Rozprawy doktorskie (WT)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/315

Browse

Browsing Rozprawy doktorskie (WT) by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 20 of 174
  • Item
    Spiritual, practical and doctrinal ecumenism in the Anglican-Roman Catholic relations in Nigeria
    (2018-04-23) Eke, Vitus Chibisi
    Rozprawa doktorska omawia konkretne i praktyczne sposoby, w jakie Kościół katolicki w Nigerii angażuje ekumenicznego partnera (Kościół Nigerii) w duchu wzajemnego zaufania i szacunku, modlitwy i miłości, współpracy i dialogu. Relacje ekumeniczne anglikańsko-katolickie w Nigerii stanowią odpowiedź na globalne działania ekumeniczne, które mają na celu wspólne poszukiwanie widzialnej jedności Kościoła. Rozdział pierwszy śledzi historyczne tło chrześcijaństwa w Nigerii w odniesieniu do jego misyjnego postępu, wzrostu i wyzwań. W rozdziale drugim omówiono rzymskokatolickie zasady ekumenizmu, a także „cztery zasady anglikańskiego zaangażowania w ekumenizm”. Rozdział trzeci dotyczy praktycznego zastosowania zasad ekumenicznych w relacjach anglikańsko-katolickich w Nigerii. Przedstawia działalność Nigeryjskiej Komisji Anglikańsko-Katolickiej i Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Nigerii, które zapewniają platformę do afektywnego i skutecznego spotkania ekumenicznego. Na podstawie faktów zbadanych w tej pracy jest pewne, że Kościół Nigerii i Kościół rzymskokatolicki w Nigerii nie osiągnęły porozumienia w niektórych kwestiach doktrynalnych. Dlatego członkowie obu Kościołów borykają się z trudnościami wynikającymi z możliwości współdzielenia Eucharystii oraz związanymi z problemem małżeństw mieszanych. Niezależnie od tego, w ciągu ostatnich 15 lat (od 2000 r.) w relacjach ekumenicznych anglikańsko-katolickich w Nigerii stopniowo powraca wzajemna miłość, zaufanie i szacunek. Zwraca się także uwagę, aby we wszystkich wysiłkach ekumenicznych utrzymywać związek między jednością a misją.
  • Item
    The contemporary Catholic theology of miracles
    (2018-05-14) Anozie, Casmir Ikechukwu
    Zrąb rozprawy składa się z czterech rozdziałów. Rozdział pierwszy dotyczy teologicznego rozumienia cudu. W toku badań ustalono w dysertacji, że cud jest rozumiany przede wszystkim jako znak i narzędzie Bożego Objawienia, poprzez który Bóg ukazuje plan zbawienia ludzkości. Rozdział drugi traktuje o cudach, które dokonały się w czasach pobiblijnych, a które określa się mianem objawień prywatnych. W tym rozdziale została dokonana też ich klasyfikacja. Przeprowadzone badania doprowadziły do wniosku, że pod względem faktyczności (realności) wydarzenia te nie wzbudzają wątpliwości, jednakże nie zawsze jest do końca jasne, co one pociągają za sobą jako konsekwencje we współczesnej epoce. W rozdziale trzecim zostały przedstawione tzw. gwaranty, czyli kryteria pozwalające mówić o możliwości i wiarygodności cudu w kontekście jego różnego rodzaju krytyki. Zwrócono uwagę, przeciw temu krytycyzmowi, że cud należy rozpatrywać przede wszystkim w jego właściwym kontekście, a jest to kontekst teologiczny i historyczny (historiozbawczy). Przedmiotem rozdziału czwartego jest rozpoznawanie cudu i jego funkcje. Analiza tzw. spontanicznego rozpoznawania cudu i rozpoznawania teologicznego zmierzała do ustalenia kryteriów autentycznego cudu. Proces rozpoznawania cudu wymaga – zgodnie ze wskazówkami Kongregacji Nauki Wiary – dokładnego badania, zwrócenia uwagi na kwestię wiarygodności wizjonera i zawartości objawienia (przesłania). Wnioskiem końcowym rozprawy jest stwierdzenie, że pomimo krytyki cudu jako znaku i narzędzia Bożego Objawienia, są poważne racje za tym, by przyjąć możliwość i wiarygodność cudów.
