Vox Patrum, 2019, Vol. 72

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/869

Browse

Browsing Vox Patrum, 2019, Vol. 72 by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 20 of 26
  • Item
  • Item
    Alkuin. Poezje (wybór)
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Gacia, Tadeusz
    Tłumaczenie poezji Alkuina z Yorku
  • Item
    Rola i zadania prezbiterów we wspólnocie kościelnej w świetle pism Tertuliana
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Zalewski, Dariusz
    Tertullian did not bequeath any treaty directly about Church and organization of it. Well, he certainly did not regard it as something required. The aggregate of his works quite precise shows how Church in North Africa functioned in II and III century. In his works term presbyter it seems to be ultimately stated. The term determines the second level of beadle, subordinate authority of supervisor of community – pontiff. For that reason, presbyters did not arouse our author, who frequently lists them in relation with the superior. They participated in actions appropriate for pontiff such as education or gave baptism to somebody. Moreover, they confirm Christian marriage and they achieve intercessory function while public expiation sinners. However, they probably do not possess power to absolve worshippers. Tertullian especially point out their disciplinary function, they had to provide peace in the community although they create with pontiff and deaconry the hierarchy in Church.
  • Item
    Męczennicy Afryki Północnej w Martyrologium Rzymskim
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Nocoń, Arkadiusz
    As is commonly known, Christianity reached the territories of North Africa relatively early, and its development was so dynamic that it surprises historians. In seeking an explanation of this phenomenon, many point to the line of one of its representatives, Tertullian: “the blood of the martyrs is the seed of Christians”. If that was the case, how many martyrs were there in the African Church? In which period and for what reason were they killed? Answers to these and other questions were searched for in the Roman Martyrology, a book that essentially is liturgical, but also contain some documentary elements. This study has led to a deepening of our knowledge of the martyrs of North Africa as it gave some at least general information about the time of the persecutions, the cities in which they took place, the numbers of the martyrs, their social status, and above all about their attitude in the face of death that in most cases was cruel. This information is precious, not only because martyrdom is a key factor for the understanding of Christian antiquity, but also because it is rarely mentioned in historical publications of our country.
  • Item
    Rola ojców Kościoła w budowaniu społeczeństwa chrześcijańskiego w Afryce Prokonsularnej (I-V w.)
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Wygralak, Paweł
    The article discusses the process of the Christianization of North Africa. The study is based mainly on the works of the early Christian authors (Tertullian, Cyprian, Lactantius, Augustine) and the decrees of the African synods. From the extant sources it is difficult to describe the beginnings of Christianity in Africa. It seems to have arrived from Jerusalem and spread among the Jewish communities, over time expanding also among the indigenous inhabitants of Africa. The evangelization was not institutional in character, but the fruit of the life testimony of Christians, the attitude of martyrs, and the zealous work of the clergy. Care was taken first and foremost to conduct a thorough and in-depth catechesis connected with the reception of the sacrament of baptism and in preparation to the celebration of the most important liturgical feasts. Considerable role in the shaping of the Christian society was also played by the synodal activity of the Church. Regrettably, the Christian community was weakened by internal dissensions and the invasion of the Arian Vandals.
  • Item
    Augustyn z Hippony, Kazanie 363 – o pieśni z Księgi Wyjścia 15,1-21 (Sermo 363: De cantico Exodi 15,1-21, NBA 34, s. 422-431; CPL 284)
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Kamczyk, Wojciech
    Tłumaczenie na język polski kazania św. Augustyna O pieśni wyjścia (Sermo 363)
  • Item
  • Item
    Jakimi językami mówili chrześcijanie w Afryce Prokonsularnej? Analiza odnośnych tekstów Tertuliana, św. Cypriana i św. Augustyna
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Turek, Waldemar Jan
    W opracowaniu został podjęty temat języków, którymi posługiwali się chrześcijanie Afryki Północnej. Jako że wywodzili się oni głównie z trzech obszarów kulturowych (fenickiego, greckiego i łacińskiego), próbuje się najpierw ustalić, jak wielu z nich mówiło po fenicku (właściwiej po punicku), grecku albo po łacinie. Ukazuje się następnie, że w analizowanym okresie od III do V wieku środowisko Rzymian propagowało bardzo skutecznie swój język i swoją kulturę. To powodowało, że coraz więcej chrześcijan tego regionu posługiwało się łaciną i, konsekwentnie, najwięcej świadectw literackich (także w odniesieniu do języków fenickiego i greckiego) zachowało się w tym języku. Co więcej, dostrzega się, że to właśnie głównie dzięki chrześcijanom Afryki Północnej, a nie Rzymu, łacina stała się z biegiem czasu głównym językiem Kościoła. Analizując odnośne teksty Tertuliana, św. Cypriana i św. Augustyna, wyróżnia się trzy różne style łaciny używanej przez tamtejszych chrześcijan. Chodzi najpierw o język wykwintny, którego twórcy kontynuowali (wprowadzając znaczące zmiany co do treści i słownictwa) styl pisania oparty na starożytnej łacinie klasycznej. Ci sami autorzy jednak używali w wielu wypadkach, zwłaszcza w katechezie i w kaznodziejstwie, łaciny prostszej, biorąc pod uwagę możliwości percepcyjne zwykłych wiernych. Najuboższą łaciną posługiwali się ci, którzy byli wychowani w najniższych warstwach, zwłaszcza społeczności fenickiej.
