu 2021 r. metodą CAWI, na reprezentatywnej próbie 1030 Polaków. Uzyskane wyniki wskazują, że postrzegane ryzyko pandemii COVID-19 należy uznać za czynnik sprzyjający zwiększeniu liczby i/lub częstotliwości użycia BM, przy czym zwiększenie to nie wynika z osobistych obaw, łączonych z konsekwencjami COVID-19, lecz staje się ono funkcją postrzeganych niedogodności i ograniczeń organizacyjno-prawnych implikowanych stanem pandemii. The main research purpose of the study is to determine the impact of the COVID-19 pandemic risk on using MB services in Poland. The following research methods were applied to realize this goal: critical analysis of the source literature, descriptive and comparative analysis, simple statistical methods and the diagnostic survey method. The empirical data were collected based on the nationwide survey conducted by the authors in April 2021 using the CAWI method, covering a representative sample of 1,030 Poles. The findings indicate that the perceived risk of the COVID-19 pandemic should be considered the factor contributing to higher number and/or frequency of using MB services. This increase does not result from personal concerns associated with the consequences of COVID-19 but becomes a function of the perceived disadvantages as well as organizational and legal limitations implied by the pandemic situation.
- ItemThe Relationship of the Public Sector and Citizens – Co-production in Polish Local Government Units. Empirical Study on Forty-One Units Forming Metropolis GZM(Wydawnictwo KUL, 2022) Gawron, GrzegorzThe concept of co-production offers a solution to some of the challenges facing modern societies. It provides an original model for relationship building and a platform for initiating and managing the practicalities between the state and citizenry. When scaled down to the local level, co-production takes on a special role, i.e., public administration liaises directly with citizens through public services. Subsequently, there is value to be gained in observing how co-production develops in this domain. The main purpose of this article is to present the findings regarding the potential co-production has in the implementation of three types of local civic initiatives (Participatory Budget, Local Initiative, Village Fund), all of which may be optionally undertaken in Polish local governments. The empirical basis for this study is the author’s research, conducted in forty-one cities and towns forming one of Polish metropolis GZM. Idea koprodukcji usług publicznych stanowi oryginalny model budowania relacji oraz platformę do inicjowania i zarządzania stosunkami między państwem a obywatelami. Opiera się bowiem na wielowymiarowej współpracy formalnych organizatorów usług z ich odbiorcami, nadając obydwu stronom równorzędną podmiotowość w procesie opracowania i wdrażania usług. Jej implementacja nabiera szczególnego znaczenia na poziomie społeczności lokalnych, gdzie wspomniane stosunki mają charakter bezpośredni. Głównym celem artykułu jest opis założeń idei koprodukcji oraz prezentacja podejmowanych praktyk na przykładzie realizacji trzech rodzajów lokalnych inicjatyw obywatelskich (Budżetu Obywatelskiego, Inicjatywy Lokalnej, Funduszu Wiejskiego), z których wszystkie mogą być opcjonalnie organizowane w polskich samorządach. Podstawą empiryczną niniejszego opracowania są badania autora, przeprowadzone w czterdziestu jeden miastach tworzących Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię.
- ItemWykorzystanie kredytu handlowego przez mleczarnie w Polsce z uwzględnieniem formy prawnej podmiotu(Wydawnictwo KUL, 2022) Ziętek-Kwaśniewska, Katarzyna; Zuba-Ciszewska, MariaZasadniczym celem artykułu jest ocena wykorzystania kredytu kupieckiego przez mleczarnie w Polsce z uwzględnieniem ich formy prawnej jako spółdzielczych lub niespółdzielczych mleczarni. Badaniem objęto 113 mleczarni w Polsce, z czego 55,8% stanowiły spółdzielnie, a 44,2% – podmioty prowadzące działalność w innej formie. Analiza dotyczyła lat 2018–2020. Dane finansowe potrzebne do realizacji badania pozyskano z bazy EMIS. Badanie wykazało, że należności z tytułu udzielonego kredytu handlowego stanowiły ważną pozycję aktywów ogółem oraz aktywów obrotowych badanych mleczarni, a zobowiązania handlowe były istotnym źródłem finansowania ich działalności. W rozważanym okresie analizowane podmioty ograniczyły swoje zaangażowanie w zakresie wykorzystania kredytu kupieckiego, zwłaszcza w charakterze jego dawcy. W 2020 r. względem lat wcześniejszych wzrosła liczba biorców per saldo kredytu kupieckiego za sprawą zwiększenia się ich liczby w grupie spółdzielni mleczarskich. Badane mleczarnie nieco szybciej odzyskiwały należności handlowe niż spłacały swoje zobowiązania wobec dostawców. W 2020 r. względem 2018 r. w większości mleczarni odnotowano skrócenie cyklu konwersji gotówki. Niespółdzielcze mleczarnie wykazywały wyższe średnie udziały należności handlowych w aktywach ogółem oraz aktywach obrotowych niż spółdzielnie, co można wiązać z różnicami w zakresie ich celów. Spółdzielnie mleczarskie szybciej spłacały swoje zobowiązania handlowe i ściągały należności handlowe oraz sprawniej zarządzały swoimi zapasami niż inne podmioty z sektora. The main purpose of this paper is to evaluate the use of trade credit by dairies in Poland, taking into account their legal form – cooperative versus non-cooperative dairies. The survey covered 113 dairies in Poland, of which 55.8% were cooperatives and 44.2% were entities operating in another form. The study concerned the years 2018–2020. The financial data used in this paper was retrieved from the Emerging Markets Information Service database (EMIS). The results show that trade receivables were an important item in total assets and current assets of dairies, and trade payables were an important source of financing their operations. During the period under consideration, the dairies surveyed reduced their use of trade credit, especially as a trade creditor. The number of net trade debtors increased in 2020 relative to previous years due to the increase in their number in the group of dairy cooperatives. The dairies surveyed were slightly faster in recovering trade receivables than repaying their obligations to suppliers. In 2020 relative to 2018, most dairies shortened their cash conversion cycle. Non-cooperative dairies showed higher average shares of trade receivables in total assets and current assets than cooperatives, which can be linked to differences in their goals. Dairy cooperatives paid off their trade payables and collected trade receivables faster, as well as managed their inventories more efficiently than their non-cooperative counterparts.
- ItemBezpieczeństwo dzieci i ich prawo do ustalenia swojego pochodzenia w przypadku zmiany płci przez transseksualnego rodzica(Wydawnictwo KUL, 2022) Rusak-Romanowska, PaulinaNiniejszy artykuł ma na celu przedstawienie, na ile ustawodawstwo polskie zapewnia bezpieczeństwo dzieciom w przypadku zmiany płci metrykalnej przez ich rodzica. Analizie została poddana problematyka dotycząca ustalenia prawa do pochodzenia dziecka. Podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie, czy w obecnym stanie prawnym obowiązującym w Polsce zapewniono bezpieczeństwo tych dzieci w wystarczającym stopniu i czy stworzono im odpowiednie warunki, by mogły urzeczywistnić swoje uprawnienia i wolności. Problematyka ta należy do kategorii wrażliwych i istotnych z punktu widzenia interesu społecznego. The article aims to show how Polish legislation provides security for children in the case of gender reassignment by their parent. The issue of determining the right of origin of a child is presented, as well as considering whether, in the current legal situation in Poland, the safety of these children is sufficient and creates appropriate conditions for them to exercise their rights and freedoms. These issues belong to the category of sensitive and relevant to the public interest.