  • Item
    The identity of the Catholic Church in Igboland, Nigeria
    (2018-05-14) Ezeokeke, Edwin Chukwudi
    Rozprawa jest naukowym studium o tożsamości Kościoła Katolickiego w Igboland w Nigerii, która wydobywana jest i określana na kilku płaszczyznach: historycznej (rozdział I), społeczno-kulturowej (rozdział II), moralnej i teologicznej (rozdział III) oraz w kontekście współczesnych wyzwań pastoralnych (rozdział IV). Celem pracy było podsumowanie dotychczasowych dziejów Kościoła Katolickiego w Igboland i zwrócenie uwagi na ich główne etapy i wydarzenia, które nadawały temu Kościołowi tożsamość. Chodziło też o podsumowanie społeczno-kulturowego oddziaływania tego Kościoła na życie ludu Igbo i wyciągnięcie konkretnych wniosków pozwalających na zachowanie oraz rozwijanie tożsamości tego Kościoła. Współcześnie ta tożsamość najbardziej wyraża się w inkulturacji Ewangelii wśród Igbo z wykorzystaniem kulturowego bogactwa tego ludu.
  • Item
    Kompetencje medialne nauczycieli religii archidiecezji lubelskiej w świetle dokumentów Kościoła i badań własnych. Studium z edukacji medialnej
    (2018-05-22) Szajda, Agnieszka
    Głównym celem podjętym w rozprawie jest odpowiedź na pytanie: Jaki jest poziom kompetencji medialnych nauczycieli religii archidiecezji lubelskiej? Podstawową metodą służącą rozwiązaniu problemu głównego jest metoda paradygmatu analizy teologii pastoralnej Pierwszy rozdział podejmuje refleksję nad nauczaniem Kościoła dotyczącym formacji medialnej nauczycieli religii, a także nad potrzebami kształtowania kompetencji w zakresie wykorzystania nowych mediów w procesie katechetycznym. Analizie poddano także wydane w tym zakresie dokumenty instytucji UE i polskich instytucji oświatowych. Drugi i trzeci rozdział ukazują stan realizacji wskazań Kościoła dotyczący stopnia przygotowania nauczycieli religii do podjęcia formacji medialnej katechizowanych, w oparciu o przeprowadzone badania poziomu kompetencji medialnych. Wykorzystano w tym celu kwestionariusz ankiety przygotowany na podstawie „Katalogu kompetencji informacyjnych, medialnych i cyfrowych” opracowanego przez Fundację Nowoczesna Polska. W ostatnim rozdziale skoncentrowano się na ukazaniu perspektyw edukacyjno-formacyjnych wobec nauczycieli religii w obszarze badanych kompetencji oraz wskazano postulaty wobec osób odpowiedzialnych za ich formację podstawową i permanentną. Wyniki badań oraz postulaty zawarte w rozprawie mogą posłużyć do systemowego programowania doskonalenia nauczycieli religii na etapie edukacji podstawowej i ustawicznej w zakresie podnoszenia kompetencji medialnych w poszczególnych archidiecezjach, tworzenia autorskich programów i społecznych projektów edukacji medialnej inspirowanych nauczaniem Kościoła.
  • Item
    Bóg i niedokończony wszechświat. Johna Haughta teologia przyrody
    (2018-05-29) Nonyelu, Francis Nnamdi
    Dysertacja przedstawia teologię przyrody w ujęciu amarykańskiego teologa Johna Haughta. Teologia przyrody postuluje dialog między teologią i nauką, który pomaga zrozumieć w pełni relację między Bogiem, człowiekiem i wszechświatem. Dysertacja ukazuje historię dialogu między teologią i nauką oraz jego modele. Jasno przedstawia koncepcję stowrzenia i ewolucji oraz mocne argumenty przeciwko scjentyzmowi i naturalizmowi głoszonemu przez nowy ateizm. Ukazuje objawiony obraz Boskiej milości, pokory, obietnicy, nadziei i przyszłości w kontekście "niedkończonego Wszechświata", któy jest zarówno darem, jak i obietnicą od miłującego Stwórcy. Głębokie i właściwe rozumienie teologii przyrody pozwala zmniejszyć niebezpieczeństwo zarówno kosmicznego, jak i biblijnego literalizmu oraz uniknąć tzw. teologii Boga luk. Praca prezentuje nową duchowość stworzenia, która oznacza głębsze zrozumienie Boga, ludzkości i przyrody. Służy ona wypracowaniu chrześcijańskiej odpowiedzi na socjologiczny, ekologiczny i technologiczny kryzys występujący we współczesnym świecie.