  • Item
    Polemika z Żydami i judaizmem w Ad Quirinum (liber primus) Cypriana z Kartaginy
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Misiarczyk, Leszek
    Artykuł przedstawia krótki opis dzieła jako zbioru tekstów biblijnych skupionych wokół następujących tematów: Prawo Mojżeszowe (księga I), chrystologia (księga II) i cnoty chrześcijańskie (księga III), a także ocenę wersji tekstu biblijnego, który Cyprian cytuje. Sondażowe badanie porównawcze pokazało, że Cyprian używał innej wersji tekstu biblijnego niż ta, która później stała się częścią Wulgaty Hieronima. Po drugie, dzieło Cypriana jest samodzielnym traktatem, niezależnym od Adversus Iudaeos Tertuliana, napisanym na prośbę Kwiriniusza, który stawiał sobie za cel dostarczyć adresatowi i innym chrześcijanom kartagińskim narzędzia w postaci tekstów biblijnych użytecznych w polemice z wzrastającym prozelityzmem żydowskim. Pismo dobrze wpisuje się w kontekst historyczny połowy III wieku, kiedy to wcześniejsze dobre relacje pomiędzy chrześcijanami a Żydami w Afryce Północnej, jak to potwierdzają groby chrześcijańskie odkryte w nekropoliach żydowskich albo inskypcje łączące krzyż i menorę, zaczynają się psuć z powodu rosnącego prozelityzmu żydowskiego i jednocześnie wzrostu wspólnoty chrześcijańskiej
  • Item
    Synody w Afryce Prokonsularnej III wieku jako przejaw kolegialności biskupów w świetle Kanonów synodalnych i Listów św. Cypriana z Kartaginy
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Strękowski, Stanisław
    W połowie III wieku biskupem Kartaginy w Afryce prokonsularnej został wybrany Thascius Caecilius Cyprianus, człowiek zamożny i wykształcony. W czasie prześladowań zarządzonych przez cesarza Decjusza wiara wielu osób została poddana ciężkiej próbie. We wspólnocie chrześcijan powstały podziały na tle dyscyplinarnym i administracyjnym. Św. Cyprian odwołał się do starej tradycji pielęgnowanej nie tylko w Kościele Afryki prokonsularnej, lecz także w innych prowincjach Kościoła powszechnego, którą było zwoływanie synodów w celu wspólnego rozwiązywania powstałych problemów duszpasterskich. W czasach zasiadania przez św. Cypriana na stolicy biskupiej w Kartaginie w sumie zostało zwołanych 7 synodów, których uczestnicy zajęli swoje stanowisko wobec schizm Felicissimusa i Nowacjana oraz w sprawie powrotu do wspólnoty kościelnej osób, które uległy nakazom edyktu Decjusza, dokonując ofiar bałwochwalczych, ważności chrztu udzielanego przez heretyków oraz chrztu dzieci. Niniejsze opracowanie jest próbą ukazania ważnej roli synodów w kształtowaniu kolegialności biskupów w Afryce prokonsularnej w połowie III wieku w kontekście troski o jedność Kościoła. Z drugiej jednak strony ukazuje prawdę, że nie wszystkie uchwały synodów w Kartaginie współtworzyły doktrynę Kościoła.
  • Item
    Cyprian u Tymoteusza. Odwołania do decyzji synodalnych Cypriana z Kartaginy w polemice w Kościele Orientalnym w VIII wieku
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Żelazny, Jan Witold
    Analizowane teksty zaczerpnięte z Listów Tymoteusza I, patriarchy Bagdadu dotyczące jego sporu z Salomonem, biskupem Hedaty, o uznanie ważności chrztu udzielonego we wspólnotach niepozostających w łączności z Asyryjskim Kościołem Wschodu (sewerianie i melkici w starszej terminologii to monofizyci i ortodoksi), nie dają podstaw do mówienia o bliskich kontaktach chrześcijan orientalnych z chrześcijanami w Afryce. Znajomość kontrowersji, z którymi borykali się Afrykańczycy, jak i pism powstałych w tym kontekście w Afryce Prokonsularnej na Bliskim i Środkowym Wschodzie też nie dają podstaw do formułowania kategorycznych sądów. Jest faktem odwołanie do orzeczeń pochodzących zdaniem adwersarzy z Kartaginy. Prezentowane cytaty mogą jednak równie dobrze pochodzić z kolekcji prawnych, w których zbierano orzeczenia synodów bez wnikania w kontekst ich powstania, często mieszając kanony. Ten rodzaj zbiorów był rozpowszechniony w tym czasie i wiemy, że obaj, Tymoteusz i Salomon, mieli do nich dostęp. Zachowane kolekcje syryjskie z tego okresu nie mówią o analizowanych rozstrzygnięciach. Jedno jest pewne, dla obu dyskutantów, Tymoteusza i Salomona, mieszkających na terenie Mezopotamii w VIII wieku dziedzictwo synodów afrykańskich z III wieku jest dla nich ważne, a podjęte tam rozstrzygnięcia ich obowiązują. Czy odwołują się do rzeczywistych decyzji czy tylko tak uważają, może pozostawać kwestią dyskusji. Jednak świadomość wspólnej tradycji i łączności jest aksjomatem w toczonym sporze, jak i aksjomatem używanej argumentacji.