  • Item
    Historiozbawczy wymiar sakramentów w świetle przepowiadania papieża Benedykta XVI
    (2018-06-06) Popowski, Michał
    Celem rozprawy jest ukazanie historiozbawczego wymiaru sakramentów na podstawie przepowiadania Benedykta XVI, a przez to omówienie fundamentalnych zagadnień w nauczaniu Papieża dotyczących aktualizacji Misterium Chrystusa w sakramentach. Praca jest przedstawiona w trzech rozdziałach zawierających zebrane treści w odniesieniu do poszczególnych sakramentów ułożonych według grup: sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego, sakramenty uzdrowienia oraz sakramenty w służbie Kościołowi. Kompozycja rozprawy nawiązuje do czterech głównych aspektów historiozbawczego wymiaru sakramentów: aspekt odwołujący się do wydarzeń ze Starego Testamentu, aspekt odnoszący się do misterium Jezusa Chrystusa, aspekt odwołujący się do liturgii sakramentów oraz aspekt zobowiązujący do przemiany rzeczywistości mocą sakramentów. W tym kluczu zostało przedstawione nauczanie papieża Benedykta XVI o sakramentach wyrażone w jego homiliach i przemówieniach.
  • Item
    Osoba i myśl świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Studium pastoralno-katechetyczne
    (2018-06-06) Sauć, Paweł
    W rozdziale pierwszym pt. „Św. Teresa od Dzieciątka Jezus: jej życie, duchowość i przejawy kultu”, zarysowana zostanie ogólna sylwetka osoby świętej oraz czynników mających znaczący wpływ na jej życie. Święta Teresa od Dzieciątka Jezus i od Najświętszego Oblicza jest dzieckiem swoich czasów. Działanie łaski kształtujące jej życie i duchowość wpisane jest w konkretną rzeczywistość ziemską określoną czasem i przestrzenią. Ten kontekst jej życia zostanie przedstawiony wielopłaszczyznowo. Jako główne obszary tej analizy będą wyodrębnione: Francja w aspekcie politycznym i kościelnym, papiestwo, środowisko rodzinne, życie zakonne i Karmel w Lisieux. Podstawą zarysowania kontekstu Teresy będzie głównie odniesienie cech charakterystycznych tejże duchowości do wybranych elementów ówczesnej religijności, takich jak życie sakramentalne, nabożeństwa do Dzieciątka Jezus, Najświętszego Oblicza i Najświętszego Serca Jezusa, akty szczególnego ofiarowania się Bogu, nabożeństwo do Matki Bożej, a wreszcie kult świętych i misje Kościoła. Drugi rozdział pt. „Formacja chrześcijańska dzieci i młodzieży” przybliży obraz formacji dzieci i młodzieży odbywającej się poprzez wielokierunkowe wychowanie poprzez omówienie ogólnego pojęcia formacji, wprowadzając tym samym bezpośrednio do przedstawienia istoty formacji chrześcijańskiej oraz jej elementów. Ukaże również ogólny pogląd papieży, sprawujących pontyfikat w ciągu ostatnich dwóch wieków, a także zmiany jakie zaszły w podejściu do formacji chrześcijańskiej po Soborze Watykańskim II. Zostaną w nim również przedstawione również wartości chrześcijańskie. Aby były one poprawnie zrozumiane, konieczna będzie w pierwszej kolejności refleksja nad ogólnym terminem wartości. Następnie podjęta zostanie próba wyznaczenia systemu hierarchii wartości chrześcijańskich, którą człowiek formowany powinien kierować się w życiu. Przybliży on jednocześnie najistotniejsze środowiska, w których kolejno przebiega formacja. Omówiona zostanie rola rodziców, jako pierwszych katechetów dzieci, następnie uwaga będzie skupiona na istotności Kościoła jako instytucji formującej, a na końcu rozważony zostanie wpływ szkoły na formację oraz wychowanie dzieci i młodzieży. Rozdział trzeci pracy pt. „Formacja chrześcijańska dzieci i młodzieży w świetle życia i twórczości św. Teresy od Dzieciątka Jezus”. Poprowadzi do poznania tego, czym w swoim życiu kierowała się św. Teresa od Dzieciątka Jezus. Zaprezentuje on twórczość obejmującą wszystkie dzieła, które wyszły spod pióra Doktora Kościoła. Treść każdego z nich zostanie krótko omówiona, tak aby w ogólnym stopniu przekazać, co jest w nich zawarte. Przedstawione będzie także świadectwo jej życia oraz jego znaczenie w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Zobrazuje on również postawy przyjmowane przez Świętą zarówno w dobrych, jak i trudnych sytuacjach, które spotykały jej osobę. Podjęte zostaną również starania, aby w pełni ukazać, jaki wymiar formacyjny posiada jej twórczość i jak ważne wartości można odkryć interpretując uważnie jej dzieła. Ostatni rozdział, pt. „Św. Teresa od Dzieciątka Jezus jako wzór osobowy w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży” prowadzi do głównego problemu poruszonego w pracy – ukazanie osoby św. Teresy od Dzieciątka Jezus jako wzoru osobowego w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Omówione w nim, w pierwszej kolejności zostanie ogólne pojęcie wzoru osobowego, oraz jak ważne jest samowychowanie w życiu człowieka. Dodatkowo omówiona będzie rola, jaką odgrywają wzory osobowe w procesie formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Niezbędne również okaże się przybliżenie cnót oraz przymiotów, które posiadała św. Teresa od Dzieciątka Jezus, które to kwalifikują ją jako właściwy wzór osobowy dla dzieci i młodzieży. Omówione także zostaną poszczególne cnoty teologiczne oraz dary Ducha Świętego, a następnie będą one przedstawione w odniesieniu do życia św. Teresy z Lisieux.
  • Item
    Działalność apostolska i misyjna świętego Maksymiliana Marii Kolbego na tle ówczesnego nauczania Kościoła
    (2018-06-06) Nowak, Michał Andrzej
    Niniejsza praca jest poświęcona postaci św. Maksymiliana Marii Kolbego ze szczególnym uwzględnieniem jego działalności apostolskiej i misyjnej. Aby podkreślić specyfikę działalności o. Maksymiliana, w pierwszym rozdziale pracy ukazano szeroki kontekst ówczesnego nauczania Kościoła. Główne akcenty położono na treści dotyczące apostolstwa wyrażającego się gównie w duszpasterstwie, na wskazania dotyczące działalności misyjnej oraz na aktywność apostolską wiernych świeckich. Drugi rozdział ukazuje sylwetkę o. Maksymiliana ze szczególnym uwzględnieniem środowiska rodzinnego, odebranego wychowania w domu i w ramach Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych, kształtowania ideałów życia religijnego i zakonnego. W rozdziale trzecim podjęto temat działalności apostolskiej o. Kolbego. Omówiono szeroko fundamentalną w jego apostolstwie pobożność maryjną, ukazano niezwykle dynamiczne apostolstwo poprzez prasę, przedstawiono propozycję formacji do apostolstwa dla braci w ramach klasztoru w Niepokalanowie oraz dla świeckich w ramach ruchu Rycerstwa Niepokalanej. Czwarty rozdział poświęcony jest sześcioletniemu okresowi działalności misyjnej ad gentes, którą o. Kolbe podejmował w Japonii. Rozdziały trzeci i czwarty zawierają podsumowania porównujące działalność Franciszkanina z ówczesnymi wskazaniami Kościoła. Wśród wniosków należy podkreślić wierność o. Maksymiliana wobec wskazań Kościoła przy jednoczesnej otwartości na nowe metody i sposoby działania, skuteczność podejmowanych przez niego działań oraz aktualność jego metod dla współczesnych ewangelizatorów.
  • Item
    Objawienie Piotrowi misji ad gentes (Dz 10-1-48). Studium egzegetyczno-teologiczne
    (2018-06-12) Skuras, Nikos Mikołaj Andrzej
    Praca dotyczy Dz 10,1-48. Chodzi o jeden z najważniejszych momentów z życia Kościoła, jakim było wprowadzenie przez Piotra pogan do Kościoła. Posiada trzy rozdziały. W pierwszym zostały podjęte zagadnienia historyczno-literackie. Delimitacja, tłumaczenie i krytyka tekstu oraz określenie kontekstu bliższego i dalszego pozwoliły uznać, że Dz 10, 1-48 to samodzielna jednostka, która pod względem filologiczno-strukturalnym oraz tematycznym stanowi punkt centralny w Łukaszowym drugim Dziele mówiącym o ewangelizacji świata. Zaproponowana przez nas struktura literacka stała się podstawą analizy egzegetycznej dokonanej w rozdziale drugim. Przypomnienie, kim był autor Dziejów Apostolskich, pomaga zobaczyć Dz 10,1-48 jako centralną część Dobrej Nowiny dla pogan o ich pełnoprawnym członkostwie w Kościele. Przeprowadzona analiza egzegetyczna Dz 10, 1-48 ukazała: bezwzględne posłuszeństwo Korneliusza i "pobożną ociężałość" Piotra; zstąpienie Ducha Świętego w połączeniu z przepowiadaniem kerygmatu; posłuszeństwo Piotra Duchowi Świętemu okazane na chrzcie pogan bez nakładania na nich wymogów Prawa. Trzeci rozdział to analiza teologiczna takich tematów jak: misja do pogan obecna już w Starym oraz uwyraźniona w Nowym testamencie, widoczna w nauczaniu Pawła i u Łukasza; kerygmat jako sposób wypełniania tej misji, widoczny u Jezusa, Pawła i Piotra; owoc głoszenia kerygmatu, jakim jest Kościół złożony z Żydów i pogan.