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
    La Vita S. Pauli Monachi Thebaei di san Girolamo contenuta nel codice manoscritto Vaticanus Latinus 13008
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Degórski, Bazyli
    The essay analyzes the text of the Vita S. Pauli Monachi Thebaei of St. Jerome contained in the Manuscript Code Vaticanus Latinus 13008, kept in the Apostolic Vatican Library. In particular, are indicated and highlighted all variations of the Manuscript differing from the text of the critical edition of this work by St. Jerome (see B. Degórski, Edizione critica della “Vita Sancti Pauli Primi Eremitae” di Girolamo, Institutum Patristicum “Augustinianum”, Roma 1987).
  • Item
    Święty Augustyn, Listy 128-129 [Do Marcelina]
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Kołosowski, Tadeusz
    Przekład z języka łacińskiego znajdujących się w zbiorze korespondencji św. Augustyna dwu listów: 128 i 129 na język polski opatrzony przypisami i wstępem.
  • Item
  • Item
    Barbarzyńcy w Vita Epifani Ennodiusza z Pawii
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Skibiński, Tomasz
    The article presents the image and the place of barbarians in the late-Roman society in the light of Vita Epifani by Ennodius (Magnus Felix Ennodius). The analysis of the work shows the world of the second half of the 5th century, co-created by Romans and the barbarians, in which the latter have their inalienable place. They are no longer guests and newcomers, but co-hosts and co-creators of the new community of the late antiquity. The image of individual barbarian groups is diverse: there are real partners of the Romans, concerned for the common good and supported by Roman advisors (eg Goths, Burgundians), but beside them are primitive, cruel and brutal Rugii, presented according to the stereotypical image of barbarism. All of them, however, are transformed under the influence of Epiphanius. Only occasionally, Ennodius indicates the difficulties in roman-barbaric integration resulting from difference of religion. Considering these qualities, Ennodius’ work appears as a call to the Roman clergy and aristocracy to work together with the new peoples present in the former Roman territories, and with their rulers.
  • Item
    The Chronology of Augustine’s "Tractatus in Iohannis Evangelium" 1–16 and "Enarrationes in Psalmos" 119–133 Revisited
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Andoková, Marcela; Horka, Robert
    In the year 2002 Milewski published an article devoted to the current state of research concerning Augustine’s Commentary on the Gospel of John where, among other topics, he reports on the state of research in the chronology of this work by Augustine, and after a brief summary of the latest solutions proposed by prominent Augustinian scholars he concludes that the history of the Tractates’ composition calls for a careful appreciation of their development and appearance over the course of Augustine’s busy episcopate and in relation to his other pastoral endeavours. This study therefore serves as the point of departure for our present article in which we would like to contribute to the recently proposed solution to certain questions related to the chronology of the two series of Augustine’s homilies, i.e. Tractatus in Iohannis Evangelium 1-16 and Enarrationes in Psalmos 119-133, especially in those points where the present solutions appear to be rather vague. Hence, our analysis concerns primarily the division of Tractates 1-12 and 13-16 made by Le Landais, and consequently accepted by all later scholars. Moreover, it focuses on some key points of the chronology: the dating of Tractate 7 at a pagan festival, the so-called dies sanguinis, proposed by La Bonnardière, then the synchronization of Tractates 1-16 with the parallel series of Enarrationes in Psalmos 119-133, and, finally, the re-evaluation of the year of the delivery of both series of homilies, dated between the years 406/407 or 407/408. Our argumentation is based, first and foremost, on the principle similar topic means similar liturgical time thanks to which we can place Tractates 10-12 of the Commentary on John’s Gospel right before the beginning of the Lenten season. Consequently, it enables us to include Tractates 13-16 in Augustine’s preaching activity during the Lenten season until as late as the beginning of the Easter Octave. In addition, if we admit that Tractate 7 was not delivered on the so-called dies sanguinis feast related to the rites of Cybele and Attis but on the occassion of another unknown local festival of an aitiological myth in Hippo Regius, we do not need to place it on the 24th of March as La Bonnardière did. Finally, these findings help us outline the new synchronized chronology of the two series of Augustine’s exegetical homilies for both the years 406/407 and 407/408.
  • Item