  • Item
    Metody aktualizacji antropologicznej w przepowiadaniu biskupa Ignacego Deca. Studium homiletyczne
    (2018-06-13) Kilimnik, Paweł
    Dysertacja doktorska porusza zagadnienie metod aktualizacji w przepowiadaniu homilijnym. Materiałem źródłowym pracy jest 507 homilii niedzielnych wygłoszonych przez biskupa świdnickiego podczas pierwszych 10 lat posługi. Na podstawie analizy wspomnianych homilii biskupa Ignacego Deca zostały zaprezentowane cztery metody aktualizacji antropologicznej. Są to kolejno: metoda aktualizacji historiozbawczej, metoda typologiczno-identyfikacyjna, metoda akomodacji formalnej. Każda z wymienionych metod została poddana ocenie pod kątem osiągnieć współczesnej homiletyki.
  • Item
    Naturalne uwarunkowania życia duchowego świętego Alberta Chmielowskiego
    (2018-06-18) Matuszewski, Krzysztof Marek
    Praca stanowi studium nad rolą czynników naturalnych (psychofizycznych oraz społeczno-kulturowych), które oddziaływały na kształt życia duchowego św. Alberta Chmielowskiego (1845-1916). Choć pierwszą przyczyną jego życia duchowego była łaska nadprzyrodzona, czynniki naturalne również w jakimś stopniu wpłynęły na sposób jej manifestacji. W przeprowadzonej analizie czynników psychofizycznych oddziałujących na życie duchowe Brata Alberta, w której wykorzystano psychologiczne modele teoretyczne (szesnastoczynnikowy model R.B. Cattella i pięcioczynnikowy model P. Costy i R. McCrae, kryteria dojrzałości osobowościowej G.W. Allporta oraz teorię dezintegracji pozytywnej K. Dąbrowskiego), wykazała ich oddziaływanie na niektóre obszary życia duchowego św. Alberta.Podobnie czynniki społeczno-kulturowe (m.in. rola środowiska rodzinnego, udział w walce zbrojnej, działalność malarska, a także oddziaływanie kultury i społeczeństwa przełomu XIX i XX w. w Polsce i na świecie) wpłynęły oddolnie na kształtowanie się sylwetki duchowej Chmielowskiego. Jego bogactwo natury (uzdolnienia artystyczne, różnorodne doświadczenia, a zwłaszcza przeżyte cierpienie) zaowocowało dzięki współpracy z łaską, głębokiemu życiu duchowemu, będącym syntezą aktywnej służby z życiem kontemplacyjnym, którego centrum stanowił Chrystus uniżony (Ecce Homo). Praca, nawiązując do aksjomatu teologicznego: „łaska buduje na naturze i ją wydoskonala”, ukazuje złożony i szeroki wpływ różnych naturalnych dynamizmów, które Bóg wykorzystuje, by rozwinąć w człowieku jego uzdolnienia, doprowadzając go do świętości.
  • Item
    Troska o zdrowie i życie człowieka w sytuacjach granicznych. Studium teologicznomoralne
    (2018-06-19) Kapelak, Jakub
    Praca podejmuje zagadnienie troski o zdrowie i życie człowieka w sytuacjach granicznych, uwzględniając przede wszystkim te, które wiążą się z bezpośrednim zagrożeniem śmiercią. Zawarto w niej omówienie troski o zdrowie i życie człowieka jako imperatywu moralnego, dlatego dokonano analizy teologicznej i filozoficznej tego zagadnienia. Z tym tematem wiąże się szczególna rola służby zdrowia, dlatego osobno poruszono kwestię etosu lekarskiego. Osobnej analizie poddano istniejące sposoby podtrzymywania ludzkiego życia oraz omówiono rozwój ratownictwa medycznego, a także historyczne i współczesne sposoby reanimacji. Najważniejszy kazus związany z sytuacjami granicznymi ludzkiego życia dotyczy uporczywej terapii, której poświęcono osobny rozdział. Praca podejmuje zagadnienie, omawiając je z perspektywy biomedycznej i bioetycznej. W pierwszej części analizuje historyczne i współczesne oblicze terapii daremnych i ich zależności od poziomu rozwoju medycyny. Dużo miejsca poświęca także kwestii śmierci, która rozumiana jest jako kres wszelkiej terapii. W drugiej części omówiono etyczną refleksję na temat uporczywej terapii z perspektywy historycznej. Osobno przeanalizowano współczesne stanowiska świeckie oraz wypowiedzi Magisterium Kościoła dotyczące tego zagadnienia, ze szczególnym uwzględnieniem stosowanych środków medycznych oraz postaw lekarzy w stosunku do stanów życia wegetatywnego. Na koniec omówiono rolę pacjenta, lekarza i rodziny w podjęciu decyzji o zaniechaniu uporczywej terapii.
  • Item
    Moral implications of Divine Mercy in individual, ecclesial and social life of Nigerians
    (2018-06-20) Sakaba, Samuel Kanta
    Miłosierdzie Boga jest szczególnym dobrem wspólnym dla Nigeryjczyków. Rozdział I przedstawił aktywność Boga w życiu człowieka i społeczeństwa nigeryjskiego w wymiarze historycznym. Rozdział kolejny pokazuje teologiczna wizje miłosierdzie Bożego w świetlne Starego i Nowego Testamentu oraz doświadczeń nigeryjskich. Następny rozdział wskazuje na Boże miłosierdzie jako powszechne zdanie. Ostatni rozdział podkreśla konieczność osobistego nawrócenia jako warunku koniecznego przemiany osobistej i społecznej.
  • Item
    Katechizacja w Archidiecezji Przemyskiej w latach 1990-2015. Studium katechetyczne
    (2018-06-21) Nycz, Łukasz
    Celem dysertacji było ukazanie wielowymiarowego procesu katechizacji w Archidiecezji Przemyskiej w latach 1990-2015. Postawione zadanie zostało zrealizowane poprzez szczegółową analizę materiałów źródłowych i archiwalnych. Postawiony problem badawczy został przeanalizowany w pięciu rozdziałach dysertacji. W pierwszym rozdziale zostały zaprezentowane czynniki, które miały bezpośredni wpływ na katechizację w Archidiecezji Przemyskiej w badanym okresie jej dziejów. Na dalszym etapie prowadzanych badań, w rozdziale drugim, przedstawiono działalność pracowników Wydziału Nauki Katolickiej. Rozważania dotyczące nadzoru katechetycznego zostały uzupełnione o analizę funkcjonujących w Archidiecezji Przemyskiej programów i podręczników do nauczania religii i katechezy. Rozdział drugi zakończyła analiza procesu katechizacji dzieci, młodzieży i dorosłych w ramach ruchów i stowarzyszeń działających na terenie archidiecezji. Trzeci rozdział został w całości poświęcony formacji katechetów. Podstawą do przeprowadzenia badań dotyczących sytuacji personalnej katechetów w Archidiecezji Przemyskiej. W dalszym toku badań zostały zaprezentowane wypracowane modele formacji katechetów w Wyższym Seminarium Duchownym i Kolegium Teologiczno-Katechetycznym w Przemyślu. Podsumowanie rozdziału stanowi całościowe zebranie i szczegółową analizę form i treści formacji permanentnej katechetów w omawianej archidiecezji. Czwarty rozdział został w całości poświęcony zagadnieniom dotyczącym katechezy dzieci przedszkolnych, uczniów szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych, a także dorosłych. Ostatni rozdział miał charakter podsumowujący, w którym zostały zaproponowane kierunki zmian w pracy katechetycznej w Archidiecezji Przemyskiej odpowiadające jej potrzebom i możliwościom.
  • Item
    Wiara w Boga jako fundament chrześcijańskiego życia moralnego według ks. Leona Haroszki MIC (1911-1977)
    (2018-06-21) Androsik, Alena
    Celem rozprawy było ukazanie obustronnej zależności pomiędzy wiarą w Boga a życiem moralnym chrześcijanina według publikacji i audycji białoruskiego greckokatolickiego kapłana Leona Haroszki MIC. Tematyka została ujęta w oparciu o schemat dynamiki życia religijnego (od poszukiwania sensu życia do dostosowania go do odnalezionej wiary) oraz kręgów odniesień (życie indywidualne a życie społeczne). Pierwszy rozdział pracy ma charakter wprowadzający. Została w nim przedstawiona historia Kościoła greckokatolickiego na terytorium współczesnej Białorusi oraz biografia ks. Leona. Rozdział drugi został poświęcony odkrywaniu Boga przez ludzi: motywacjom, drogom poznania i przeszkodom. Ukazał też konieczność podjęcia przez człowieka decyzji, czy iść za Chrystusem. Kolejny rozdział prezentuje, w jaki sposób chrześcijanin powinien kształtować swoje życie, żeby być autentycznym uczniem Jezusa. Została tu ukazana potrzeba i środki rozwoju życia duchowego, zasady funkcjonowania w codzienności oraz problematyka cierpienia i śmierci. Ostatni rozdział skupia się na roli wiary i Kościoła w życiu społecznym. Ukazuje, w jaki sposób chrześcijaństwo służy dobru wspólnemu, jak tragiczne są skutki odrzucenia Boga przez społeczność i w jaki sposób chrześcijanin może i powinien reagować na takie sytuacje.
  • Item
    Problematyka eklezjologiczno-pastoralna w nauczaniu św. Iłariona Troickiego (1886-1929)
    (2018-06-22) Szczur, Jarosław Igor
    Głównym celem pracy doktorskiej była analiza nauczania eklezjologiczno-pastoralnego św. Iłariona Troickiego, arcybiskupa Wierejskiego (1886-1929) - zasłużonego pasterza, teologa oraz męczennika za wiarę. Hierarcha był autorem ponad pięćdziesięciu publikacji, z których jedna część miała charakter dogmatyczno-teologiczny, a druga część pastoralno-publicystyczny. Niniejszą rozprawę tworzą cztery zasadnicze rozdziały. Pierwszy z nich stanowi przedstawienie czterech głównych etapów życia św. Iłariona: młodości i edukacji, pracy naukowej w Moskiewskiej Akademii Duchownej, posługi biskupiej, zesłania na Wyspy Sołowieckie oraz męczeństwa. Drugi rozdział dotyczy nauczania eklezjologicznego św. Iłariona. Teolog skupiał się na najważniejszych zagadnieniach związanych z prawosławnym rozumieniem natury Kościoła, którą postrzegał w perspektywie trynitarnej, chrystologicznej i pneumatologicznej. W trzecim rozdziale dokonywana jest jakościowa analiza refleksji św. Iłariona nad tożsamością eklezjalną oraz przedstawiana jest problematyka zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych dotyczących prawosławnych chrześcijan. Czwarty, ostatni rozdział, poświęcony jest roli jaką św. Iłarion odegrał na Soborze Lokalnym Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1917-1918. Teolog jako akademicki delegat na Sobór miał możność aktywnego uczestnictwa zarówno w ramach prac komisji jak i zgromadzeń plenarnych.
  • Item
    Posługa charytatywna żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce w latach 1989-2015. Studium teologicznopastoralne
    (2018-06-25) Wink, Bartłomiej
    W pracy została przeanalizowana i w sposób usystematyzowany przedstawiona posługa charytatywna żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce w latach 1989-2015. Rozprawa składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym rozdziale ukazano podstawy teologiczne dzialalności charytatywnej zakonów żeńskich, historię tejże działalności na ziemiach polskich oraz aktualne przejawy ubóstwa w Polsce. Drugi rozdział ukazał wielorakie przejawy działalności żeńskich zgromadzeń zakonnych w Polsce w latach 1989-2015 wobec rodziny, dzieci i młodzieży oraz osób starszych. Natomiast w trzecim rozdziale przedstawiono posługę charytatywną żeńskich zakonów wobec ludzi chorych, niepełnosprawnych, a także bezdomnych i skrajnie ubogich. Ostatni, czwarty rozdział zawiera propozycje kierunków odnowy posługi charytatywnej zakonów żeńskich wobec omówionych grup. Ukazuje także postulaty dotyczące rozwoju formacji charytatywnej osób konsekrowanych. Niniejsza dysertacja pokazuje, jak wiele jest obszarów opieki społecznej, w których siostry zakonne są wciąż niezastąpione.
  • Item
    Małżeństwo chrześcijańskie w mistagogicznej formacji Ruchu Światło-Życie
    (2018-09-18) Kwiatkowski, Damian
    Praca opisuje badania nad tezą, w której stwierdza się, że „Domowy Kościół” jest rzeczywistością, w której w ramach formacji Ruchu Światło-Życie dokonuje się mistagogia sakramentu małżeństwa. Podejmuje się w niej zagadnienie wczesnochrześcijańskiego i współczesnego rozumienia mistagogii w Kościele i możliwości odniesienia jej do sakramentu małżeństwa. Formacja w Ruchu Światło-Życie jest przebadana w pryzmacie posiadania charakteru mistagogicznego w poszczególnych elementach realizowanego w Ruchu systemu deuterokatechumenalnego. Jako miejsce realizacji powołania do małżeństwa w ramach tego systemu jest ukazana gałąź rodzinna Ruchu Światło-Życie, jaką jest „Domowy Kościół”, w którym sakramentalność małżeństwa jest podstawą praktykowanej w nim duchowości małżeńskiej. Mistagogia sakramentu małżeństwa została ukazana w elementach pogłębiających duchowość małżeńską, do których zaliczono Oazy Nowego Życia dla rodzin, rekolekcje tematyczne, praktyki dialogu i modlitwy małżonków, formację w kręgu małżeństw oraz aspekt celebracji liturgicznych sprawowanych w ramach działań formacyjnych. Badania dotyczyły również urzeczywistniania mistagogii małżeństwa przez pryzmat eklezjalnego charakteru uobecniania misterium Chrystusa we wspólnocie małżonków, wspólnocie rodzinnej oraz w realizowaniu misji tych wspólnot w świecie.
  • Item
    Stosunek maturzystów do małżeństwa i rodziny. Studium z duszpasterstwa rodzin w świetle badań w diecezji siedleckiej
    (2018-09-18) Szucki, Radosław
    Pierwszy rozdział rozprawy ukazuje nauczanie Kościoła na temat małżeństwa i rodziny. Prezentuje on antropologiczne podstawy małżeństwa oraz jego aspekt teologiczny, a szczególnie: sakramentalność małżeństwa, jego cele i wymogi moralne oraz formę i okoliczności zawarcia. Następnie przedstawione zostało nauczanie Kościoła dotyczące katolickiej rodziny, która powinna stawać się Kościołem domowym i środowiskiem wychowania do miłości i wiary. Rozdziały od drugiego do piątego prezentują metodologię badań własnych oraz wyniki przeprowadzonych badań maturzystów w diecezji siedleckiej. Ponad 80,0% badanych maturzystów bardzo często zgadza się z katolickim rozumieniem małżeństwa sakramentalnego oraz uważa, że przysięga miłości, wierności, uczciwości i nierozerwalności odgrywa bardzo ważną rolę w małżeństwie. Rolę wiary i modlitwy w rodzinie docenia ponad 80,0% badanych. Ponad 95,0% maturzystów zamierza zawrzeć małżeństwo sakramentalne i założyć katolicką rodzinę. W ostatnim, szóstym rozdziale rozprawy przedstawiono wnioski i postulaty pastoralne. W katechezie i duszpasterstwie niezbędne jest docieranie do najgłębszych zakamarków serc młodzieży, do ich wielkoduszności i odwagi w podejmowaniu trudnych i długofalowych zobowiązań. Potrzebne jest także duszpasterstwo pomagające w uzdrowieniu i przebaczeniu.
  • Item
    Formacja ludzka prezbiterów w świetle kwartalnika Pastores w latach 1998-2016
    (2018-09-19) Sonak, Dariusz
    Rozprawa doktorska włącza się w nurt troski Kościoła o formację ludzką osób duchownych oraz przygotowujących się do kapłaństwa. Celem rozwiązania głównego problemu badawczego dysertacji było udzielenie odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób kwartalnik Pastores prezentował treści odnoszące się do formacji ludzkiej kapłanów? Dysertacja składa się ze wstępu, trzech rozdziałów i zakończenia. We wstępie określono przedmiot badań, problem badawczy, cel i pytania badawcze oraz metody naukowe. W pierwszym rozdziale przedstawiono nauczanie Kościoła odnoszące się do formacji kapłańskiej, a szczególnie formacji ludzkiej. W drugim rozdziale została dokonana analiza wybranych tekstów opublikowanych w periodyku Pastores odnoszących się do formacji ludzkiej. W trzecim rozdziale zostały przedstawione zadania dla Kościoła odnoszące się do wymiaru ludzkiego formacji na podstawie przeprowadzonej analizy tekstów Pastores, dokumentu Kongregacji ds. Duchowieństwa z 8 grudnia 2016 roku Dar powołania do kapłaństwa. Ratio Fundamentalis Istitutionis Sacerdotalis. Z eksploracji działu dotyczącego formacji ludzkiej powyższego dokumentu został wyprowadzony postulat edukacji medialnej duchowieństwa. W zakończeniu dokonano podsumowania analizowanych treści oraz wskazano obszary, w których mogłyby koncentrować się dalsze eksploracje w omawianym przedmiocie badawczym.